Κύριο θέμα: Σύνδεσμοι Ἀγάπης Ἐνοριῶν - Φιλανθρωπική Παράδοση

Ὁ Δεκέμβριος, ὁ μήνας τῶν Χριστουγέννων, μπορεῖ νά χαρακτηρισθῆ καί μήνας τῆς φιλανθρωπίας, καθόσον οἱ ἐκδηλώσεις φιλανθρωπίας πληθαίνουν, εἴτε ἐπειδή τό ἀπαιτεῖ ἡ διδασκαλία τῶν ἡμερῶν, κατά τίς ὁποῖες γεννήθηκε ὁ φιλάνθρωπος Κύριος, εἴτε ἐπειδή αὐξάνονται οἱ ἀνάγκες λόγω τῶν καιρικῶν συνθηκῶν, εἴτε...

Αὐτόν τόν μήνα, λοιπόν, διάλεξε ἡ Ἐφημερίδα μας γιά νά κάνη ἕνα μικρό ἀφιέρωμα στήν φιλανθρωπία. Τό ἐρέθισμα μᾶς τό δίδουν, α) ἡ θεμελίωση τοῦ Ξύκειου-Καπορδέλειου Γηροκομείου (Μονάδα Φροντίδας Ἡλικιωμένων Ἀτόμων), β) τό κατ’ ἔτος ἐπαναλαμβανόμενο καί ριζωμένο πλέον στίς συνειδήσεις τῶν Ναυπακτίων μνημόσυνο τῶν Εὐεργετῶν μέ τόν δημόσιο ἀπολογισμό τῶν Ἱδρυμάτων, καί γ) ἡ λειτουργία τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης τῶν Ἐνοριῶν τῆς Πόλης μας, οἱ ὁποῖοι ἔκλεισαν πέντε χρόνια ἀθόρυβης καί ἀποτελεσματικῆς λειτουργίας.

Τήν φιλανθρωπία εἶναι δυνατόν νά τήν συναντήσουμε καί ὡς φυσική ἀρετή, ἡ ὁποία βέβαια εἶναι ἐπαινετή, ἀλλ’ ὄχι λυτρωτική, διότι ἐκτός των ἄλλων δέν διαθέτει ἀκριβῆ ἀνθρωπολογία καί σωτηριολογία. Στήν ὕψιστη μορφή της, ὅμως, εἶναι κατ’ ἐξοχήν θεολογική καί ἐκκλησιαστική ἀρετή, μέ σωτηριολογικές συνέπειες καί θεμελιώνεται στήν δεύτερη ἀπό τίς δύο μεγάλες ἐντολές, ἀπό τίς ὁποῖες «ὅλος ὁ νόμος καί οἱ προφῆται κρέμανται»: «...ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Ματθ. κβ', 39).

Ὡς θεολογική ἀρετή ἀποτελεῖ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ καί ὡς ἐκ τούτου ἀπαιτεῖ τήν ἐπίκληση τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ καί ὄχι ἁπλῶς τήν ἐξάσκηση εἰδικῶν ἱκανοτήτων: ζητοῦμε νά μᾶς χαρισθῆ! Συνδέεται δέ ἄρρηκτα μέ τήν «πρώτη καί μεγάλη» ἀπό τίς δύο ἐντολές. Στήν ἐκκλησιαστική της διάσταση παρουσιάζεται ὡς συνεκτική ἐνέργεια τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, εἰς τό ὁποῖο, ὅταν πάσχη ἕνα μέλος, συμπάσχουν πάντα τα μέλη, καί ὅταν δοξάζεται ἕνα μέλος, συγχαίρουν ὅλα τα μέλη (Α' Κορ. Ἰβ', 26). Καί ἐπειδή τά μέλη εἶναι πρόσωπα καί ὄχι μόνο σώματα, ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι διττή. Τήν σωτηριολογική τῆς προέκταση τήν δίδει ὁ ἴδιος ὁ Χριστός στήν φοβερή περικοπή τῆς Μελλούσης Κρίσεως, ὅπου παρουσιάζεται ὡς ἀπαραίτητο στοιχεῖο τῶν σωζομένων. Ὁ τῆς ἐλεημοσύνης ἐπώνυμος ἅγιος Ἰωάννης, Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας, ὀνόμαζε τούς πτωχούς «κυρίους» του, ὡς μάρτυρες καί ὡς «ἐνόρκους» στό οὐράνιο δικαστήριο.

Οἱ πρῶτες ἐκδηλώσεις τῆς ἀρετῆς αὐτῆς εἶναι λυτρωτικές, θεραπευτικές: ἡ ἐξάσκησή της συνδέεται μέ τήν ἄρση τῆς «παγκακίστου φιλαυτίας», ἡ ὁποία ὡς θανατηφόρο πέπλο καθιστᾶ τήν ψυχή «χαύνην καί ὀλίγωρον καί ἄνουν». Ἡ θεραπεία αὐτοῦ του πάθους ἀνήκει στούς βασικούς σκοπούς τῆς ὀρθοδόξου ἀσκήσεως καί ἀπαιτεῖ τήν προσπάθεια ἐκδήλωσης τῆς ἀγάπης στούς συνανθρώπους μας μέ κάθε τρόπο: «οὐ μόνον διά μεταδόσεως χρημάτων ἡ διάθεσις τῆς ἀγάπης γνωρίζεται, ἀλλά πολλῶ μᾶλλον διά μεταδόσεως λόγου καί σωματικῆς διακονίας». Ἡ λυτρωτική-θεραπευτική αὐτή πλευρά τῆς φιλανθρωπίας εἶναι ἀπαραίτητο νά ὑπογραμμίζεται, διαφορετικά μπορεῖ νά συμβῆ τό παντελῶς ἀντίθετο: ἡ ἐξάσκησή της νά θρέφη τήν φιλαυτία, κάτι πού μέ ἔμφαση ἀπορρίπτει ὁ Κύριος νομοθετώντας: «μή γνώτω ἡ δεξία σου τί ποιεῖ ἡ ἀριστερά σου» (βλ. ἀνάλυση εἰς Μητροπολίτου Ἱεροθέου «Θεραπευτική Ἀγωγή»).

Αὐτή εἶναι ἐν συντομία ἡ θεωρητική βάση στήν ὁποία στηρίζονται οἱ ἐξωτερικές δραστηριότητες τῆς φιλανθρωπίας τῆς Ἐκκλησίας μας, καθώς καί ἡ λειτουργία τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης.

Οἱ Σύνδεσμοι Ἀγάπης ἱδρύθηκαν στίς Ἐνορίες πού ὑπῆρχε ἡ δυνατότητα (Ἁγίου Δημητρίου, Ἁγίας Παρασκευῆς καί Ἁγίου Γεωργίου), μετά τήν 7η Ποιμαντορική Ἐγκύκλιο τοῦ Σεβασμιωτάτου, τόν Φεβρουάριο τοῦ 1996. Ἀποτελοῦν μιά προσπάθεια ἐνεργοποίησης τῶν γυναικῶν στόν τομέα τῆς πρόνοιας κατά πρῶτο λόγο.

Τήν διοργάνωση κάθε δραστηριότητας ἀναλαμβάνει τό Δεκαπενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο καί ὁ Ἐπόπτης Ἐφημέριος, ὁ ὁποῖος ἐπιβλέπει τό ὅλο ἔργο. Γίνονται ἐγγραφές μελῶν, προκειμένου νά ὑπάρχη εὐκολία στόν σχεδιασμό τῶν δραστηριοτήτων, ἀλλά σύμφωνα μέ τό Κατασταστικό τους ὡς μέλη θεωροῦνται ὅλες οἱ ἐνορίτισσες.

Ἀντικείμενο τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης εἶναι ἡ πρόνοια τῶν ἐνδεῶν, ὁ καλλωπισμός τοῦ Ναοῦ, ἡ διοργάνωση ἤ συνδιοργάνωση ἐκδηλώσεων, ἑορτῶν, ἐκδρομῶν, καί ἡ μέριμνα τοῦ ἐνοριακοῦ Κέντρου.

