Γεγονός καὶ Σχόλιο: Ὁ «θεός» τοῦ ποδοσφαίρου

The “god” of soccer

Ὁ Ἰούνιος μήνας πού πέρασε ἔχει σημαδευθῆ ἀπό τό παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου πού πραγματοποιήθηκε στήν Ἰαπωνία - Κορέα. Πολλοί ἄνθρωποι παρακολούθησαν τούς ἀγῶνες τῶν ἐθνικῶν ὁμάδων γιά πολλές ὧρες καθημερινά καί ἤξεραν πολλά στιγμιότυπα ἀπό τούς ἀγῶνες αὐτούς.

Ἐκεῖνο πού μέ ἐντυπωσίασε ἦταν μιά «προσευχή» πού συνέταξε ἕνας ἀγγλικανός «ἱερέας» ὀνόματι Φλέτσερ παραμονές τοῦ κρισίμου ἀγώνα μεταξύ Ἀγγλίας καί Βραζιλίας, καί μάλιστα αὐτή ἡ προσευχή μεταδόθηκε καί ἀπό τό ἀαά. Κατά τήν «Ἐλευθεροτυπία» (22 Ἰουνίου 2002) ἡ προσευχή ἔχει ὡς ἑξῆς: «Ὑψώσου, ὤ Κύριε, καί ἐμπόδισον τήν Βραζιλίαν νά ἐπιβληθῆ ἐφ’ ἠμῶν. Σκόρπισέ τους τόν τρόμο, Κύριε. Ὑψώσου καί ἀπλωσον τήν χείραν Σου ἴνα καταστείλης τήν δύναμιν τῶν Ριβάλδο καί Ρονάλδο. Βύθισε στήν σύγχυσιν τόν Ροναλδίνιον καί, Κύριε Παντοδύναμε, ἐάν δέν ἀποδώση οὔτε τοῦτο, τουλάχιστον χάρισέ μας ἕνα γκόλ στό τελευταῖο λεπτό, ἅς εἶναι καί ὄφ-σάϊντ. Βοήθησέ μας, Κύριε, νά φθάσωμεν εἰς τόν τελικόν, ἔστω καί ἐάν αὐτός θά τελεσθῆ ἡμέραν Κυριακήν καί οὐδείς θά πάη στήν Ἐκκλησίαν!». Κατά τόν «Ἐλεύθερο Τύπο» (21 Ἰουνίου 2002) στήν προσευχή αὐτή συμπεριλαμβανόταν καί ἡ φράση «Κᾶνε τό τέρμα τους νά μοιάζει μέ ...διάδρομο ἀεροδρομίου καί τόν τερματοφύλακά τους μικρό σά μυρμήγκι». Καί τό σχόλιο τῆς Ἐφημερίδας: «Ἔλεος!».

Κατ’ ἀρχήν τό περιεχόμενο αὐτῆς τῆς προσευχῆς προκαλεῖ τό γέλιο καί δημιουργεῖ τήν ἐντύπωση ὅτι δέν πρέπει κανείς νά ἐκλαμβάνη αὐτά τά πράγματα στά σοβαρά. Ὅμως τό θέμα αὐτό ἔχει καί μερικές πλευρές πολύ ἐνδιαφέρουσες.

Γιά πολλούς ἀνθρώπους τό ποδόσφαιρο εἶναι μιά θρησκεία, μιά λατρεία. Πολλές ἐκφράσεις πού χρησιμοποιοῦνται εἶναι εἰλημμένες ἀπό τόν χῶρο τῆς θρησκείας. Οἱ θεατές κάθονται στίς κερκίδες καί οἱ «θεοί» τους, οἱ ποδοσφαιριστές, ἀγωνίζονται σάν ἕνα ἄλλο δωδεκάθεο-ἐνδεκάθεο στόν στίβο γιά τήν Νίκη. Καί βέβαια ἐπειδή τό ποδόσφαιρο θεωρεῖται ἀπό πολλούς ὡς μιά νέα λατρεία, σημαίνει ὅτι ὑπάρχει καί ὁ δικός τους θεός, πού εἶναι θεός τοῦ ποδοσφαίρου. Σέ αὐτόν τόν ἀνύπαρκτο θεό προσεύχονται. Ἄλλωστε, ὑπάρχουν καί πολλές φράσεις, ὅπως ὁ νόμος τοῦ ποδοσφαίρου, ἡ μπάλα τιμωρεῖ, ὁ μάγος ποδοσφαιριστής. Στήν Καθημερινή διαβάζουμε: «Καί εἴδαμε λοιπόν φέτος τούς διαφωτισμένους τῆς Ἑσπερίας νά καταρρίπτουν μέ ὅλη τους τήν ἄνεση τό ρεκόρ τῆς δεισιδαιμονίας –ὁ ἕνας (ὁ προπονητής τῆς Ἰταλίας) ρίχνοτας τελετουργικά ἐπί τῆς γῆς τό ἁγιασμένο νερό πού τοῦ εἶχε βάλει ἡ καλογραία ἀδελφή του σέ ἕνα μπουκαλάκι, ὁ ἄλλος (ὁ προπονητής τῆς Ἱσπανίας) νά ἀσπάζεται περιπαθῶς μέν, λαθραία δέ (γιά νά μήν τόν συλλάβουν οἱ καιροφυλακτοῦσες βλάσφημες κάμερες) μιά εἰκονίτσα φύλαγε στό πορτοφόλι του, πιθανόν τοῦ Σάν Χοσέ Γκολεαδόρ. Ἀλλά τά πρωτεῖα τῶν προληπτικῶν τα δικαιοῦνται οἱ Ἄγγλοι, πού κάμποσα χρόνια τώρα λατρεύουν τόν Μπέκαμ σάν δέκατο τρίτο Ἀπόστολο, γι’ αὐτό καί τοῦ ἔστησαν ἕνα θεόρατο ἄγαλμα στήν πλατεία Τραφάλγκαρ, νά προσκυνοῦν στόν ἴσκιο του καί νά προσεύχονται». «Ὅλων των ὁμάδων οἱ φίλαθλοι τιμοῦν τά ἔθιμα τῆς προλήψεως –κάνουν τό σταυρό τους, μουρμουρίζουν ξόρκια, δένουν τά δάχτυλά τους, δέονται στόν Ἀλλάχ. Ὅποια ὅμως κι ἄν εἶναι ἡ θρησκεία τους ἤ ὁ ποδοσφαιρικός τους θεός, τελικά παραμένουν πιστοί του δόγματος τῆς αὐτοειδωλολατρίας» (30-6-2002, σέλ. 4). Μετά τήν νίκη τῶν Βραζιλιάνων ἔγραφαν: Ἡ γερμανική «Μπίλντ»: «Ὁ Θεός εἶναι Βραζιλιάνος». Ἡ γαλλική «Ἐκίπ»: «Ἡ Βραζιλία στήν αἰωνιότητα». Ἡ «Οὐάσιγκτον Πόστ»: «Ἕνα θεϊκό καρναβάλι τῆς νίκης. Ἡ κατάκτηση ἀπό τή Βραζιλία τοῦ Παγκοσμίου Κυπέλλου ἦταν εὐκαιρία νά δοξασθεῖ ἡ θρησκεία τοῦ ποδοσφαίρου» (Ἐλευθεροτυπία, Τρίτη 2-7-2002).

Ἐπανερχόμενος στήν προσευχή τοῦ ἀγγλικανοῦ «ἱερέα» παρατηρῶ ὅτι αὐτό δείχνει καί μιά ἄλλη πραγματικότητα, ὅτι δυστυχῶς ἔχουμε ἀλλοιώσει καί τίς πιό ἅγιες στιγμές τῆς ζωῆς μας. Ἡ προσευχή εἶναι ἡ πιό ἱερή ἐπικοινωνία μέ τόν Θεό, εἶναι μιά «συνουσία ἀνθρώπου καί Θεοῦ». Καί ὅμως καί αὐτήν τήν ἱερή ὑπόθεση τήν διαστρεβλώνουμε. Παρόμοιες προσευχές κάνουμε ὅταν παρακαλοῦμε τόν Θεό νά μᾶς βοηθήση σέ κατώτερες ἐπιδιώξεις καί χειρότερα ἀνθρώπινα πάθη μας, γιά νά ἐπιτύχουμε στίς δουλειές μας, γιά νά κερδίσουμε κάτι, γιά νά προσελκύσουμε τήν προσοχή ἤ τό ἐνδιαφέρον, γιά νά αὐξήσουμε τά χρήματά μας, γιά νά τιμωρηθῆ κάποιος ἄλλος, γιά νά ἱκανοποιηθοῦν ἄνομες καί παράνομες ἡδονές καί φιλοδοξίες.

Πρέπει νά καταλάβουμε ὅτι ἡ προσευχή πρέπει νά γίνεται κυρίως γιά τήν θεραπεία τῆς ψυχῆς μας. Δέν μποροῦμε νά χρησιμοποιοῦμε τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ γιά μάταια πράγματα. Διαφορετικά δέν κοροϊδεύουμε τόν Θεό, ἀλλά κοροϊδεύουμε τόν ἑαυτό μας.

Ν.Ι.