Γραπτὰ Κηρύγματα: Κυριακή, 5 Αὐγούστου 2007 - Τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ

Ζοῦμε σὲ μιὰ ἐποχὴ δικαιωμάτων, δηλαδὴ ὅλοι ἐπιζητοῦν τὴν ἱκανοποίηση τῶν δικαιωμάτων τους. Ἔτσι, διατυπώνονται τὰ δικαιώματα τῶν ἐργαζομένων, τῶν ἐργοδοτῶν, τῶν ἐμβρύων, τῶν παιδιῶν, τῶν μεγάλων, τῶν γυναικῶν, τῶν ἀνδρῶν. Γίνεται λόγος γιὰ τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα, γιὰ τὰ εὐαίσθητα προσωπικὰ δεδομένα καὶ γενικὰ ὅλοι ἐπιδιώκουν νὰ κατοχυρώσουν τὰ προσωπικά τους δικαιώματα. Αὐτό, βεβαίως, δὲν θεωρεῖται κακό, ἂν παράλληλα προσέχουμε νὰ βλέπουμε καὶ τὰ καθήκοντα ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ τὸ ἔργο καὶ τὴν θέση μας μέσα στὴν κοινωνία. Ὅταν ἐπικρατῆ μονομέρεια στὴν ἐκζήτηση τῶν δικαιωμάτων καὶ παραθεωροῦμε τὰ καθήκοντα, τότε παρατηρεῖται ἀναταραχὴ μέσα στὴν κοινωνία. Πέρα ἀπὸ αὐτὸ πρέπει νὰ σημειωθῇ ὅτι εἶναι ἀνάγκη νὰ βλέπουμε καὶ τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ. Σὲ αὐτὸ ἀναφέρεται ὁ στίχος τῆς Δοξολογίας:

«Εὐλογητὸς εἰ, Κύριε• δίδαξόν με τὰ δικαιώματά σου». Δηλαδή: «Δοξασμένος εἶσαι Κύριε, δίδαξέ με τὰ δικαιώματά σου».

Ἐδῶ, ὅπως φαίνεται, γίνεται λόγος γιὰ τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ. Ποιά εἶναι αὐτὰ τὰ δικαιώματα; Δικαιώματα πάνω σὲ ἕνα ἀντικείμενο ἔχει αὐτὸς ποὺ τὸ δημιούργησε. Ὁ Θεὸς δημιούργησε ὅλον τὸν κόσμο, καὶ φυσικὰ τὸν ἄνθρωπο, καὶ γι’ αὐτὸ ἔχει δικαιώματα πάνω στοὺς ἀνθρώπους. Αὐτὸς ἔδωσε τὴν ζωή, Αὐτὸς ἔδωσε τὰ χαρίσματα, Αὐτὸς καθορίζει πότε θὰ φύγη ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ αὐτὴν τὴν ζωή. Ὁ ἄνθρωπος δὲν ἔχει δικαίωμα πάνω στὴν ζωή του. Ἰδιαιτέρως ἐμεῖς οἱ Χριστιανοὶ μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα γίναμε μέλη τοῦ ἀναστημένου Σώματος τοῦ Χριστοῦ καὶ γι’ αὐτὸ ἀνήκουμε σὲ Αὐτόν. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει: «Ὄυκ ἐστὲ ἑαυτῶν, ἀλλ’ ἠγοράσθητε τιμῆς» (Α Κόρ. στ 19-20). Ὁπότε, κάθε φορὰ ποὺ ἁμαρτάνουμε, τότε στὴν πραγματικότητα ἁμαρτάνουμε στὸν Χριστό, τοῦ ὁποίου εἴμαστε μέλη. Καὶ ἐπειδὴ ὁ Θεὸς ἔχει δικαιώματα ἐπάνω μας, γι ἄ?τό καὶ δίνει ἐντολὲς γιὰ νὰ ἀνταποκρινόμαστε στὸν σκοπὸ τῆς δημιουργίας μας. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐκφράζουν τὸ θέλημά Του, λέγονται δικαιώματα τοῦ Θεοῦ.

Στὸν ἑκατοστὸ δέκατον ὄγδοο (118) Ψαλμὸ τοῦ Δαυΐδ γίνεται λόγος γιὰ τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ ποὺ ταυτίζονται μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. Ὅμως οἱ λέξεις δικαιώματα καὶ ἐντολές, ποὺ εἶναι συνώνυμες στὸν ψαλμὸ αὐτόν του Δαυΐδ, ἀντικαθίστανται καὶ μὲ ἄλλες λέξεις, ὅπως «λόγοι» τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ αὐτὰ ποὺ λέει ὁ Θεός, «κρίματα» τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ αὐτὰ ποὺ θὰ μᾶς κρίνουν, «μαρτύρια» τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ αὐτὰ ποὺ εἶναι μαρτυρίες τοῦ Θεοῦ. Ἑπομένως, τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ, εἶναι οἱ λόγοι Του, ποὺ εἶναι ἐπιβεβαιωμένοι καὶ ἐπὶ τῇ βάσει αὐτῶν θὰ κριθοῦμε κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Ὅπως γνωρίζουμε ὑπάρχει ἡ μεγάλη Δοξολογία, ποὺ ψάλλουμε κατὰ τὴν Κυριακὴ καὶ τὶς ἑορτάσιμες ἡμέρες, ἀλλὰ καὶ ἡ ἄλλη Δοξολογία ποὺ διαβάζουμε καθημερινά. Σ’ αὐτὴν τὴν δεύτερη Δοξολογία, προστίθενται καὶ ἄλλες φράσεις στὴν προσευχὴ πρὸς τὸν Θεὸ νὰ μᾶς διδάξη τὰ δικαιώματά Του. Λέμε:

«Εὐλογητὸς εἰ, Κύριε δίδαξόν με τὰ δικαιώματά σου. Εὐλογητὸς εἰ Δέσποτα• συνετισὸν μὲ τὰ δικαιώματά σου. Εὐλογητὸς εἰ, Ἅγιε• φώτισόν με τοῖς δικαιώμασί σου». Δηλαδή: «Δοξασμένος εἶσαι Κύριε, δίδαξέ με τὰ δικαιώματά σου. Δοξασμένος εἶσαι, Κύριε, κάνε μὲ συνετὸ γιὰ νὰ τηρῶ τὰ δικαιώματά σου. Δοξασμένος εἶσαι, Κύριε, φώτισέ με τὰ δικαιώματά σου».

Στὶς φράσεις αὐτές, πρὶν τὴν λέξη δικαιώματα, προτάσσεται ἡ λέξη «εὐλογητὸς εἰ», δηλαδὴ εἶσαι δοξασμένος. Μὲ αὐτὸ ὁμολογοῦμε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἀληθινὸς καὶ ἔχει μεγάλη δόξα. Στὴν συνέχεια χρησιμοποιοῦνται τρία ἐπίθετα, τὸ «Κύριε», τὸ «Δέσποτα», τὸ «Ἅγιε». Ὁ Θεὸς εἶναι Κύριος τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, εἶναι δεσπότης τῶν πάντων καὶ ἅγιος. Ἔπειτα, χρησιμοποιοῦνται τρία ρήματα, ἤτοι «δίδαξόν με», «συνέτισόν με» καὶ «φώτισόν με». Μὲ τὸ πρῶτο ζητοῦμε ἀπὸ τὸν Θεό, νὰ μᾶς διδάξη τὰ δικαιώματά Του, γιατί ἐμεῖς ἔχουμε ἄγνοια καὶ δὲν μποροῦμε νὰ γνωρίζουμε τί πρέπει νὰ κάνουμε στὴν ζωή μας. Πολλὲς φορὲς ἐμπλέκουμε τὰ δικά μας δικαιώματα, μὲ τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὸ δεύτερον ζητοῦμε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ μᾶς συνετίση γιὰ νὰ τηρήσουμε τὶς ἐντολές Του, τὰ δικαιώματά Του, γιατί εἴμαστε ἀσύνετοι καὶ δὲν γνωρίζουμε τὸ συμφέρον τῆς ψυχῆς μας. Μὲ τὸ τρίτο ζητοῦμε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ μᾶς φωτίση διὰ τῶν ἐντολῶν Του, δηλαδὴ νὰ φωτίζεται ὁ νοῦς μας μὲ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν Του, τῶν δικαιωμάτων Του, γιατί ὁ νοῦς μας ἀπὸ τὴν ἁμαρτία εἶναι τόσο σκοτεινὸς ποὺ δὲν γνωρίζουμε τί πρέπει νὰ κάνουμε.

Ἑπομένως, μὲ τὴν προσευχὴ αὐτὴ ἀναγνωρίζουμε ὅτι ὁ Θεός μας εἶναι Κύριος, Δεσπότης καὶ Ἅγιος, ἐμεῖς εἴμαστε ὑπήκοοί Του καὶ ἁμαρτωλοί. Ἐπίσης, ὁμολογοῦμε ὅτι θέλουμε νὰ ἐξαρτόμαστε ἀπὸ Αὐτὸν καὶ νὰ τηροῦμε τὰ δικαιώματά Του, τὶς ἐντολές Του. Ἀκόμη, διακηρύσσουμε ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε ἀδύνατοι νὰ ξεχωρίζουμε τὰ δικαιώματα τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὰ θελήματα καὶ τὰ δικαιώματα τῶν ἀνθρώπων, ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὰ δικά μας δικαιώματα, καὶ γι’ αὐτὸ ζητοῦμε ἀπὸ Αὐτὸν νὰ μᾶς τὰ ἀποκαλύψη, νὰ μᾶς συνετίση καὶ νὰ μᾶς φωτίση. Εἶναι μιὰ εὐλογημένη προσευχή, ποὺ ἂν τὴν λέμε συνεχῶς θὰ μᾶς βγάλη ἀπὸ τὴν πνευματικὴ σύγχυση στὴν ὁποία βρισκόμαστε, καὶ θὰ μᾶς ἀπελευθερώση ἀπὸ τὴν φυλακὴ τῆς φιλαυτίας μας.

+ Ο ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΣ