Ὁ ἅγιος Καλλίνικος, κατά τό κείμενο τῆς ἁγιοκατατάξεώς του

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ἀπομαγνητοφωνημένο κήρυγμα στόν Ἑσπερινό, τῆς ἐπετείου ἁγιοκατατάξεως τοῦ ἁγίου Καλλινίκου, Μητροπολίτου Ἐδέσσης στόν Ἱερό Ναό Ἁγίας Παρασκευῆς Ναυπάκτου, τήν 22 Ἰουνίου 2023

Δεῖτε τὴν ὁμιλία στὸν Ἑσπερινό

Ἑορτάζουμε σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, τήν ἐπέτειο τῆς ἁγιοκατατάξεως τοῦ ἁγίου Καλλίνικου, Ἐπισκόπου καί Μητροπολίτου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας, ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπό τήν περιοχή μας. Ἦταν γέννημα καί θρέμμα τῆς Αἰτωλοακαρνανίας, καταγόμενος ἀπό τόν Πλάτανο τῆς Ὀρεινῆς Ναυπακτίας• ἕνας δικός μας ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος ἔζησε ἐδῶ καί στήν συνέχεια ἐξελέγη Μητροπολίτης στήν Ἔδεσσα καί παρέμεινε ἐκεῖ μέχρι τήν ἔνδοξη κοίμησή του.

Σάν αὔριο τό μεσημέρι, δηλαδή στίς 23 Ἰουνίου, ἀνακοινώθηκε ἀπό τήν Σύνοδο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἡ ἁγιοκατάταξή του, δηλαδή ἡ συγκαταρίθμησή του στήν χορεία τῶν ἁγίων. Αὐτό, βέβαια, γίνεται μετά ἀπό εἰδική ἐξέταση πού γίνεται καί ἀπό τήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία στήν συνέχεια ἀναφέρει ὅλο τό σκεπτικό της στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο. Γίνεται καί ἐκεῖ ἐξέταση ἀπό τήν Κανονική Ἐπιτροπή καί στήν συνέχεια μέ πρόταση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἡ Σύνοδος τοῦ Πατριαρχείου ἀποφασίζει γιά τήν συναρίθμηση ἑνός συγκεκριμένου Χριστιανοῦ, Μοναχοῦ ἤ Ἐπισκόπου ἤ Κληρικοῦ στήν χορεία τῶν ἁγίων.

Παλαιότερα μερικοί μιλοῦσαν γιά ἁγιοποίηση, ἀλλά δέν εἶναι σωστός αὐτός ὁ ὅρος. Δηλαδή, ἡ Σύνοδος τοῦ Πατριαρχείου δέν ἁγιοποιεῖ, δέν κάνει ἁγίους, διότι οἱ ἅγιοι γίνονται μέσα στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν μυστηριακή ζωή καί τήν ἐν γένει πνευματική ζωή πού ζοῦν μέσα στήν Ἐκκλησία. Καί τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, καί ἡ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἐκείνη πού ἀναγνωρίζει κάποιον ὡς ἅγιο καί στήν συνέχεια ἔρχεται ἡ Ἐκκλησία μέ τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο καί αὐτόν πού ἡ συνείδηση τοῦ λαοῦ ἀναγνωρίζει ὡς ἅγιον καί τό ἐπιβεβαιώνει αὐτό ὁ Μητροπολίτης τοῦ τόπου, τόν συγκαταριθμεῖ μεταξύ τῶν ἁγίων της Ἐκκλησίας μας. Γι’ αὐτό λέμε ὅτι ἔγινε ἁγιοκατάταξη. Στήν πραγματικότητα αὐτό δέν θεωρεῖται ὅτι ἔγινε ἅγιος τότε, ἀλλά λέγεται ἁγιοκατάταξη γιατί κατετάγη καί συναριθμήθηκε στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας.

Αὐτήν τήν ἡμέρα, 23 Ἰουνίου, ἐγράφη ἡ Πρᾶξις αὐτή ἡ ὁποία φαίνεται ἀκριβῶς τί ἔγινε, διότι ἔχει τόν πολύ χαρακτηριστικό τίτλο «Πρᾶξις κατατάξεως εἰς τό Ἁγιολόγιον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τοῦ Μητροπολίτου Ἐδέσσης καί Πέλλης Καλλινίκου».

