Γερμανός Γκούμας(1936-1945) 

 ΜΕΤΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΙ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ 

Ἀρχιμανδρίτου π. Εἰρηναίου Κουτσογιάννη

Τὸ 1936 ἐπανασυστήθηκε ἡ Μητρόπολις Ναυπακτίας καί Εὐρυτανίας, ἡ ὁποία εἶχε διαλυθῆ τό 1932 µέ τήν μετάθεση τοῦ Μητροπολίτου Ἀμβροσίου Νικολαΐδη στήν Φθιώτιδα. Τόν Μάρτιον τοῦ ἔτους αὐτοῦ ἐξελέγη Μητροπολίτης ὁ Ἀρχιμανδρίτης Γερμανός Γκούμας. 

Ὁ κατά κόσμον Δημήτριος Γκούμας γεννήθηκε τήν 1η Φεβρουαρίου τοῦ 1899 στά Ἀμπελάκια τῆς Σαλαμίνος. Ἀπεφοίτησε ἀπό τό Α Γυμνάσιο Πειραιῶς καί στή συνέχεια σπούδασε στὴν Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστηµίου Ἀθηνῶν, ἀπό τήν ὁποία ἐξῆλθε πτυχιοῦχος τό 1927. Ἔγινε μοναχός στήν Ἱερά Μονή Πόρου καί στίς 27 Ἰουλίου 1923 χειροτονήθηκε διάκονος ἀπό τόν Μητροπολίτη Ὕδρας Προκόπιο καί ὑπηρέτησε στὸν Ἱερό Ναό Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Παλαιοῦ Φαλήρου, µέχρι τίς 20 Μαρτίου 1927, ὅποτε χειροτονήθηκε πρεσβύτερος ἀπό τόν ἴδιο Ἀρχιερέα. Τό ἴδιο ἔτος προσελήφθη ἀπό τόν ἐκ Δορβιτσᾶς Ναυπακτίας Μητροπολίτη Κορινθίας Δαμασκηνό (Παπανδρέου), τόν μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπο καί Ἀντιβασιλέα καὶ διορίσθηκε Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεως Κορινθίας. 

"Κατά τούς καταστρεπτικούς τῆς Κορίνθου, τῷ 1928, σεισμούς, οὗτος ἀπέβη ὁ μᾶλλον πολύτιμος, τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου, συνεργάτης ὅτε δέ ὁ Κορινθίας µετέβη εἰς Ἀμερικήν ἐπί διαφόροις ἐκκλησιαστικαῖς ἀποστολαῖς, ὁ Γερμανός, ὡς ἐκπρόσωπος αὐτοῦ, διηύθυνεν τήν παροικίαν Κορινθίας διὸ καί ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, προκειµένης τῆς πληρώσεως τῆς Μητροπόλεως Ναυπακτίας καί Εὐρυτανίας, δι' ὀγκώδους πλειοψηφίας, τῷ 1936, ἐξέλεξε τοῦτον ποιµενάρχην αὐτῆς". 

Ὁ Γερμανός ὡς Μητροπολίτης τῶν ὀρεινῶν καί ἀγόνων ἐπαρχιῶν Ναυπακτίας καί Εὐρυτανίας, ἐργάσθηκε µέ ζῆλο γιά τήν πνευματική ἀνύψωση του ποιμνίου του, περιοδεύοντας γιά ἱερουργίες καί κήρυγμα τίς ἐνορίες τῆς παροικίας του, ἀλλά καί γιά τήν ὑλική ὑποστήριξη τῶν πτωχῶν, ἱδρύοντας πολλά ἐνοριακά Φιλόπτωχα ταμεῖα. Ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ἔδειξε γιά τήν ἀνάπτυξη τῶν κατηχητικῶν σχολείων καί τοῦ θείου κηρύγµατος, ἐπιστρατεύοντας γιά τό σκοπό αὐτό, ἱκανούς καί ἀξίους συνεργάτες. Ἵδρυσε στή Ναύπακτο, ᾿Εκκλησιαστική προπαρασκευαστική Σχολή γιά ὑποψηφίους κληρικούς. Ἐπίσης ἀνασυνέστησε τήν διαλυθεῖσα ἀπό τό 1933 ἱερά µονή τοῦ Τιμίου Προδρόμου Βοµβοκοῦς. 

Ἡ ποιμαντορία του στή Μητρόπολη Ναυπακτίας καί Εὐρυτανίας συνέπεσε µέ τά δύσκολα χρόνια τῆς Γερµανικῆς κατοχῆς. Ἰδιαιτέρως ἡ Εὐρυτανία γνώρισε τήν βαρβαρότητα τῶν κατακτητῶν, οἱ ὁποῖοι ἔκαψαν τό Καρπενῆσι, µέ ἀθῶα μάλιστα γεροντικά θύματα. Ὁ Μητροπολίτης Γερμανός κατηγορήθηκε ὅτι "...δέν ἔστερξε στίς παρακλήσεις τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν νά ἐπισκεφθῆ τή δεύτερη ἕδρα του, τό Καρπενήσι, ὅταν ὁ πόλεµος τό εἶχε ξεθεμελιώσει...". Μάλιστα ἡ "Προσωρινή ἐπιτροπή ἐπιβιώσεως τῶν Εὐρυτάνων” στήν Ἀθήνα, ἡ ὁποία µερίµνησε γιά τήν ἀποστολή τροφίµων καὶ Φαρμάκων στό Καρπενῆσι, ἐξασφάλισε καί μεταφορικό µέσο, μέ τήν ἔγκριση τῶν Γερμανῶν, γιά τήν µετάβαση στήν καταστραφεῖσα περιοχή τοῦ Μητροπολίτου Γερμανοῦ, κάτι πού δέν ἔγινε, ἂν καί ὁ Γερμανός εἶχε συμμετάσχει πρόθυµα στίς λοιπές ἐνέργειες τῆς ἐν λόγῳ ἐπιτροπῆς. 

Ὁ Μητροπολίτης Γερμανός τιµήθηκε μέ τά παράσημα τοῦ Ταξιάρχου τοῦ Φοίνικος. Στήν Μητρόπολη Ναυπακτίας καί Εὑρυτανίας παρέμεινε ἐπί 9 ἔτη, µέχρι τής 12ης Ἀπριλίου 1945, ὁπότε μετατέθηκε στήν Ἱερά Μητρόπολη Ἠλείας, τήν ὁποία ἐποίμανε μέχρι τό ἔτος 1968.