Ἐπίκαιροι Σχολιασμοί: Ἡ πολιτικὴ τῶν ἴσων ἀποστάσεων

τοῦ Πρωτοπρεσβύτερου Θωμᾶ Βαμβίνη

Τά πρόσφατα γεγονότα τῆς Κύπρου, πού σημαδεύτηκαν ἀπό τό θάνατο τοῦ Τάσου Ἠσαΐα καί τοῦ Σολωμοῦ Σολωμοῦ, φανέρωσαν ἀπό τή µιά μεριά τὸν αἱμοσταγῆ χαρακτήρα τοῦ Τούρκου κατακτητῆ καί ἀπό τήν ἄλλη τόν διακοσμητικό ρόλο τῶν κυανοκράνων, τῶν προστατῶν τῆς διεθνοῦς εἰρήνης. Οἱ κυανόκρανοι, ἀδύναμοι παρατηρητές τῶν τραγικῶν γεγονότων ἤ μᾶλλον πιστοί τηρητές τοῦ δόγµατος τῶν ἴσων ἀποστάσεων ἀπό τίς δύο ἀντιμαχόμενες πλευρές, ἀπέδειξαν ὅτι, ὅταν κανείς ἀδικεῖται, δέν μπορεῖ νά βασίζεται στούς διεθνεῖς ὀργανισμούς, παρά µόνον ὅταν τό ἄδικο πού τοῦ γίνεται θίγη καί τά συµφέροντα κάποιων μεγάλων δυνάµεων. 

Ἡ πολιτική τῶν ἴσων ἀποστάσεων, πού ἐξισώνει τό δίκαιο µέ τό ἄδικο, εἶναι προσωπεῖο δικαιοσύνης, πού καλύπτει συνήθως ἄνομα συμφέροντα. Αὐτό τό εἴδαμε καθαρά στήν "εὐαισθησία" τῶν Ἀμερικανῶν καί τῶν Εὐρωπαίων γιά τό "πετρελαιοφόρο" Κουβέϊτ. Ἐκεῖ οἱ ἴσες ἀποστάσεις δέν τηρήθηκαν. Τό Ἰράκ τιμωρήθηκε, ἐνῶ ἡ Τουρκία, πού κατέχει τό σηµαντικότερο τμῆµα της Κύπρου, ἀναβαθμίζεται σήµερα σέ ἐγγυητή τῆς διεθνοῦς τάξεως, καί ἄς σφάζει, σύν τοῖς ἄλλοις, τούς Κούρδους, οἱ ὁποῖοι ζητοῦν πατρίδα. Γιά τούς Κούρδους τιμωρεῖται πάλι τό Ἰράκ. 

Εἶναι φανερό, λοιπόν, ὅτι, γιά τήν ἐπίλυση τῶν ἐθνικῶν µας θεμάτων, δέν πρέπει νά περιμένουμε τίποτε τό θετικό ἀπό τούς ἰσχυρούς ἑταίρους µας στήν Ἐνωμένη Εὐρώπη ἤ τούς συμμάχους µας στό ΝΑΤΟ, ἐκτός καί ἄν µέ τήν πολιτική µας καταφέρουμε νά τούς πείσουµε ὅτι τά συμφέροντά τους συμπίπτουν μέ τά δικά µας. Δυστυχῶς, ἡ ἰδιοτέλεια ρυθμίζει τίς διεθνεῖς σχέσεις, γι' αὐτό σάν ἔθνος χρειαζόμαστε ἑνότητα καί ἐγρήγορση. Γιά νά μιλήσουμε ἁγιογραφικά, χρειαζόμαστε τήν ἀκεραιότητα τῶν περιστεριῶν μαζί μέ τήν Φρονιμάδα τοῦ Φιδιοῦ. Στίς περιστάσεις πού ζοῦμε εἶναι ἀναγκαία ἡ ζωντανή ἱστορική μνήμη, ἡ βίωση τῆς ἑλληνορθόδοξης παράδοσής µας, σέ ὅλο της τό βάθος καί ταυτόχρονα εἶναι ἀπαραίτητοι οἱ ἔξυπνοι ἐλιγμοί µέσα στή διεθνή σκηνή, ὥστε νά ἀνατρέπονται σέ βάρος µας ἐπιβουλές καί νά δηµιουργοῦνται συνθῆκες δίκαιης εἰρήνης. Εἶναι γεγονός πάντως ὅτι οἱ Ἕλληνες ἀγνοοῦμε τήν ἱστορία µας, ἀγνοοῦμε τήν παράδοσή µας. Αὐτή ἡ ἄγνοια θεωρεῖται ἀπό πολλούς ὅτι ἀποτελεῖ τή βασική αἰτία πού ἡ ἐξωτερική µας πολιτική, σέ ὅλη τή διαδρομή τοῦ σύγχρονου Ἑλληνικοῦ Κράτους, δέν ἦταν πάντα ἀποτελεσματική. Αὐτό, βέβαια, δέ σηµαίνει ὅτι, ἄν γνωρίζαµε “παπαγαλιστί" τήν Ἱστορία μας, τά πράγματα θά ἦταν καλύτερα. Οἱ ξένοι ἄλλωστε δέν καταλαβαίνουν ἀπό ἱστορικούς τίτλους καί ἱστορικές ἀποδείξεις.

Καταλαβαίνουν µόνο ἀπό πετρέλαιο, φθηνές πρῶτες ὕλες, καίριες στρατηγικές θέσεις, καλές ἀγορές γιά τήν ἐξαγωγή τῶν προϊόντων τους. Δέν χρειαζόµαστε, λοιπόν, ἁπλῶς ἀποστήθιση τῆς ἱστορίας µας, ἀλλά κάτι ἀκόμη περισσότερο καί βαθύτερο. Χρειαζόμαστε τήν πνευµατική, ἀλλά καί τήν πολιτική πείρα τῶν προγόνων µας, πού εἶναι καταγραµµένη µέσα στήν ἱστορία, καθώς καί στά ἄλλα κείµενα τῆς πολιτιστικῆς μας κληρονομιᾶς. Αὐτή ἡ ἱστορική πείρα δέν ἔχει στατικό χαρακτήρα, δέν εἶναι δηλαδή ἀντιγραφή παλαιῶν λύσεων καί προτύπων. Ἔχει χαρακτήρα δυναμικό. Ξέρει νά ἀντιμετωπίζει τό ἀπρόοπτο χωρίς πανικό. Κάνει τόν ἐθνικό µας ὀργανισμό ὑγιή µέ ἰσχυρά ἀντανακλαστικά, ὥστε νά ἀντιμετωπίζη ἀποτελεσματικά κάθε περίσταση. 

Ὅμως τό πρόβληµα εἶναι ὅτι ἐμεῖς οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες ἐπιβουλευόμαστε οἱ ἴδιοι τόν ἑαυτό µας καί τήν ἱστορική µας συνέχεια. Καί αὐτό γιατί ἐφαρμόζουμε γιά τά δικά µας καί τά ξένα ἕνα εἶδος "πολιτικῆς ἴσων ἀποστάσεων", ἀποσπώντας τόν ἑαυτό µας ἀπό τήν ζωντανή καί πλούσια παράδοσή µας. Κρατοῦμε µιά οὐδετερότητα, συνεπαρμένοι ἀπό τό δυτικό πνεῦμα πού ἔσπειρε στήν ψυχή µας τήν καχυποψία γιά τήν ἑλληνορθόδοξη συνέχειά µας. Ἔτσι στεκόµαστε στό χεῖλος τῆς δεύτερης χιλιετίας, ἔτοιμοι νά πέσουµε στό κενό τῆς πολιτιστικῆς µας ἐξαφάνισης.