Γεγονὸς καὶ Σχόλιο: Ψυχοθεραπευτής, τό ἐπάγγελμα τοῦ αἰώνα

Σέ ὅλα τά πατερικά καί λατρευτικά κείμενα γίνεται λόγος γιά τό ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἰατρός πού θεράπευσε τήν ἀνθρώπινη φύση, ἡ Ἐκκλησία εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ πού λειτουργεῖ ὡς Θεραπευτήριο-Νοσοκομεῖο, ὁ ἱερός ἡσυχασμός εἶναι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο θεραπεύονται οἱ λογισμοί, οἱ ἐπιθυμίες, τά πάθη, καί μέσα σέ αὐτήν τήν προοπτική ἐντάσσονται τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας καί ἡ ἀσκητική της ζωή.

Ἡ «Φιλοκαλία» τῶν ἱερῶν νηπτικῶν Πατέρων περιγράφει τό πῶς ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου «καθαίρεται, φωτίζεται καί τελειοῦται», πῶς ἡ ἰδιοτελής ἀγάπη θά γίνη ἀνιδιοτελής, καί πῶς ἡ φιλαυτία, πού εἶναι ἡ βασική ἀσθένεια τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου, μετατρέπεται σέ φιλοθεΐα καί φιλανθρωπία. Ὁ Χριστός μέ τήν ἐνανθρώπησή Του προσέλαβε ὅλη τήν ἀνθρώπινη φύση, διότι, κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, «τό ἀπρόσληπτον καί ἀθεράπευτον».

Ὅλη, ὅμως, αὐτή ἡ θεραπευτική παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἔχει παραθεωρηθῆ τόσο ἀπό τόν σχολαστικισμό τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ ὅσο καί ἀπό τόν ἠθικισμό τοῦ Προτεσταντισμοῦ. Ἀκόμη, αὐτή ἡ παράδοση λησμονήθηκε καί ἀπό ὀρθοδόξους, πού ἔχουν ἐπηρεασθῆ ἀπό δυτικές παραδόσεις, μέ ἀποτέλεσμα νά ἀναπτυχθῆ ἡ ἀνάγκη τῆς θύραθεν ψυχοθεραπείας, ψυχανάλυσης καί τῆς ψυχολογίας.

Δέν ἐννοῶ, βέβαια, τίς περιπτώσεις ἐκεῖνες πού οἱ ἄνθρωποι χρειάζονται βοήθεια ἀπό ὅλες τίς εἰδικότητες τῆς ἐπιστήμης, ἀλλά κυρίως ἐννοῶ ἐκείνους πού δέν γνωρίζουν οὔτε καί πῶς νά ἀντιμετωπίζουν τίς καθημερινές σκέψεις καί προκλήσεις καί ἀμέσως χρειάζονται, ὅπως λένε, ψυχολογική καί ψυχοθεραπευτική ὑποστήριξη.

Διάβαζα πρόσφατα σέ Ἐφημερίδα (Τά Νέα 29-8-2023) ἄρθρο τῆς Κίττυς Ξενάκη μέ τίτλο: «Ψυχοθεραπευτής, τό ἐπάγγελμα τοῦ αἰώνα».

Τό ἄρθρο ἀναφέρεται στούς Finansial Times, στούς ὁποίους γράφεται ὅτι ὁ Γκάρεθ Μπάρνς πού ἐργαζόταν σέ δικηγορικό γραφεῖο ἔλαβε εἰδική πιστοποίηση καί ἐργάζεται τώρα «ὡς σύμβουλος ψυχικῆς ὑγείας σέ χώρους ἐργασίας». Καί κατά τήν ψυχοθεραπεύτρια Ιρίνα Μπέζιτς, πού εἶναι πρόεδρος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑταιρείας Ψυχοθεραπείας, ἡ ψυχοθεραπεία «γίνεται ὄλο καί πιό δημοφιλής. Πιστεύω πώς εἶναι τό ἐπάγγελμα τοῦ αἰώνα».

Τά στοιχεῖα πού ὑπάρχουν δικαιώνουν αὐτήν τήν ἄποψη. Ὅπως γράφεται στό ἄρθρο «ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ 2020 ἕως τόν Ἀπρίλιο τοῦ 2023 ὁ ἀριθμός τῶν μελῶν τῆς Βρετανικῆς Ἑταιρείας Συμβουλευτικῆς καί Ψυχοθεραπείας» αὐξήθηκε κατά 27% φτάνοντας τά 66.000». Ἐπίσης, ὁ ἀριθμός τῶν φοιτητῶν πού ἀναμένονται νά κάνουν μιά καριέρα ψυχοθεραπευτῶν αὐξήθηκε στό ἕνα τρίτο καί πλέον, δηλαδή στούς 13.000. Μάλιστα, μεταξύ τοῦ 2017 καί τοῦ 2022 ὁ ἀριθμός τῶν ἀτόμων πού ἦρθαν σέ ἐπαφή μέ τίς ὑπηρεσίες ψυχικῆς ὑγείας τοῦ Βρετανικοῦ ΕΣΥ αὐξήθηκε κατά 25%, φθάνοντας τά 4,5 ἑκατομμύρια.

Ἔτσι, ὁ ψυχοθεραπευτής θεωρεῖται «τό ἐπάγγελμα τοῦ αἰώνα», ἀφοῦ οἱ ἄνθρωποι δέν ξέρουν πῶς νά χειρισθοῦν στοιχειώδεις λογισμούς καί τρόπους ψυχικῆς ἠρεμίας.

Τό πρόβλημα, ὅμως, εἶναι καί τό ποιά ψυχοθεραπευτική σχολή ἀκολουθεῖ ὁ κάθε ψυχοθεραπευτής. Ἐκεῖ εἶναι τό μεγάλο πρόβλημα, πού ἀντί νά βοηθήσουν τούς ἀνθρώπους, τούς ἐμπλέκουν στούς λαβύρινθους τοῦ Μινώταυρου, τοῦ ἀσυνειδήτου, στήν λεγόμενη «παιδική ἀμνησία», χωρίς νά μποροῦν νά φονεύσουν τά ὅσα συναντήσουν ἐκεῖ ἤ ὅσα θά τούς πείσουν ὅτι ὑπάρχουν.

Πάντως, ὅσοι ἀπό τά μικρά τους χρόνια ἔζησαν στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας προσέλαβαν πολλά θετικά στοιχεῖα, καί μποροῦν ὄχι μόνον νά ἀντιμετωπίσουν τά καθημερινά τους προβλήματα, ἀλλά νά ξεπεράσουν καί τόν φόβο τοῦ θανάτου, αὐτόν τόν ἴδιο τόν θάνατο καί νά ζήσουν ἐν Χάριτι πάνω ἀπό τά ἀνθρώπινα, νά φθάσουν στήν θέωση.

Ν. Ι.