Κύριο θέμα: Ἐντυπώσεις ἀπὸ τὴν "Εἰρηνικὴ Ἐπίσκεψη" - Στὴν Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας

Εἶχα τὴν τιμὴ νὰ συμπεριληφθῶ στὰ μέλη τῆς συνοδείας τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου, στὴν πρώτη εἰρηνικὴ ἀποστολή του στὴν Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας, μετὰ τὴν ἄνοδό του στὸν Ἀρχιεπισκοπικὸ θρόνο Ἀθηνῶν. Ἐπρόκειτο γιὰ μιὰ περιοδεία στὸ Πατριαρχεῖο, τὶς Μητροπόλεις, Ἐπισκοπὲς καὶ τὰ Μοναστήρια τῆς Ρουμανίας, ἡ ὁποία μᾶς ἔδωσε τὴν δυνατότητα νὰ ζήσουμε ἐξαιρετικὲς ἐμπειρίες, μερικὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες θὰ ἤθελα νὰ διατυπώσω στὴν συνέχεια.

1. Τιμὴ στὸν Ἀρχιεπίσκοπο

Ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστόδουλος ἦταν σὲ ὅλες τὶς συναντήσεις τὸ τιμώμενο πρόσωπο, ἀκριβῶς ἐπειδὴ ἦταν ἡ Εἰρηνική του ἐπίσημη ἐπίσκεψη στὴν Ρουμανικὴ Ἐκκλησία. Βεβαίως διαπιστώσαμε ὅτι ὁ Μακαριώτατος ἐγνώριζε πολλὰ πράγματα ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἐπισκέψεις ποὺ ἔκανε ὡς Μητροπολίτης Δημητριάδος, ἐγνώριζε τὴν νοοτροπία τοῦ ρουμανικοῦ λαοῦ, ἔψαλε τροπάρια στὴν Ἐκκλησία σύμφωνα μὲ τὴν ρουμανικὴ γλῶσσα καὶ μουσική, ἐγνώριζε πρόσωπα καὶ καταστάσεις. Οἱ ἐκκλησιαστικοὶ παράγοντες τὸν ἐγνώριζαν ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἐπισκέψεις του. Ἀκριβῶς γι' αὐτὸν τὸν λόγο οἱ λόγοι του ἦταν προσωπικοί, ἀλλὰ καὶ οἱ προσφωνήσεις τῶν Ρουμάνων πρὸς αὐτὸν εἶχαν ἔντονο προσωπικὸ χαρακτῆρα.

