Γεγονότα καὶ Σχόλια: Ἄν νήφωμεν - Ἁπλή σκέψη

Ἄν νήφωμεν

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος σέ ἕνα θαυμάσιο λόγο του, πού ἐπιγράφεται “Ὅτι ἐκ ραθυμίας ἡ κακία καί ἀπό σπουδῆς ἡ ἀρετή”, τονίζει τήν προσωπική εὐθύνη τοῦ κάθε πιστοῦ γιά τήν πνευματική του πορεία, ἀπό τήν ὁποία δέν μπορεῖ νά τόν ἀπαλλάξη κανένας ἐξωτερικός παράγοντας, οὔτε ἀκόμη ἡ κακία τοῦ διαβόλου. Δέν φταίει ὁ διάβολος γιά τήν κακία μας. “Πονηρός ὁ διάβολος, ὁμολογῶ καγῶ, ἀλλ’ ἐαυτῶ πονηρός οὔχ ἠμίν, ἄν νήφωμεν”.

Αὐτό τό “ἄν νήφωμεν” ἐκφράζει τήν προϋπόθεση γιά τήν σωστή ἀντιμετώπιση πολλῶν προβλημάτων. Ἡ νήψη εἶναι ἰδιότητα τοῦ ξεμέθυστου νοῦ, τοῦ νηφάλιου. “Νήφομεν”, ὅταν δέν ἀφήνουμε τήν προσοχή μας νά ἀποκοιμηθῆ ἤ νά αἰχμαλωτισθῆ σέ προκαταλήψεις καί λογισμούς πού μᾶς ὑποδουλώνουν σέ ποικίλα πάθη.

Ἡ δυνατότητα τῆς νήψεως εἶναι ἀπόδειξη τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου καί ἀντίστροφα ἡ νήψη συνδεδεμένη μέ τήν προσευχή κρατᾶ τόν ἄνθρωπο ἐλεύθερο καί τόν καθιστά δημιουργικό. Εἶναι μιά ἀρετή πού πρέπει νά διακρίνη ὅλα τα μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἰδιαίτερα σ’ αὐτούς τούς δύσκολους καιρούς πού περνᾶμε.

Ὁ ἱερός Χρυσόστομος συνδέει τή νήψη μέ τήν ἐνεργοῦσα ἱερωσύνη. Βασική ἀρετή τῶν ὀρθοδόξων ποιμένων εἶναι ἡ ὑποκοή στήν προτροπή τοῦ ἀποστόλου Παύλου “μή ἀμέλει τοῦ ἐν σοῖ χαρίσματος”, ὥστε νά διατηρῆται ἀδιατάρακτη ἡ ἀποστολική διαδοχή. Ὁ νοῦς τούς στέκεται “βιγλάτορας” πάνω στό “μετερίζι” τῆς καρδιᾶς τους καί τῆς ποίμνης τούς –σύμφωνα μέ τίς προσφιλεῖς ἐκφράσεις τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ ἁγιορείτου– καί ἀπό ἐκεῖ ἀποτρέπει τήν εἴσοδο στήν “μάνδρα τοῦ Χριστού” κάθε πειρασμοῦ, πού προσπαθεῖ νά ἀλλοιώση τήν πίστη καί τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μέ προσμείξεις ἀνθρωπίνων διδασκαλιῶν καί κοσμικῶν νοοτροπιῶν. Κατά τόν ἱερό Χρυσόστομό “το χάρισμα τῆς “προστασίας τῆς Ἐκκλησίας” σβήνει “διά τῆς ἀκηδίας καί ραθυμίας” διεγείρεται δέ “ὑπό νήψεως καί προσοχής”” (Ὀρθόδοξη Ψυχοθεραπεία, σ. 78).

“Αν νήφωμεν”, θά καταλαβαίνουμε ὅτι ἡ ἀναφορά στήν κακία τοῦ διαβόλου εἶναι πρόφαση.

Ἁπλή σκέψη

Σάν ἁπλός Ἕλληνας πολίτης, πού προσπαθεῖ νά σκέφτεται λογικά, ἀναρωτιέμαι. Προβλήθηκε ὁ ἰσχυρισμός ὅτι ἡ ἀναγραφή τοῦ θρησκεύματος στίς ταυτότητες δημιουργεῖ προβλήματα στίς θρησκευτικές μειονότητες, γι’ αὐτό ἡ δημοκρατική μας εὐαισθησία θέλησε νά τό ἀπαλείψη• τό ἴδιο ὅμως δέν συμβαίνει μέ τήν ἀναγραφή τῆς ἰθαγένειας; Ἡ διαγραφή τοῦ θρησκεύματος στηρίχθηκε στό ἄρθρο 13 τοῦ Συντάγματος, τό ὁποῖο ὅμως σαφῶς προϋποθέτει τήν γνώση τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν, γιατί ἀλλιῶς δέν θά ὑπῆρχε λόγος νά τονίση ὅτι ἡ ἀπόλαυση τῶν ἀτομικῶν καί πολιτικῶν δικαιωμάτων τους δέν ἐξαρτᾶται ἀπό αὐτές• ἡ ἀναγραφή τῆς ἰθαγένειας σέ ποιό ἄρθρο τοῦ ἀντιρατσιστικοῦ μας Συντάγματος στηρίχθηκε; Ὁ ρατσισμός –καί ἐτυμολογικά– ἐκφράζει τίς θρησκευτικές ἤ τίς φυλετικές διακρίσεις;

π.Θ.Α.Β.