Τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ

Ἡ σταυρικὴ θυσία τοῦ Χριστοῦ στὸν Γολγοθᾶ, ποὺ συνδέεται στενὰ μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, εἶναι κεντρικὸ σημεῖο στὴν διδασκαλία καὶ τὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας καὶ μάλιστα γίνεται λόγος γιὰ τὸ μυστήριο τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἀφορᾶ τὴν νίκη τοῦ Χριστοῦ πάνω στὴν ἁμαρτία, τὸν διάβολο καὶ τὸν θάνατο.

Γίνεται διάκριση μεταξὺ τῆς «ἐν σώματι σταυρώσεως καὶ ἀναστάσεως τοῦ ἐνσαρκωθέντος Λόγου τοῦ Θεοῦ» καὶ «τοῦ μυστηρίου τῆς δυνάμεως τοῦ σταυροῦ καὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὁποίου μάρτυρες ὑπῆρξαν οἱ Προφῆτες καὶ μερικοὶ Ἀπόστολοι πρὶν τὴν σταυρικὴ θυσία στὸν Γολγοθᾶ». Ὅμως, παρὰ τὴν διάκριση αὐτή, ὑπάρχει στενὴ σχέση μεταξὺ τοῦ μυστηρίου τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ στὸν Γολγοθᾶ.

Ὁ ὅσιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος, μιλῶντας γιὰ τὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, γράφει ὅτι «ἡ πρᾶξις τοῦ σταυροῦ διπλῆ ἐστι». Ἡ μία ἐνέργεια τοῦ Σταυροῦ «καλεῖται πρᾶξις» καὶ βιοῦται ὡς ὑπομονὴ στὶς θλίψεις τῆς σαρκός, ἡ ὁποία ἐκφράζεται στὸ θυμικὸ μέρος τῆς ψυχῆς, ἡ ἄλλη ἐνέργεια «καλεῖται θεωρία» καὶ συνίσταται στὴν λεπτὴ ἐργασία τοῦ νοῦ, βρίσκεται στὴν θεία ἀδολεσχία καὶ στὴν διαμονὴ στὴν προσευχὴ ποῦ συντελοῦνται στὸ ἐπιθυμητικὸ μέρος τῆς ψυχῆς. Ἔτσι, Σταυρὸς εἶναι ἡ πράξη καὶ ἡ θεωρία.

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀγάπη Του, ποὺ εἶναι ἡ ἄκτιστη ἐνέργειά Του.

«Ἡ δύναμη τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀναστάσεως εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἡ ὁποία ἐνεργεῖ "πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ τῷ Θεῷ", κατὰ τὴν δημιουργία καὶ κυβέρνηση τοῦ κόσμου, πρὸ τῆς ἐνανθρωπήσεως, κατὰ τὴν ἐνανθρώπηση, πρὸ τῆς σταυρικῆς θυσίας, κατὰ τὴν σταυρικὴ θυσία καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτήν».

Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἱεροθέου, Ἐμπειρικὴ Δογματικὴ κατὰ τὶς προφορικὲς παραδόσεις τοῦ π. Ἰωάννου Ρωμανίδη, τόμ. Β'