Ἑορτὴ τῆς καταθέσεως τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου, Ἱερὰ Μονὴ Βατοπαιδίου Ἅγιον Ὄρος (Video)

Κατά τό διάστημα 11-14 Σεπτεμβρίου 2024, ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεος ἐπισκέφθηκε τό Ἅγιον Ὄρος, προσκεκλημένος τῆς Ἱερᾶς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου, μέ ἄδεια τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου καί τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, προκειμένου νά προστῆ τῆς πανηγύρεως γιά τήν μεγαλύτερη ἑορτή τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, τῆς καταθέσεως τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἡ ὁποία φυλάσσεται στήν Σεβάσμια αὐτή Ἱερά Μονή.

Στό Ἅγιον Ὄρος τὸν συνόδευσαν: ὁ Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Βασίλειος Γκίζας, ὁ Ἀντιδήμαρχος κ. Θωμᾶς Κοτρωνιᾶς, ὁ δικηγόρος κ. Κωνσταντίνος Εὐθυμίου, ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Πολύκαρπος Θεοφάνης, ὁ Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Παπαβαρνάβας, ὁ Διάκονος π. Παΐσιος Παρασκευᾶς καί λαϊκοί. Τό ἀπόγευμα τῆς Τετάρτης 11 Σεπτεμβρίου, ὁ Σεβασμιώτατος ἀφίχθη μέ τήν συνοδεία του στήν Ἱερά Μονή, ὅπου τόν ὑποδέχθηκαν κατά τό τυπικό στήν εἴσοδο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ὁ Ἡγούμενος, Γέροντας Ἐφραίμ μαζί μέ ὅλη τήν ἀδελφότητα καί τούς προσκυνητές. Ἐν συνεχείᾳ ἐν πομπῇ καί μέ πανηγυρικές κωδωνοκρουσίες μετέβησαν ὅλοι στό Καθολικό ὅπου τελέσθηκε ἡ Δοξολογία καί ὁ Πολυχρονισμός τοῦ Ἀρχιερέως.

Ὁ Καθηγούμενος, Γέροντας Ἐφραίμ προσφωνώντας τόν Σεβασμιώτατο κ. Ἱερόθεο, ἐξέφρασε τήν συγκίνησή του καί τήν χαρά του γιά τήν παρουσία του καί τόν εὐχαρίστησε γιά τήν ἀποδοχή τῆς προσκλήσεως. Στήν συνέχεια ὁ Γέροντας Ἐφραίμ εἶπε: «Ἐσεῖς Σεβασμιώτατε, εἶστε ἄνθρωπος δικός μας, εἶστε ἄνθρωπος τοῦ Ἁγίου Ὄρους, εἶστε ἄνθρωπος πού ξέρετε τή σημασία τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἀπό μικρός ἐρχόσασταν ἐδῶ καί ἀπολαμβάνατε τίς διδαχές τῶν Ἁγιορειτῶν πατέρων, καί ἐσεῖς προβάλατε τόν Ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ ὡς Ἁγιορείτη, καί αὐτό εἶναι πάρα πολύ σπουδαία προσφορά στήν Πατερική Θεολογία καί γενικά στό Ἅγιον Ὄρος». Ἀναφερόμενος ὁ Γέροντας Ἐφραίμ στό βιβλίο τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου «Μιά βραδιά στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους» εἶπε: «Κατ' ἐμέ εἶναι ἕνα νηπτικότατο βιβλίο τό ὁποῖο πράγματι προσφέρει τήν ἔμπνευση γιά νά ἀσχοληθῆ κανείς μέ τήν νοεράν ἐργασία». Τέλος ὁ Γέροντας μίλησε γιά τήν μεγάλη εὐλογία τῆς παρουσίας τῆς Ἁγίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου στήν Ἱερά Μονή, καθώς καί γιά τήν μεγάλη προσφορά τοῦ Ἁγίου Ὄρους σέ ὅλη στήν Οἰκουμένη.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀντιφώνησε στόν Πανοσιολογιώτατο Καθηγούμενο π. Ἐφραίμ, ἐκφράζοντας τίς εὐχαριστίες του γιά τήν πρόσκληση νά παραστῆ στήν πανήγυρη τῆς καταθέσεως τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, στόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, στήν κανονική δικαιοδοσία τοῦ ὁποίου ἀνήκει τό Ἅγιον Ὄρος, γιά τήν ἄδεια πού ἔδωσε νά ἐπισκεφθῆ τό Ἅγιον Ὄρος καί τήν Μονή Βατοπαιδίου, καθώς ἐπίσης καί στόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυμο καί τήν Ἱερά Σύνοδο γιά τήν χορηγηθεῖσα ἄδεια. Ἔπειτα, ἐπήνεσε τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, Ἀρχιμ. π. Ἐφραίμ γιά τό ἀνεπίφθονον, πού εἶναι μεγάλο χάρισμα, διότι τιμᾶ καί ἐπαινεῖ τά ἰδιαίτερα χαρίσματα ὅλων τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας καί δή τῶν Ἀρχιερέων καί Κληρικῶν, καθώς ἐπίσης ἐξέφρασε τήν χαρά του πού ἀντιμετώπισε μέ ἐκκλησιαστικό ἦθος ὅλη τήν περιπέτεια πού πέρασε. Στήν συνέχεια τόνισε δυό θεολογικές ἀλήθειες πού συνδέονται μέ τήν ἑορτή τῆς καταθέσεως τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἡ μία ὅτι ἡ Θεία Χάρη διά τῆς ψυχῆς διαπορθμεύεται καί στό σῶμα τῶν ἁγίων, καί τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου φυσικά, καί ἀπό ἐκεῖ προχέεται στά ἐνδύματα καί τήν ἄλογη κτίση. Αὐτό τό βλέπουμε σέ ἄλλη προοπτική μέ τά ἐνδύματα τοῦ Χριστοῦ στό ὄρος Θαβώρ, τά ὁποῖα ἔγιναν λευκά ὅπως τό φῶς. Ἡ ἄλλη θεολογική ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὁ ἀσπασμός τῶν ἱερῶν λειψάνων, τῶν ἱερῶν εἰκόνων καί τῆς Τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου ὠφελεῖ τούς ἀνθρώπους, ἀνάλογα μέ τήν πνευματική τους κατάσταση, ἀφοῦ ὁ Θεός, κατά τούς ἁγίους Πατέρες, εἶναι ἡ κάθαρση τῶν καθαιρομένων, ὁ φωτισμός τῶν φωτιζομένων καί ἡ ἔλλαμψη τῶν θεουμένων. Τίποτε δέν γίνεται χωρίς προϋποθέσεις. Τελειώνοντας, εὐχήθηκε νά ἔχουμε καλή ἀγρυπνία καί νά αἰσθανθοῦμε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ διά πρεσβειῶν τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἀνάλογα μέ τήν προετοιμασία μας.

