Γραπτό κήρυγμα: Κυριακή, 15 Αὐγούστου. Ἡ Παναγία, ἡ ἁγία τῶν ἁγίων

Κυριακή, 15 Αὐγούστου

Ἑορτὴ τῆς Παναγίας μας σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, καὶ αὐτὸ εἶναι ἕνα γεγονὸς ἰδιαίτερης χαρᾶς καὶ πνευματικῆς ἀγαλλιάσεως. Μαζὶ μὲ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ σήμερα, ἀφοῦ εἶναι Κυριακή, ἑορτάζουμε καὶ τὴν Παναγία μας ποὺ ἔδωσε τὸ σῶμα της στὸν Χριστό.

Ὅλες τὶς Κυριακὲς τοῦ Καλοκαιριοῦ στὰ λειτουργικὰ σύντομα κηρύγματα ἀναλύσαμε τὰ σχετικὰ μὲ τὴν ἁγιότητα καὶ τὶς διάφορες κατηγορίες τῶν ἁγίων. Ὅμως ὅλους τοὺς ἁγίους, Προφήτας, Ἀποστόλους, Πατέρας, Μάρτυρας, Ὁσίους καὶ γενικὰ ἁγίους, ὑπερέβαλε τὸ ὑπερύμνητο πρόσωπο τῆς Παναγίας μας. Ὅλοι οἱ ἅγιοι αὐτὴν προφήτευσαν, ὕμνησαν, δόξασαν, τίμησαν.

Στὸν ἀκάθιστο Ὕμνο στρεφόμαστε στὴν Παναγία καὶ τῆς λέμε: "χαῖρε ἁγία ἁγίων μείζων". Αὐτὴ εἶναι ἡ μείζων ὅλων τῶν ἁγίων. Ἄλλωστε, ὁ ὅρος Παναγία αὐτὸ δηλώνει. Καὶ μάλιστα ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει ὅτι ἡ Παναγία εἶναι "παντὸς ἁγίου κορυφὴ καὶ τελείωσις". Ἡ Παναγία εἶναι ἡ κορυφὴ κάθε ἁγίου, ἁγιότερη ἀπὸ κάθε ἅγιο, ἀλλὰ καὶ ἡ τελείωση τῶν ἁγίων, ἀπὸ τὴν ἄποψη ὅτι ἡ Παναγία ὑπῆρξε ἡ χαρὰ ὅλων τῶν ἁγίων, διότι δι αὐτῆς ἐνηνθρώπησε ὁ Χριστός.

Κατὰ τὴν διδασκαλία τῶν ἁγίων Πατέρων ἡ Παναγία δὲν διέπραξε καμμιὰ ἁμαρτία στὴν ζωή της, οὔτε καὶ μὲ τὸν λογισμό της. Ὁ νοῦς της, ἡ καρδιά της, οἱ ἐπιθυμίες της, τὸ σῶμα της, ὅλα ἦταν ἁγνότατα καὶ καθαρότατα. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει ὅτι μὲ τὴν ἐνανθρώπηση δὲν ἦλθε μόνον ὁ Θεὸς σὲ μᾶς, ἀλλὰ ἦλθε "καὶ ἐκ Παρθένου ἁγνῆς καὶ ἁγίας, μᾶλλον δὲ πανυπεράγνου τε καὶ ὑπεραγίας". Καὶ συνεχίζει ὅτι ἡ Παναγία δὲν ἦταν μόνον πάνω ἀπὸ κάθε μολυσμὸ τῆς σάρκας, ἀλλὰ ἦταν καὶ ἀνωτέρα ἀπὸ τοὺς λογισμοὺς ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὴν σάρκα. Ἀκόμη καὶ αὐτὸ τὸ σῶμα τῆς Θεοτόκου ἦταν καθαρότερο καὶ ἀπὸ τὰ πνεύματα τῶν ἁγίων.

