Συνέντευξη στὸ Περιοδικὸ «Ἀλκυόνη»

(Δημοσιεύθηκε στὸ Περιοδικὸ τοῦ Συλλόγου ΑμΕΑ «Ἀλκυόνη», Δεκέμβριος 2008)

Ἐρώτηση: Σεβασμιώτατε, ποιές ἦταν οἱ προσδοκίες σας, ὅταν ἀναλάβατε νὰ προΐστασθε τῆς Μητροπόλεως Ναυπάκτου καὶ σὲ ποιό βαθμὸ ἐκπληρώθηκαν;

Ἀπάντηση: Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ εἶχα σκοπὸ νὰ ἐργασθῶ ἐκκλησιαστικὰ καὶ θεολογικά. Θεώρησα τιμὴ ποὺ ὁ Θεὸς διὰ τῆς Ἐκκλησίας μὲ ἀνέδειξε σὲ αὐτὸ τὸ ὑψηλὸ ἀξίωμα καὶ σὲ αὐτὴν τὴν ἱστορικὴ Μητρόπολη. Ὁ σκοπὸς τῆς ποιμαντικῆς μου διακονίας ἐκφράζεται στὸν χειροτονητήριο καὶ ἐνθρονιστήριο λόγο μου ποὺ εἶναι ἀπήχηση τῆς θεολογίας καὶ τῆς καρδιᾶς μου. Δὲν εἶμαι ἐκεῖνος ποὺ θὰ ἀξιολογήση κατὰ πόσον ἐκπληρώθηκαν οἱ προσδοκίες μου. Βασικὴ ἐκκλησιολογικὴ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ἡ ἀρχὴ τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πολιτεύματος εἶναι ὁ Θεὸς καὶ ὄχι ὁ λαός, καὶ ἡ πραγμάτωση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου δὲν εἶναι ἡ μένουσα, ἀλλὰ ἡ μέλλουσα πόλη, ποὺ σημαίνει ὅτι τὸ ἔργο μας θὰ κριθῆ ἀπὸ τὸν Θεό.

Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι γιὰ σᾶς ἡ σημασία τῆς σχέσης ποιμνίου-ποιμένα;

Ἀπάντηση: Ἡ σχέση αὐτὴ καθορίζεται ἀπὸ τὴν σημασία τῆς φράσης ποὺ χρησιμοποιήσατε: «ποιμνίου-ποιμένα». Ἔτσι θέλω νὰ αἰσθάνομαι. Ἄλλωστε ὁ Χριστὸς εἶπε στὸν Ἀπόστολο Πέτρο: «βόσκε τὰ ἀρνία μου... ποίμαινε τὰ πρόβατά μου» (Ἰω. κα , 15-16). Οἱ Χριστιανοὶ εἶναι λογικὰ πρόβατα τοῦ Χριστοῦ καὶ οἱ Κληρικοί, ἰδιαιτέρως ὁ Ἐπίσκοπος, εἶναι ποιμένες-βοσκοί. Γιὰ νὰ εἶναι κανεὶς καλὸς Ποιμήν, πρέπει καὶ ὁ ἴδιος νὰ εἶναι καλὸ πρόβατο τοῦ Χριστοῦ. Πάντως, ἡ σχέση πρέπει νὰ εἶναι οὐσιαστικὴ καὶ ἀνυπόκριτη. Ὁ Ποιμὴν πρέπει νὰ παίζη μὲ τὴν φλογέρα τῆς ἀλήθειας καὶ τὰ λογικὰ πρόβατα νὰ ἀκολουθοῦν τὸν καλὸ ποιμένα «εἰς νομὰς σωτηρίους», «ἐπὶ ὕδατος ἀναπαύσεως».

