Γραπτὸ Κήρυγμα: Ἡ ἡμέρα Πέμπτη

Κυριακή 11 Αὐγούστου

Στόν ἑβδομαδιαῖο ἑορταστικό κύκλο ἡ ἡμέρα τῆς Πέμπτης εἶναι ἀφιερωμένη ἀπό τήν λειτουργική παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας στούς ἁγίους Ἀποστόλους. Αὐτό φαίνεται στά τροπάρια τῆς «Παρακλητικῆς» καί στά Ἀπολυτίκια τῆς ἡμέρας, πού εἶναι: «Ἀπόστολοι ἅγιοι πρεσβεύσατε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν».

Ἡ μεγάλη ἀξία τῶν Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι ὅτι ἐγκατέλειψαν τά πάντα καί γιά τρία χρόνια ἀκολούθησαν τόν Χριστό, αὐτοί ἀξιώθηκαν νά Τόν δοῦν νά κηρύττη, νά θαυματουργῆ, τρεῖς ἀπό αὐτούς, δηλαδή ὁ Πέτρος, ὁ Ἰάκωβος καί ὁ Ἰωάννης ἀξιώθηκαν νά τόν δοῦν μέσα στήν δόξα Του στό ὄρος Θαβώρ καί συμμετεῖχαν στήν μεγάλη προσευχή Του στήν Γεθσημανῆ. Ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι συμμετεῖχαν γιά πρώτη φορά στό Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας πού ἔγινε στόν Μυστικό Δεῖπνο, καί ἔπειτα εἶδαν τόν Χριστό Ἀναστάντα.

Πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι ὁ Χριστός μετά τήν Ἀνάστασή Του δέν ἐμφανίσθηκε στούς ἐχθρούς Του γιά νά τούς κάνη νά πιστεύσουν, ἀλλά ἐμφανίσθηκε στούς Ἀποστόλους καί τίς Μυροφόρες γυναῖκες πού εἶχαν προετοιμασθῆ κατάλληλα, παρά τά λάθη τους, γιά νά τούς ὁδηγήση στήν θέωση. Αὐτός ἦταν ὁ σκοπός τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ, ὥστε ἀπό τήν κάθαρση καί τόν φωτισμό νά τούς ὁδηγήση στήν θέωση.

Ἔπειτα, οἱ Μαθητές τοῦ Χριστοῦ τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔλαβαν τό Ἅγιον Πνεῦμα καί ἔγιναν μέλη τοῦ Σώματός Του. Αὐτό εἶναι πολύ σημαντικό ἀπό θεολογικῆς πλευρᾶς, διότι στό ὄρος Θαβώρ οἱ τρεῖς Μαθητές εἶδαν τήν δόξα τῆς Θεότητος τοῦ Χριστοῦ, μετεῖχαν αὐτῆς τῆς δόξης, ἀλλά ὁ Χριστός ἦταν ἔξω ἀπό αὐτούς, ἐνῶ τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἔλαβαν τό Ἅγιον Πνεῦμα καί ἔγιναν μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι, ὁ Χριστός κατά τήν Πεντηκοστή δέν ἦταν ἔξω ἀπό αὐτούς, ἀλλά οἱ Μαθητές ἦταν ἑνωμένοι μαζί Του ὡς μέλη τοῦ ἐνδόξου Σώματός Του. Οἱ εὐλογημένοι αὐτοί ἄνθρωποι πρῶτα ἔγιναν Μαθητές τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή μαθήτευσαν στά μυστήρια τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καί ἔπειτα ἔγιναν Ἀπόστολοι. Ἡ κατά Χριστόν μαθητεία προηγεῖται τῆς ἀποστολικῆς ζωῆς.

Ἀκόμη, οἱ Ἀπόστολοι εἶχαν μεγάλη θέση στήν πρώτη Ἐκκλησία στά Ἱεροσόλυμα, καθώς, ἐπίσης, εἶχαν μεγάλη ὁρμή καί ξεχύθηκαν σέ ὅλο τόν κόσμο γιά νά κηρύξουν τό μυστήριο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, στό ὁποῖο μυήθηκαν. Δέν ἦταν στοχαστές φιλόσοφοι καί θεολόγοι, ἀλλά ἐμπειρικοί θεολόγοι τῆς Ἐκκλησίας καί μετέδωσαν αὐτήν τήν ἀποστολική Χάρη στούς πρώτους Ἐπισκόπους καί αὐτοί στούς ἑπομένους καί ἔφθασε αὐτή ἡ Χάρη μέχρι ἡμῶν.

Στούς Ἀποστόλους τοῦ Χριστοῦ βλέπουμε τήν ἑνότητα μεταξύ ἀποστολικῆς ζωῆς, ἀποστολικῆς Χάριτος καί ἀποστολικῆς διαδοχῆς, γι’ αὐτό τιμῶνται μετά τόν Χριστό καί τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο.

Ἄν σήμερα ἐμεῖς εἴμαστε Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, τό ὀφείλουμε στούς ἁγίους Ἀποστόλους πού πῆγαν στά πέρατα τῆς οἰκουμένης γιά νά κηρύξουν τό μυστήριο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καί νά ἱδρύσουν τίς πρῶτες Ἐκκλησίες. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος γράφει ὅτι, ἄν καί ἦταν δώδεκα ἄνθρωποι, «τήν οἰκουμένην ἅπασαν ἐζύμωσαν» καί τήν παρουσίασαν ὡς καθαρό ἄρτο στόν Θεό. Κατά τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό ἡ ἀποστολή τῶν Ἀποστόλων στήν οἰκουμένη ἦταν νά καλέσουν τούς ἀνθρώπους στήν θείαν «Τράπεζαν» τοῦ Κυριακοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, πού εἶναι ἡ θεία Εὐχαριστία τῆς Ἐκκλησίας.

Ὅμως, κάθε Πέμπτη ἑορτάζεται ἀπό τήν Ἐκκλησία μας μαζί μέ τούς Ἀποστόλους καί ὁ ἅγιος Νικόλαος, Ἐπίσκοπος Μύρων ὁ θαυματουργός, ὄχι μόνον ἐπειδή εἶναι λαοφιλής ἅγιος, λόγῳ τῶν πολλῶν θαυμάτων του, ἀλλά καί ἐπειδή εἶναι ὁ αὐθεντικός διάδοχος τῶν ἁγίων Ἀποστόλων, δηλαδή εἶχε ὅλα τά χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα. Αὐτό περιγράφεται στό καταπληκτικό Ἀπολυτίκιό του, πού ἔχει ὡς ἑξῆς: «Κανόνα πίστεως καί εἰκόνα πραότητος, ἐγκρατείας διδάσκαλον ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια• διά τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τά ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τά πλούσια, πάτερ Ἱεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν».

Στό Ἀπολυτίκιο αὐτό περιγράφεται ὁ ἅγιος Νικόλαος ὡς κανόνας τῆς πίστεως, ὡς εἰκόνα πραότητος καί ὡς διδάσκαλος τῆς ἐγκρατείας, καί αὐτά τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τόν ἀνέδειξαν στήν ποίμνη του. Μέ τήν ταπείνωσή του ἀπέκτησε τά ὑψηλά καί μέ τήν πτωχεία ἔλαβε τά πλούσια, καί γι’ αὐτό τόν παρακαλοῦμε νά πρεσβεύη γιά μᾶς στόν Θεό γιά νά σωθοῦμε, ὅταν ἀκολουθοῦμε τήν ἴδια ζωή.

Ὁ ἅγιος Νικόλαος ὑπῆρξε ἀληθινός Ἐπίσκοπος, ὄντως καλός διάδοχος τῶν ἁγίων Ἀποστόλων, καί ὑπόδειγμα γιά ὅλους ἐμᾶς, ἰδιαιτέρως τούς Ἐπισκόπους. Καί ἀπό αὐτήν τήν ἁγία ζωή βρύουν τά θαύματα καί ἐξηγεῖται ἡ ἀγάπη τοῦ λαοῦ σέ αὐτόν. Ἡ πίστη, ἡ πραότητα, ἡ ἐγκράτεια, ἡ ταπείνωση, ἡ ὑλική πτωχεία, εἶναι τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τῆς ἀποστολικῆς ζωῆς.

Ὁ Χριστός εἶναι ἡ κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας μας, Αὐτός εἶναι ἡ βάση τῆς πίστεώς μας, Αὐτός ἐμφανιζόταν ὡς «Κύριος τῆς Δόξης» στούς Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, Αὐτός ἀποκαλύφθηκε μέ τό Σῶμα στούς Μαθητές καί Ἀποστόλους Του, τούς ὁποίους ἀπέστειλε στόν κόσμο νά κηρύξουν τό μήνυμα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ καί νά τούς μυήσουν σέ αὐτό τό μυστήριο, καί Αὐτός δοξάζεται στούς ἁγίους Ἐπισκόπους, διά μέσου τῶν αἰώνων.

Αὐτό σημαίνει ὅτι ὑπάρχει ταυτότητα διδασκαλίας καί ζωῆς μεταξύ τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων καί σέ αὐτήν τήν ἀποκαλυπτική διδασκαλία βρίσκεται ἡ σωτηρία μας. Ὅσοι ἀπό ἐμᾶς τούς Κληρικούς, μοναχούς καί λαϊκούς συντονιζόμαστε στήν δική τους ζωή καί διδασκαλία, εἴμαστε ὀρθόδοξοι στήν πράξη, ἐνῶ, ἄν ἀποσυντονιζόμαστε ἀπό τήν δική τους διδασκαλία καί ζωή, ἐκφράζουμε τήν ἀπόκλισή μας ἀπό τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Αὐτοί εἶναι οἱ ἀληθινοί Ἀπόστολοι καί Πατέρες, ἐνῶ οἱ ἄλλοι εἶναι ψευδαπόστολοι καί ψευδοπατέρες.

Στήν ἐποχή μας γνωρίσαμε τέτοιους ἁγίους Ἐπισκόπους, μεταξύ τῶν ὁποίων τόν ἅγιο Καλλίνικο, Ἐπίσκοπο Ἐδέσσης, ὁ ὁποῖος εἶχε ὄντως ἀποστολική ζωή καί ἦταν ἕνας ἀσκητής Ἐπίσκοπος πατερικῶν προδιαγραφῶν.

Ἑπομένως, ἑορτάζουμε κάθε Πέμπτη τούς ἁγίους Ἀποστόλους καί τόν ἅγιο Νικόλαο, ἀφ’ ἑνός μέν γιά νά ἐκφράζουμε τήν εὐγνωμοσύνη μας σέ αὐτούς πού μᾶς μεταφέρουν τήν ζωή καί τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, ἀφ’ ἑτέρου δέ γιά νά γίνουν ἀληθινά ὑποδείγματα ζωῆς, πολιτείας καί διδασκαλίας σέ ὅλους μας.

Ὁ Μητροπολίτης

+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος