Γραπτά Κηρύγματα: Κυριακή, 2 Αὐγούστου (Α Κορινθίους α 10-17)

Στὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα γίνεται λόγος γιὰ τὰ σχίσματα καὶ τὶς διαιρέσεις ποὺ παρατηρήθηκαν στὴν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου. Τότε δημιουργήθηκαν διάφορες ὁμάδες-παρατάξεις, κάθε δὲ ὁμάδα χρησιμοποιοῦσε τὸ ὄνομα ἑνὸς Ἀποστόλου, μιὰ δὲ ἀπὸ αὐτὲς χρησιμοποιοῦσε καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ὅμως, οὔτε ὁ Χριστός, οὔτε οἱ Ἀπόστολοι δημιούργησαν ὁμάδες καὶ παρατάξεις. Αὐτοὶ οἱ διχασμοὶ ἦταν ἀποτέλεσμα τῶν παθῶν τῶν Χριστιανῶν. Τὰ «σχίσματα» αὐτὰ δημιουργοῦσαν καὶ «ἔριδες», δηλαδὴ προστριβές, μαλώματα καὶ διενέξεις, πρᾶγμα ποὺ φυγάδευε τὴν εἰρήνη καὶ τὴν ἑνότητα μεταξὺ τῶν Χριστιανῶν.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐλέγχει αὐτὴν τὴν νοοτροπία, διότι ὁ Χριστὸς δὲν μπορεῖ νὰ μερισθῇ, οὔτε οἱ Ἀπόστολοι σταυρώθηκαν καὶ ἔσωσαν τοὺς Χριστιανούς. Συγχρόνως, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος τους συνιστᾶ νὰ μένουν καταρτισμένοι «ἐν τῷ αὐτῷ νοΐ καὶ ἐν τῇ αὐτῇ γνώμῃ». Ὄχι μόνον πρέπει νὰ κρατοῦν τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ ἑνότητα πρέπει νὰ στηρίζεται στὸ κοινὸ φρόνημα, τὴν κοινὴ διδασκαλία καὶ γενικὰ τὴν κοινὴ ζωή. Δὲν πρόκειται γιὰ μιὰ ἑνότητα συμβατική, ἀλλὰ κατ’ ἐξοχὴν πνευματική, χαρισματική, ἑνότητα ἀληθείας καὶ ἐν Χριστῷ ζωῆς. Δυστυχῶς, λόγῳ τῶν παθῶν, διὰ μέσου τῶν αἰώνων, παρατηρήθηκαν διαιρέσεις μεταξὺ τῶν Χριστιανῶν καὶ μάλιστα ἐν ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ, μέχρι τὶς ἡμέρες μας. Οἱ Χριστιανοὶ ἀντὶ νὰ πολεμοῦν τὰ πάθη τῆς ὑπερηφανείας, τοῦ ἐγωϊσμοῦ καὶ τῆς φιλοπρωτείας, ἀντίθετα διεκδικοῦν πρωτοκαθεδρίες στὴν Ἐκκλησία, συγκεντρώνουν ὀπαδοὺς καὶ ὁ ἕνας στρέφεται ἐναντίον τοῦ ἄλλου.

Βέβαια, ὑπάρχει διαφορὰ μεταξὺ αἱρέσεων, σχισμάτων καὶ παρασυναγωγών. Οἱ αἱρέσεις ἀπομακρύνουν τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν ἀλήθεια μὲ ἀφορμὴ μιὰ δογματικὴ παρέκκλιση, δηλαδὴ οἱ αἱρετικοὶ ἀρνοῦνται τὸ δόγμα, ὅπως τὸ παρέδωσε ἡ Ἐκκλησία διὰ τῶν Πατέρων τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Τὰ σχίσματα εἶναι διαφοροποίηση ὄχι στὰ δόγματα, ἀλλὰ σὲ δευτερεύοντα σημεῖα, κυρίως διοικητικά. Οἱ παρασυναγωγὲς εἶναι ἀποσχίσεις ἀπὸ τὴν κανονικὴ διάρθρωση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὴν ποιμαντικὴ ἐξουσία-διακονία τοῦ Ἐπισκόπου.

Ὅμως καὶ στὶς τρεῖς αὐτὲς περιπτώσεις ὑπάρχει ἐσφαλμένη ἐκκλησιολογία, ἀφοῦ στὴν πραγματικότητα προσβάλλεται ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας εἴτε στὰ δογματικά, εἴτε στὰ κανονικὰ ζητήματα. Οἱ Χριστιανοὶ ποὺ ἀνήκουν σὲ ἀντιδογματικὰ καὶ ἀντικανονικὰ σχίσματα ἀποστασιοποιοῦνται ἀπὸ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. Δηλαδή, δὲν διαιρεῖται ἡ Ἐκκλησία καὶ δὲν καταστρατηγεῖται ἡ ἑνότητά της, ἀλλὰ οἱ Χριστιανοὶ αὐτῶν τῶν κατηγοριῶν ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐπὶ πλέον, ὅσοι ἀνήκουν σὲ τέτοια ἀντιεκκλησιαστικὰ σχήματα καὶ σχίσματα ἐπιδιώκουν τὴν συγκέντρωση ὀπαδῶν, τοὺς ὁποίους χρησιμοποιοῦν σὲ ἐπιθέσεις ἐναντίον ἄλλων, σὲ φανατισμούς, σὲ ἀντικανονικὲς πράξεις καὶ σὲ ἀντιεκκλησιαστικὲς ἐνέργειες. Ὁπότε, οἱ Χριστιανοὶ ἀντὶ νὰ εἶναι μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ, γίνονται ὀπαδοὶ ἐμπαθῶν Κληρικῶν, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ βλάπτεται ἡ ψυχή τους καὶ νὰ γίνονται αἴτιοι νὰ βλασφημῆται τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο.

Ἡ Ἐκκλησία γιὰ νὰ προστατεύση τοὺς Χριστιανοὺς ἀπὸ τέτοιες δογματικὲς καὶ κανονικὲς παρεκκλίσεις, ὅρισε διὰ τῶν Τοπικῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Συνόδων τὰ δόγματα καὶ τοὺς ἱεροὺς Κανόνες. Συγχρόνως καθόρισε οἱ Ἐπίσκοποι νὰ εἶναι πνευματικοὶ διδάσκαλοι στὶς Ἐπισκοπές τους καὶ σημεῖα ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ Ἐπίσκοποι εἶναι εἰς τύπον καὶ τόπον τοῦ Χριστοῦ, αὐτοὶ εἶναι οἱ διάδοχοι τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Θὰ πρέπει νὰ φοβόμαστε τὰ σχίσματα καὶ τὶς διαιρέσεις, γιατί, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, τοὺς Χριστιανοὺς ποὺ συμμετέχουν σὲ τέτοιες καταστάσεις δὲν τοὺς σώζει οὔτε τὸ μαρτύριο τοῦ αἵματος. Ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἑνότητα πρέπει νὰ εἶναι τὸ κύριο μέλημά μας.

Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