Ὅταν διαβάση κανείς τήν Πράξη αὐτήν, πού εἶναι ἕνα σύντομο κείμενο, εἶναι μία σελίδα, καί ὑπογράφουν ὁ Πατριάρχης καί ὅλοι οἱ Συνοδικοί Ἀρχιερεῖς, τότε βλέπει ὅτι σέ μερικές μόνο προτάσεις συμπεριλαμβάνεται ὅλη ἡ θεοφιλής ζωή τοῦ ἁγίου Καλλινίκου.

Τό πρῶτο εἶναι ὅτι γράφεται, σέ ἕνα σημεῖο, «βιώσας θεοφιλῶς καί ἀσκητικῶς, ὁσιότητι καί ἁγιότητι βίου διακριθείς». Δηλαδή, διακρίθηκε καί ἔζησε τήν ζωή του «θεοφιλῶς καί ἀσκητικῶς». Καί εἶναι πολύ σημαντικό τό ὅτι χρησιμοποιοῦνται αὐτά τά δύο ἐπιρρήματα• «θεοφιλῶς», πού σημαίνει μέ ἀγάπη γιά τόν Θεό καί «ἀσκητικῶς», διότι μπορεῖ κάποιος νά λέη ὅτι ἀγαπᾶ τόν Θεό, ἀλλά ὅταν δέν ζῆ ἀσκητικῶς, καί ἄσκηση σημαίνει νά τηρῆ κανείς τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ, δέν τόν ἀγαπᾶ τόν Θεό στήν πράξη. Ἤ μπορεῖ κανείς νά ζῆ ἀσκητικῶς, νά ἀγωνίζεται νά τηρήση τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ ἐντελῶς ἐξωτερικά, χωρίς νά ἀγαπᾶ πραγματικά τόν Θεό. Ὁπότε, χρειάζεται νά ὑπάρχει ὁ συνδυασμός αὐτῶν τῶν δύο, πράγμα πού βλέπουμε στόν ἅγιο Καλλίνικο, καί τοῦ θεοφιλῶς καί τοῦ ἀσκητικῶς.

Συνεχίζει ἡ Πράξη αὐτή γιά νά πῆ ὅτι διακρίθηκε «ἐν ὁσιότητι καί ἁγιότητι βίου». Πολλές φορές λέμε ὅτι ἕνας ἄνθρωπος διακρίθηκε στό ἐπάγγελμά του, διακρίθηκε γιά τά χαρίσματα τά ὁποῖα εἶχε, διακρίθηκε γιά τό ὅτι ἀπέκτησε μία θέση μέσα στήν κοινωνία, ἐδῶ ἀκριβῶς λέγεται ὅτι διακρίθηκε «ἐν ὁσιότητι καί ἁγιότητι βίου». Γιατί, πράγματι, εἶναι καί ἅγιος καί ὅσιος. Καί τό λέω αὐτό διότι ἅγιος μπορεῖ νά εἶναι καί κάποιος Μάρτυς, ὁ ὁποῖος ἦταν ἔγγαμος, ὅπως ὁ ἅγιος Γεώργιος ὁ ἐν Ἰωαννίνοις, γιά παράδειγμα, ἀλλά ὅσιος εἶναι αὐτός ὁ ὁποῖος ζῆ μέ ὁσιότητα, εἶναι δηλαδή ἀσκητής. Καί ὁ ἅγιος Καλλίνικος συνδύαζε καί τά δύο αὐτά χαρίσματα, καί ἦταν ὅσιος, διακρίθηκε ἐν ὁσιότητι βίου καί διακρίθηκε καί ἐν ἁγιότητι βίου.

Αὐτό εἶναι τό πρῶτο τό ὁποῖο γράφεται στήν Πράξη τῆς κατατάξεως τοῦ ἁγίου Καλλινίκου στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας.

Τό δεύτερο πού γράφεται εἶναι ὅτι «εἶναι τύπος καί ὑπογραμμός ἀρετῆς καί ἐγκρατείας καί ἀγαθοεργίας καί ἑαυτόν παρέστησε τῷ Θεῷ». Δηλαδή, παρουσίασε τόν ἑαυτό του στόν Θεό, ἔτσι παρουσιάστηκε στόν Θεό καί στούς ἀνθρώπους, ὡς τύπος καί ὑπογραμμός τριῶν πραγμάτων: ἀρετῆς, ἐγκρατείας καί ἀγαθοεργίας. Δηλαδή ζοῦσε μέ τίς ἀρετές• καί οἱ ἀρετές δέν εἶναι τίποτα ἄλλο παρά ἡ ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ. Καί ἀπό ὅλες τίς ἀρετές αὐτές ἰδιαίτερα ἐξαίρονται: ἡ ἀρετή τῆς ἐγκρατείας καί τῆς ἀγαθοεργίας.

Κατ’ ἀρχάς, ἦταν ἐγκρατής σέ ὅλα τά θέματα τῆς ζωῆς του• ἐγκρατής καί στό σῶμα, ἐγκρατής καί στήν χαρά, ἐγκρατής καί στήν λύπη• διότι ἡ ἐγκράτεια δέν ἀναφέρεται μόνο σέ ὑλικές τροφές, σέ σωματικές δηλαδή ἐπιθυμίες, ἀλλά ἡ ἐγκράτεια ἀναφέρεται στήν ὅλη κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου, στό νά εἶναι ἰσορροπημένος ὁ ἄνθρωπος σέ ὅλα τά ἐπίπεδα τῆς ζωῆς του, νά ἔχη τήν λεγόμενη ἁγία ἰσορροπία. Ἕνας Ἐπίσκοπος στήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, πού καί ἐκεῖνος πρόσφατα ἐκοιμήθη ἐν ὁσιότητι, προσευχόταν στόν Θεό καί ἔλεγε: «Θεέ μου, σέ παρακαλῶ νά μοῦ δώσης τήν ἁγία ἰσορροπία», ὄχι ἁπλῶς τήν ἰσορροπία, ἀλλά τήν ἁγία ἰσορροπία. Εἶχε, λοιπόν, ὁ ἅγιος Καλλίνικος τήν ἐγκράτεια σέ ὅλες τίς καταστάσεις, καί τότε πού τόν ἐπαινοῦσαν καί τότε πού τόν κατηγοροῦσαν καί τόν συκοφαντοῦσαν• ἦταν ἐγκρατής σέ ὅλες τίς ἐνέργειες τῆς ζωῆς του.

Ἔπειτα, διακρίθηκε στό ὅτι ἔγινε τύπος καί ὑπογραμμός ἀγαθοεργίας. Συνεχῶς ἔκανε τό ἀγαθό. Ἦταν ἐλεήμων στό ἔπακρο, σκορποῦσε ὅ,τι εἶχε, ὄχι μόνο ὑλικά πράγματα, ἀλλά καί ὅ,τι εἶχε μέσα του, ὅ,τι εἶχε διαβάσει, ὅ,τι εἶχε ἀκούσει αὐτά τά παρουσίαζε στόν λαό. Διότι ἀγαθοεργός δέν εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀφήνει ἁπλῶς τήν περιουσία του καί γίνονται τά ἀγαθοεργά, ὅπως λέμε, ἱδρύματα, ἀλλά εἶναι καί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ὅποιον πνευματικό πλοῦτο ἔχει μέσα στήν ψυχή του, ὅποιον πλοῦτο συγκέντρωσε καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τῆς ζωῆς του, αὐτό τό σκορπᾶ στούς ἀνθρώπους καί στό ποίμνιό του.

Καί τό τρίτο πού γράφει ἡ Πράξη τῆς κατατάξεώς του στό Ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὅτι «καί ζῶν καί μετά θάνατον τοῦ χαρίσματος τῆς τῶν θαυμάτων ἐνεργείας παρά Θεοῦ ἀξιωθείς». Ἀξιώθηκε, λέει, νά ἔχη τό μεγάλο χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Καί τά ἄλλα πού εἶπα μέχρι τώρα ἦταν χαρίσματα, δηλαδή καί ἡ θεοφιλία, τό νά ἀγαπᾶ κανείς τόν Θεό καί ἡ ἀσκητική ζωή καί ἡ ὁσιότητα καί οἱ ἀρετές καί ἡ ἐγκράτεια καί ἡ σωφροσύνη καί ἡ ἀγαθοεργία εἶναι ὅλα αὐτά χαρίσματα πού δίνονται ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἀξιοποιοῦνται καί ἀπό τούς ἀνθρώπους.

