π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ἕνας κορυφαῖος δογματικὸς θεολόγος τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας
Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου
Κυκλοφόρησε, ὅπως εἴχαμε προαναγγείλει, τὸ πολὺ ἐνδιαφέρον καὶ σημαντικὸ νέο βιβλίο τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου μὲ τίτλο «π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ἕνας κορυφαῖος δογματικὸς θεολόγος τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας». Στὸ τεῦχος 186 εἶχε γίνει μιὰ πρώτη παρουσίαση τοῦ βιβλίου αὐτοῦ καὶ εἶχαν δημοσιευθῇ τὰ περιεχόμενά του. Στὸ παρὸν τεῦχος δημοσιεύεται ὁ πρόλογος καὶ ἡ εἰσαγωγὴ τοῦ Σεβασμιωτάτου.
Τιμᾶται 24 εὐρώ. Ὅποιος ἐπιθυμεῖ μπορεῖ νὰ τὸ προμηθευθῇ ἢ νὰ τὸ παραγγείλη ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου – Πελαγίας (τήλ.: 2261035135 καὶ 6944504297 πρωϊνὲς ὧρες, e-mail:
***
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης γεννήθηκε στὸν Πειραιᾶ τὸ 1927 καὶ κοιμήθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ 2001. Στὸ ἐνδιάμεσο διάστημα ἔζησε καὶ μεγάλωσε στὸ Μανχάτταν τῆς Ν. Ὑόρκης, σπούδασε στὰ μεγαλύτερα πανεπιστημιακὰ κέντρα, γνώρισε ἀπὸ κοντὰ τὸν σχολαστικισμό, τὸν ἠθικισμό, τὸν ἰδεαλισμὸ καὶ τὸν ἐθνικισμό, δίδαξε σὲ Θεολογικὲς Σχολές, ταξίδευσε σὲ ὅλο σχεδὸν τὸν κόσμο γιὰ διαλέξεις καὶ ὁμιλίες, συμμετεῖχε σὲ διαχριστιανικοὺς καὶ διαθρησκειακοὺς διαλόγους. Πάντοτε ὁμιλοῦσε γιὰ τὴν θεολογία τῶν Προφητῶν, Ἀποστόλων καὶ Πατέρων καὶ ἀνέπτυσσε τὴν ἀξία τῆς Ρωμηοσύνης ἀπὸ θεολογικῆς, πολιτιστικῆς καὶ ἱστορικῆς πλευρᾶς. Τὰ βιογραφικὰ στοιχεῖα τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη μπορεῖ ὁ ἀναγνώστης νὰ τὰ βρὴ στὸ βιβλίο τοῦ π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ Πρωτοπρεσβύτερος Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὁ "προφήτης τῆς Ρωμηοσύνης" καὶ στὴν εἰσαγωγὴ τοῦ βιβλίου μου Ἐμπειρικὴ Δογματική.
Ὡς ἄνθρωπος διακρινόταν ἀπὸ ἔκτακτα διανοητικὰ προσόντα, ἤτοι χωρητικότητα διανοίας, σπάνια εὐφυΐα καὶ ὀξυδέρκεια, ἔντονη διερευνητικότητα, ἀγωνιστικότητα καὶ ἀπαράμιλλο θάρρος. Ἐνδεικτικὸ τῆς εὐφυΐας καὶ τοῦ ριψοκίνδυνου τοῦ χαρακτῆρα του ἦταν ὅτι ὁδηγοῦσε πολλοὺς τύπους ἀεροπλάνων καὶ σκαφῶν. Ἐπίσης, δὲν ὑποχωροῦσε πρὸ οὐδενός, ὅταν αὐτὸ ἦταν ἀντίθετο μὲ τὶς ἀρχές του.
Πέρα ἀπὸ τὰ φυσικά του προσόντα διέθετε μεγάλο πνευματικὸ χάρισμα. Μεγάλο μέρος τῆς εὐφυΐας του, τῆς ἐρευνητικότητάς του καὶ τοῦ ριψοκίνδυνου τοῦ χαρακτῆρα του τὸ ἔστρεψε στὰ κείμενα καὶ τὴν διδασκαλία τῶν Ἀποστολικῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν μετέπειτα μεγάλων Πατέρων. Διεῖδε τὴν ἀξία τους καὶ τὴν σπουδαιότητά τους. Καὶ στὴν συνέχεια ἀσχολήθηκε μὲ τὴν νηπτικὴ ἡσυχαστικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας γιὰ νὰ μελετήση τὰ σχετικὰ μὲ τὴν νοερὰ προσευχὴ καὶ τὴν ἐμπειρία τῆς θεώσεως. Ἔτσι, δὲν ἀνέβαινε μόνον στοὺς αἰθέρες τοῦ οὐρανοῦ μὲ τὰ ἀεροπλάνα, ἀλλὰ κατέβαινε καὶ στὸ βάθος τῆς καρδιᾶς καὶ μελετοῦσε τὶς μετέπειτα πνευματικὲς ἀναβάσεις. Σύγχρονος ἐμπειρικὸς Ἱερομόναχος μοῦ εἶπε ὅτι ἡ Ἐμπειρικὴ Δογματική, ὅπως τὴν δίδασκε ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, «εἶναι μικροσκοπικὴ ἀνάλυση τοῦ ὀρθοδόξου βιώματος». Αὐτὸ δὲν ἔγινε μόνον μὲ τὴν εὐφυΐα του, ἀλλὰ καὶ μὲ τὸ πνευματικὸ χάρισμα ποῦ διέθετε, διότι ἦταν πράγματι χαρισματικός.
Ὑπῆρξε, λοιπόν, ἕνας κορυφαῖος δογματικὸς θεολόγος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Αὐτὸ τὸ ἐπισημαίνουν πολλοὶ στὶς ἐπιστολὲς ποῦ μοῦ ἀπέστειλαν μετὰ τὴν ἔκδοση τῆς Ἐμπειρικῆς Δογματικῆς. Θὰ ἀναφέρω ἐλάχιστες ἀπὸ αὐτὲς ἐδῶ, στὸν πρόλογο, οἱ σημαντικότερες θὰ δημοσιευθοῦν ὁλόκληρες καὶ ἀπὸ τὶς ὑπόλοιπες ἀποσπάσματα στὸ τρίτο μέρος τοῦ βιβλίου.
Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, μεταξὺ τῶν ἄλλων, ἔγραψε:
«Ἡ δογματικὴ διδασκαλία τοῦ ἀειμνήστου π. Ἰωάννου Ρωμανίδου... ἔταμε νέας, καὶ ἐν ταυτῷ παραδοσιακὰς πατερικάς, ὁδοὺς εἰς τὴν σύγχρονον Ὀρθόδοξον Θεολογίαν... Ἐπετύχετε νὰ ἀποδώσητε ἄριστα τὴν σκέψιν καὶ τὸν λόγον τοῦ ἀειμνήστου Θεολόγου τοῦ κ' αἰῶνος, ὁ ὁποῖος, τέκνον ὑπάρχων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἤντλει πνευματικοὺς χυμοὺς ἀπὸ τὰς ὑγιεῖς ρίζας τῆς σεβασμίας καὶ ἁγιοτόκου Καππαδοκίας ἐξ ἧς κατήγετο καὶ ἠδυνήθη νὰ διακρίνη καὶ νὰ διακηρύξη τὴν ἀλήθειαν ὅτι ἡ ἀληθὴς Θεολογία δὲν εἶναι οὔτε ἠθικισμὸς οὔτε σχολαστικισμὸς ἀκαδημαϊκός, ἀλλ’ ἐμπειρία καθάρσεως, φωτισμοῦ καὶ θεώσεως».
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν κ. Ἱερώνυμος, μεταξὺ τῶν ἄλλων, ἔγραψε ὅτι ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης «συνέβαλε ἀποφασιστικὰ ἀπὸ τὴ δική του πλευρὰ στὴν ἀνάδειξη τῆς αἰχμαλωσίας τῆς Ὀρθόδοξης Θεολογίας, στὴ διάσωση καὶ ἀνάδειξη βασικῶν θεολογικῶν ἀληθειῶν, τὸ ἔργο τοῦ ὁποίου γίνεται ἀναπνοὴ τῆς Ἐκκλησίας».
Οἱ κρίσεις καὶ ἐντυπώσεις γιὰ τὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη, ποῦ θὰ διαβάση ὁ ἀναγνώστης στὸ τέλος τοῦ βιβλίου, εἶναι ἀξιοπρόσεκτες. Μερικὲς ἀπὸ αὐτὲς εἶναι: «Ὁ π. Ἰωάννης εἶναι ἕνας ἐκ τῶν ἐλαχίστων θεολόγων, ὁ ὁποῖος κατενόησε σὲ βάθος καὶ οὐσία τὴ Δύση» (Μητροπολίτης Γερμανίας Αὐγουστῖνος). «Ἄξιος συνεχιστὴς καὶ θιασώτης τοῦ ἀειμνήστου Γεωργίου Φλωρόφσκι, στήριξε τὴν στροφὴ στοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ἐκκλησιαστικὴ γνησιότητα» (Ἀρχιεπίσκοπος Θυατείρων καὶ Μ. Βρετανίας Γρηγόριος). «Ὁ ἀείμνηστος πατὴρ Ἰωάννης Ρωμανίδης ὑπῆρξε ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους θεολόγους τοῦ 20οῦ αἰῶνος, ὅπως κατ’ ἐπανάληψιν ἔχει λεχθεῖ» (Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ἰάκωβος). «Ἡ θεοφώτιστη διδασκαλία τοῦ μακαριστοῦ ὑποφήτου τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας π. Ἰωάννου Ρωμανίδου» (Μητροπολίτης Προικοννήσου Ἰωσήφ). «Ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγαλύτερους θεολόγους τοῦ 20οῦ αἰῶνα, ὁ ὁποῖος σφράγισε τὴν ἐπιστήμη τῆς Θεολογίας μὲ τὴν προσωπικότητα καὶ τὸ θεολογικό του ἔργο» (Μητροπολίτης Κωνσταντίας Ἀμμοχώστου Βασίλειος). «Ὁ ἀείμνηστος καὶ σεβαστὸς πατὴρ Ἰωάννης Ρωμανίδης ὡς πρὸς τὴν ἀγάπη του πρὸς τὴν Πατρίδα ἦταν ἕνας ἁγνός, ἀμόλευτος ἀπὸ γραικυλισμοὺς Ρωμιός. Ὡς πρὸς τὴν ἀγάπη του πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία ἦταν ἕνας νέος Μωϋσὴς τῆς Θεολογίας, ποῦ ἀνέβηκε στὸ Σινᾶ καὶ μᾶς κατέβασε τὶς θεόγραφες πλάκες τῆς Ὀρθόδοξης, Πατερικῆς, Φιλοκαλικὴς παραδόσεως. Κι ἂν δὲν ἦταν ὁ ἴδιος θεόπτης ὑπῆρξε ὅμως διδάσκαλος τῆς θεοπτίας ἀπλανὴς» (Ἀρχιμ. Ἰωαννίκιος Κοτσώνης). «Σὲ μιὰ συζήτηση μὲ τὸν Διευθυντὴ τοῦ Ἱδρύματος (Πατριαρχικοῦ Ἱδρύματος Πατερικῶν Μελετῶν) ἀείμνηστο Παναγιώτη Χρήστου μοῦ εἶχε πεὶ πῶς θεωροῦσε τὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη ὡς τὸν καλύτερο δογματολόγο καὶ τὸν πλέον κατάλληλο νὰ γράψει μιὰ ὀρθόδοξη δογματική. Τὸν ἐκτιμοῦσε πολὺ καὶ ἤθελε νὰ γράψει μιὰ "συστηματικὴ" δογματικὴ» (Ἀθανάσιος Μάργαρης, Φιλόλογος).
Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς ζωῆς του φάνηκαν τὰ χαρίσματά του, ὅταν ἄρχισε νὰ προβληματίζεται γιὰ τὸν Χριστιανισμὸ ποῦ συνάντησε στὴν Δύση. Ὅμως, ἀπὸ τὸ μέσον τοῦ 20οῦ αἰῶνος μέχρι τὸ τέλος τοῦ (μισὸν αἰῶνα) ἀγωνίσθηκε μὲ ἀνθρώπους καὶ ἰδέες, μὲ συστήματα καὶ νοοτροπίες, μὲ στρεβλώσεις καὶ ψευδομορφώσεις, γιὰ νὰ ἐλευθερώση τὴν ὀρθόδοξη θεολογία ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσία της στὶς δυτικὲς προϋποθέσεις. Καὶ τὸ ἔκανε αὐτὸ μὲ ζῆλο, δύναμη, ἀποφασιστικότητα, καὶ μὲ μιὰ ἔκφραση τῆς κατὰ Χριστὸν σαλότητας, θὰ μποροῦσε νὰ πὴ κανείς. Ἐβάστασε τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν θεολογία τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Πατέρων σὲ Δύση καὶ Ἀνατολή, σὲ Βορρᾶ καὶ Νότο, σὲ ὅλο τὸν κόσμο.
Ὁ ἁγιογράφος Ἰωάννης Χαρίλαος Βράνος στὸ βιβλίο τοῦ Τὰ ἀκριβῆ πρότυπα τῶν εἰκόνων, εἰκονογραφικὴ θεολογία, ἀναλύει τὶς Θεοφάνειες στὴν Παλαιὰ Διαθήκη καὶ εἰδικότερα, βάσει τῆς διδασκαλίας τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, τὰ σχετικὰ μὲ τὴν θεωρία τοῦ Μεγάλης Βουλῆς Ἀγγέλου, διὰ τοῦ ὁποίου γνωρίζουμε τὸν Τριαδικὸ Θεό.
Στὸν πρόλογο τοῦ βιβλίου γράφει μεταξὺ τῶν ἄλλων:
«Ἡ ἀνάκαμψη τῆς θεολογίας ἦρθε μὲ τὴν ἐμφάνιση τοῦ δόκιμου θεολόγου π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, διδασκάλου τῆς Δογματικῆς. Μὲ τὸ σύγγραμμά του ΔΟΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ἐπεξεργάζεται μεθοδικὰ ἀπολύτως πειστικὰ τὴν ὑπόθεση τῶν Θεοφανειῶν. Παραθέτει τὰ κείμενα τῶν μεγάλων ἀρχαίων Πατέρων καὶ ἀνασυγκροτεῖ τὴν θεολογία ἐπαναφέροντας τὸν Θεὸ τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης στὸν θρόνο Του, ἀνάμεσα στὸν λαὸ Τοῦ νὰ τὸν ὑπερασπίζει ὁ ἴδιος, νὰ τὸν τρέφει μὲ τὸ μάνα, νὰ τὸν διδάσκει τὴν σωτηρία του! Δίκαια ὁ π. Γεώργιος Μεταλληνὸς θεωρεῖ τὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη ὁρόσημο τῆς θεολογίας ὅτι μιλᾶμε γιὰ τὴν πρὶν Ρωμανίδη ἐποχὴ καὶ τὴν μετὰ ἀπ’ αὐτόν».
Αὐτὸ γράφεται γιατί ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, στηριζόμενος σὲ πατερικὰ χωρία, καὶ στὴν ὑμνογραφία τῆς Ἐκκλησίας ὑποστήριζε ὅτι οἱ ἀποκαλύψεις τοῦ Θεοῦ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ἦταν ἀποκαλύψεις τοῦ ἀσάρκου Λόγου, τοῦ Μεγάλης Βουλῆς Ἀγγέλου, τῆς Σοφίας τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἀφοῦ ὁ ἁγιογράφος Ἰωάννης Χαρίλαος Βράνος ἀναφέρεται στὸ ὅτι μετὰ τὴν ἀνάκαμψη τῆς θεολογίας ἀπὸ τὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη ἀκολούθησε καὶ ἡ ἀνάκαμψη τῆς ἁγιογραφίας, γράφει:
«Ἡ προσφορὰ τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη στὴν Ἁγιογραφία εἶναι ἀνυπολόγιστη. Καὶ ὄχι μόνον στὴν Ἁγιογραφία, ἀλλὰ καὶ στὴν στάση μας ἀπέναντι στὴν Δύση. Ὕστερα ἀπὸ δυὸ χιλιάδες χρόνια ἄνοιξε ἡ Ὡραία Πύλη τοῦ ἱεροῦ γιὰ νὰ εἰσέλθει ὁ Κύριος τῆς Δόξης, ὁ Ἄγγελος τῆς Μεγάλης Βουλῆς, στὸ θρόνο Του. Ἡ πλάνη καὶ ἡ αἵρεση ἐξοβελίσθηκαν. "Ἄρατε πύλας οἱ ἄρχοντες ἡμῶν καὶ εἰσελεύσεται ὁ Βασιλεὺς τῆς Δόξης. Τὶς ἐστιν οὗτος ὁ Βασιλεὺς τῆς Δόξης;". Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Ἄγγελος τῆς Μεγάλης Βουλῆς, "Αὐτὸς ἐστιν ὁ Βασιλεὺς τῆς Δόξης". Αἰωνία ἡ μνήμη τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη».
Στὴν ἀρχὴ δὲ τοῦ βιβλίου του ἀπεικονίζεται ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης νὰ κάθεται μπροστὰ σὲ ἕνα τραπέζι, ὅπως κάθονται οἱ Εὐαγγελιστὲς ποῦ γράφουν τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο, ἐνδεδυμένος τὴν ἱερατική του ἀμφίεση, νὰ γράφη τὴν Δογματική του γιὰ τὸν Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελο, βλέποντας, συγχρόνως, τὴν εἰκόνα Του. Αὐτὸς εἶναι ὁ Ὧν καὶ ἐν αὐτῷ βλέπουμε τὸν Πατέρα, καὶ ἡ ὅραση γίνεται ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Πέριξ τοῦ σχεδίου αὐτοῦ γράφεται κυκλικά, μέσα σὲ εἰλητάριο: «Ἰωάννης Ρωμανίδης, Ἱερεὺς 1927-2001, ὁ τῆς θεολογίας διδάσκαλος». Πάνω ἀπὸ τὸ σχέδιο γράφεται: «Ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὁ δόκιμος θεολόγος τῆς ἐποχῆς μας, ἐπανέφερε τὴν διδασκαλία τῶν Πατέρων γιὰ τὸν Θεὸ καὶ Κύριο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἦταν ὁ Υἱὸς Θεὸς Λόγος καὶ ὄχι ὁ Πατήρ. Ἄσαρκος στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ὡς Ἄγγελος τῆς Μεγάλης Βουλῆς, καὶ ἔνσαρκος Χριστὸς στὴν Καινὴ Διαθήκη. Φωτίσθηκε πλέον ἡ Ἁγιογραφία, καὶ στὴν κορυφὴ τῆς κλίμακος τοῦ Ἰακώβ, στὴν πάλη μὲ τὸν Ἄγγελο, μέσα στὴν φλεγόμενη βάτο, στὸν Μωϋσὴ ποῦ παίρνει τὶς λίθινες πλάκες καὶ σὲ ὅλες τὶς θεοφάνειες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ζωγραφίζουμε τὸν Θεὸ Λόγο, τὸν ἄκτιστο Ἄγγελο τῆς Μεγάλης Βουλῆς καὶ ὄχι κτίσματα». Κάτω δὲ ἀπὸ τὴν παράσταση γράφεται ἡ φράση ποῦ προφανῶς ἀνήκει στὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη: «Ἡ μὴ Χριστολογικὴ ἑρμηνεία (λανθασμένα ἀναγράφεται «ἐρμεινεία») τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης δὲν εἶναι μόνον πλάνη, ἀλλὰ καὶ αἵρεσις». Αὐτὸ δείχνει τὴν μεγάλη σημασία τῆς δογματικῆς διδασκαλίας τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη καὶ πῶς αὐτὴ ἐκφράζεται στὴν ὀρθόδοξη ἁγιογραφία.
Στὸ παρὸν βιβλίο μὲ τίτλο π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ἕνας κορυφαῖος δογματικὸς θεολόγος τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, παρουσιάζονται μερικὰ κεντρικὰ σημεῖα τῆς ὀρθοδόξου διδασκαλίας τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη. Στὴν πρώτη ἑνότητα δημοσιεύεται ἡ ἀλληλογραφία τοῦ μὲ τὸν μεγάλο ἐπίσης θεολόγο τοῦ 20οῦ αἰῶνος καὶ τῆς Ἐκκλησίας π. Γεώργιο Φλωρόφσκι, μὲ τὸν ὁποῖον εἶχαν διαρκῆ ἐπικοινωνία, ἦταν διδάσκαλός του καὶ ὁ ἴδιος ἦταν ἄριστος μαθητὴς τοῦ καὶ οἱ δύο ἀγωνίσθηκαν γιὰ τὴν ἀποκάθαρση τῆς συγχρόνου ὀρθοδόξου θεολογίας ἀπὸ ξένες προσμίξεις.
Στὴ δεύτερη ἑνότητα παρουσιάζεται ἡ πορεία καὶ ἡ ἐξέλιξη τῆς θεολογικῆς σκέψεώς του μέχρι τὴν διδακτορική του διατριβῆ, καθὼς ἐπίσης ὁ δημιουργικὸς διάλογός του ποῦ ἔγινε κατὰ τὴν συζήτηση γιὰ τὴν ἔγκρισή της. Γίνονται περιλήψεις τῶν μεταδιδακτορικῶν ἐρευνῶν καὶ μελετῶν του καὶ συγκρίνεται ἡ Δογματική του μὲ ἄλλες Δογματικές, ποῦ ὑπῆρχαν μέχρι τότε, καὶ ἀποδεικνύεται ἡ πληρότητά της. Δίνεται μιὰ περίληψη τοῦ ἔργου τοῦ Andrew Sopko, τὸ ὁποῖο παρουσιάζει τὸ πανόραμα ὅλης τῆς διδασκαλίας τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, ποῦ τὸν ἀποδεικνύει κορυφαῖο διδάσκαλο τῆς ἐποχῆς μας. Καταγράφεται τὸ ἐνοποιητικὸ ἔργο τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, ὅτι δηλαδὴ μὲ ὅλους τοὺς ἀγῶνες του ἀπέβλεπε στὴν ἑνότητα, μέσα, ὅμως, ἀπὸ τὴν θεολογία τῶν Προφητῶν, τῶν Πατέρων καὶ τῶν Ἀποστόλων τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὄχι μὲ τὴν διπλωματικὴ ὁδό.
Στὴν τρίτη ἑνότητα δημοσιεύονται οἱ εἰσηγήσεις ποῦ ἔγιναν κατὰ τὴν δημόσια παρουσίαση τοῦ δίτομου ἔργου Ἐμπειρικὴ Δογματική, καθὼς ἐπίσης οἱ ἐπιστολὲς καὶ ἀποσπάσματα τῶν ἐπιστολῶν ποῦ μοῦ ἐστάλησαν, κυρίως γιὰ νὰ φανῇ ἡ λαμπρὴ καὶ φωτεινὴ προσωπικότητα τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη. Ὅπως εἶναι φυσικό, ἐπειδὴ τὰ κεφάλαια τοῦ βιβλίου ἐγράφησαν σὲ διάφορα χρονικὰ διαστήματα, γι’ αὐτὸ παρατηροῦνται μερικὲς ἀναγκαστικὲς ἐπικαλύψεις, ἀλλὰ κάθε φορὰ τονίζεται κάτι διαφορετικό.
Ἀπὸ ὅλα αὐτά, τὰ ὁποία παρατίθενται στὸ παρὸν βιβλίο, θὰ φανῇ καθαρὰ ὅτι ὁ π. Ἰωάννης, ὡς Καππαδόκης Ρωμηός, κινήθηκε σὲ ὅλη του τὴν ζωὴ μέσα σὲ ἕνα πυκνὸ δάσος –ζούγκλα- μέσα στὸ ὁποῖο εἶχε νὰ ἀντιμετωπίση πολλοὺς ἐχθροὺς πειρασμικούς, ἤτοι τὸν παπικὸ σχολαστικισμό, τὸν προτεσταντικὸ ἠθικισμό, τὸν γερμανικὸ ἰδεαλισμό, τὴν ἐκκοσμίκευση τῆς Ὀρθοδοξίας, τὴν ἐκκλησιαστικὴ γραφειοκρατία, τὸν φθόνο μερικῶν συναδέλφων του, τοὺς ψιθυρισμοὺς τῶν θιγομένων ἀπὸ τὴν διδασκαλία του καὶ πολλὰ ἄλλα. Καὶ αὐτὸς παρέμεινε σχεδὸν μόνος, μὲ τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς εὐχὲς τῶν ἁγίων Πατέρων. Στὸν ποικιλώνυμο αὐτὸν ἀγῶνα ποῦ ἔκανε πληγώθηκε πολλὲς φορές, ἔμεινε σχεδὸν μόνος καὶ ἀποθαρρυμένος, ὅπως ὁ Προφήτης Ἠλίας ποῦ εἶπε: «ἐγὼ ὑπολέλειμμαι προφήτης τοῦ Κυρίου μονώτατος, καὶ οἱ προφῆται τοῦ Βάαλ τετρακόσιοι καὶ πεντήκοντα ἄνδρες, καὶ οἱ προφῆται τοῦ ἄλσους τετρακόσιοι» (Γ' Βασ. ἰη', 22) καὶ «Ζηλῶν ἐζήλωκα τὼ Κυρίω παντοκράτορι, ὅτι ἐγκατέλιπόν σὲ οἱ υἱοὶ Ἰσραὴλ τὰ θυσιαστήριά σου κατέσκαψαν καὶ τοὺς προφήτας σοῦ ἀπέκτειναν ἐν ρομφαίᾳ, καὶ ὑπολέλειμμαι ἐγὼ μονώτατος, καὶ ζητοῦσι τὴν ψυχὴν μοῦ λαβεῖν αὐτὴν» (Γ'Βασ.ιθ',10). Κοιμήθηκε δὲ στὴν Ἀθήνα τὴν 1η Νοεμβρίου 2001.
Πρέπει νὰ καταγραφὴ ἕνα σημαντικὸ γεγονός. Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του, ποῦ ἦταν ἄνθρωποι προσευχῆς, μετὰ τὴν γέννησή του στὸν Πειραιᾶ (τὸ 1927), τὸν βάπτισαν στὸν Ἱερὸ Ναὸ τοῦ ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσσου στὸ Νέο Προκόπιο Εὐβοίας –ὅπου εἶναι καὶ τὸ λείψανό του– καὶ ὁ ὁποῖος ἅγιος ἦταν ἀγαπητὸς στοὺς Καππαδόκες, καὶ τοῦ ἔδωσαν τὸ ὄνομά του. Μὲ τὴν ἐνίσχυση τοῦ μεγάλου αὐτοῦ θαυματουργοῦ ἁγίου πορεύθηκε στὸν Νέο Κόσμο γιὰ νὰ πολεμήση τοὺς «πλαστογράφους τῆς ὀρθοδόξου παραδόσεως», ὅπου τοὺς εὕρισκε, μὲ δύναμη, θεολογικὴ ἐπάρκεια καὶ γενναιότητα. Ὅπως ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ρῶσσος κράτησε τὴν ὀρθόδοξη πίστη ζῶντας μεταξὺ «ἀλλοδόξων» καὶ «ἀλλοπίστων» καὶ ἔδωσε τὴν καλὴ μαρτυρία τῆς πίστεως, ἔτσι καὶ ὁ προστατευόμενός του π. Ἰωάννης Ρωμανίδης ἀναδείχθηκε ὁμολογητὴς τῆς ὀρθοδόξου πίστεως ἐν μέσῳ ποικιλωνύμων ἑτεροδόξων καὶ ὁμοδόξων.
Τὸ μανουάλι ποῦ δώρισε ἡ εὐσεβὴς μητέρα τοῦ Εὐλαμπία Ρωμανίδη, ὡς προσφορά, μπροστὰ στὸ σκήνωμα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου Ρώσσου, ποῦ ὑπάρχει καὶ μέχρι σήμερα –ὅπως μὲ ἐνημέρωσε ὁ Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος– ὅπου καῖνε τὰ κεριὰ τῆς πίστεως, τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἐλπίδας τῶν Χριστιανῶν, ἦταν μιὰ διαρκὴς ὑπόμνηση στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Ρῶσσο, νὰ διαφυλάττη καὶ νὰ προστατεύη τὸν υἱὸ τῆς ἀπὸ κάθε κακὸ καὶ νὰ τὸν ἀναδεικνύη ὁμολογητὴ τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. Ἔτσι, ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως διατυπώθηκε ἀπὸ τὸν χαρισματικὸ καὶ ἀτρόμητο π. Ἰωάννη Ρωμανίδη εἶναι μιὰ λαμπάδα πυρὸς ποῦ καίει μπροστὰ στὸν «καθήμενον ἐπὶ τοῦ θρόνου» (Ἀποκ. α', 12-16, δ', 5).
Ἔγραφα στὸ Ἐπισκοπεῖο τῆς Ναυπάκτου,
τὴν Δευτέρα, 13 Ἰουνίου 2011,εορτή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ
- Προβολές: 3832