Ἐρώτηση: Ποιά ἦταν ἡ συγκλονιστικότερη ἐμπειρία σας ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια ποὺ ποιμαίνετε τὴν Μητρόπολη αὐτή;

Ἀπάντηση: Ὅλη ἡ ἐπισκοπικὴ διακονία ἀπὸ τὸ πρωΐ μέχρι τὸ βράδυ, ἀπὸ τὸ θυσιαστήριο τοῦ Ναοῦ μέχρι τὸ πέτρινο θυσιαστήριο τῆς καθημερινῆς προσφορᾶς, ἀπὸ τὸ «ὠσανὰ» μέχρι τὸ «ἆρον-ἆρον σταύρωσον αὐτὸν» εἶναι μιὰ διαρκὴς συγκλονιστικὴ ἐμπειρία, μιὰ συνεχὴς ἔκπληξη. Πάντως, οἱ συγκλονιστικότερες στιγμὲς ποὺ βιώθηκαν ἦταν μυστικές, μέσα στὴν καρδιά. Αὐτὸς εἶναι ἕνας χῶρος ἀθέατος στοὺς πολλοὺς καὶ χῶρος μυστηρίου ποὺ ἀντέχει στὴν αἰωνιότητα. Αὐτὸ θυμίζει τὸ χωρίο τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου: «μυστήριον κραυγῆς ἐν ἡσυχίᾳ Θεοῦ» πραττόμενον.

Ἐρώτηση: Καὶ ποιά ἡ δυσκολότερη στιγμή σας;

Ἀπάντηση: Πολλὲς οἱ δύσκολες στιγμές. Ἴσως ἡ δυσκολότερη στιγμὴ ποὺ εἶδα, ἰδίοις ὄμασι, εἶναι «τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως... ἐστὸς ἐν τόπῳ ἁγίῳ –ὁ ἀναγινώσκων νοείτω–» (Μάτθ. κδ , 15), ἡ «ἐστὸς ὅπου οὐ δεῖ – ὁ ἀναγινώσκων νοείτω» (Μαρκ. ἰγ , 14). Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν βοήθεια τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καὶ τῶν ἁγίων, ἐμπνέομαι ἀπὸ σᾶς ποὺ σηκώνετε σὲ ὅλη σας τὴν ζωὴ μὲ χαρὰ καὶ ἐλπίδα τὸν σταυρὸ τῆς δοκιμασίας καὶ μὲ τὴν «Ἀλκυόνη» φέρνετε τὴν ἄνοιξη στὴν κοινωνία μας.

Ἐρώτηση: Καὶ ἡ μεγαλύτερη πρόκληση γιὰ σᾶς ποιά εἶναι;

Ἀπάντηση: Ἡ σημαντικότερη πρόκληση εἶναι νὰ μένω ἀπαθὴς καὶ εἰρηνικὸς ὅταν μὲ συκοφαντοῦν βάναυσα, ὅταν μοῦ ἀποδίδουν πράγματα ποὺ δὲν ἔχω σκεφθῇ, ὅταν ἀκούω ὕβρεις ἐνῷ δὲν μπορῶ νὰ ἀντιδράσω δυναμικά, ὅταν «ὁ ἀντίδικος» «ὡς λέων ὀρυόμενος περιπατεῖ ζητῶν τίνα καταπίη» (Α Πέ¬τρ. ε , 8), καὶ ὅμως ἔχω εὐθύνη νὰ βοηθῶ τὰ πρόβατα.

Ἐρώτηση: Τώρα, μετὰ ἀπὸ τόσα χρόνια μαζί μας, ποιά εἶναι ἡ ἐντύπωσή σας γιὰ τὸν λαό της Ναυπάκτου;

Ἀπάντηση: Ἀγάπησα τὸν τόπο, τὴν Μητρόπολη καὶ τοὺς Χριστιανούς. Συνήντησα πολλοὺς Χριστιανοὺς μὲ διαφόρους χαρακτῆρες. Ὅταν ἐνθρονίσθηκα κάποιος Ναυπάκτιος μοῦ εἶπε: «Μετὰ τὰ δέκα χρόνια ποιμαντορίας σας οἱ Ρουμελιῶτες θὰ σᾶς ἀνοίξουν τὴν καρδιά τους». Καὶ αὐτὸ τὸ βλέπω καθημερινά. Ἀνοίγονται συνεχῶς πόρτες, παράθυρα, μετακινοῦνται κουρτίνες τῶν καρδιῶν. Ἐλπίζω μέχρι ποὺ θὰ τελειώσω τὴν βιολογικὴ ζωή μου νὰ εἰσέλθω φιλοξενούμενος «στὰ σαλόνια τῶν καρδιῶν» ὅλων τῶν Χριστιανῶν τῆς ἐπαρχίας μου.