Πέρα ὅμως ἀπό αὐτά ἕνα μεγάλο χάρισμα εἶναι τό χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Καί ἐπισημαίνει ἐδῶ ἡ Πρᾶξις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ὅτι καί ζῶν καί μετά θάνατον ἀξιώθηκε τοῦ χαρίσματος τῶν θαυμάτων.

Γιατί ξέρουμε ἀπό τόν βίο του ὅτι ὅσο ζοῦσε ἔκανε θαύματα, ἐκδίωκε δαιμόνια• τουλάχιστον τρεῖς περιπτώσεις γνωρίζουμε ἀκριβῶς, πού δέν τά ἔλεγε ὁ ἴδιος, ἀλλά τά μάθαμε μετά τήν κοίμησή του. Ἔβγαζε δαιμόνια ἀπό τούς ἀνθρώπους, δαιμόνια πραγματικά, πέρα ἀπό τό ὅτι μέ τό κήρυγμά του καί μέ τήν ἐξομολόγησή του θεράπευε τούς ἀνθρώπους ἀπό τά πάθη. Ἀλλά ἐδῶ ἐννοοῦμε ὅτι ἐξεδίωκε καί δαιμόνια καί τά δαιμόνια φώναζαν καί ἔφριτταν, ὅταν γιά ὁλόκληρες ὧρες διάβαζε εὐχές σέ δαιμονισμένους γιά νά ἐξέλθουν ἀπό τούς ἀνθρώπους καί νά θεραπευτοῦν.

Ἀλλά καί μετά τήν κοίμησή του γίνονται πολλά θαύματα. Καθημερινῶς καί ἐμεῖς ἐδῶ στήν Ναύπακτο μαθαίνουμε τέτοια θαύματα καί στήν Ἔδεσσα ἀκούγονται πολύ περισσότερα. Προχθές ἔμαθα ἕνα συνταρακτικό θαῦμα πού ἔγινε στήν Ρουμανία, θαῦμα θεραπείας καρκίνου στόν ἐγκέφαλο• θεράπευσε ὄγκο στόν ἐγκέφαλο ἀποδεδειγμένα μέ τομογράφο, δηλαδή ἔγινε τομογραφία καί ἀποδείχθηκε ὁ ὄγκος στόν ἐγκέφαλο καί ἡ ἀσθενής πού προσευχόταν στόν ἅγιο Καλλίνικο χωρίς νά τόν ξέρη, ἁπλῶς ἄκουσε γι’ αὐτόν, μετά ἀπό λίγο διάστημα ἔκανε τομογραφία καί δέν ὑπῆρχε αὐτός ὁ ὄγκος στόν ἐγκέφαλο.

Καί ὅταν τηλεφώνησα στόν Μητροπολίτη Ἐδέσσης Ἰωήλ νά τοῦ πῶ αὐτό τό γεγονός, μοῦ εἶπε ὅτι παρόμοια γεγονότα ἔχουμε καί ἐδῶ στήν Ἔδεσσα• καί συνέχισε καί μοῦ εἶπε: «Καί νά ξέρετε, Σεβασμιώτατε, ὅτι ἔχει πολύ μεγάλη παρρησία στόν Θεό. Ὅποιος τόν ἐπικαλεῖται βλέπει τήν βοήθειά του καί τίς πρεσβεῖες του».

Ἑπομένως, εἶναι ἕνας σύγχρονος μεγάλος Ἅγιος μέ πολλά χαρίσματα, μέ ἀρετές, μέ ὁσιότητα βίου, μέ ἁγιότητα τοῦ βίου καί τό χάρισμα τῶν ἰαμάτων, τό χάρισμα τῶν θαυμάτων. Καί πρέπει νά προσευχόμαστε σέ αὐτόν καί νά εἶναι καί γιά μᾶς τύπος καί ὑπογραμμός στήν ζωή μας, νά ἀκολουθοῦμε καί τό δικό του παράδειγμα καί τήν ζωή του, ὅπως καί ἐκεῖνος ἀκολούθησε τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ.

Νά ἔχουμε τίς πρεσβεῖες καί τίς προσευχές του στόν Κύριό μας. Ἀμήν.