***

Τήν ἑπομένη ἡμέρα, Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου, ἐπισκέφθηκε τήν Κοινότητα στίς Καρυές μαζί μέ τήν συνοδεία του, γιά νά ἐπιδώση προσωπικά τό Γράμμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου γιά τήν ἄδεια νά ἐπισκεφθῆ τήν Μονή Βατοπαιδίου. Ἐκεῖ, μαζί μέ τήν συνοδεία του συνάντησε τόν «Πρῶτον» τοῦ Ἁγίου Ὄρους, τόν Μοναχό Συμεών Διονυσιάτη, καί ἄλλους ἀντιπροσώπους τῶν Ἱερῶν Μονῶν. Μετά τά καθιερωμένα ὁ Σεβασμιώτατος θυμήθηκε ὅτι ἐπισκέφθηκε τήν Μονή Διονυσίου γιά πρώτη φορά τό 1966, σχεδόν πρίν 60 χρόνια, μέ ὁμάδα φοιτητῶν, μέ τήν ἐποπτεία τοῦ Καθηγητοῦ τῆς Πατρολογίας Παναγιώτη Χρήστου, ὅπως καί ἄλλα Μοναστήρια, γιά νά καταγράψουν τά χειρόγραφα τῶν Ἱερῶν Μονῶν. Οἱ ἐπισκέψεις του στό Ἅγιον Ὄρος συνεχίσθηκαν καί τά ἑπόμενα χρόνια. Στήν Μονή τοῦ Ἁγίου Διονυσίου συνάντησε τόν Ἡγούμενο Γαβριήλ Διονυσιάτη, τόν ὁποῖον ἐρώτησε γιά τήν εἴσοδό του στήν Ἱερωσύνη καί ἔλαβε σοφές συμβουλές, ἐπίσης τόν π. Θεόκλητο Διονυσιάτη, μέ τούς ὁποίους εἶχε συχνή ἐπικοινωνία τά μετέπειτα χρόνια, ὅπως ἐπίσης γνώρισε τόν διάδοχό του Ἡγούμενο, τόν Ἀρχιμ. Χαράλαμπο.

Ἐπειδή οἱ παρόντες πατέρες τόν ἐρώτησαν πῶς προέκυψε ἡ γνωριμία του μέ τόν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη, διηγήθηκε τά τῆς συναντήσεως μαζί του στήν Ἀθήνα, τήν ἐπικοινωνία πού εἶχαν διά τοῦ δικηγόρου του Ἀθανασίου Σακαρέλλου, τίς συζητήσεις πού ἔκαναν, τήν ἀπόκτηση πολλῶν κασσετῶν (φωνοταινιῶν) μέ προφορικές ὁμιλίες του, τίς ὁποῖες ἀπομαγνητοφώνησαν πνευματικά του παιδιά, καί γενικά πῶς γνώρισε ὅλη τήν πορεία τῆς ζωῆς του καί τήν ἐξέλιξη τῆς θεολογίας του. Εἶπε ὅτι ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης μεγάλωσε σέ καππαδοκικό περιβάλλον, στήν Ν. Ὑόρκη, ἀπό ἀσκήτρια μητέρα, καί πέρα ἀπό τίς σπουδές του στήν σχολαστική θεολογία καί τήν βιβλική θεολογία, πέρασε στήν πατερική θεολογία. Γνώρισε τόν π. Γεώργιο Φλωρόφσκυ, τοῦ ὁποίου ἦταν ὁ καλύτερος μαθητής, ἐπεξέτεινε τίς θεολογικές του ἀπόψεις καί ἔφθασε στήν θεολογία τοῦ ἁγίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου, τόν ἡσυχασμό τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τόν ἅγιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη καί τόν ὅσιο Ἰωσήφ τόν Σπηλαιώτη καί Ἡσυχαστή. Γι' αὐτό καί ὁμιλοῦσε γιά τίς προϋποθέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας. Εἶπε ὅτι, κατά τήν γνώμη του, εἶναι ὁ μεγαλύτερος δογματικός θεολόγος τῆς ἐποχῆς μας, διότι συνέδεσε τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων μέ τόν ἱερό ἡσυχασμό. Ἔπειτα ἡ θεολογική συζήτηση ἐπεκτάθηκε καί σέ ἄλλα θέματα, ὅπως τόν π. Γεώργιο Φλωρόφσκυ, τήν Ρωσική θεολογία καί ἄλλα σύγχρονα θεολογικά ρεύματα.

*** 

Τό βράδυ τῆς ἰδίας ἡμέρας ὁ Σεβασμιώτατος χοροστάτησε καί ἱερούργησε στό Καθολικό τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου στήν Ἱερά Ἀγρυπνία γιά τήν ἑορτή τῆς Ἁγίας Ζώνης. Ἡ Ἱερά Ἀγρυπνία διήρκησε περίπου 15 ὧρες κατά τό ἁγιορείτικο τυπικό μέ τήν «ἔξοδο τῆς Ἁγίας Ζώνης», τόν Μικρό Ἑσπερινό, τήν Τράπεζα, τόν Μεγάλο Ἑσπερινό, τίς Ὧρες, τόν Ὄρθρο, τόν Ἁγιασμό, τήν Ἱερά Λιτανεία, τήν ἔνδυση τοῦ Ἀρχιερέως, τήν Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία, τήν ἐπίσημη Τράπεζα καί τήν ἀπόλυση τῆς Ἀγρυπνίας. Κατά τό καθιερωμένο κέρασμα στό «Συνοδικό» τῆς Μονῆς, στό ἐνδιάμεσο μεταξύ τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ἑσπερινοῦ καί τοῦ Ὄρθρου, ὁ Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς εὐχαρίστησε τόν Σεβασμιώτατο γιάτήν ἔλευσή του στήν Ἱερά Μονή, ἀναφέρθηκε στίς θαυματουργικές εἰκόνες πού ὑπάρχουν στήν Ἱερά Μονή καί τήν Ἁγία Ζώνη τῆς Θεοτόκου καί παρεκάλεσε τόν Σεβασμιώτατο νά ὁμιλήση στούς μοναχούς καί τούς προσκυνητές.

Ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέλυσε τήν μεγάλη θεολογική ἀξία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ὅτι ἡ δόξα της καί ἡ ἀγάπη μας πρός αὐτήν εἶναι συνέπεια τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως τῆς θείας καί τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως στόν Θεάνθρωπο Χριστό. Ἔτσι, ἡ Θεοτοκολογία συνδέεται ἄρρηκτα μέ τήν Χριστολογία. Ἀναφέρθηκε στόν ὅρο Θεοτόκος, ὅπως φαίνεται στήν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων, εἰδικά τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας, ὁ ὁποῖος ὑπερμάχησε στήν Γ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο. Ἔπειτα εἶπε ὅτι ἡ ἀλήθεια περί τῆς Θεοτόκου, ὅπως καί ἡ ἀλήθεια περί τοῦ Χριστοῦ εἶναι θέμα ἐμπειρίας, ἀφοῦ οἱ Οἰκουμενικές Σύνοδοι βασίσθηκαν πάνω στήν γνήσια πνευματική ἐμπειρία, τίς Ἀποκαλύψεις τοῦ Χριστοῦ, γιά νά ὁριοθετήσουν τήν ὀρθόδοξη πίστη, δηλαδή οἱ ἅγιοι εἶδαν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι τόν Χριστό, τήν δόξα τῆς Θεοτόκου, πού εἶναι δόξα τοῦ Υἱοῦ της. Στήν συνέχεια ἐπικαλέσθηκε τήν μαρτυρία δύο προσφάτως ἁγιοκαταταχθέντων ἁγιορειτῶν Πατέρων. Πρῶτον, τοῦ ἁγίου Σιλουανοῦ τοῦ Ἀθωνίτου, πού εἶχε ἐμπειρία τῆς Θεοτόκου ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι καί εἶδε τήν δόξα πού ἔχει στούς οὐρανούς. Δεύτερον, ἐπικαλέσθηκε ἕνα ποίημα τοῦ ἁγίου Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστή, μέ τίτλο «εἰς τήν Κυρίαν Θεοτόκον», στό ὁποῖο φαίνεται ἡ σαφής ὀρθόδοξη ὁμολογία τοῦ ὁσίου ἀσκητοῦ, ἡ σαφής Θεοτοκολογία συνδεδεμένη μέ τήν Χριστολογία καί ἡ σαφής ὀρθόδοξη σωτηριολογία. Κατέληξε ὅτι πρέπει νά ἑορτάζουμε τίς ἑορτές τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου μέ θεολογία καί νά θεολογοῦμε μέ ἐμπειρία.

***

Μετά τήν Ἀγρυπνία καί τήν θεία Λειτουργία ἀκολούθησε ἡ ἐπίσημη ἑορταστική τράπεζα στήν ὁποία μετά ἀπό μιά σύντομη προσφώνηση τοῦ Ἡγουμένου ὁ Σεβασμιώτατος ἀπηύθυνε τήν καθιερωμένη ἐπίσημη ὁμιλία. Ἔλαβε ἀφορμή ἀπό τό ἀνάγνωσμα, κατά τήν διάρκεια τῆς Τράπεζας, πού προερχόταν ἀπό ὁμιλία τοῦ ἁγίου Γερμανοῦ, Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, πού ἔζησε μεταξύ 7ου καί 8ου αἰῶνος, καί εἶπε τό πῶς ἐξελίχθηκε ἡ θεολογία περί τῆς Θεοτόκου στήν Ἐκκλησία. Στήν ἀρχή ἡ Θεοτόκος ζοῦσε μέ σιωπή, διεφύλασσε ὅλα τά ρήματα μέσα στήν καρδία της, ἦταν τό κέντρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, καί παρά τήν μεγάλη τιμή πού εἶχε δέν διεκδίκησε κανένα «ἀξίωμα» στήν Ἐκκλησία.
Ὅταν ἀνεφύησαν οἱ αἱρέσεις πού ἀμφισβητοῦσαν τήν θεότητα τοῦ Χριστοῦ, ἄρα ἀμφισβητοῦσαν καί τόν ὅρο Θεοτόκο, οἱ Πατέρες στήν Γ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο, κυρίως ὁ μέγας Κύριλλος Ἀλεξανδρείας, ἀπεφάνθησαν ὅτι ἡ ἁγία Παρθένος ἐγέννησε τόν Θεό καί πρέπει νά λέγεται Θεοτόκος καί ὄχι Χριστοτόκος.

