Κύριο ἄρθρο: Ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης

Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ἡ ἑορτὴ τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἑορτάζεται κάθε χρόνο ὄχι μόνο γιὰ νὰ τὴν θυμηθοῦμε καὶ νὰ δοξολογήσουμε τὸν Θεὸ γιὰ τὴν ἄπειρη συγκατάβασή Του, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ μπορέσουμε κατὰ τὸ σύντομο διάστημα τῆς ζωῆς μας νὰ αἰσθανθοῦμε πνευματικὰ τὸ μεγάλο αὐτὸ γεγονός, τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς προσέλαβε τὴν ἀνθρώπινη φύση, ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ θεώση τὸν ἄνθρωπο. Εἶναι δύσκολο, μέχρις ἀδύνατον, νὰ κατανοηθοῦν λογικὰ τὰ γεγονότα τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως, γι’ αὐτὸ εἶναι ἀπαραίτητο νὰ βιωθοῦν στὸν ἐσωτερικό μας χῶρο, στὴν καρδιά μας.

Στὰ Εὐαγγέλια, τὰ τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας, καὶ στὶς ὁμιλίες τῶν ἁγίων Πατέρων παρουσιάζονται διάφορες πτυχὲς αὐτοῦ τοῦ μεγάλου μυστηρίου καὶ στὴν συνέχεια καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νὰ τὸ ἐπιβεβαιώση στὰ ὅρια τῆς προσωπικῆς του ζωῆς, μὲ τὴν μετάνοια, τὴν προσευχή, τὴν θεία Κοινωνία, γενικὰ μὲ τὴν ζωντανὴ σχέση του μὲ τὸν Χριστὸ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Στὰ τροπάρια ποὺ ψάλλουμε στὴν Ἐκκλησία ὑμνεῖται ὁ Χριστὸς ὡς «ἥλιος τῆς δικαιοσύνης». Στὸ ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς ψάλλουμε: «σὲ προσκυνεῖν τὸν ἥλιον τῆς δικαιοσύνης». Καὶ σὲ ἕνα ἄλλο τροπάριο ποὺ συνέταξε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς καὶ διαλαλεῖ τὴν εὐεργεσία τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸ ἀνθρώπινο γένος, μεταξὺ τῶν ἄλλων γράφεται: «ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν... πρὸς τοὺς ἐν σκότει καθημένους ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης». Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ ἄκτιστος ἥλιος ποὺ λάμπει καὶ ἀκτινοβολεῖ στὸν κόσμο, ἀλλὰ εἶναι καὶ ἡ τέλεια δικαιοσύνη.

Εἶναι γνωστὴ σὲ ὅλους μας ἡ ἀξία τοῦ κτιστοῦ ἡλίου. Κάθε ἡμέρα ποὺ ἀνατέλλει ὁ ἥλιος σκορπᾶ τὸ φῶς, τὴν ζεστασιὰ στοὺς ἀνθρώπους, φωτίζει καὶ τὰ πιὸ σκοτεινὰ σημεῖα, εἶναι ἡ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων καὶ τοῦ κόσμου. Χωρὶς τὸν ἥλιο δὲν θὰ μποροῦσε νὰ ὑπάρξη ζωή. Μπορεῖ κανεὶς νὰ φαντασθῇ τὸ τί θὰ συμβῇ στὴν γῆ ἂν σταματήση νὰ στέλλη ὁ ἥλιος τὶς ἀκτῖνες του; Αὐτὸ συμβαίνει περισσότερο μὲ τὸν Χριστό. Αὐτὸς εἶναι ὁ ἄκτιστος ἥλιος ποὺ φωτίζει τὴν κτίση, ἀλλὰ ἰδιαίτερα φωτίζει τὸν ἐσωτερικό μας κόσμο, τὴν καρδιά, τὴν λογική, ὅλη μας τὴν ὕπαρξη. Αὐτὸ τὸ καταλαβαίνουμε κυρίως ἀπὸ τὸ ὅτι, πρὶν τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ, ὁ κόσμος βρισκόταν στὸ πνευματικὸ σκοτάδι, ἀλλὰ καὶ σήμερα ὅσοι δὲν συνδέονται μὲ τὸν πνευματικὸ αὐτὸν ἥλιο ζοῦν μέσα στὸ σκοτάδι τῆς ἀπελπισίας, δὲν ἔχουν κανένα νόημα ζωῆς.

Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης. Ὅπου λάμπει αὐτὸς ὁ ἥλιος, δηλαδὴ ὅπου οἱ ἄνθρωποι ἀνοίγουν τὴν καρδιά τους σὲ αὐτὸ τὸ φῶς, ἐκεῖ ὑπάρχει δικαιοσύνη, φυγαδεύεται ἡ ἀδικία. Ὅταν κάνουμε λόγο γιὰ δικαιοσύνη καὶ δικαίωση δὲν ἐννοοῦμε ἁπλῶς τὴν ἀποκατάσταση τῆς κοινωνικῆς ἀδικίας, ἀλλὰ τὴν ἀποκατάσταση τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἀπὸ τὴν φθορὰ ποὺ δημιούργησε ἡ προγονικὴ ἁμαρτία, ἀλλὰ καὶ οἱ προσωπικές μας ἁμαρτίες, ἐννοοῦμε τὴν θέωση τοῦ ἀνθρώπου.

Ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ γιὰ νὰ ζὴ σὲ ἕναν κόσμο γεμᾶτο φῶς, ζωὴ εἰρήνης, ἀγάπης, δικαιοσύνης, αὐτὸ ποὺ ζοῦσαν οἱ πρωτόπλαστοι μέσα στὸν Παράδεισο. Ὕστερα, μὲ τὴν ἁμαρτία, ἐπῆλθε ἡ ἀδικία, ἡ διαίρεση, ἡ φθορὰ τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, οἱ πόλεμοι, ἡ κοινωνικὴ ἀκαταστασία. Ἔτσι, ζοῦμε σὲ ἕναν κόσμο μίσους, διαιρέσεως, ἀδικίας, σκότους. Ὅταν σὲ αὐτὸν τὸν κόσμο λάμπη ὁ Χριστός, ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, καὶ ἐμεῖς ἀφήνουμε τὴν καρδιά μας νὰ τὴν φωτίσουν οἱ ἀκτῖνες Του, τότε ἐπέρχεται ἡ ἀποκατάσταση τῆς φύσεώς μας, μποροῦμε νὰ ζήσουμε ὅπως ὁ Ἀδὰμ στὸν Παράδεισο, γεμίζουμε ἀπὸ χαρά, εἰρήνη, ἀγάπη, πληρότητα ζωῆς.

Αὐτὸν τὸν ἥλιο τῆς δικαιοσύνης τὸν βρίσκουμε μέσα στὴν Ἐκκλησία, καὶ συγκεκριμένα στὴν μυστηριακὴ καὶ ἀσκητική της ζωή. Αὐτὸν κοινωνοῦμε στὸ μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας καὶ ἀμέσως ψάλλουμε: «Εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν». Αὐτὸς μᾶς θερμαίνει κατὰ τὴν προσευχή. Αὐτὸς μᾶς ἐνδυναμώνει γιὰ νὰ σκορπᾶμε τὴν ἀγάπη μᾶς στοὺς ἀνθρώπους ποὺ ὑποφέρουν. Αὐτὸς φωτίζει τὰ διανοήματά μας. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ Σῶμα τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, τοῦ Χριστοῦ, γι’ αὐτὸ καὶ αὐτὴ εἶναι φωτεινή, ὅπως λαμπρὸ ἦταν τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στὸ Ὅρος Θαβώρ, ὅταν μεταμορφώθηκε ὁ Χριστὸς καὶ ἔλαμψε τὸ «πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τὰ δὲ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκὰ ὡς τὸ φῶς» (Μάτθ. ἰζ', 2).

Ἡ Ἐκκλησία ποῦ εἶναι τὸ Σῶμα τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης, ὅπως τὸ βλέπουμε στὴν ζωὴ τῶν ἁγίων, δὲν πτωχεύει ποτέ, ἀφοῦ εἶναι ὁ ἀτίμητος θησαυρός, δὲν θὰ σταματήση νὰ ὑπάρχη, ἀφοῦ μένει στὸν αἰῶνα, δὲν ἀπογοητεύει τοὺς ἀνθρώπους ποὺ συνδέονται μαζί της καὶ τὸ κυριότερο, ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων, τῶν ὑγιῶν καὶ τῶν ἀσθενῶν, τῶν εὐτυχούντων καὶ τῶν δυστυχούντων, τῶν χαρούμενων καὶ τῶν πονεμένων. Ἀπὸ αὐτὸ τὸ φῶς ἐμπνέονται οἱ Χριστιανοὶ καὶ σκορποῦν τὴν χαρὰ καὶ τὴν ἀγάπη στοὺς γύρω τούς, ἀποκαθιστοῦν τὴν ἀδικία ποὺ δημιουργεῖται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, βοηθοῦν πονεμένους ἀνθρώπους νὰ ξεπεράσουν τὸ πρόβλημά τους καὶ γενικὰ ἀποκαθιστοῦν τὶς κοινωνικὲς ἀδικίες, τὶς ἀκαταστασίες, τὰ κοινωνικὰ προβλήματα. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης ἔχουν μέσα τους πληρότητα ζωῆς, ἀλλὰ καὶ γίνονται φῶς, ἀγάπη καὶ χαρὰ στοὺς συνανθρώπους τους.

Στὴν δύσκολη περίοδο ποὺ περνᾶμε ἀπὸ κοινωνικῆς καὶ οἰκονομικῆς πλευρᾶς πρέπει νὰ αἰσθανόμαστε ὅτι ὁ Χριστός, ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, ἡ Ἐκκλησία ποὺ εἶναι τὸ ἔνδοξο Σῶμα αὐτοῦ τοῦ ἀκτίστου ἡλίου, εἶναι ἡ παρηγοριὰ τῆς κοινωνίας καὶ τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὸς ἐκδιώκει τὴν ἀπελπισία καὶ τὴν ἀπόγνωση καὶ προσφέρει ἐλπίδα καὶ Φῶς. Μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς σημερινῆς μεγάλης ἑορτῆς εὔχομαι σὲ ὅλους τοὺς εὐλογημένους Χριστιανοὺς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας νὰ αἰσθανθοῦν αὐτὸ τὸ φῶς τοῦ ἡλίου τῆς δικαιοσύνης μέσα στὴν καρδιά τους, ὥστε στὴν συνέχεια νὰ φωτίζουν τὸν χῶρο στὸν ὁποῖο ζοῦν καὶ ἐργάζονται.–

(Ἐγκύκλιος γιὰ τὰ Χριστούγεννα 2010)