Γενικὰ τὸν Μακαριώτατο τὸν ἐτίμησαν ὅλες οἱ πολιτικὲς ἐξουσίες, ὁ Πρόεδρος τῆς Ρουμανικῆς Δημοκρατίας, προσφέροντας σὲ αὐτὸν τὴν ἀνωτάτη διάκριση τοῦ Ρουμανικοῦ Κράτους, ὁ Πρωθυπουργὸς τῆς Χώρας, ὁ Πρόεδρος τοῦ Κοινοβουλίου, οἱ Νομάρχες καὶ οἱ Δήμαρχοι τῶν Πόλεων, ὁ Πατριάρχης Ρουμανίας, οἱ Μητροπολῖτες, οἱ Ἀρχιεπίσκοποι καὶ οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας, τὰ δύο Πανεπιστήμια (Κραϊόβας καὶ Ἰασίου) τὰ ὁποῖα τοῦ ἀπένειμαν τὸν τίτλο τοῦ ἐπίτιμου διδάκτορος, ἡ Ἑλληνικὴ Πρεσβεία καὶ ὁ λαός. Γενικά, τοῦ ἀπέδωσαν τιμὲς ἀρχηγοῦ Κράτους, ἀπὸ τὴν ἄφιξή μας στὸ ἀεροδρόμιο ἕως τὴν ἀναχώρηση μας ἀπὸ τὴν Ρουμανία. Οἱ ὑποδοχὲς ποὺ τοῦ ἐπεφύλαξαν ἦταν συγκινητικότατες. Ὅλοι ἀναφέρθηκαν στὴν Ἑλλάδα, τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀλλὰ καὶ τὴν προσωπικότητα τοῦ Μακαριωτάτου. Καὶ ἐκεῖνος ἦταν ἀκούραστος, ἕτοιμος νὰ ἀντιφωνῆ εὔστοχα καὶ κατάλληλα σὲ κάθε προσφώνηση, νὰ συνομιλῇ γιὰ πολλὲς ὧρες στὰ ἑλληνικά, γαλλικά, ἀγγλικὰ καὶ μερικὲς φορὲς χρησιμοποιῶντας καὶ ρουμανικὲς ἐκφράσεις. Στήριξε ποικιλοτρόπως τὸν Πατριάρχη Ρουμανίας κ. Θεόκτιστο καὶ τὴν Ἐκκλησία μπροστὰ στὶς Πολιτειακὲς ἀρχὲς τοῦ τόπου. Μάλιστα σὲ δύο περιπτώσεις προσέφερε καὶ οὐσιαστικὴ ὑλικὴ βοήθεια. Ἐνώπιον τοῦ Πρωθυπουργοῦ τῆς Χώρας ἀνήγγειλε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος θὰ ἀναλάβη τὴν κατασκευὴ τοῦ τέμπλου τοῦ νέου Πατριαρχικοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ, δίδοντας τὸ ποσὸ τῶν 100.000 ΕΥΡΩ, καθὼς ἐπίσης ἔδωσε ἐξ ὀνόματος τῆς Ἀλληλεγγύης τῆς Ἱερᾶς Συνόδου δύο πλήρως ἐξοπλισμένα ἀσθενοφόρα στὸ Διαγνωστικὸ Κέντρο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μολδαβίας, ἀξίας περίπου 200.000 ΕΥΡΩ.

2. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας

Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας, ποὺ εἶναι Πατριαρχεῖο, κρατᾶ τὸ ἀρχαῖο ἐκκλησιαστικὸ σύστημα διοικήσεως, ἤτοι εἶναι χωρισμένη σὲ Μητροπόλεις, σὲ Ἀρχιεπισκοπές, καὶ Ἐπισκοπές. Ἐκεῖ ἰσχύει τὸ λεγόμενο Μητροπολιτικὸ σύστημα διοικήσεως, οἱ Ἀρχιεπίσκοποι εἶναι κατώτεροι ἀπὸ τοὺς Μητροπολίτας, οἱ Χωρεπίσκοποι ἔχουν ἰδιαίτερη ἐκκλησιαστικὴ περιφέρεια ποὺ ποιμαίνουν καί, βεβαίως, ὑπάρχουν καὶ οἱ βοηθοὶ Ἐπίσκοποι στὸ Πατριαρχεῖο, τὴν Ἱερὰ Σύνοδο, τὶς Μητροπόλεις καὶ τὶς Ἀρχιεπισκοπές.

Ὅπως εἶναι γνωστόν, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας πέρασε ἀπὸ τὸ μαρτύριο τῶν διωγμῶν λόγῳ τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστῶτος καὶ ἄρχισε νὰ ἐπανευρίσκη τὴν ἐλευθερία της τὸ 1989-1990, μετὰ τὴν πτώση τοῦ καθεστῶτος. Βεβαίως πέρασε μιὰ δοκιμασία, ἀλλὰ μὲ σοφία καὶ διάκριση ἀντιμετώπισε τοὺς πειρασμούς. Τὸ ὅτι πέρασε μέσα ἀπὸ τὸ μαρτύριο τῶν διωγμῶν φαίνεται καὶ ἀπὸ τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ἐκφραζόταν ὁ Πατριάρχης καὶ οἱ Μητροπολῖτες, ἀφοῦ περιορίζονται στὸν θεολογικὸ λόγο, ἀναφέρονται σὲ ἐκκλησιαστικὰ ζητήματα καὶ γνωρίζουν νὰ μὴ ἐκκοσμικεύουν τὴν ἐκκλησιαστικὴ διακονία. Χρειάσθηκε νὰ ζητήση ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας συγγνώμη ἀπὸ τὸν λαὸ γιὰ μερικὲς ἐνέργειες ποὺ ἔκανε κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστῶτος, οἱ ὁποῖες πάντως ἐνέργειες ἔγιναν μέσα στὴν προοπτικὴ νὰ περισώσουν ὅ,τι μποροῦσε νὰ περισωθῇ.

