Γραπτά Κηρύγματα: 25 Αυγούστου - «Ουκ οίδατε ότι ναός Θεού εστε καί τό πνεύμα τού Θεού οικεί εν υμίν;» (Α' Κορ. γ', 16)

Τό σώμα τού ανθρώπου εικονίζει τόν Ναό, ο έσω άνθρωπος είναι τό ιερό Βήμα τού Ναού, η καρδιά είναι η Αγία Τράπεζα, ο νούς είναι ο ιερέας πού εισέρχεται στό ιερό Βήμα γιά νά λειτουργήση, η προαίρεση καί η επιθυμία τού ανθρώπου είναι η θυσία τήν οποία προσφέρει ο νούς στόν Θεό επάνω στήν καρδιά.

Τό νά είναι κανείς Χριστιανός είναι μεγάλη ευλογία από τόν Θεό, είναι μεγάλο χάρισμα. Μέ τό Bάπτισμα, τό Xρίσμα, τήν θεία Κοινωνία ένα μέλος τής Εκκλησίας δέχεται τήν Χάρη τού Θεού, συνδέεται μέ τήν Κεφαλή, τόν Χριστό, καί κοινωνεί τού Σώματος καί τού Αίματος τού Χριστού. Κάθε διαίρεση, κάθε άρνηση τών χαρισμάτων πού δίνει τό Άγιον Πνεύμα, κάθε διχοστασία καί ζήλεια καί φιλονικία είναι δείγμα απουσίας τού Αγίου Πνεύματος καί επομένως δείχνει σαρκικότητα.

Ο Απόστολος Παύλος έβλεπε μερικά λυπηρά γεγονότα πού συνέβαιναν στήν Εκκλησία τής Κορίνθου, εντόπιζε τήν διαίρεση πού επικρατούσε σέ μερικούς Χριστιανούς, παρά τά χαρίσματα πού είχαν, καί τούς ερωτά: «Ουκ οίδατε ότι ναός Θεού εστε καί τό πνεύμα τού Θεού οικεί εν υμίν;». Δηλαδή, δέν γνωρίζετε ότι είσθε ναός τού Θεού καί ότι τό πνεύμα τού Θεού κατοικεί μέσα σας;

Στήν φράση αυτή μπορεί κανείς νά παρατηρήση δύο έννοιες. Η πρώτη ότι η Εκκλησία πού είναι τό Σώμα τού Χριστού, είναι ναός τού Αγίου Πνεύματος. Έχοντας υπ’ όψη μας έναν ναό, ένα οικοδόμημα από πέτρες, μέσα στόν οποίο συνέρχεται η Εκκλησία καί τελείται η θεία Λειτουργία, μπορούμε νά πούμε ότι η Εκκλησία ως Σώμα Χριστού είναι ο ζωντανός ναός τού Θεού καί μέσα κατοικεί τό Άγιον Πνεύμα. Πρωτίστως ναός είναι η Εκκλησία, τό Σώμα τού Χριστού, καί έπειτα ναός λέγεται καί τό κτίσμα μέσα στό οποίο συνέρχεται η ζωντανή Εκκλησία γιά νά τελέση τήν θεία Ευχαριστία καί άλλες ακολουθίες. Η δεύτερη έννοια είναι ότι ο κάθε Χριστιανός είναι ναός τού Θεού καί μέσα σέ αυτόν κατοικεί τό πνεύμα τού Θεού. Μέ αυτήν τήν δεύτερη έννοια θά διατυπώσω μερικές σκέψεις, σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τών Αποστόλων καί τών αγίων Πατέρων τής Εκκλησίας.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ερμηνεύει ότι τό σώμα τού ανθρώπου εικονίζει τόν Ναό, ο έσω άνθρωπος είναι τό ιερό Βήμα τού Ναού, η καρδιά είναι η Αγία Τράπεζα, ο νούς είναι ο ιερέας πού εισέρχεται στό ιερό Βήμα γιά νά λειτουργήση, η προαίρεση καί η επιθυμία τού ανθρώπου είναι η θυσία τήν οποία προσφέρει ο νούς στόν Θεό επάνω στήν καρδιά. Εκεί γίνεται η εσωτερική λειτουργία μέ τήν αγάπη πρός τόν Θεό καί τήν νοερά καρδιακή προσευχή. Έτσι ερμηνεύεται τό «ιεράτευμα άγιον», τό «βασίλειον ιεράτευμα», «ο οίκος πνευματικός», μέσα στόν οποίο προσφέρονται οι πνευματικές θυσίες, κατά τόν Απόστολο Πέτρο (Α' Πέτρ. β', 1-10).

Ο άγιος Γρηγόριος ο Σιναΐτης, αναφερόμενος σέ αυτήν τήν εσωτερική θεία Λειτουργία, κάνει λόγο γιά «μυστική τού νοός ιερουργία», γιά «ιερατείον αληθινόν», γιά «ιερατείον πνευματικόν», πού ιερουργεί μυστικώς στό θυσιαστήριο τής καρδιάς τόν αμνόν τού Θεού καί μετέχει αυτού.

Αυτή η διδασκαλία δέν είναι απλώς διδασκαλία μερικών Πατέρων, πού χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα ως νηπτικοί καί ησυχαστές, αλλά είναι διδασκαλία πού ανευρίσκεται μέσα στήν Αγία Γραφή. Άλλωστε, η νήψη καί η ησυχία είναι χαρακτηριστικά γνωρίσματα όλων τών αγίων. Γιά παράδειγμα ο Απόστολος Πέτρος προτρέπει τούς Χριστιανούς: «Κύριον τόν Θεόν αγιάσατε εν ταίς καρδίαις υμών» (Α' Πέτρ. γ', 15). Ο Απόστολος Παύλος κάνει λόγο γιά ψαλμούς καί ύμνους καί ωδές πνευματικές πού ψάλλονται καί άδονται «εν τή καρδία υμών τώ Κυρίω» (Εφ. ε', 19), πού προϋποθέτει ότι η καρδία, δηλαδή τό κέντρο τής πνευματικής υπάρξεως τού ανθρώπου, είναι θυσιαστήριο, είναι ο χώρος εκείνος πού δοξάζεται καί υμνείται ο Θεός. Εκεί κατοικεί ο Θεός, σύμφωνα μέ τόν αποστολικό λόγο «κατοικήσαι τόν Χριστόν διά τής πίστεως εν ταίς καρδίαις υμών» (Εφ. γ', 17) «εκεί λάμπει τό φώς τού Θεού» (Β', Κορ. δ', 6) εκεί βεβαιώνεται ο άνθρωπος ότι είναι ναός τού Θεού (Γαλ. δ', 6) εκεί ευρίσκεται ο εντός ημών άνθρωπος.

Πρέπει νά εκκλησιαζόμαστε, νά συμμετέχουμε στήν κοινή λατρεία τής Εκκλησίας, όπου συναντώνται όλα τά μέλη τού Σώματος τού Χριστού. Αλλά θά πρέπει νά προσευχόμαστε καί στόν εσωτερικό ναό, στό ιερό Βήμα τής καρδιάς μέ τήν εσωτερική καρδιακή καί νοερά προσευχή. Όταν η λογική τού ανθρώπου αποκρούη τούς κακούς λογισμούς καί η νοερά ενέργεια πού είναι η λεπτοτάτη προσοχή εισέλθη μέσα στήν καρδιά, συγκεντρώνεται εκεί μέ τήν αγάπη καί μέ καρδιακό πόνο καί τότε γίνεται αυτή η εσωτερική θεία λειτουργία. Μιά τέτοια εσωτερική προσευχή είναι η κατάλληλη προϋπόθεση γιά νά εκκλησιάζεται κανείς σωστά καί στούς Ναούς καί νά συμμετέχη στήν θεία Λειτουργία.

Νά μή ξεχνάμε ποτέ ότι πρέπει νά είμαστε ναοί τού ζώντος Θεού, καί καθώς μετακινούμαστε, μεταφέρουμε αυτόν τόν ζωντανό ναό, γιά νά δοξάζεται ο Θεός. Έτσι θά αποφεύγεται κάθε αμαρτία καί θά αντιμετωπίζεται κάθε πειρασμός.

Ο Μητροπολιτης

† Ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου ΙΕΡΟΘΕΟΣ