Ἡ ἄχραντος εἰκόνα

Οἱ τὰ πάντα καλῶς διαταξάμενοι ἅγιοι πατέρες καθόρισαν νὰ συνδέεται ἡ ἑορτὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μὲ τὴν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν εἰκόνων καὶ τὴν ἧττα τῶν εἰκονοκλαστῶν, γιατί ἡ εἰκόνα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀποκαλύπτει τὴν στενὴ σχέση μεταξὺ κτιστῆς καὶ ἀκτίστου φύσεως, καί, μάλιστα, φανερώνει τὴν ἀλήθεια ὅτι τὸ ἄκτιστο χαριτώνει καὶ μεταμορφώνει τὸ κτιστό.

...

Στὴν ὅλη συζήτηση ποὺ ἔγινε γιὰ τὸ θέμα αὐτὸ κυρίαρχη θέση κατεῖχε τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, στὸ ὁποῖο ἑνώθηκε ἡ θεία μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση ἀτρέπτως, ἀσυγχύτως, ἀχωρίστως, ἀδιαιρέτως, ἀναλλοιώτως. Ἐπειδὴ ὁ Χριστὸς μὲ τὴν ἐνανθρώπιση Του ἀνέλαβε τὴν ἀνθρώπινη φύση καὶ τὴν θέωσε, γι’ αὐτὸ καὶ εἶναι δυνατὸν νὰ ἁγιογραφοῦμε τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ πρόσωπα τῶν ἁγίων. Αὐτὸ φανερώνει περίτρανα ὅτι ὁ ἄνθωπος εἶναι ἡ περίληψη ὅλης τῆς δημιουργίας, ἀλλὰ ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ κέντρο καὶ ἡ ἀναφορὰ ὅλου τοῦ κόσμου.

Μεταξὺ τῶν προβλημάτων ποῦ ἀντιμετώπισαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ἀπαντῶντας στὸ Ἑλληνισμὸ ἦταν καὶ τὸ ἀνθρωπολογικὸ πρόβλημα. Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι ὅλος ὁ ἀγῶνας τῶν εἰκονοφίλων περιστρεφόταν γύρω ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ πρόσωπα τῶν ἁγίων, καὶ ἐπιχειρηματολογούσας γιὰ τὸ ὅτι μποροῦμε νὰ τὰ ἁγιογραφοῦμε, ἀκριβῶς γιατί ὑπάρχει θέωση τῆς ἀνθρώπινης φύσεως, στὸν μὲν Χριστὸ θέωση ὑποστατική, στοὺς δὲ ἁγίους θέωση κατ’ ἐνέργεια, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς ποιεῖ τὴν θέωση, ἐνῷ ὁ ἄνθρωπος πάσχει τὴν θέωση.

(Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἱεροθέου, Εἰκονοφιλικὸ καὶ εἰκονοκλαστικὸ πνεῦμα)