Αὐτὴν τὴν στιγμὴ πνέει ἕνας ἄνεμος δημιουργίας στὴν Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας, ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν λατρεία ἀσκεῖ καὶ κοινωνικὸ ἔργο, τὸ ὁποῖο δὲν μποροῦσε νὰ κάνη κατὰ τὴν προηγούμενη περίοδο. Δημιουργοῦνται ἐκκλησιαστικὰ ἰατρικὰ διαγνωστικὰ κέντρα, πολιτιστικὰ κέντρα, διοργανώνονται ὁμιλίες καὶ πολιτιστικὲς συναντήσεις, ἐκδίδονται διάφορα βιβλία καὶ περιοδικὰ καὶ βεβαίως ὅλοι οἱ πολιτικοὶ ἄρχοντες ἐκτιμοῦν καὶ δημοσίως ἐκφράζονται θετικὰ γιὰ τὴν προσφορὰ τῆς Ἐκκλησίας στὴν κοινωνία. Οἱ πάντες, πολιτικοὶ καὶ ἐκκλησιαστικοί, φαίνεται ὅτι τιμοῦν τὸν Πατριάρχη Ρουμανίας κ. Θεόκτιστο καὶ ἐκεῖνος ἀνταποκρίνεται δημιουργικά. Μοῦ ἔκαναν ἐντύπωση οἱ λόγοι του ποὺ ἦταν μεστοὶ θεολογικοῦ καὶ ποιμαντικοῦ περιεχομένου.

Ἐπίσης παρατηρεῖ κανεὶς μιὰ μεγάλη προσέλευση τῶν νέων στὸν Κλῆρο. Ἐπισκεφθήκαμε ἕνα Ἐκκλησιαστικὸ Σεμινάριο καὶ εἴδαμε τὰ παιδιὰ ποὺ προετοιμάζονται γιὰ νὰ εἰσέλθουν στὴν Ἱερωσύνη. Πληροφορηθήκαμε δὲ ὅτι ὑπάρχει πληθώρα προσέλευσης νέων στὸν ἱερὸ Κλῆρο, καὶ μάλιστα γιὰ κάθε Ἐνορία γίνεται διαγωνισμὸς μεταξὺ πολλῶν ὑποψηφίων, ὥστε νὰ προσληφθῇ ὁ καλύτερος.

3. Ἡ εὐσέβεια τοῦ Ρουμανικοῦ λαοῦ

Τεράστια ἐντύπωση μοῦ προξένησε ἡ εὐσέβεια τοῦ Ρουμανικοῦ λαοῦ. Εἶχα διάβάσέί σχετικὰ βιβλία παλαιότερα γύρω ἀπὸ τὸ θέμα αὐτό, κυρίως τὸ βιβλίο τοῦ Βιργιλίου Γκεωργκίου « Ἀπὸ τὴν 25η ὥρα στὴν αἰώνια ὥρα» καὶ ἐκεῖ εἶδα τὴν εὐλάβεια τοῦ ρουμανικοῦ λαοῦ πρὸς τοὺς Κληρικοὺς καὶ τὸν σεβασμό του πρὸς τὴν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας. Στὸ βιβλίο αὐτὸ φαίνεται καθαρὰ τὸ μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης καὶ ὁ σεβασμὸς ποὺ τρέφουν οἱ Ρουμάνοι πρὸς τὸν Κλῆρο, ἡ θεολογία τῆς κοινωνίας μεταξὺ ζώντων καὶ κεκοιμημένων, ἡ θεολογία τῶν εἰκόνων κλπ. Βεβαίως σημαντικὴ εἶναι καὶ ἡ θεολογία τοῦ Ρουμάνου θεολόγου π. Δημητρίου Στανιλοάε ποὺ συνέδεε τὴν θεολογία μὲ τὴν ἄσκηση καὶ τὴν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας.

Οἱ Χριστιανοὶ Ρουμάνοι κατέκλυσαν τοὺς Ναοὺς στοὺς ὁποίους λειτουυργήσαμε ἀπὸ τὸ πρωΐ στὶς 5 ἡ ὥρα μέχρι τὸ μεσημέρι στὶς 1 ἡ ὥρα ποὺ τελείωσε ἡ θεία Λειτουργία. Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς θείας Λειτουργίας αἰσθανόσουν τὴν ἔντονη προσευχὴ τοῦ λαοῦ, ἔβλεπες τὰ δάκρυα τῶν ἀνθρώπων κατὰ τὶς σημαντικὲς στιγμὲς τῆς θείας Λειτουργίας, ἔβλεπες τὴν ἔντονη προσήλωσή τους στὰ τελούμενα, ψαλλόμενα καὶ λεγόμενα. Καὶ ὅταν τελείωσε ἡ θεία Λειτουργία περίμενε ὅλος ὁ λαὸς τοὺς Κληρικοὺς νὰ ἐξέλθουν ἀπὸ τὸν ἱερὸ Ναὸ καὶ προσπαθοῦσαν νὰ ἀσπασθοῦν τὸ χέρι τῶν Ἐπισκόπων, νὰ ἀκουμπήσουν καὶ αὐτὰ ἀκόμη τὰ ἄμφιά τους γιὰ νὰ λάβουν την Χάρη τοῦ Θεοῦ. Θυμήθηκα ἔντονα τὶς στιγμὲς τῶν περιοδειῶν τοῦ Χριστοῦ, τότε ποὺ ὁ λαὸς Τὸν συνέπνιγε καὶ μάλιστα ἡ αἱμορροοῦσα ἀκούμπησε τὸ ἄκρο τῶν ἱματίων τοῦ Χριστοῦ. Ὁ λαὸς εἶχε κατακλύσει τοὺς Ἱεροὺς Ναοὺς καὶ σὲ μερικὲς στιγμὲς ὅλο τὸ ἐκκλησίασμα ἔψαλε τὰ τροπάρια τῆς θείας Λειτουργίας.

Χιλιάδες λαοῦ παρέμειναν ὄρθιοι γιὰ πολλὲς ὧρες καὶ μάλιστα ὅταν κάποια νέα κοπέλα αἰσθάνθηκε τάση λιποθυμίας καὶ ἔπεσε στὸ δάπεδο καὶ τότε δὲν ἤθελε νὰ ἀποχωρήση ἀπὸ τὸν Ἱερὸ Ναό.

4. Τὰ Μοναστήρια τῆς Ρουμανίας

Ἐπισκεφθήκαμε πολλὰ Μοναστήρια, στὰ ὁποῖα μονάζουν ἀρκετὲς νέες μοναχές. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας εἶναι γνωστὴ γιὰ τὴν ἔντονη μοναχικὴ παράδοσή της. Πολλὲς νέες κοπέλες ζοῦν σὲ κάθε Μοναστήρι, καὶ ἔτσι Μοναστήρια βρίσκονται τώρα σὲ μεγαλύτερη πνευματικὴ ἄνθηση. Μερικὰ ἀπὸ αὐτὰ εἶχαν ἐκκενωθῇ ἀπὸ τὸ κουμμουνιστικὸ καθεστώς, ἀλλὰ τώρα ἐπανῆλθαν οἱ μοναχὲς καὶ ἀνθεῖ ἡ μοναχικὴ ζωή. Τὰ Ὀρθόδοξα Μοναστήρια ἀποτελοῦν εὐεργετικὸ παράγοντα σὲ κάθε περιοχή, ἀπὸ ἀπόψεως πνευματικῆς, ἀλλὰ καὶ κοινωνικῆς καὶ πολιτιστικῆς. Ὅπως μᾶς δόθηκε ἡ δυνατότητα νὰ καταλάβουμε, στὴν Ρουμανία διαδόθηκε κυρίως ἡ ἡσυχαστικὴ παράδοση, ἀπὸ μαθητὲς καὶ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καὶ ἀπὸ ἡσυχαστὲς Πατέρας. Μάλιστα ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἡγιασμένος, Ρουμάνος κατὰ τὴν καταγωγή, ποὺ ἔζησε στὸ Ἅγιον Ὅρος καὶ στὴν συνέχεια μετέβη στὴν Ρουμανία, ἵδρυσε τὴν Ἱερὰ Μονὴ Τισμάνα, μετέφερε ἐκεῖ τὴν ἡσυχαστικὴ παράδοση, ἡ ὁποία ἔγινε τελικὰ τὸ κέντρο τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τῆς Ρουμανίας.

