Συνέντευξη στήν δημοσιογράφο κ. Μαρίνα Τσαματσούλη: Κρίσεις καί κρίσεις

Συνέντευξη τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου στὴν δημοσιογράφο κ. Μαρίνα Τσαματσούλη,

περιοδικὸ «In fact-free press», Ναύπακτος- Ἰανουάριος 2013

1. Ἐρώτηση: Δεδομένου ὅτι ὑπάρχει πρόβλημα στὴν χώρα, ἡ Ἐκκλησία ἀνταποκρίνεται στὸ ρόλο της ἀπέναντι στὴν φτώχεια; Γνωρίζουμε ὅτι βγαίνουν συσσίτια. Εἶναι ὅμως αὐτὸ ἀρκετό;

Ἀπάντηση: Ἡ προσπάθεια τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι ἐποχιακὴ οὔτε συνδέεται μόνο μὲ τὴν οἰκονομικὴ κρίση, τὴν ὁποία περνᾶ αὐτὴν τὴν στιγμὴ ἡ χώρα μας. Ἄλλωστε, δὲν πρόκειται γιὰ μιὰ οἰκονομικὴ κρίση, γιατί καὶ ἡ φράση «οἰκονομικὴ κρίση» δηλώνει κάτι ποῦ ἔχει παροδικὸ χαρακτῆρα, ἀλλὰ πρόκειται γιὰ κρίση τοῦ πολιτισμοῦ μας καί, ὅπως ἔχει γραφῆ, εἶναι «συστημικὴ ἐξέλιξη τοῦ καπιταλισμοῦ», ἀφοῦ ἡ οἰκονομία μεταβλήθηκε «ἀπὸ βιομηχανικὴ σὲ τεχνολογική-πληροφορική», «τὸ χρῆμα ἔγινε ἀόρατο», κινεῖται μὲ ἠλεκτρονικὰ μέσα. Αὐτὸς εἶναι ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο ποτὲ δὲν μπορεῖ νὰ ἀντιμετωπισθῇ ὁ ἀνθρώπινος πόνος ποῦ αὐξάνεται καθημερινά. Πάντως, ὡς Ἐκκλησία, δηλαδὴ Κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, κάνουμε ὅ,τι μποροῦμε γιὰ νὰ προσφέρουμε κάτι στοὺς ἀνθρώπους ποῦ ἔχουν ἀνάγκη. Ὅμως, ἡ καλύτερη ἀντιμετώπιση τῆς φτώχειας εἶναι, ὅταν τὸ Κράτος ἀναπτύξη τὴν κοινωνικὴ πρόνοια, ὅπως τὸ βλέπουμε καὶ σὲ ἄλλα κράτη τῆς Εὐρώπης. Ὁ ἄνθρωπος δὲν θέλει νὰ μετατραπῆ σὲ ἐπαίτη-ζητιάνο καὶ νὰ τρώη στὰ συσσίτια, ἀλλὰ θέλει νὰ ἐργάζεται καὶ νὰ συντηρῆται ἀπὸ τὸν κόπο τῆς ἐργασίας του.

2. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι τὰ κριτήρια ποῦ χρησιμοποιεῖ ἡ Ἐκκλησία γιὰ νὰ βοηθήση τοὺς ἀνθρώπους ποῦ ἔχουν ἀνάγκη; Τὸ κράτος μετράει μὲ βάση τὸ ἐλάχιστο εἰσόδημα, ὅταν πρόκειται νὰ πάρη κοινωνικὰ μέτρα. Ἐσεῖς;

Ἀπάντηση: Ἡ Ἐκκλησία καὶ ἡ Μητρόπολή μας ἀντιμετωπίζουν κάθε μιὰ περίπτωση ξεχωριστά. Οἱ γυναῖκες τῶν «Συνδέσμων Ἀγάπης» εἴτε ἀπὸ προσωπικὴ ἐμπειρία τους εἴτε ἀπὸ ὑποδείξεις διαφόρων συνανθρώπων μας βλέπουν ποῦ ὑπάρχουν προβλήματα καὶ ἐπεμβαίνουν διακριτικά. Δὲν εἶναι μόνον μιὰ μερίδα φαγητὸ ποῦ δίνουν, ἀλλὰ προσφέρουν ὑλική, ψυχολογικὴ καὶ πνευματικὴ ὑποστήριξη στοὺς ἀνθρώπους ποῦ ἔχουν ἀνάγκη. Ἐπισκέπτονται τὰ σπίτια, βλέπουν τὰ προβλήματα καὶ ἐπεμβαίνουν ἀνάλογα. Γιατί ὁ ἄνθρωπος ἀκόμη καὶ σὲ τέτοιες ὁριακὲς καταστάσεις τοῦ πόνου εἶναι εὐαίσθητος καὶ θέλει νὰ διατηρήση τὴν ἀξιοπρέπειά του.

3. Ἐρώτηση: Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος κατανοεῖ ὅτι ὑπάρχει οἰκονομικὴ κρίση καὶ προτείνει τὴν παραχώρηση ἐκκλησιαστικῆς γῆς γιὰ καλλιέργεια ἀπὸ ἀγρότες. Μήπως τελικὰ πίσω ἀπὸ αὐτὲς τὶς κινήσεις κρύβονται ἄλλες σκοπιμότητες, ὅπως πολλοὶ ἀναρωτιοῦνται;

Ἀπάντηση: Ἡ πρόταση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου δὲν κρύβει κάποια σκοπιμότητα, ἀλλὰ βρίσκεται μέσα στὴν προοπτικὴ νὰ βοηθήση ἡ Ἐκκλησία ὅσο μπορεῖ περισσότερο τοὺς ἀνέργους νέους στὴν ἀντιμετώπιση τῆς κρίσης. Ἡ Ἐκκλησία δὲν ἔχει περιουσία ὅσο τὴν κατηγοροῦν καὶ τελικὰ θεωρῶ ὅτι εἶναι μῦθος ὁ λεγόμενος «ἀμύθητος πλοῦτος» τῆς Ἐκκλησίας. Τὰ οἰκονομικὰ στενεύουν, μειώνονται καὶ πολλὲς φορὲς δὲν μποροῦν νὰ καλυφθοῦν τὰ ἔξοδα συντηρήσεως καὶ λειτουργίας τῶν Ναῶν καὶ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὑπηρεσιῶν. Πάντως, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἄκουσε πολλοὺς νέους ἀνθρώπους νὰ παραπονιοῦνται ὅτι δὲν ἔχουν ἐργασία καὶ γι' αὐτὸ πρότεινε νὰ παραχωρηθοῦν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία ἀγροτολιβαδικὲς ἐκτάσεις πρὸς χρήση γιὰ καλλιέργεια καὶ νὰ ἀναπτυχθῇ πρωτότυπη παραγωγή. Φυσικά, αὐτὴ ἡ πρόταση πρέπει νὰ μελετηθῇ ἀπ' ὅλες τὶς πλευρὲς καὶ πρέπει νὰ ὑπάρχουν Μητροπόλεις καὶ Μοναστήρια ποῦ διαθέτουν τέτοια περιουσία γιὰ νὰ ἀνταποκριθοῦν, ἀλλὰ καὶ νὰ βοηθήση τὸ Κράτος στὴν ἀποδέσμευσή της. Σήμερα χρειαζόμαστε πρωτότυπες προτάσεις καὶ ὄρεξη γιὰ δουλειά. Δὲν μπορεῖ νὰ μένουμε στὴν μιζέρια καὶ τὴν ἀδιαφορία οὔτε σὲ μιὰ ἄγονη κριτική.

4. Ἐρώτηση: Σὲ μιὰ μικρὴ κοινωνία, ὅπως εἶναι αὐτὴ τοῦ δήμου Ναυπακτίας, δὲν ἐμφανίζονται τόσο εὔκολα οἱ ἄποροι. Ἐσεῖς τί περιμένετε: νὰ ἔρθουν οἱ ἄλλοι σὲ ἐσᾶς ἢ πηγαίνετε ἐσεῖς νὰ τοὺς βρῆτε, ἀφουγκραζόμενοι τὶς ἀνάγκες τῆς κοινωνίας; Δηλαδὴ πᾶμε ἐμεῖς στὴν Ἐκκλησία ἢ ἔρχεται ἡ Ἐκκλησία σὲ ἐμᾶς -στὸ παιδί της;

Ἀπάντηση: Ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποῦ ἦρθα στὴν Μητρόπολη αὐτή, δηλαδὴ πρὶν 18 χρόνια, ἱδρύσαμε στὶς τρεὶς Ἐνορίες τῆς πόλεως Ναυπάκτου τοὺς «Συνδέσμους Ἀγάπης», τοὺς ὁποίους ἀνέφερα προηγουμένως. Πρόκειται γιὰ δεκαπενταμελὴ Συμβούλια Γυναικῶν σὲ κάθε Ναὸ ποῦ πλαισιώνονται ἀπὸ πολλὲς ἄλλες δεκάδες γυναῖκες καὶ δραστηριοποιοῦνται σὲ διαφόρους τομεῖς, μεταξὺ τῶν ὁποίων εἶναι καὶ ὁ τομέας τῆς φιλανθρωπίας. Μέχρι τώρα οἱ «Σύνδεσμοι Ἀγάπης» ἔχουν κάνει ἕνα ἀξιόλογο ἔργο χωρὶς νὰ διατυμπανίζεται καὶ τὸ ὁποῖο κινεῖται μέσα σὲ προσωπικὸ ἐπίπεδο. Δηλαδή, ἐντοπίζεται τὸ πρόβλημα, οἱ γυναῖκες ἐπισκέπτονται τὰ σπίτια, πολλὲς φορὲς μόνες τους καθαρίζουν τοὺς ἀνήμπορους ἀνθρώπους, τοὺς κάνουν συντροφιά, τοὺς ἐξυπηρετοῦν σὲ διάφορες ἐργασίες κλπ. Ὅλο αὐτὸ τὸ ἔργο γίνεται ἐθελοντικά. Δηλαδή, δὲν ἀρκοῦνται σὲ ἕνα πιάτο φαγητό, ἀλλὰ προσφέρουν ποικιλότροπη ἀγάπη πρὸς τοὺς ἀδελφούς μας καὶ ἀπὸ τὸ ὑστέρημά τους. Ἔτσι, συμβαίνουν καὶ τὰ δύο, δηλαδὴ καὶ διάφοροι ἄνθρωποι ἔρχονται στὴν Ἐκκλησία ζητῶντας βοήθεια καὶ οἱ ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας πλησιάζουν τὸν ἀνθρώπινο πόνο, ὅπου τὸν βροῦν.

5. Ἐρώτηση: Ἂν δεχτοῦμε ὅτι οἱ σχέσεις Κράτους καὶ Ἐκκλησίας εἶναι αὐτὲς ποῦ εἶναι, θεωρεῖτε ὅτι πρέπει νὰ παραμείνουν ὡς ἔχουν;

Ἀπάντηση: Θεωρῶ ὅτι ἡ κατάσταση στὴν ὁποία περιῆλθε τὸ Κράτος αὐτὴν τὴν περίοδο ὀφείλεται στὸ ἀνοργάνωτο τοῦ δημόσιου τομέα καὶ στὴν ἀδυναμία εἴσπραξης τῶν φόρων καί, φυσικά, στὸν τρόπο ποῦ χειρίσθηκαν τὰ θέματα οἱ πολιτικοὶ ποῦ ἐμεῖς ψηφίσαμε. Δὲν νομίζω ὅτι στὴν κατάσταση αὐτὴ περιῆλθε τὸ Κράτος ἀπὸ τὶς ὑπάρχουσες σχέσεις μεταξὺ Ἐκκλησίας καὶ Κράτους. Δὲν εἶναι αὐτὸ τὸ κύριο θέμα σήμερα. Ἅς διοργανωθοῦν ὅλα τὰ ἄλλα, ἅς συγκροτηθοῦν οἱ δημόσιοι ὀργανισμοὶ καὶ τελικά, ἂν θέλουν, ἅς ἐξετάσουν καὶ τὸ θέμα τῶν σχέσεων Ἐκκλησίας καὶ Κράτους. Ἂν καὶ νομίζω ὅτι δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε λόγο γιὰ «σχέσεις Κράτους καὶ Ἐκκλησίας», ἀλλὰ γιὰ καλύτερη ὁριοθέτηση τῶν σχέσεων μεταξὺ ἐκκλησιαστικῆς καὶ κρατικῆς διοίκησης. Ἐκεῖ βρίσκεται τὸ πρόβλημα. Κατὰ καιροὺς ἔχω προτείνει μερικὰ σημεῖα στὰ ὁποία μπορεῖ νὰ βελτιωθοῦν τὰ πράγματα, ἀλλὰ νομίζω δὲν εἶναι τῆς παρούσης ὥρας οὔτε τὸ πρόβλημα εἶναι τόσο μεγάλο, ὅπως φαίνεται. Πολλὲς φορὲς μεγενθύνεται ἀπὸ ἰδεολογίες καὶ σκοπιμότητες.  Τελικά, ἅς φροντίση τὸ Κράτος νὰ διοργανωθῇ κυρίως στὸν δημόσιο καὶ κοινωνικὸ τομέα, ἅς πατάξη τὴν φοροδιαφυγὴ καὶ τὴν διαφθορά, ἅς γίνη ἕνα δημοκρατικὸ Κράτος. Γιατί, ὅταν σὲ ἕνα Κράτος δὲν ὑπάρχει ἀπόλυτη διάκριση μεταξὺ τῶν τριῶν ἐξουσιῶν, ἤτοι τῆς νομοθετικῆς, τῆς ἐκτελεστικῆς καὶ τῆς δικαστικῆς ἐξουσίας, τότε αὐτὸ τὸ Κράτος δὲν εἶναι ὀργανωμένο δημοκρατικά. Γιὰ παράδειγμα, ψηφίζουμε ἕναν βουλευτὴ γιὰ τὸ Κοινοβούλιο γιὰ νὰ ἀσκῇ νομοθετικὸ ἔργο καὶ ὅμως αὐτὸς ὁ βουλευτὴς ἐνῷ νομοθετεῖ, μπορεῖ συγχρόνως νὰ ἀσκῇ καὶ ἐκτελεστικὴ ἐξουσία ἂν εἶναι ὑπουργός, ἀλλὰ καὶ νὰ διορίζη τὴν ἀνωτάτη δικαστικὴ ἐξουσία ὡς μέλος τῆς Κυβερνήσεως. Αὐτὸ λέγεται σύγχυση ἐξουσιῶν, ποῦ δὲν συνιστᾶ ἕνα σύγχρονο δημοκρατικὸ Κράτος.

6. Ἐρώτηση: Κάνανε ἐμφάνιση στὸ διαδίκτυο ἀνακοινώσεις ποῦ σᾶς θίγουν προσωπικά, γιὰ ἐπεισόδιο ποῦ ἔλαβε χώρα κατὰ τὴν διάρκεια τῆς τελετῆς μὲ ἕνα ἐκ τῶν κολυμβητῶν ποὺ πρῶτος ἔπιασε τὸν σταυρὸ τὴν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων. Γιατί δὲν ἀντιδράσατε ἄμεσα μὲ ἐπίσημη ἀνακοίνωση; Τελικά, ὑπῆρξε αὐτὸ τὸ σκηνικὸ ποτέ;

Ἀπάντηση: Τὸ «ἐπεισόδιο» ποῦ ἀναφέρεσθε κατὰ τὴν τελετὴ τῶν Θεοφανείων δὲν ἔγινε μὲ τὸν τρόπο ποῦ παρουσιάσθηκε στὸν ἠλεκτρονικὸ τύπο καὶ οἱ παρόντες τοπικοὶ ἄρχοντες δὲν ἀντιλήφθησαν τίποτε. Ἐγὼ ὁ ἴδιος ποῦ μετὰ ἀπὸ μία ὥρα πληροφορήθηκα ὅτι δῆθεν ἔγιναν «ἐπεισόδια» στὸ λιμάνι –ὅπως τὸ διάβασαν οἱ συμπολῖτες μας σὲ διάφορες ἱστοσελίδες– αἰσθάνθηκα ἔκπληξη. Ἦταν ἐκπληκτικὸ νὰ μαθαίνω ὅτι δῆθεν ἔφυγα ὀργισμένος ἀπὸ τὸ λιμάνι στὸ μέσον τῆς ἀκολουθίας, ὅτι ἀρνήθηκα νὰ δεχθῶ τὸν κολυμβητή, ὅτι πέταξα τὸν Σταυρὸ στὴν θάλασσα, ὅτι δημιούργησα ἐπεισόδιο κλπ. Τελικὰ ἀποδείχθηκε ὅτι κάτι εἶχε σχεδιασθῇ, ὁ κολυμβητὴς παρέμεινε στὴν θάλασσα, χωρὶς νὰ ἔχη τὴν διάθεση νὰ παραδώση τὸν σταυρὸ καὶ τελικὰ τὸν ἄφησε καὶ ἔφυγε. Καὶ αὐτὸ τὸ γεγονὸς τὸ ἔμαθα μετὰ ἀπὸ πολλὴ ὥρα, ὅπως καὶ οἱ περισσότεροι παρόντες. Ἡ Ἱερὰ Μητρόπολη ἐξέδωσε ἀνακοίνωση γιὰ τὸ θέμα αὐτὸ τὴν ἴδια μέρα, ὅταν καταλάβαμε ὅτι πῆρε μεγάλες διαστάσεις, μὲ εὐθύνη αὐτῶν ποῦ διοργάνωσαν ἢ σκηνοθέτησαν τὸ «ἐπεισόδιο» αὐτό. Ὅμως, ὅλο τὸ γεγονὸς αὐτὸ μὲ προβλημάτισε ἔντονα, κυρίως γιὰ δύο λόγους.  Ὁ πρῶτος, γιατί ὑπῆρξαν ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι σχεδίασαν νὰ γίνουν «ἐπεισόδια» καὶ τελικὰ τὰ ἀνύπαρκτα «ἐπεισόδια» τὰ παρουσίασαν στὸ διαδίκτυο ὡς ὑπαρκτά. Καὶ διερωτῶμαι, εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποῦ νὰ σχεδιάζουν γεγονότα τὰ ὁποία βεβηλώνουν τὴν ἱερὰ αὐτὴ στιγμὴ τῆς ρίψεως τοῦ Σταυροῦ στὴν θάλασσα κατὰ τὴν τελετὴ τῶν Θεοφανείων; Μόνον ἄσχετοι μὲ τὴν Ἐκκλησία θὰ μποροῦσαν νὰ τὸ κάνουν.  Ὁ δεύτερος λόγος εἶναι τὸ πῶς ἡ παραπλανητικὴ «εἴδηση» μεταφέρθηκε σὲ ὅλο τὸν κόσμο, χωρὶς νὰ ὑπάρξη ἡ δυνατότητα ἀντικειμενικῆς ἐνημερώσεως καὶ παρουσιάσεως τῆς ἀλήθειας. Στὸ παρελθὸν ἤμουν μέλος τοῦ Ἐθνικοῦ Ραδιοτηλεοπτικοῦ Συμβουλίου, συντάξαμε Κώδικα δημοσιογραφικῆς δεοντολογίας καὶ Κώδικα δεοντολογίας προγραμμάτων στὴν ραδιοτηλεόραση καὶ γνωρίζω πολὺ καλὰ τί παραβάσεις ἔχουν γίνει καὶ στὸ θέμα αὐτό. Τελικά, ὅσοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν ἐνημέρωση καὶ δὲν θέτουν ὅρια στὸν τρόπο τῆς ἐργασίας τους καὶ δὲν σέβονται τὶς βασικὲς ἀρχὲς τοῦ λειτουργήματος ποῦ ἀσκοῦν, συντελοῦν στὴν καταβαράθρωση τῆς δημοκρατίας καὶ στὴν ἐπέκταση τῆς κρίσης. Ὁ κάθε πολίτης εἶναι ἀνυπεράσπιστος σὲ κακοήθειες καὶ ἀθλιότητες, ὁπότε λειτουργεῖ ἡ ὀλιγαρχία καὶ ἡ δικτατορία τῶν ὀλίγων.

