Βιβλιοπαρουσίαση: Ἐκκλησιαστικό φρόνημα (the mind of the Orthodox Church)

Κυκλοφόρησε στήν ἀγγλική γλώσσα τό βιβλίο τοῦ Μητροπολίτου μᾶς κ. Ἱεροθέου: “Ἐκκλησιαστικό φρόνημα” (the mind of the Orthodox Church). Εἶναι τό ἕβδομο βιβλίο τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας πού μεταφράζεται στήν ἀγγλική γλώσσα.

Παραθέτουμε ἐν συνεχεία τόν πρόλογο πού ἔγραψε ὁ Σεβασμιώτατος γιά τήν ἀγγλική ἔκδοση.

“Ο εἰκοστός αἰώνας ἀπό Χριστιανικῆς πλευρᾶς χαρακτηρίζεται ὡς αἰώνας τῆς Ἐκκλησιολογίας καί τῆς Εὐχαριστιολογίας, γιατί ἔγινε πολύς λόγος γιά τό τί εἶναι Ἐκκληοία καί ποιά εἶναι ἡ ἀξία τῆς θείας Εὐχαριστίας. Οἱ ἄνθρωποι ἀπογοητευμένοι ἀπό τήν ἀτομική ζωή, ἀναζητοῦσαν καί ἀναζητοῦν μιά πραγματική κοινωνικότητα, τήν ὁποία διαισθάνονταν ὅτι θά συναντήοουν μέσα στήν Ἐκκλησία. Πράγματι, στήν Ἐκκλησία καί τήν θεία Εὐχαριστία, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τόν βαθύτατο πυρήνα τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ὁ ἄνθρωπος συναντᾶ τήν πραγματική κοινωνία μέ τόν Θεό, τούς ἀνθρώπους καί ὁλόκληρη τήν κτίση.

Ὅμως παράλληλα ἀνεφύησαν καί πολλά προβλήματα σχετικά μέ τήν Ἐκκλησία καί τό ἐκκλησιαστικό φρόνημα. Οἱ διάφορες παραδόσεις ἀναφορικά μέ τήν Ἐκκλησία δημιούργησαν ἔντονο προβληματισμό. Πολλές ὁμάδες Χριστιανῶν παρουσιάσθηκαν ὡς ἐκκλησιαστικές καί πολλές θεολογικές ἀπόψεις προσπάθησαν νά καθορίσουν τό ἀληθινό ἐκκλησιαστικό φρόνημα. Ἄλλες Χριστιανικές ὁμάδες διεκδικοῦν τήν αὐθεντία καί ἄλλες κάνουν λόγο γιά τό ὅτι ὅλοι οἱ Χριστιανοί εἴμαστε κλάδοι ἑνός ἑνιαίου δένδρου ἤ ὅτι ὁ Χριστιανισμός ἐκφράζεται καί ἀναπνέει μέ δύο πνεύμονες. Ὁπότε, ἀλλοῦ ἐπικρατεῖ ἡ ἀδιάκριτη ἀπολυτότητα καί ἀλλοῦ ἡ σχετικοποίηση τῆς πίστεως. Αὐτό, ὁπωσδήποτε, δημιουργεῖ μιά μεγάλη ἐκκλησιολογική σύγχυση ἤ ἕναν ἰδιότυπο ἐκκλησιολογικό φονταμενταλισμό ἤ ἕναν ἐκκλησιολογικό συγκρητισμό.

Ἀπό ἐπισκέψεις πού ἔκανα στόν δυτικό καί ἀνατολικό κόσμο διεπίστωσα ὅτι τό θέμα τοῦ τί εἶναι Ἐκκλησία, ποιά Ἐκκλησία ἐκφράζει τήν αὐθεντικότητα, τί εἶναι ἐκεῖνο πού συνιστᾶ τό ἐκκλησιαστικό φρόνημα εἶναι πολύ ἐνδιαφέρον καί ἀρκετά ἐπίκαιρο. Πολλοί ἄνθρωποι, ἀπογοητευμένοι ἀπό διάφορες ἐκφράσεις τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἀναζητοῦν τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, διότι πιστεύουν, ὅπως καί εἶναι, ὅτι αὐτή εἶναι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀποκαλύψεως, τῶν Πατέρων, τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, τῶν μαρτύρων καί τῶν ἁγίων. Ἀλλά, λόγω τῆς ἐκκλησιολογικῆς συγχύσεως πού ἐπικρατεῖ καί στίς κατά τόπους Ὀρθόδοξες ἐκκλησιαστικές κοινότητες δέν συναντοῦν αὐτό πού ἀναζητοῦν. Καί αὐτό γιατί ἡ ἐκκοσμίκευση ταλαιπωρεῖ καί πολλές Ὀρθόδοξες Κοινότητες, ἀφοῦ ἀλλοῦ ἐπικρατεῖ ἕνας δογματικός μαξιμαλισμός, ἤ καί ἕνας δογματικός μινιμαλισμός, ἀλλοῦ ἕνας ἐκκλησιολογικός μονοφυσιτισμός ἤ ἕνας ἐκκλησιολογικός νεστοριανισμός.