Τόση ἦταν καὶ εἶναι ἡ καθαρότητα τῆς Παναγίας μας, ὥστε δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ ἀτενίση τὸ ὕψος τῆς μεγαλωσύνης της. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ἕνα τροπάριο ποὺ ἀναφέρεται στὴν Παναγία: "Ἀπορεῖ πᾶσα γλῶσσα εὐφημεὶν πρὸς ἀξίαν· ἰλιγγιᾷ δὲ νοῦς καὶ ὑπερκόσμιος ὑμνεῖν σὲ Θεοτόκε". Δηλαδή, κάθε γλῶσσα ἀδυνατεῖ ὅταν θέλη νὰ ὑμνήση τὴν Παναγία, καὶ κάθε νοῦς ὄχι μόνον τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς τῶν ὑπερκοσμίων ἀγγέλων, ἰλιγγιᾷ καὶ σκοτίζεται ὅταν προσπαθῆ νὰ ὑμνήση τὴν Θεοτόκο. Ὅπως ὁ ἄνθρωπος σκοτίζεται καὶ αἰσθάνεται ἴλιγγο ὅταν βλέπει κάθε ὕψος καὶ βάθος, ἔτσι καὶ ὁ πιὸ καθαρὸς νοῦς, τῶν ἀνθρώπων καὶ τῶν ἀγγέλων, αἰσθάνεται νὰ σκοτίζεται καὶ νὰ ζαλίζεται ὅταν ἀτενίζη τὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας.

Παρὰ τὴν καθαρότητα καὶ τὴν ἁγνότητά της, δὲν εἶναι ἀποκεκομμένη ἀπὸ τὸ ἀνθρώπινο γένος, ἀλλὰ διαθέτει μεγάλη ἀγάπη πρὸς τὸν ἄνθρωπο, ἔχει "μητρόθεα σπλάχνα", δηλαδὴ διαθέτει σπλάχνα οἰκτιρμῶν ὡς Μητέρα τοῦ Θεοῦ καὶ ὡς δική μας μητέρα. Ἔχει τὸ ὕψιστο προνόμιο νὰ εἶναι τὸ πρόσωπο ἐκεῖνο ποὺ ἔδωσε τὴν σάρκα της στὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ταυτόχρονα νὰ προέρχεται καὶ ἀπὸ τὸ δικό μας γένος, τὸ ἀνθρώπινο γένος.

Πάντοτε, ἰδιαιτέρως σήμερα, αὐτὴν τὴν μεγάλη ἡμέρα, ἐνατενίζουμε τὸ ἔκπαγλο πρόσωπό της καὶ ζητοῦμε τὶς πρεσβεῖες της. Αἰσθανόμαστε ὅτι δὲν ἔχουμε κάτι κοινὸ μαζί της, ἀφοῦ ἐκείνη ἦταν καθαρότατη μέχρι τὸ πιὸ λεπτότερο σημεῖο τοῦ λογισμοῦ της, ἐνῷ ἐμεῖς καθημερινῶς διαπράττουμε πολλὰ ἁμαρτήματα. Καὶ μέσα στὴν ζάλη μας αὐτὴ καὶ ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μας καὶ ἀπὸ τὴν ὅραση αὐτοῦ τοῦ μεγάλου προσώπου, τῆς ζητοῦμε τὴν ἀγάπη της, τὴν συμπαράστασή της, τὶς πρεσβεῖες της.

Εὔχομαι σὲ ὅλους σας χρόνια πολλὰ καὶ εὐλογημένα. Νὰ ἔχετε τὶς πρεσβεῖες τῆς Παναγίας μας σὲ ὅλη σας τὴν ζωή. Ἡ Παναγία νὰ προστατεύη ἐσᾶς, τὶς οἰκογένειές σας, τὴν πατρίδα μας καὶ ὁλόκληρο τὸν κόσμο. Καὶ νὰ προσεύχεται γιὰ τὴν μετάνοιά μας, καθὼς ἐπίσης νὰ γίνη μεσίτριά μας κατὰ τὴν μεγάλη ἡμέρα τῆς Κρίσεως.

Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου  ΙΕΡΟΘΕΟΣ