Στό τομέα τῆς πρόνοιας γίνονται ἐκ μέρους τῶν μελῶν ἐπισκέψεις σέ οἰκογένειες ἤ μοναχικά ἄτομα γιά συντροφιά, στήριξη, παρηγοριά, ὑλική βοήθεια. Ὅταν παραστή ἀνάγκη, προσφέρεται ἰατροφαρμακευτική περίθαλψη, σέ βαρειές μορφές γίνονται ἐνέργειες γιά ἰδρυματική περίθαλψη, κυρίως σέ Ἱδρύματα τῶν Μητροπόλεων Θηβῶν καί Ἠλείας, ἐφ’ ὅσον δέν ὑπάρχουν ἀντίστοιχα στήν περιοχή μας. Κάθε Τρίτη ἑτοιμάζεται ἀπό τίς Ἐνορίτισσες συσσίτιο, τό ὁποῖο μοιράζεται κατ’ οἶκον. Ἑτοιμάζονται 120 δέματα περίπου, συνοδευόμενα ἀπό οἰκονομική ἐνίσχυση, κατά τίς Ἑορτές τῶν Χριστουγέννων καί τοῦ Πάσχα, τά ὁποῖα μοιράζονται σέ οἰκογένειες. Πληρώνονται ἐπίσης τά φροντιστήρια τῶν παιδιῶν (Φροντιστήρια τῆς πόλεως δώρισαν ἀρκετές φορές τό σύνολο ἤ μέρος τῶν διδάκτρων), ἐνοίκια κατοικιῶν, λογαριασμοί ΔΕΗ, ὕδρευσης, τά καύσιμα, νοσοκόμες γιά περιποίηση κατακοίτων κλπ. Ἀπό τά διάφορα περιστατικά τά ὁποῖα ἀντιμετωπίσθηκαν, χαρακτηριστική εἶναι ἡ περίπτωση μιᾶς κυρίας, ἡ ὁποία ζοῦσε ἐντελῶς μόνη, στερούμενη καί τῶν βασικῶν καί ἀναγκαίων ἀγαθῶν. Σήμερα ἔχει ὅλα ὅσα χρειάζεται γιά νά ζῆ ἀξιοπρεπώς, καί κυρίως ἔχει ἀνθρώπους πού τούς ἐμπιστεύεται. Σέ ἄλλη περίπτωση ἔγιναν ὅλες οἱ ἐνέργειες πού χρειάζονταν (γραφειοκρατικά, ἐπισκέψεις σέ ἰατρικές ἐπιτροπές, κλπ.) σέ Ἀγρίνιο καί Μεσολόγγι, ὥστε νά ἐξασφαλισθῆ κάποιο ἐπίδομα γιά πάσχοντα ἀδελφό. Γνωστή εἶναι ἀπό τά κανάλια καί ἡ περίπτωση ἀδελφοῦ μας, ὁ ὁποῖος ἔζησε κλεισμένος στό σπίτι τοῦ κατάκοιτος ἐπί τρεῖς μῆνες, μέσα σέ ἀπίστευτα ἄθλιες συνθῆκες. Ὅταν μαθεύτηκε τό γεγονός, οἱ γυναῖκες τοῦ Συνδέσμου τόν φρόντισαν ἕως ὅτου ἐξασφαλίσθηκε ἡ περίθαλψή του στό εἰδικό Κέντρο τῆς Λεβαδειᾶς πού ἀνήκει στήν Ι. Μητρόπολη.

Τά ἔσοδα τῶν Συνδέσμων προέρχονται ἀπό τό Κυτίο τοῦ Φιλοπτώχου των Ἱερῶν Ναῶν, ἀπό τόν Ἔρανο τῆς Ἀγάπης πού πραγματοποιεῖ δύο φορές τό χρόνο ἡ Ἱερά Μητρόπολη, ἀπό ἐθελοντικές εἰσφορές τῶν μελῶν, ἀπό δωρεές, ἀπό κατάθεση ἀντί στεφάνων σέ κηδεῖες καί μνημόσυνα ἐνοριτῶν, ἐνῶ τά προηγούμενα χρόνια εἶχαν λάβει καί ἐπιχορήγηση ἀπό τό Ὑπουργεῖο Ὑγείας-Πρόνοιας.

Ὁ ἀπολογισμός τοῦ 2001 (κατά προσέγγιση, διότι δέν ἔχει κλείσει ἀκόμη τό ἔτος) γιά τούς Συνδέσμους Ἀγάπης ἔχει ὡς ἑξῆς:

• Ἁγίου Δημητρίου: ἔσοδα 7.050.000 δρχ., ἔξοδα 6.550.000 δρχ., ὑπόλοιπο 500.000 δρχ.
• Ἁγίας Παρασκευῆς: ἔσοδα 5.130.000 δρχ., ἔξοδα 4.500.000 δρχ. ὑπόλοιπο 630.000 δρχ.
• Ἁγίου Γεωργίου (γιά τούς μῆνες Ἰανουάριο-Νοέμβριο): ἔσοδα 2.128.600, ἔξοδα 1.173.600 δρχ., ὑπόλοιπο 955.000 δρχ.
  

Τό ἔργο τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης βρίσκει μεγάλη ἀνταπόκριση ἀπό τίς Ἐνορίτισσες, οἱ ὁποῖες προσπαθοῦν νά βοηθήσουν παντί τρόπω. Ὅσοι ἀπό τούς ἀδελφούς μας βρίσκονται σέ ἔνδεια, γνωρίζουν ὅτι ὑπάρχουν πρόσωπα τά ὁποῖα μποροῦν νά ἐμπιστευτοῦν, γνωρίζουν ὅτι οἱ Ἱερεῖς τῶν Ἐνοριῶν, στούς ὁποίους συνήθως ἀπευθύνονται, δέν εἶναι μόνοι τους καί μποροῦν νά βοηθήσουν ἀποτελεσματικά. Δέν εἶναι λίγες οἱ περιπτώσεις πού ἡ Πρόνοια συνεργάσθηκε μέ τούς Συνδέσμους Ἀγάπης, διότι γνωρίζει τήν ἀποτελεσματικότητά τους.

Ἀρχιμ. Κ.Ε.Γ.