7. Ἐρώτηση: Ἡ διαμάχη μὲ τὸ Μοναστήρι Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος βρῆκε τελικὰ τὴν νομικὴ ὁδό, κάτι τὸ ὁποῖο δὲν συνάδει μὲ τὴν πρακτικὴ τῆς Ἀγάπης, ἔτσι ὅπως αὐτὴ βιώνεται καὶ περιγράφεται μέσα στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων. Ἐσεῖς βλέπετε νὰ ἐπιλύετε τὸ συγκεκριμένο πρόβλημα μόνο μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἀποφάσεων τῆς δικαιοσύνης;

Ἀπάντηση: Δυστυχῶς, τὰ σχετικὰ μὲ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Μεταμορφώσεως κατέληξαν στὸ νὰ ἐκδοθῇ Προεδρικὸ Διάταγμα γιὰ τὴν διάλυση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καὶ τὴν συγχώνευσή της μὲ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἀμπελακιωτίσσης. Λέγω δυστυχῶς, γιατί τὸ ἐρώτημα εἶναι: ποιός εὐθύνεται γιὰ τὴν κατάληξη αὐτή; Εἶναι σίγουρο ὅτι ἡ μακροχρόνια ἀπείθεια τῆς Μονῆς πρὸς στὴν Ἱερὰ Σύνοδο καὶ πρὸς τοὺς κατὰ καιροὺς Μητροπολῖτες ὁδήγησαν τὰ πράγματα ἐδῶ, γιατί κανένας στὸ Κράτος δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἀνέλεγκτος. Ἀλλὰ σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο ὁδήγησαν τὰ πράγματα καὶ οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι ποῦ θέλησαν νὰ παίξουν τὸν ρόλο τοῦ ὀπαδοῦ. Πάντως, ἡ ὀπαδοποίηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καὶ ἡ ποδοσφαιροποίηση τοῦ χώρου τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἕνα πραγματικὸ ἔγκλημα. Ἐπὶ τέλους, ἅς ἀφεθῇ καὶ ἕνας χῶρος σεβασμοῦ, ἀγάπης καὶ σοβαρότητας. Ὅλα πρέπει νὰ βεβηλώνωνται;  Προσπάθησα νὰ κάνω τὰ πάντα γιὰ νὰ βρὼ λύσεις, συγκροτήθηκαν Ἐπιτροπὲς ἐπὶ Ἐπιτροπῶν καὶ ὅλα αὐτὰ συναντοῦσαν τὴν ἀπόλυτη ἄρνηση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς. Πιθανὸν αὐτὸ συμβαίνει, γιατί ὑπάρχει κάτι ποῦ πρέπει νὰ κρυφτῇ, νὰ μὴ ἔλθη στὸ φῶς. Φυσικά, πρέπει νὰ ὑπάρχη ἀγάπη, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν μπορεῖ νὰ καταργῇ καὶ τὴν δικαιοσύνη, τὴν κανονικότητα καὶ τὴν νομιμότητα σὲ μιὰ εὐνομούμενη Πολιτεία. Δὲν ζοῦμε σὲ μιὰ ἔρημο μόνοι μας. Ὁ γιατρὸς ἀγαπᾶ τὸν ἀσθενή του καὶ πολλὲς φορὲς θὰ χρειασθῇ νὰ κάνη ἐπεμβάσεις ἀπὸ ἀγάπη καὶ γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς δικαιοσύνης. Δὲν εἶναι δυνατὸν μιὰ Ἱερὰ Μονὴ νὰ εἶναι κακὸ παράδειγμα στὴν διαχείριση τοῦ δημοσίου χρήματος. Ὅποιος εἰσδύσει στὴν οὐσία τοῦ θέματος αὐτοῦ θὰ ἐκπλαγῇ. Προσωπικὰ δὲν εἶμαι διατεθειμένος νὰ ἀνεχθῶ τὴν οἰκονομικὴ διαφθορὰ καὶ τὶς ἀναρχοαυτόνομες ἐνέργειες μερικῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι προέρχονται ἀπὸ τὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας.

8. Ἐρώτηση: Εἶναι γνωστὸ ὅτι εἶστε πολυγραφότατος καὶ ἐν γένει πολὺ μορφωμένος. Ἔχετε νιώσει ποτὲ ὅτι πνίγεστε μέσα σὲ μιὰ μικρὴ Μητρόπολη, ὅπως εἶναι αὐτὴ ποῦ διοικεῖτε;

Ἀπάντηση: Ἔχω μάθει στὴν ζωή μου νὰ μὴ πνίγομαι ἀπὸ μικροπρέπειες, νὰ ζὼ ἐλεύθερα καὶ στοὺς ἀνοικτοὺς χώρους τῆς οἰκουμένης καὶ στὸ στενὸ κελλὶ τοῦ μοναχοῦ. Στὴν Μητρόπολη αὐτὴ ἦρθα νὰ ἐργασθῶ καὶ θεωρῶ τιμὴ μοῦ ποῦ εἶμαι Μητροπολίτης αὐτῆς τῆς ἱστορικῆς Μητροπόλεως καὶ ἀπέρριψα ἐπανειλημμένως προτάσεις ἀπὸ τοὺς δύο τελευταίους Ἀρχιεπισκόπους, γιὰ πολλοὺς καὶ διαφόρους λόγους, νὰ μετατεθῶ σὲ μεγάλες Μητροπόλεις.  Ἂν εἶναι κάτι ποῦ μὲ στενοχωρεῖ, προσωρινά, εἶναι οἱ συκοφαντίες τῶν ἀνθρώπων ποῦ ἐπαναλαμβάνονται παρὰ τὶς ἐξηγήσεις ποῦ ἔδωσα κατὰ καιρούς. Δὲν εἶναι δυνατὸν ὕστερα ἀπὸ τόσες ἐξηγήσεις ὅτι δὲν ἀγαπῶ τὰ χρήματα καὶ προσπαθῶ νὰ εἶμαι πτωχὸς καὶ νὰ πεθάνω πτωχὸς νὰ ὑπάρχουν ἄνθρωποι συνειδητά, σκόπιμα καὶ σχεδιασμένα νὰ ἰσχυρίζωνται τὰ ἀντίθετα. Ἐλπίζω, ὅμως, καὶ αὐτὸ νὰ μὲ ὀδηγήση σὲ μιὰ ἐλευθερία, γιατί ὅταν κανεὶς συκοφαντῆται ἄδικα, τότε κατὰ ἕναν περίεργο τρόπο ἀπελευθερώνεται. Θέλω νὰ πιστεύω ὅμως ὅτι οἱ ἄνθρωποι ποῦ μὲ συκοφαντοῦν, κάποτε θὰ καταλάβουν τὰ λάθη τους, καὶ θὰ ἀντιληφθοῦν τὸ κακὸ ποῦ προξενοῦν στὴν κοινωνία μας μὲ τὰ μίση καὶ τοὺς φανατισμοὺς καὶ στὴν Ἐκκλησία μὲ τὰ καπετανάτα, διαφορετικὰ θὰ λειτουργήση σκληρὰ καὶ ἀδυσώπητα ὁ πνευματικὸς νόμος.–