Ἐρώτηση: Πρόσφατα ὑποδεχθήκαμε στὴν πόλη μας τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη. Ἔχετε τὴν καλωσύνη νὰ μᾶς περιγράψετε σύντομα τὸν ρόλο καὶ τὴν ἀπόστολή του Πατριαρχείου στὴν σημερινὴ πραγματικότητα;

Ἀπάντηση: Ὁ ὅρος Οἰκουμενικὸ Παριαρχεῖο τὰ λέει ὅλα. Ἔχει ἕναν οἰκουμενικὸ ρόλο, εἶναι ἕνα παράθυρο σὲ ὅλη τὴν οἰκουμένη, κινεῖται πάνω ἀπὸ ἐθνοφυλετικὲς διαφορές, κρατᾶ τὴν ὀρθόδοξη πίστη τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων, ἐπιλύει ἐκκλησιαστικὰ ζητήματα ποὺ ἀναφύονται, εἶναι ὁ συνεκτικὸς δεσμὸς ἑνότητας ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, εἶναι ἡ ἐλπίδα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ νέα Σιών, ἡ Μήτηρ τῶν Ἐκκλησιῶν.

Ἐρώτηση: Ἑτοιμάζετε τὰ τελευταῖα χρόνια στὸν χῶρο τοῦ Καπορδελείου Ἱδρύματος τὴν στέγαση Γηροκομείου. Ποιά χρονοδιαγράμματα λειτουργίας τοῦ σημαντικοῦ αὐτοῦ ἔργου ἔχετε στὰ πλάνα σας καὶ πὼς σχεδιάζετε τὴν βιωσιμότητα αὐτῆς τῆς δομῆς;

Ἀπάντηση: Πολλοὶ συνέδραμαν γιὰ νὰ ἀνοικοδομηθῇ ἡ Μονάδα Φροντίδας Ἡλικιωμένων (ΜΟ.Φ.Η). Πρῶτον ὁ ἀείμνηστος Καπορδέλης, ποὺ χάρισε τὸ οἰκόπεδο καὶ συνέστησε τὸ Ἵδρυμα. Ἔπειτα ὁ κ. Ξύκης, ποὺ ἔδωσε ἕνα σημαντικὸ ποσὸ γιὰ τὴν ἕως τώρα ἀνέγερση τοῦ κτιρίου. Καὶ τώρα ὁ ἀείμνηστος Γαλάνης ποὺ μὲ τὴν διαθήκη του μᾶς δίνει τὴν οἰκία του, ἡ ὁποία θὰ ἐκποιηθῇ σύντομα γιὰ νὰ συνεχισθῇ τὸ ἔργο. Ἐλπίζω νὰ βρεθοῦν καὶ ἄλλοι δωρητὲς γιὰ νὰ ὁλοκληρωθῇ. Τὸ πότε θὰ γίνη αὐτὸ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τοὺς ρυθμοὺς τῶν κτύπων τῆς καρδιᾶς ὅλων τῶν φιλανθρώπων τῆς περιφερείας μας. Ἀπὸ αὐτὸ καὶ ἀπὸ τὴν ἀξιοποίηση τοῦ ὑπολοίπου οἰκοπέδου ἐξαρτᾶται καὶ ἡ βιωσιμότητα αὐτῆς τῆς σημαντικῆς φιλανθρωπικῆς προσπάθειας.

Ἐρώτηση: Σεβασμιώτατε, ποιός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας σήμερα στὴν βελτίωση τῶν συνθηκῶν ζωῆς τῶν ἀνθρώπων μὲ ἀναπηρίες;

Ἀπάντηση: Ἡ Ἐκκλησία εἶναι μιὰ ἑνότητα, μιὰ πορεία, μία «σύνοδος οὐρανοῦ καὶ γῆς», εἶναι τὸ χάδι τοῦ Θεοῦ στὴν γῆ, εἶναι τὸ παράθυρο τῆς αἰωνιότητας ποὺ μᾶς φέρει τὸ ὀξυγόνο τοῦ οὐρανοῦ, εἶναι ἡ πιὸ ἁγνὴ φιλοστοργία ποὺ δοκιμάζει ὁ ἄνθρωπος. Μέσα στὴν Ἐκκλησία ἐξέχουσα θέση κατέχουν καὶ οἱ ἔχοντες κάποια σωματικὴ ἀναπηρία. Ἂν καὶ θεωρῶ ὅτι οἱ μεγαλύτερες ἀναπηρίες εἶναι οἱ ψυχικὲς καὶ οἱ παρεκκλησιαστικές, ποὺ δὲν διορθώνονται εὔκολα καὶ εἶναι ἐπιθετικές. Οἱ Κληρικοὶ τῶν Ἐνοριῶν καὶ οἱ Σύνδεσμοι Ἀγάπης ἐργάζονται γιὰ τὴν ἐπίλυση διαφόρων κοινωνικῶν προβλημάτων. Εἴμαστε κοντά σας, σᾶς ἀγαποῦμε καὶ εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ συνδράμουμε σὲ ὅ,τι μᾶς ζητήσετε. Προσωπικὰ ἔχω μιὰ συγκλονιστικὴ ἐμπειρία ἀπὸ τὴν ἀγάπη, τὸ ἐνδιαφέρον τῆς Κατερίνας Χατζῆ, πρὸ καὶ μετὰ τὸν θάνατό της. Δὲν αἰσθάνθηκα ὅτι ἔδωσα κάτι στὴν Κατερίνα, ἀλλὰ ὅτι πῆρα πολλὰ ἀπὸ αὐτήν, ἐνῷ ἄλλοι ὑγιεῖς σωματικὰ ἀρνοῦνται νὰ δώσουν.

Ἐρώτηση: Τὸ δικαίωμα συμμετοχῆς τῆς λατρευτικῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀναμφίβολα δικαίωμα ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Πότε οἱ Ναοί μας θὰ γίνουν ἐπί τέλους προσβάσιμοι;

Ἀπάντηση: Κατ' ἀρχάς σας συγχαίρω γιὰ τὸ ἔργο ποὺ ἐπιτελεῖτε. Εἶναι ἕνα ἔργο κοινωνικῆς καὶ ἀνθρώπινης εὐαισθησίας. Ἄλλωστε, τὰ παιδιὰ μὲ τὰ ὁποῖα ἀσχολεῖσθε εἶναι ὁλόκληρα μιὰ καρδιὰ ποὺ πάλλει καὶ σκιρτᾶ μὲ ἀγάπη. Ὡς πρὸς τὴν πρόσβαση στοὺς Ναοὺς νομίζω ὅτι οἱ περισσότεροι εἶναι προσβάσιμοι. Γιὰ τοὺς δύο Ναούς της Ναυπάκτου, δηλαδὴ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἔχω δώσει συγκεκριμένη ἐντολὴ γιὰ νὰ ρυθμίσουν τὸ θέμα. Τὰ Ἐκκλησιαστικὰ Συμβούλια τῶν δύο αὐτῶν Ναῶν ἔχουν ζητήσει γνῶμες πολλῶν εἰδικῶν καὶ ὅλα προσκρούουν στὴν μεγάλη κλήση τοῦ κλιμακοστασίου. Παρακαλῶ συνεργασθεῖτε μαζί τους, μὲ τὶς εἰδικὲς γνώσεις καὶ πληροφορίες ποὺ ἔχετε γιὰ νὰ ἐπιλυθῇ αὐτὸ τὸ θέμα. Ὅλοι ἔχουμε καλὴ διάθεση καὶ βούληση. Οἱ Ναοί, ὅπως καὶ ἡ Ἐκκλησία, εἶναι καὶ πρέπει νὰ θεωροῦνται ὡς μιὰ μεγάλη μητρικὴ ἀγκαλιὰ γιὰ ὅλους, εἶναι ἡ ἐλπίδα μας, καὶ οἱ Ἐνορίες πρέπει νὰ λειτουργοῦν ὡς ζωντανές, πνευματικές, θεραπευτικὲς κοινότητες.

