Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνός: “Ἡ Τετράριθμος τῶν Ὁσίων Χορεία” ἤ μία Ἁγία Οίκογένεια (Ξενοφών, Μαρία, Ἀρκάδιος καὶ Ἰωάννης), 26 Ἰανουαρίου

Πρωτοπρεσβύτερου Π. Γεώργιου Παπαβαρνάβα

Στήν χορεία τῶν ἁγίων συναντοῦμε ὄχι μόνο ὅσους ἐβίωσαν τήν κατά Χριστόν παρθενία, ἀλλά καί πολλούς ἐγγάμους καί μάλιστα ὁλόκληρες οἰκογένειες. Μιά ἀπό αὐτές εἶναι καί ἡ οἰκογένεια τοῦ ὁσίου Ξενοφῶντος. Ὁ ἅγιος αὐτός ἄνθρωπος ἔζησε τόν 6ον μ. Χ. αἰώνα. Ἦταν ἀριστοκρατικῆς καταγωγῆς μέ πολλά ὑλικά ἀγαθά, τά ὁποῖα ὅμως δέν τόν ἐμπόδισαν νά ζήση πνευματική ζωή. Μέ τήν ἐλεημοσύνη καί τήν ἀγάπη τά ἀποθήκευσε στήν τράπεζα τοῦ οὐρανοῦ καί ἀπόκτησε πλοῦτο πνευματικό. Μαζί μέ τήν εὐλαβέστατη σύζυγό του Μαρία ἀνάθρεψαν τά παιδιά τους, τόν Ἀρκάδιο καί τόν Ἰωάννη, μέ τά ζωήρρυτα νάματα τῆς εὐαγγελικῆς ζωῆς. Τά δύο παιδιά, ὅταν ἦλθεν ἡ κατάλληλη ὥρα, μέ τήν εὐχή τῶν γονέων τούς πῆγαν στήν Βηρυτό γιά νά σπουδάσουν νομικά. Στήν πορεία τό πλοῖο τούς ναυάγησε καί πολλοί πνίγηκαν. Τά δύο ἀδέλφια σώθηκαν, ἀπό θεία παραχώτηση, καί τελικῶς βρέθηκαν στά Ἱεροσόλυμα. Ἐκεῖ χωρίς νά γνωρίζη ὁ καθένας τί ἀπέγινε ὁ ἄλλος, συναντήθηκαν στό ἴδιο Μοναστήρι ὅπου πῆγαν γιά νά ἐγκαταβιώσουν. Οἱ γονεῖς τούς μόλις ἔμαθαν γιά τό ναυάγιο ἄρχισαν, ὅπως ἦταν φυσικό, νά τούς ἀναζητοῦν. Μετά τήν χαρά τῆς συνάντησης ἔλαβαν τήν μεγάλη ἀπόφαση νά μοιράσουν ὅλη τους τήν περιουσία στούς φτωχούς καί νά ἐνδυθοῦν καί αὐτοί τό μοναχικό Σχῆμα. Ἐβίωσαν μέ ζῆλο καί ὑπακοή τήν ὀρθόδοξη εὐαγγελική ζωή καί ἀξιώθηκαν καί οἱ τέσσερεις νά φτάσουν στήν Θεοκοινωνία. Τῶν “ἁγίων ὁ χορός” αὐξήθηκε κατά τέσσερα μέλη καί οἱ ὀρθόδοξες οἰκογένειες ἀπέκτησαν ἄλλο ἕνα πρότυπο καί πρεσβευτάς πρός τόν Θεό. Στό ἁγιολόγιο τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας συναντοῦμε ἀρκετές τέτοιες οἰκογένειες, καθώς καί πολλά ἁγιασμένα ἀνδρόγυνα.

Ὁ βίος καί ἡ πολιτεία τῶν τεσσάρων μελῶν τῆς ἁγίας αὐτῆς οἰκογένειας μᾶς δίδουν τήν ἀφορμή νά κάνουμε κάποιες προεκτάσεις καί νά τονίσουμε τρία σημεῖα:

Πρώτον, ὅτι τά παιδιά μᾶς εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ. Οἱ γονεῖς ἔτσι πρέπει νά τά βλέπουμε καί ὄχι σάν κάτι δικό μας, σάν κτῆμα μας πού μποροῦμε νά τό κάνουμε ὅ,τι θέλουμε. Δέν ἀνήκουν σέ μᾶς, ἀλλά στόν Δημιουργό τους. Ἐμεῖς εἴμαστε διαχειριστές τῶν χαρισμάτων Του. Ἡ ἀλήθεια αὐτή, τό ὅτι δηλαδή ὁ Θεός δίνει τά παιδιά, φαίνεται καθαρά στήν Ἁγία Γραφή, ἀλλά καί στήν καθημερινή ζωή. Πόσα ὑγιῆ ἀνδρόγυνα ἀδυνατοῦν νά κάνουν παιδιά, παρά τό ὅτι δέν ἔχουν κανένα ἀπολύτως σωματικό πρόβλημα, ἀλλά καί πόσα ἄλλα ἀπόκτησαν παιδιά παρά τό ὅτι αὐτό ἦταν ἀνθρωπίνως ἀδύνατο καί οἱ γιατροί τό εἶχαν ἀποκλείσει. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος τονίζει αὐτή τήν ἀλήθεια μέ τρόπο χαρακτηριστικό: “τό τεκεῖν ἄνωθεν ἔχει τήν ἀρχήν ἀπό τῆς τοῦ Θεοῦ προνοίας καί οὔτε γυναικός φύσις οὔτε ἀνδρός συνουσία οὔτε ἄλλο τί τούτων αὔταρκες πρός τοῦτο ἐστι”. Ὁ Θεός δημιουργεῖ καί οἱ γονεῖς γινόμαστε συνεργάτες τοῦ Θεοῦ στό ἔργο τῆς δημιουργίας. Ἑπομένως, ὡς δῶρα τοῦ Θεοῦ νά τά ἀγαποῦμε χωρίς νά θέλουμε νά ἐπιβάλλουμε σέ αὐτά τό θέλημά μας μέ τρόπο βίαιο. Ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία, τό ὕψιστο αὐτό δῶρο τοῦ Θεοῦ, δέν πρέπει νά παραβιάζεται ἐν ὀνόματι τῆς ἀγάπης. Ἄλλωστε ἡ ἀληθινή ἀγάπη εἶναι ἐκείνη πού σέβεται καί διαφυλάσσει τήν ἀνθρώπινη ἐλευθερία. Τά παιδιά μποροῦν νά καταλάβουν πότε τούς δείχνουμε ἀληθινή ἀγάπη καί πότε, ἐν ὀνόματί της, βγάζουμε τά πάθη καί τά ἀπωθημένα μας.

Δεύτερον, ὅτι ὁ γάμος δέν ἀποτελεῖ ἐμπόδιο γιά τήν σωτηρία. Ὑπάρχουν ἔγγαμοι ἅγιοι, ὅπως καί μοναχοί ἀνάξιοί της ἀποστολῆς τους καί τό ἀντίθετο φυσικά. Καί μέσα στήν οἰκογένεια μπορεῖ νά βιώση κανείς τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ καί νά φτάση στόν ἁγιασμό καί τήν θέωση. Σύμφωνα μέ τήν Πατερική διδασκαλία ὁ γάμος εἶναι πατήρ ἁγίων. Ἀρκεῖ ἡ ζωή τῶν μελῶν τῆς οἰκογενείας νά ἐναρμονίζεται μέ τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Τά παιδιά μέσα στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας μαθαίνουν νά ἐπικοινωνοῦν μέ τόν Θεό, ἀλλά καί μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους καί ἔτσι ἀποκτοῦν κοινωνικότητα. Γίνονται κοινωνικά στοιχεῖα καί αὐτό εἶναι πολύ σπουδαῖο, ἀφοῦ ὅλοι γνωρίζουμε τό πόσο ὑποφέρει ἡ κοινωνία μας ἀπό ἀντικοινωνικά ἄτομα. Ἀποκτοῦν σωστό προσανατολισμό καί τήν ἀληθινή σοφία καί παιδεία, ἀφοῦ ἀπό μικρά μαθαίνουν τά ἱερά γράμματα “τά δυνάμενα σοφίσαι εἰς σωτηρίαν”.
Τρίτον, ὅτι σκοπός τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι ὁ γάμος, ἀλλά ἡ θέωση. Πολλοί λένε ὅτι σκοπός τῆς ζωῆς μᾶς εἶναι ὁ γάμος. Ἀλλά καί ἄλλοι ὑποστηρίζουν ὅτι γιά νά σωθῆ κανείς πρέπει νά γίνη μοναχός. Σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη θεολογία καί τά δύο εἶναι λάθος. Ὁ Θεός εὐλόγησε τόν γάμο καί τήν αὔξηση τοῦ ἀνθρωπίνου γένους μέ τόν τρόπο πού γνωρίζουμε, γιατί προέβλεψε τήν πτώση τοῦ ἀνθρώπου στήν ἁμαρτία. Διαφορετικά ὁ πολλαπλασιασμός τοῦ ἀνθρωπίνου γένους θά γινόταν μέ ἄλλο τρόπο, πού ὁ Θεός γνωρίζει. Ἀλλά καί ὁ μοναχισμός εἶναι μέσον καί ὄχι σκοπός τῆς ζωῆς. Ἡ συνάντηση μέ τόν Θεό ἐπιτυγχάνεται καί μέ τούς δύο τρόπους, ἀρκεῖ κανείς νά ζῆ ὀρθόδοξα, νά ὑπακούη στήν Ἐκκλησία καί νά ἀγωνίζεται νά βιώνη τήν ἀληθινή μετάνοια πού ὁδηγεῖ στήν θεραπεία, ἤτοι στήν κάθαρση τῆς καρδιᾶς ἀπό τά πάθη, στόν φωτισμό τοῦ νοῦ καί τήν θέωση.

Τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἕνα γιά ὅλους τους ἀνθρώπους. Ἡ βίωσή του μέσα στήν Ἐκκλησία, μέ ὀρθόδοξη καθοδήγηση, ὁδηγεῖ στήν Θεοκοινωνία.. Στήν ἀπόκτηση τοῦ ἁγίου Πνεύματος πού ἑνοποιεῖ τήν ὕπαρξη, εἰρηνεύει καί χαροποιεῖ τήν καρδιά, ἀναπαύει τήν ψυχή καί ὁδηγεῖ στήν σωτηρία.