Μεταμοσχεύσεις ὑπό προϋποθέσεις

Στήν ἕκτη Συνεδρία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, πού συνῆλθε ὑπό τήν Προεδρία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Χριστοδούλου, ἀπό 5 ἕως 14 Ὀκτωβρίου, ὁ Μητροπολίτης μας κ. Ἱερόθεος εἰσηγήθηκε τό θέμα: “Ἡ θέσις τῆς Ἐκκλησίας διά τάς Μεταμοσχεύσεις”.

Ὁ Μητροπολίτης μας ἑστίασε τό γενικό συμπέρασμα τῆς εἰσηγήσεώς του, πάνω στό σημαντικό αὐτό κοινωνικό πρόβλημα, τό ὁποῖο ἔχει ἀμφιλεγόμενα σημεῖα καί γιά τούς Ἰατρούς, στήν ἑξῆς ἐπισήμανση: “Ἡ Ἐκκλησία θά πρέπη νά ἐπικεντρώση τό ἐνδιαφέρον της, στό θέμα τῶν μεταμοσχεύσεων, περισσότερο στή θεολογική πλευρά του, χωρίς νά εἰσέρχεται στόν χῶρο τῆς ἰατρικῆς ἐπιστήμης, γιατί ὑπάρχει κίνδυνος νά ἐμπλακῆ σέ ἀδιέξοδα, λόγω τῆς φύσεως τοῦ ζητήματος”.

Ἡ Ἐκκλησία, μέσα ἀπό τήν θεολογική της προοπτική, πρέπει νά δρᾶ ποιμαντικά. Χρειάζεται νά ἀσκῆ τήν ποιμαντική της στόν δότη, στόν λείπτη καί στόν Ἰατρό πού κάνει τήν μεταμόσχευση. Πιό εἰδικά, γιά τήν δυνατότητα πού ἔχει ὁ ἄνθρωπος νά προσφέρη ὄργανα τοῦ σώματός του, ὁ Σεβασμιώτατος εἶπε ὅτι αὐτό πρέπει νά γίνεται μέ τίς ἑξῆς τρεῖς προϋποθέσεις: α) Νά ἐξασφαλίζεται ἡ προσωπική συναίνεση τοῦ δότη, β) Νά διαπιστώνεται ὁ βιολογικός θάνατος τοῦ δότη, κατόπιν κλινικῶν καί ἐργαστηριακῶν ἐξετάσεων, γιατί ὑπάρχει σύγχυση μεταξύ των Ἰατρῶν, μέ ἀποτέλεσμα νά διατυπώνονται ἀντίθετες ἀπόψεις, σχετικά μέ τό κατά πόσον ἡ νέκρωση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους συνιστᾶ καί τόν βιολογικό θάνατο, ὁπότε ἡ Ἐκκλησία σ’ αὐτό τό σημεῖο πρέπει νά εἶναι πολύ προσεκτική καί γ) Τά μοσχεύματα δέν πρέπει νά εἶναι ἀντικείμενα ἐμπορικῶν συναλλαγῶν. Μετά τήν εἰσήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου τόν λόγο πῆρε ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος, ὁ ὁποῖος ἐτάχθη ὑπέρ τῶν Μεταμοσχεύσεων, ἐφ’ ὅσον ἐνεργοῦνται μέ κριτήριο τήν ἀγάπη, τήν ἀλληλεγγύη, τήν φιλανθρωπία, τήν θυσία καί τήν εὐσπλαχνία, ἀλλά καί μέ στάση σεβασμοῦ σέ ἐπίπεδο ἀρχῶν, ἀπέναντι στή ζωή, τήν προσωπικότητα καί τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου. “Ο λόγος καί ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας μας, εἶπε ὁ Μακαριώτατος, διά τό θέμα τῶν μεταμοσχεύσεων εἰς τήν Ἑλλάδα εἶναι κεντρικός. Ἡ Ἐκκλησία ἀντιλαμβάνεται, ὅτι δύναται νά βοηθήση οὐσιαστικῶς τήν ὑπόθεσιν τῶν Μεταμοσχεύσεων καί τήν ἀνάγκην τοῦ λήπτου διά ζωήν, ἔχει ὅμως συνείδησιν καί τῆς τεραστίας εὐθύνης της νά ὑπερασπισθῆ καί τόν δότην, τόν ὁποῖον περιβάλλει μέ ἰδιαιτέραν εὐαισθησίαν καί ὡς πρόσωπον καί ὡς ἔννοιαν, ἀλλά καί τάς ἠθικᾶς ἀξίας, τάς ὁποίας προϋποθέτουν καί ἐξυπονοοῦν αἵ Μεταμοσχεύσεις. Αὐτό δημιουργεῖ εἰς τήν Ἐκκλησίαν οὐσιαστικά δικαιώματα, ὡς εἶναι τό δικαίωμα τοῦ λόγου, καί μεγάλας ὑποχρεώσεις, ὡς τήν ὑποχρέωσιν νά προστατεύση τό ἦθος καί τό κύρος τῶν Μεταμοσχεύσεων, δεδομένου ὅτι αὗται δέν λύουν μόνον τό πρόβλημα ἐπιβιώσεως βαρέως ἀσθενούντων συνανθρώπων μας, ἀλλά δύνανται εὐκόλως νά ὁδηγήσουν καί εἰς κατάχρησιν ἡ παραβίασιν βασικῶν καί θεμελιωδῶν ἐλευθεριῶν καί ἀξιῶν.

