Γεγονός καὶ Σχόλιο: Ἡ “ἱερωσύνη” τοῦ Πάπα

Σέ ἕνα προηγούμενο κείμενό μου ἔγραφα ὅτι ὁ Πάπας καί οἱ Παπικοί δέν ἔχουν Ἱερωσύνη, γιατί μέ τήν αἱρετική διδασκαλία τοῦ Filioque καί τόσες ἄλλες αἱρέσεις πού δημιούργησαν, ἀπεκόπηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί, ἑπομένως, διεκόπη ἡ ἀποστολική παράδοση καί διαδοχή. Αὐτό ἐξένισε μερικούς πού ἰσχυρίζονται ὅτι ὁ Πάπας ἔχει ἱερωσύνη.

Θά ἤθελα νά κάνω μερικές συμπληρωματικές ἐπεξηγήσεις πάνω στήν ἄποψη αὐτή.

Ο Μέγας Βασίλειος ἀντιμετώπισε στήν ἐποχή τοῦ διάφορα προβλήματα γιά τό πῶς θά δέχεται ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στούς κόλπους τῆς τούς αἱρετικούς. Ἀφοῦ κάνει τήν διάκριση μεταξύ αἱρέσεως, σχίσματος καί παρασυναγωγῆς, ἀναφερόμενος στούς αἱρετικούς πού ἔχουν ἀποκλίνει, ὅπως λέγει ὁ Γεννάδιος Σχολάριος, “κατ’ εὐθείαν ἤ πλαγίως”, “περί τί τῶν ἄρθρων τῆς πίστεως”, γράφει ὅτι “οἱ δέ τῆς Ἐκκλησίας ἀποστάντες, οὐκ ἔτι ἔσχον τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀφ’ ἑαυτούς• ἐπέλιπε γάρ ἡ μετάδοσις τῷ διακοπῆναι τήν ἀκολουθίαν”. Δηλαδή, ὅσοι ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία, λόγω διαφορᾶς πίστεως, ἔχασαν τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί δέν μποροῦν νά τήν μεταδώσουν, γιατί διακόπηκε ἡ ἀποστολική διαδοχή. Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης παρατηρεῖ: “Καθώς ἕν μέλος κοπῆ ἀπό τό σῶμα, νεκροῦται παρευθύς μέ τό νά μή μεταδίδεται πλέον εἰς αὐτό ζωτική δύναμις• τοιουτοτρόπως καί αὐτοί ἀφ’ οὐ μίαν φορὰν ἐσχίσθηκαν παρευθύς καί τήν πνευματικήν χάριν καί ἐνέργειαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔχασαν, μή μεταδιδομένης ταύτης εἰς αὐτούς διά τῶν ἁφῶν καί συνδέσμων, ἤτοι διά τῆς κατά Πνεῦμα ἐνώσεως”.

Ἑπομένως, ἐκτός της Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δέν ἐνεργοῦν μυστήρια, οὔτε ὑπάρχει ἱερωσύνη, οὔτε γίνεται ἀληθής θεία Λειτουργία. Σέ αὐτό τό σημεῖο στηρίζονται καί ὅλοι οἱ ἱεροί Κανόνες γιά τήν ἀπαγόρευση τῆς συμπροσευχῆς μέ αἱρετικούς.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τηρεῖ αὐτήν τήν ἀρχή στήν πράξη καί αὐτό φαίνεται ἀπό τό ἑξῆς ἁπλό γεγονός. Ὅταν ἕνας Παπικός “Ἱερεύς” ἤ “Ἐπισκοπος” θέλει νά γίνη Ὀρθόδοξος, δέν δεχόμαστε τήν “ἱερωσύνη” πού εἶχε, ἀλλά τόν ξαναχειροτονοῦμε. Ἀκόμη δέ αὐτό γίνεται καί μέ τούς σχισματικούς, μέ τούς ὁποίους δέν ἔχουμε διαφορά στό δόγμα, ἀλλά διαφορά “σέ κάποια ζητήματα ἐκκλησιαστικά καί εὐκολοϊάτρευτα”. Καί σέ αὐτούς ἡ Ἐκκλησία δέν δέχεται τήν “ἱερωσύνη” τους, ὅταν ἔρχονται στήν Ἐκκλησία, ἀλλά τούς ξαναχειροτονεῖ, ὅπως ἔκανε πρόσφατά το Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, ἐπειδή πάσχει ἡ κανονικότητα τῆς Ἀρχιερωσύνης τῶν “Ἀρχιερέων” πού τούς χειροτόνησαν. Αὐτό σημαίνει ὅτι ἐάν ὁ Πάπας μετανοήση καί θελήση νά γίνη Ὀρθόδοξος, τότε, ἐπανερχόμενος στήν Ἐκκλησία, πρέπει νά ξαναχειροτονηθῆ, ἀφοῦ κατά τόν Ἀριστηνό “αἱρετικός, ὁ κατά τήν πίστιν ἀλλότριος• ὁ δέ κατά τί ἰάσιμον ζήτημα, σχισματικός”.

Αὐτή εἶναι ἡ βασική ἐκκλησιολογική θέση ὅπως τήν ἐκφράζει ὁ Μέγας Βασίλειος καί ἡ ὅλη πρακτική της Ἐκκλησίας. Ἐφ’ ὅσον δέν δεχόμαστε τήν “ἱερωσύνη” τῶν αἱρετικῶν, δέν δεχόμαστε καί τά ἀποτελέσματα πού ἀπορρέουν ἀπό τήν “ἱερωσύνη” τους. Γι’ αὐτόν τόν λόγο καί ὁ Πάπας δέν θεωρεῖται διάδοχός του Ἀποστόλου Πέτρου, ἔστω καί ἄν στήν σημαία τοῦ Βατικανοῦ τίθενται τά κλειδιά τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, μέ τήν παρερμηνεία πού δίδουν οἱ Παπικοί στόν σχετικό λόγο τοῦ Χριστοῦ (Ματθ. ἴς', 13-20).

Ν.Ι.