Ἐκφράσεις Παραδόσεως

Τὰ ρήματα μὲ τὰ ὁποῖα μᾶς παραδίδεται ἀπὸ τοὺς ἁγίους ἡ Παράδοση εἶναι ἡ Ἁγία Γραφή, τὰ ἔργα τῶν ἁγίων Πατέρων, οἱ ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν καὶ Τοπικῶν Συνόδων, τὰ Μυστήρια, ἡ λατρεία τῆς Ἐκκλησίας. Ἔργα ἀκόμη τῆς Παραδόσεως ἡ ἐκφράσεις της εἶναι οἱ λειτουργικὲς τέχνες, ἡ ἁγιογραφία, ἡ βυζαντινὴ μουσικὴ κλπ.

Γι’ αὐτὸ ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι σεβόμαστε αὐτὲς τὶς ἐκφράσεις τῆς Παραδόσεως, γιατί παραδόθηκαν ἀπὸ τοὺς ἁγίους. Ὅμως δὲν αὐτονομοῦνται, δὲν ξεχωρίζονται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, οὔτε ἀπολυτοποιοῦνται. Ὅλες οἱ λειτουργικὲς τέχνες, τὰ ἤθη τῆς λαϊκῆς εὐσεβείας, λαμβάνουν πραγματικὴ ἀξία, ὅταν συνδέονται μὲ τὴν λειτουργικὴ ἀτμόσφαιρα καὶ κυρίως μὲ τὴν ἐσωτερική, ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶναι ἡ μετάνοια, ἡ συντριβή, ἡ κατάνυξη, ἡ νήψη.

Ἡ ἀναζήτηση παλαιῶν μορφῶν ζωῆς, ὅταν δὲν συνδέεται μὲ τὴν ἐσωτερικὴ ἀνακαίνιση εἶναι μιὰ συντήρηση καὶ ὄχι παράδοση. Εἶναι μιὰ τυπικὴ προσκόλληση καὶ ὄχι δημιουργία. Εἶναι ἐξωτερικὸς τύπος καὶ ὄχι ζωή.

Ἡ Ὀρθόδοξη Παράδοση παραδίδεται μὲ αἷμα, μὲ μαρτύριο καὶ ἀκόμη ἐκφράζεται καὶ μεταδίδεται μὲ τὴν ἀγάπη. Ἔξω ἀπὸ τὸ αἷμα καὶ τὴν ἀγάπη δὲν ὑπάρχει Ὀρθόδοξη Παράδοση, ἀλλὰ ἀνθρώπινη ἀλύτρωτη παράδοση, ἐντάλματα ἀνθρώπων ποὺ δὲν βοηθοῦν, οὔτε σώζουν.

(Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἱεροθέου, Ὅσοι Πιστοί)