Τό παρόν βιβλίο πού κυκλοφορεῖ τώρα καί στήν Ἀγγλική γλώσσα, ἀπαρτίζεται ἀπό ἐννέα ὁμιλίες πού ἔγιναν στούς Κατηχητᾶς (Κληρικούς καί λαϊκούς) της Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν (Ἑλλάδα) καί προσπάθησαν νά ἐντοπίσουν τά διάφορα ἐκκλησιολογικά προβλήματα, χωρίς βέβαια νά ἐξαντλοῦν τήν ἀνάπτυξή τους. Ὡστόσο θέτουν τίς πατερικές βάσεις τῆς Ἐκκλησιολογίας καί προσπαθοῦν νά μᾶς βοηθήσουν νά ξεφύγουμε ἀπό τούς πειρασμούς τῆς λεγόμενης “Βαπτισματικῆς θεολογίας” καί τοῦ “δογματικοῦ συγκρητισμού” καθώς καί ἀπό τούς κινδύνους τοῦ νομικισμοῦ καί τῆς ἐκκοσμίκευσης.

Θεωρῶ ὑποχρεωοή μου νά εὐχαριστήοω την Mrs Esther Williams η ὁποία μετέφρασε τό βιβλίο, ἀφ’ ἑνός μέν μέ τήν δίψα της γιά τήν ἀληθινή ὀρθόδοξη ζωή, τήν ὁποία βρῆκε πρίν πολλά χρόνια μέ τήν εἴσοδό της στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί τήν ὁποία ζῆ μέ ἁπλότητα, ταπείνωση καί βαθειά πίστη, ἀφ’ ἑτέρου δέ μέ τήν οὐσιαστική καί ἄδολη συμπαράσταση της Mrs Rosslyn Nicholas. Ἐπίσης εὐχαριστῶ τήν Ἔφη Μαυρομιχάλη, ἡ ὁποία μέ πολύ ζῆλο καί γνώση ἀντιπαρέβαλε τήν ἀγγλική μετάφραση μέ τό ἑλληνικό κείμενο καί ἔκανε οὐσιαστικές παρατηρήσεις. Ἐπίσης εὐχαριστῶ την Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου, πού διακατέχεται ἀπό τόν ζῆλο καί τήν ἀγάπη γιά ἔκδοση καί διακίνηση τέτοιων βιβλίων, καθώς ἐπίσης εὐχαριστίες ἀπευθύνονται καί σέ πολλούς ἀγγλόφωνους Ὀρθόδοξους Χριστιανούς, πού μέ τήν ἀγάπη τους γιά τήν Ὀρθοδοξία μέ παροτρύνουν στήν μετάφραση τέτοιων κειμένων καί συντελοῦν οἱ ἴδιοι στήν διάδοσή τους, μεταξύ των ὁποίων σημαντική θέση κατέχει ὀ π. Νικόλαος Πάλης, ἐφημέριος του Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Aliquippa Pensylvania.

Δοξάζω τόν ἐν Τριάδι ἅγιο Θεό γιά τήν νέα μετάφραση, εὐγνωμονῶ τούς ἁγίους θεοπτας Πατέρας, οἱ ὁποῖοι μᾶς παρέδωσαν μέ ἀγῶνες καί μαρτύρια τήν Ἀποκαλυπτική Ἀλήθεια, ἐπαινῶ ὅσους συντελοῦν στήν κραταίωση τῆς ὀρθοδόξου ζωῆς καί διδασκαλίας καί εὔχομαι νά ἀξιωθοῦμε ὅλοι νά ἀποδειχθοῦμε μαθηταί τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί Πατέρων, ἀλλά καί ὁμολογηταί τῆς αὐθεντικῆς ὀρθοδόξου πίστεως καί ζωῆς.

† Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