Ἀπαραίτητος ὅρος, συνέχισεν ὁ Μακαριώτατος, διά τήν συνεργασίαν τῆς Ἐκκλησίας μετά τῆς Πολιτείας εἰς τό ὅλον θέμα εἶναι ἡ κατανόησις ἀπό τῆς πλευρᾶς τῆς τελευταίας της ὑποχρεώσεώς της νά προστατεύη τάς Μεταμοσχεύσεις τόσον νομοθετικῶς, ὅσον καί πρακτικῶς ἀπό πάσης μορφῆς ἀσυνειδησίαν, χρησιμοθηρίαν ἤ χρηματικήν ἐκμετάλλευσιν, ἐπιδεικνύουσα τό ἀληθές ἐνδιαφέρον τῆς διά τόν λήπτην, ἀλλά ἀποδίδουσα καί τόν δέοντα σεβασμόν εἰς τό πρόσωπον κατά τάς τελευταίας στιγμᾶς τοῦ δότου”.

Μέ τίς προϋποθέσεις αὐτές ἡ Ἐκκλησία, ἀδυνατεῖ νά συμφωνήση μέ τόν προσφάτως ψηφισθέντα νόμο, ἐπειδή σ’ αὐτόν διακρίνει χρησιμοθηρική ἀντίληψη, στενό ὀρθολογισμό, καί ἀπουσίαν βασικῶν ἰδεολογικῶν ἀρχῶν.

Στή συζήτηση ἔλαβαν μέρος καί οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ἀλεξανδρουπόλεως κ. Ἄνθιμος, Λαγκαδά κ. Σπυρίδων, Γόρτυνος κ. Θεόφιλος, Πειραιῶς κ. Καλλίνικος, Περιστερίου κ. Χρυσόστομος, Δημητριάδος κ. Ἰγνάτιος, Φωκίδος κ. Ἀθηναγόρας, Κερκύρας κ. Τιμόθεος, Τριφυλίας κ. Στέφανος, Κοζάνης κ. Ἀμβρόσιος, Ἀττικῆς κ. Πεντελεήμων, Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος καί Νικοπόλεως κ. Μελέτιος.

Στό τέλος ὁ Μητροπολίτης μας ἀπάντησε σέ ἐρωτήσεις καί ἀνέλυσε σημεῖα τῆς εἰσηγήσεώς του.