Γραπτὸ κήρυγμα: Κυριακὴ Θ' Ματθαίου (5 Αὐγούστου) - Θάρρος στὶς δυσκολίες

Ὁ Χριστός, μετὰ τὸ θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν πέντε ἄρτων, ἀνέβηκε στὸ ὅρος γιὰ νὰ προσευχηθῇ, καὶ οἱ Μαθητὲς εἰσῆλθαν στὸ πλοῖο γιὰ νὰ πᾶνε στὴν ἀπέναντι ὄχθη τῆς λίμνης, δηλαδὴ τὴν Γεννησαρέτ. Ξέσπασε μεγάλη τρικυμία, ὁ ἄνεμος ἦταν ἀντίθετος καὶ τὸ πλοῖο βασανιζόταν ἀπὸ τὰ κύματα. Ἐν τῷ μεταξὺ εἶχε βραδιάσει καὶ εἶχε ἐπικρατήσει σκοτάδι. Κατὰ τὴν τετάρτη φυλακὴ τῆς νυκτός, δηλαδὴ τὰ ξημερώματα, πῆγε σὲ αὐτοὺς ὁ Χριστὸς περπατῶντας πάνω στὴν θάλασσα καὶ τοὺς εἶπε: «Θαρσεῖτε, ἐγὼ εἰμὶ μὴ φοβεῖσθε» (Μάτθ. ἰδ', 27).

Ἐκεῖνο ποὺ πρέπει νὰ παρατηρήση κανεὶς ἐδῶ εἶναι ὅτι ὁ Χριστὸς περπατᾶ πάνω στὴν θάλασσα. Ὁ Χριστὸς ἦταν τέλειος Θεὸς καὶ τέλειος ἄνθρωπος, στὸ πρόσωπό Τοῦ ἔχει ἑνωθῇ ἡ θεία καὶ ἡ ἀνθρώπινη φύση. Ὅμως, ὅταν ἐνεργοῦσε ἡ ἀνθρώπινη φύση, ἐνεργοῦσε σὲ κοινωνία μὲ τὴν θεία φύση, καὶ ὅταν ἐνεργοῦσε ἡ θεία φύση, ἐνεργοῦσε σὲ κοινωνία μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση. Ἔτσι, τὸ νὰ περπατᾶ ὁ Χριστὸς πάνω στὴν θάλασσα δὲν ἦταν κάτι τὸ μαγικό, τὸ φακιρικὸ ἢ ἀποτέλεσμα κάποιας τεχνικῆς, ἀλλὰ ἀποτέλεσμα τῆς Θεανδρικότητός Του.

Ἐπίσης, τὸ ἄλλο ποὺ πρέπει νὰ προσέξη κανεὶς εἶναι ὅτι, ὅταν φοβήθηκαν οἱ Μαθηταί, ὁ Χριστὸς φώναξε: «Θαρσεῖτε, ἐγὼ εἰμὶ μὴ φοβεῖσθε». Μὲ τὸν λόγο αὐτὸν τοὺς ἔδωσε θάρρος καὶ ἀποδίωξε τὸν φόβο ποὺ τοὺς εἶχε κυριεύσει. Ὁ φόβος εἶναι μιὰ τρομακτικὴ κατάσταση στὴν ζωή μας καὶ προέρχεται ἀπὸ διάφορα αἴτια, ἤτοι ἀπὸ τὸ ἀβέβαιο μέλλον, ἀπὸ τὸν θάνατο, ἀπὸ τὶς ἀρρώστιες, ἀπὸ τὴν μοναξιά, ἀπὸ τὴν ἐγκατάλειψη τῶν ἀνθρώπων, ἀπὸ διάφορα φυσικὰ γεγονότα, ὅπως εἶναι οἱ σεισμοί, οἱ πλημμύρες, οἱ κοινωνικὲς ἀναταραχές, ἡ πεῖνα, ἡ ἀνεργία καὶ γενικὰ ἀπὸ κάθε δύσκολη κατάσταση ποὺ προκαλεῖ ἀβεβαιότητα. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀδύνατο ὃν καὶ εἶναι φυσικὸ νὰ φοβᾶται ἀπὸ ὅλα αὐτά.

Ὅμως, ὁ Χριστὸς δίνει θάρρος μὲ τὴν παρουσία Τοῦ στοὺς Μαθητές. Δὲν πρόκειται γιὰ ἕνα ψυχολογικὸ γεγονός, ἀλλὰ γιὰ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ ποὺ εἰσέρχεται μέσα στὴν ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται ὅτι μαζὶ μὲ τὸν Χριστὸ μπορεῖ νὰ ὑπερνικήση ὅλες τὶς δυσκολίες. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διακηρύσσει: «πάντα ἰσχύω ἐν τὼ ἐνδυναμούντί μὲ Χριστῷ» (Φίλ. δ', 13). Ἔτσι ἐξηγεῖται τὸ ἀτρόμητο φρόνημα καὶ τὸ θάρρος τῶν μαρτύρων ποὺ βάδιζαν μὲ πίστη καὶ ἀγάπη πρὸς τὸ μαρτύριο. Ἐκπλήσσεται κανείς, ὅταν διαβάζη τοὺς βίους τῶν μαρτύρων καὶ τὰ φοβερὰ μαρτύρια ποὺ ὑπέστησαν καὶ στὰ ὁποία ἄντεξαν. Ὁδηγοῦνταν στὸ μαρτύριο ὡσὰν νὰ πήγαιναν σὲ πανηγύρι. Τὸ ἴδιο συνέβαινε καὶ μὲ τοὺς ὁσίους ἀσκητές, τοὺς ἐρημῖτες ποὺ ἔζησαν μέσα σὲ σπηλιὲς καὶ σὲ ἐρημικοὺς τόπους, ὑμνῶντας καὶ δοξολογῶντας τὸν Θεό.

Ὁ ἱερὸς Θεοφύλακτος ἑρμηνεύει τὸ σημερικὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα μὲ ἕναν ἀναγωγικὸ τρόπο. Γράφει ὅτι τὸ πλοῖο εἶναι ἡ γῆ τὰ κύματα εἶναι ὁ βίος ποὺ ταράσσεται ἀπὸ τὰ πονηρὰ πνεύματα ἡ νύκτα εἶναι ἡ ἀγνωσία τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή, μετὰ τὴν πτώση τοῦ Ἀδὰμ ὁ ἄνθρωπος ἐνεργεῖτο ἀπὸ τὸν διάβολο καὶ περιέπεσε στὴν ἄγνοια τοῦ Θεοῦ. Τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς ἦλθε κατὰ τὴν τετάρτη φυλακὴ τῆς νυκτός, ποὺ εἶναι τὸ διάστημα μεταξὺ 3 καὶ 6 πρωϊνὴ ὥρα κατὰ τὴν ὁποία φύλασσε σκοπιὰ ἡ τέταρτη βάρδια τῶν στρατιωτῶν, σημαίνει ὅτι ἡ ἀνθρωπότητα, πρὶν ἔλθη ὁ Χριστός, βρισκόταν στὸ σκοτάδι. Ἔτσι, πρώτη φυλακὴ εἶναι ἡ διαθήκη τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν Ἀβραὰμ δεύτερη φυλακὴ ὁ νόμος τοῦ Μωϋσέως τρίτη φυλακὴ εἶναι τὸ κήρυγμα τῶν Προφητῶν καὶ τέταρτη φυλακὴ εἶναι ἡ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στὰ τέλη τῶν αἰώνων. Καὶ ὁ Χριστὸς ἔσωσε τοὺς κλυδωνιζομένους, ἀφοῦ εἰσῆλθε στὸ πλοῖο, δηλαδὴ στὴν γῆ, ἔζησε μαζί μας, ὥστε ἐμεῖς νὰ Τὸν γνωρίσουμε ὡς Θεὸ καὶ νὰ Τὸν προσκυνήσουμε.

Ἀλλὰ αὐτὴ ἡ τρικυμία γίνεται καὶ στὴν ζωή μας ἀπὸ τοὺς διαφόρους πειρασμοὺς ποὺ ἀντιμετωπίζουμε. Κύματα θεόρατα βασανίζουν τὸ σκάφος τῆς ζωῆς μας, θλίψεις, στενοχώριες, ἀδυναμίες, πτώσεις, περιφρονήσεις, συκοφαντίες ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ πολλὰ ἄλλα. Ὁ Χριστός, ὅμως, βρίσκεται σὲ κάποιο ὅρος, μᾶς παρακολουθεῖ καὶ ἐπεμβαίνει στὴν ὥρα ποὺ χάνεται κάθε ἐλπίδα μας. Περπατάει πάνω στὴν τρικυμισμένη θάλασσα, φωτίζει τὸ σκοτάδι τῆς ἀπόγνωσης καὶ μᾶς προτρέπει νὰ ἀποβάλουμε τὸν φόβο καὶ νὰ ἀποκτήσουμε θάρρος. Μᾶς λέγει: «Θαρσεῖτε, ἐγὼ εἰμὶ μὴ φοβεῖσθε». Ἔτσι, στὴν Ἐκκλησία ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ ξεπερνοῦμε ὅλες τὶς δυσκολίες ποὺ ἀντιμετωπίζουμε στὴν ζωή μας, νὰ ὑπερνικοῦμε ἐν Χριστῷ τὰ προβλήματα ποὺ μᾶς ταλαιπωροῦν, νὰ γεμίζουμε μὲ πίστη, αἰσιοδοξία, ἐλπίδα καὶ θάρρος.

Ὁ Μητροπολιτης

Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