Ἐρώτηση: Ποιός εἶναι κατὰ τὴν γνώμη σας ὁ ἐνδεδειγμένος τρόπος ἐπικοινωνίας τῶν νέων μας σήμερα μὲ τὴν οὐσία τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας; Μὲ ἄλλα λόγια, πιστεῦτε ὅτι πρέπει νὰ ἀναθεωρηθοῦν οἱ κώδικες ἐπικοινωνίας μαζί τους καὶ πὼς μπορεῖ νὰ γίνη αὐτό, ὥστε τὸ ἐκκλησίασμα στοὺς Ναοὺς νὰ μὴν εἶναι μόνον ἡλικιωμένοι;

Ἀπάντηση: Ὅταν ὑπάρχη ἀγάπη καὶ ἔρωτας μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, καταργοῦνται οἱ συμβατικοὶ κώδικες ἐπικοινωνίας μεταξύ τους. Τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, ὅσοι ἀγαποῦν τὴν ἀλήθεια, βρίσκουν τρόπους νὰ συναντηθοῦν. Οἱ νέοι εἶναι ἐκ φύσεως ἀναζητητὲς τῆς ἀλήθειας, διακρίνονται ἀπὸ μιὰ διαρκῆ ἐπανάσταση καὶ μποροῦν, ὅταν ἐπιθυμοῦν, νὰ ἐπιτύχουν ὅ,τι θέλουν. Τὸ λυπηρὸ εἶναι ὅταν διάφορα ἰδεολογικὰ καὶ κοινωνικὰ γεγονότα παγώνουν τὰ αἰσθήματά τους καὶ τὶς ὑπαρξιακὲς ἀναζητήσεις τους ἡ ὅταν ὑπάρχουν Κληρικοὶ ποὺ δὲν εἶναι ἄξιοι τῆς ἀποστολῆς τους. Ὁ ἱερὸς Νικόλαος Καβάσιλας λέει ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ κατάλυμα τῶν θείων ἐρώτων. Ὁ Χριστὸς τὴν ἀπεκάλεσε νυμφῶνα. Ἂν δὲν τὴν δοῦμε ἔτσι, τότε οὔτε ἡ παρουσία μας στὸν Ναὸ οὔτε ἡ ἀπουσία μας ἀπὸ αὐτὸν ὠφελεῖ, ἀλλὰ οὔτε καὶ οἱ διάφοροι κώδικες ἐπικοινωνίας βοηθοῦν.

Ἐρώτηση: Ἔχετε φθάσει στὸ ἀνώτερο ἐκκλησιαστικὸ ἀξίωμα, εἶσθε συγγραφέας πολλῶν πονημάτων παγκοσμίως γνωστῶν, ἔχετε τὴν ἀναγνώριση ἀπὸ ἄλλες Ἐκκλησίες καὶ προσωπικότητες ὅλου τοῦ πνευματικοῦ φάσματος. Τί ἄλλο λείπει ἀπὸ τὴν φαρέτρα σας, ὥστε νὰ πῆτε, ὅταν θὰ ἔλθη ἡ «ἀναπόφευκτη» γιὰ ὅλους μας ὥρα, «Εἶμαι ἕτοιμος»;

Ἀπάντηση: Ὁ ἄνθρωπος σὲ ὅλη του τὴν ζωὴ ἀναζητᾶ τὸν Θεὸ ποὺ γεμίζει ὅλο το εἶναι του. Φλέγεται γιὰ νὰ ἑνωθῇ μαζί Του. Ὁ Γέροντας Σωφρόνιος ἔλεγε ὅτι κανένας δὲν μπορεῖ νὰ ζήση χριστιανικὰ στὸν τέλειο βαθμό, μπορεῖ ὅμως νὰ πεθάνη χριστιανικά. Αὐτὸ ποθῶ, ὥστε ἡ πορεία μου πρὸς τὸν ἄλλο τρόπο ὑπάρξεως, τὸ πέρασμα ἀπὸ τὴν βιολογικὴ ζωὴ στὴν ἄλλη ζωὴ διὰ τοῦ θανάτου, νὰ εἶναι μιὰ συνάντηση μὲ τὸν Χριστό, τὴν Παναγία, τοὺς Ἁγίους καὶ ὅλα τὰ ἀγαπητά μου πρόσωπα. Ἐκεῖ θὰ ἤθελα νὰ συναντηθοῦμε ὅλοι, ἐσεῖς νὰ συναντήσετε ἐμένα καὶ ἐγὼ νὰ συναντήσω ἐσᾶς.

Σᾶς εὐχαριστοῦμε γιὰ τὸν χρόνο ποὺ διαθέσατε γιὰ τὸ περιοδικό μας.