5. Σχέσεις μεταξὺ Ἐκκλησίας καὶ Πολιτείας

Μετὰ τὶς δύσκολες ἡμέρες τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστῶτος οἱ σχέσεις μεταξὺ Ἐκκλησίας καὶ Πολιτείας βρίσκονται σὲ καλὴ προοπτική. Οἱ πολιτικοὶ ἄρχοντες, δηλαδὴ ὁ Πρόεδρος τῆς Δημοκρατίας, ὁ Πρωθυπουργός, ὁ Πρόεδρος τοῦ Κοινοβουλίου, οἱ Ὑπουργοὶ καὶ οἱ Βουλευτές, οἱ Νομάρχες, οἱ Πρόεδροι τοῦ Νομαρχιακοῦ Συμβουλίου, οἱ Δήμαρχοι καὶ ἄλλοι πολιτικοὶ παράγοντες ἐξεδήλωναν ποικιλοτρόπως τὸν σεβασμό τους στὴν Ἐκκλησία καὶ τοὺς ἀνθρώπους της. Μάλιστα ἐπέστρεψαν μέρος τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας ποὺ εἶχε δεσμευθῇ ἀπὸ τὸ προηγούμενο καθεστώς. Ὁλόκληρα κτίρια, ἰδίως τὸ κτίριο τοῦ Κοινοβουλίου, ἀνάκτορα, ξενοδοχεῖα καὶ ἄλλα κέντρα ἐπεστράφησαν στὴν Ἐκκλησία, ὥστε ἐκείνη νὰ ἀναπτύξη τὴν ποικίλη προσφορά της στὴν κοινωνία. Μάλιστα σὲ μιὰ ἐπιγραφὴ πάνω σὲ ἕνα τέτοιο κτίριο γραφόταν ὅτι ἐπιστρέφεται ὡς ἐλάχιστο φόρο τιμῆς καὶ σεβασμοῦ πρὸς τὴν Ἐκκλησία ποὺ ταλαιπωρήθηκε τὰ προηγούμενα χρόνια. Ἤδη σὲ κεντρικὴ πλατεῖα τοῦ Βουκουρεστίου δόθηκε ἀπὸ τὸ Κράτος στὴν Ἐκκλησία χῶρος γιὰ νὰ κτισθῇ μεγαλοπρεπὴς Πατριαρχικὸς Καθεδρικὸς Ναός.

6. Πανεπιστήμιο

Τὰ Πανεπιστήμια, οἱ χῶροι τῆς σοφίας καὶ τῆς γνώσεως, ἐκτὸς ἀπὸ τὸ ποικίλο ἐπιστημονικό τους ἔργο, ἀνοίχθηκαν πρὸς τὴν Ἐκκλησία. Οἱ Θεολογικὲς Σχολὲς ἐντάχθησαν στὴν Πανεπιστημιακὴ Κοινότητα, Καθηγητὲς τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν εἶναι καὶ Κληρικοί, γιὰ τὴν ἐκλογὴ τῶν ὁποίων ἔχει λόγο καὶ ἡ Ἐκκλησία, καθὼς ἐπίσης καλοῦνται καὶ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα Καθηγητὲς γιὰ νὰ διδάξουν ὀρθόδοξη θεολογία. Οἱ φοιτητὲς ἔχουν μεγάλο θρησκευτικὸ ἐνδιαφέρον.

7. Οἱ Ἕλληνες στὴν Ρουμανία

Τὸ ἑλληνικὸ στοιχεῖο εἶναι ἔντονο στὴν Ρουμανία. Αὐτὸ φαίνεται στὰ σπίτια καὶ τὸ ἱστορικὸ παρελθόν. Ἐκεῖ ἤκμασαν πολυάριθμες ἑλληνικὲς κοινότητες στὸ παρελθόν, μάλιστα εἶναι γνωστὸν ἀπὸ τὴν ἱστορία ὅτι στὴν Οὐγκροβλαχία, τὶς λεγόμενες μικρὰ καὶ μεγάλη Βλαχία στὸ παρελθὸν ἄνθισαν καὶ δραστηριοποιήθησαν ἔντονα ἑλληνικὲς κοινότητες. Ἐκεῖ ἀναπτύχθηκε καὶ δραστηριοποιήθηκε ἡ Φιλικὴ Ἑταιρεία, ἄρχισε ἡ Ἑλληνικὴ Ἐπανάσταση, στὸ Ἰάσιο, καὶ συγκεκριμένα στὸ προαύλιο τῆς Ἐκκλησίας τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν ὁρκίσθηκε ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης καὶ ἄλλοι. Ὕστερα ἀπὸ πολυήμερες μετακινήσεις, ἔφθασαν στὸ Δραγατσάνι, ὅπου πολλοὶ ἀγωνίσθηκαν καὶ ἔπεσαν ἠρωϊκά. Μεταξὺ δὲ αὐτῶν ἦταν ὁ Ἱερὸς Λόχος τῶν παιδιῶν ποὺ πίστευσαν καὶ ἀγωνίσθηκαν γιὰ τὴν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος καὶ ὅλων τῶν Βαλκανικῶν Χωρῶν. Πήγαμε σὲ μερικὰ ἀπὸ τὰ μέρη αὐτὰ καὶ αἰσθανθήκαμε μεγάλη συγκίνηση.

Σὲ πόλεις τῆς Ρουμανίας σπουδάζουν Ἕλληνες φοιτητὲς τοὺς ὁποίους συναντήσαμε καὶ μάλιστα στὸ Ἰάσιο ἔχουν δημιουργήσει καὶ Κέντρο στὸ ὁποῖο διδάσκεται ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα καὶ διοργανώνονται πολλὲς ἄλλες ἐκδηλώσεις πολιτιστικοῦ περιεχομένου.

Ἐπίσης πολλοὶ Κληρικοί - Ἐπίσκοποι, Πρεσβύτεροι, Διάκονοι καὶ μοναχοί, σπούδασαν στὴν Ἑλλάδα τὴν θεολογία καὶ γνωρίζουν ὄχι μόνον ἑλληνικὴ γλῶσσα, ἀλλὰ καὶ καλὴ ὀρθόδοξη θεολογία.

Ἡ Ἑλληνικὴ Πρεσβεία στὸ Βουκουρέστι ἐργάζεται πρὸς τὴν κατεύθυνση τῆς συσφίγξεως ἀκόμη περισσότερο τῶν δεσμῶν μεταξὺ τοῦ ρουμανικοῦ καὶ ἑλληνικοῦ λαοῦ, καθὼς ἐπίσης οἱ Ἕλληνες ἐπιχειρηματίες ποὺ δραστηριοποιοῦνται στὴν Ρουμανία συντελοῦν στὴν οἰκονομικὴ ἀνάπτυξη τῆς Χώρας. Μάλιστα ὁ κ. Κ. Λούλης μαζὶ μὲ τὸ μεγάλο ἐργοστάσιο τὸ ὁποῖο κατεσκεύασε γιὰ τὴν παραγωγὴ ἀλευριοῦ, ψωμιοῦ καὶ ζυμαρικῶν, ὅπου ἐργάζονται ἑκατοντάδες Ρουμάνοι, συγχρόνως ἀνοικοδήμησε Ἱερὸ Ναό, στὸν ὁποῖο γίνονται καθημερινὰ ἀκολουθίες καὶ λειτουργίες, καθὼς ἐπίσης ἔκτισε καὶ εἰδικὸ κτίριο τὸ ὁποῖο θὰ παρέχη καθημερινῶς φαγητὸ σὲ ἐνδεεῖς Ρουμάνους. Στὸ κτίριο αὐτὸ θὰ γίνονται καὶ ὁμιλίες, καθὼς ἐπίσης καὶ διάφορες πολιτιστικὲς ἐκδηλώσεις. Τὸ Διαγνωστικὸ Κέντρο τοῦ κ. Ἀποστολοπούλου ἔχει μεγάλη προσφορὰ στὸν τομέα τῆς ὑγείας τοῦ Ρουμανικοῦ λαοῦ.