Ἀπό τότε ἄρχισε μιά ἔκρηξη θεολογίας γιά τήν Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, μέχρι τόν 8ο αἰώνα, πού ὁ ἅγιος Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως ἐνήργησε νά καθιερωθοῦν οἱ ἑορτές της ἀπό τά Ἱεροσόλυμα σέ ὅλη τήν αὐτοκρατορία, καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ἔγραψε θεόπνευστες ὁμιλίες καί κείμενα γιά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ἔπειτα, τόν 14ο αἰώνα, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς παρουσίασε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο ὡς πρότυπο τῆς ἱερᾶς ἡσυχίας. Στήν συνέχεια ὁμίλησε γιά τό Ἅγιον Ὄρος πού εἶναι εἰδικότερα «τό Περιβόλι τῆς Παναγίας» καί οἱ μοναχοί τήν ἀγαποῦν ἰδιαιτέρως. Μάλιστα, παρουσίασε τίς «τρεῖς δασκάλες», κατά τόν ἅγιο Ἐφραίμ τόν Κατουνακιώτη, πού εἶναι ἡ ὑπακοή (δημοτικό Σχολεῖο), ἡ ὑπομονή στίς δοκιμασίες (μέση ἐκπαίδευση) καί ἡ προσευχή (ἀνώτατη ἐκπαίδευση). Ἔλεγε, ἐπίσης, ὁ ἅγιος Ἐφραίμ ὅτι στό Ἅγιον Ὄρος ἐρχόμαστε γιά νά κάνουμε ὑπακοή, ἡ ὑπακοή θά φέρη τήν προσευχή, καί ἡ προσευχή θά φέρη τήν Θεολογία. Αὐτές τίς τρεῖς ἀρετές ἔζησε καί ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος καί ἔφθασε στήν Θεοπτία. Ἔτσι, τό Ἅγιον Ὄρος εἶναι ἕνα Σχολεῖο τῆς πνευματικῆς ζωῆς, πού ἐκφράζει τήν ὀρθόδοξη θεολογία, πού μᾶς διδάσκει πῶς νά ἐκπαιδευόμαστε στήν πνευματική μας ζωή, γιά νά σωθοῦμε.

***

Καί στίς Τράπεζες ἄλλων ἡμερῶν ὁ Σεβασμιώτατος παρακλήθηκε νά σχολιάση τά ἀναγνώσματα, πού διαβάζονταν κατά τήν διάρκεια τῆς Τραπέζης, καί κάθε φορά παρουσίαζε τήν θεολογική σημασία τῶν ἀναγνωσμάτων αὐτῶν. Ἐπίσης, ἔγινε καί ἄλλη Σύναξη τῆς Ἀδελφότητος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, ὅπως καί πολλές θεολογικές συζητήσεις μέ τούς μοναχούς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, οἱ ὁποῖοι, ὄντως, ἔχουν θεολογικά ἐνδιαφέροντα καί πνευματικές ἀναζητήσεις. Οἱ μοναχοί τῆς Ἱερᾶς Μονῆς προέρχονται σχεδόν ἀπό 24 ἐθνότητες καί, ὅπως εἶναι φυσικό, γνώρισαν πολλά καί ποικίλα φιλοσοφικά, κοινωνικά καί θεολογικά ρεύματα, ἀλλά θέλουν νά ζήσουν μέσα στήν προοπτική τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί Ὀρθοδόξου Θεολογίας. Μέσα στήν Μονή συμμετέχουν σέ ὅλες τίς Ἱερές Ἀκολουθίες, ἀλλά ἔχουν καί μιά πνευματική ἐλευθερία.

***

Νά σημειωθῆ ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος, ἐκτός ἀπό τίς ἀκολουθίες τῆς Ἱερᾶς Ἀγρυπνίας, συμμετεῖχε συμπροσευχόμενος στίς καθημερινές Λειτουργίες στά Ἱερά Παρεκκλήσια.  Μέ τήν εὐκαιρία τῆς διαμονῆς του καί κατόπιν προτροπῆς τοῦ Καθηγουμένου π. Ἐφραίμ, πραγματοποιήθηκε καί ἄλλη σύναξη τῆς Ἀδελφότητος, στήν ὁποία ὁμίλησε στούς μοναχούς γιά τήν μεγάλη προσφορά τοῦ Ἁγίου Ὄρους στόν κόσμο, μέσα ἀπό δικές του ἐμπειρίες ἀπό ἁγίους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ ζοῦσαν ἐκτός τοῦ Ἁγίου Ὄρους, εἶχαν πρότυπο τήν ζωή τῶν μοναχῶν καί πέρασαν τήν ζωή τους ὡσάν ἁγιορεῖτες μοναχοί. Τέλος, ὁ Σεβασμιώτατος ἀπάντησε σέ ἐρωτήσεις τῶν μοναχῶν καί ἀκολούθησε συζήτηση.

Ὑποδοχὴ στὴν Ἱερὰ Μονή

Στιγμιότυπα ὰπὸ τὴν ἀγρυπνία τῆς πανηγύρεως

Ὁμιλία στὸ Συνοδικὸ