8. Ρουμανία καὶ Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση

Αὐτὸν τὸν καιρὸ τὴν Ρουμανία ἀπασχολεῖ τὸ πρόβλημα τῆς ἐντάξεώς της στὴν Εὐρωπαϊκη Ἕνωση, ποὺ ἔχει προσδιορισθῇ γιὰ τὸ ἔτος 2007, ἀφοῦ ἐν τῷ μεταξὺ ἀνταποκριθοῦν στὰ λεγόμενα κριτήρια τῆς Κοπεγχάγης. Καὶ πρὸς τὸν σκοπὸ αὐτὸ γίνεται ἔντονη προσπάθεια ἀφ' ἑνὸς μὲν νὰ ἀνταποκριθοῦν στὶς προοπτικὲς τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, ἀφ' ἑτέρου δὲ νὰ διατηρήσουν καὶ νὰ διασώσουν τὴν παράδοσή τους.

Γενικά, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας τίμησε τὸν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστόδουλο καὶ τὴν συνοδεία του μὲ τὴν συμμετοχὴ σὲ λατρευτικὲς συνάξεις, μὲ λαμπρὲς ὑποδοχές, μὲ τὴν διοργάνωση διαφόρων ἐκδηλώσεων, πολιτιστικῶν, μὲ συναντήσεις μὲ ἀκαδημαϊκούς, πολιτικοὺς παράγοντες, ἀλλὰ καὶ μὲ φοιτητὲς τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν, μὲ ἐπισκέψεις σὲ μοναστήρια, μὲ διοργάνωση συναυλιῶν κλπ.

Δόξασα τὸν Θεὸ διότι τὰ ἑπτὰ βιβλία μου ποὺ ἔχουν ἤδη μεταφρασθῆ καὶ κυκλοφόρησαν στὴν Ρουμανικὴ γλῶσσα, καὶ ἄλλα δύο ποὺ ἤδη μεταφράζονται, ἔχουν προκαλέσει τὴν προσοχὴ τῶν Ρουμάνων ἀδελφῶν μας ὀρθοδόξων Κληρικῶν καὶ λαϊκῶν. Αἰσθάνθηκα νὰ δοξάζεται ὁ Θεὸς καὶ ἡ Ἐκκλησία μας μὲ τὴν μὲ τὴν προσπάθεια αὐτή.

Ἡ Εἰρηνικὴ ἐπίσκεψη τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστοδούλου καὶ τῆς συνοδείας του στὴν Ρουμανία ἦταν εὐλογημένη καὶ συνετέλεσε στὴν μεγαλύτερη σύσφιγξη τῶν δεσμῶν μας μὲ τὴν ἀδελφὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας. Παρὰ τὸν μεγάλο κόπο τῶν συνεχῶν μετακινήσεων καὶ τῶν ἐκδηλώσεων δοξολογήσαμε τὸν Θεὸ γιὰ τὸ ταξείδι αὐτὸ καὶ εὐχηθήκαμε ὁ Θεὸς νὰ στερεώνη τοὺς ἀδελφούς μας Ρουμάνους στὴν πίστη τῶν Πατέρων μας καὶ στὴν εὐσέβεια τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, μακρυὰ ἀπὸ ἐθνοφυλετισμοὺς οἱ ὁποῖοι ὅπου ἀναπτύσσονται εἶναι συμφορὰ στὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.