Κύριο θέμα: «Μέ τά μάτια τῶν μαθητῶν»

Συνέντευξη τοῦ Σεβασμιωτάτου σέ μαθητές Λυκείου

«Μέ τά μάτια τῶν μαθητῶν»

«Ζοῦμε σέ δύσκολες ἐποχές. Τά πράγματα σέ κοινωνικό καί πολιτικό ἐπίπεδο πᾶνε ἀπό τό κακό στό χειρότερο, καί πολλοί ἀπό μᾶς ἔχουμε χάσει τό χαμόγελό μας. Γιά νά τό ξαναβροῦμε, χρειαζόμαστε κάποιον νά μᾶς δώση κουράγιο καί νά μᾶς καθοδηγήση.

Αὐτός ὁ κάποιος βρέθηκε στό πρόσωπο τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου, ὁ ὁποῖος ἀνταποκρίθηκε ὅταν τό σχολεῖο μας τόν προσέγγισε καί δέχτηκε νά μᾶς δώση μία συνέντευξη καί νά ἀπαντήση σέ 19 ἐρωτήσεις τῶν μαθητῶν.

Δέν θά μποροῦσε νά βρεθῆ πιό κατάλληλη στιγμή γιά νά προβληματι­στοῦμε καί νά ἐνημερωθοῦμε σέ ἐρωτήματα σχετικά μέ τήν θρησκεία καί τήν πίστη. Εὐχαριστοῦμε θερμά τό Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλάσιου Ἱερόθεο, πού ἀνταποκρίθηκε στό κάλεσμά μας. (Μπασιᾶς Μιχάλης)».

Αὐτή εἶναι ἡ εἰσαγωγή γιά τήν δημοσίευση τῆς συνέντευξης πού ἔδωσε ὁ Σεβασμιώτατος στούς μαθητές τοῦ 7ου Γενικοῦ Λυκείου Καλλιθέας καί ἀπευθύ­νεται, ὅπως εἶναι φυσικό, σέ νέους τῆς ἡλικίας τους. Δημοσιεύθηκε στήν ἠλεκτρονική σχολική ἐφημερίδα «Μέ τά μάτια τῶν μαθητῶν» (Μάρτιος-Ἀπρίλιος 2013, φ. 3) στήν στήλη «Νέοι καί πολιτισμός».

Ὅπως διαπιστώνει ὁ ἀναγνώστης, οἱ ἐρωτήσεις τῶν μαθητῶν ἀφορμῶνται εἴτε ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἐπικαιρότητα ὅπως παρουσιάζεται ἀπό τά ΜΜΕ καί τήν συλλαμβάνουν οἱ νέοι εἴτε ἀπό τίς ἀπορίες τους κατά τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν στό σχολεῖο τους εἴτε ἀπό δικές τους ἀναζητήσεις. Οἱ ἀπαντήσεις δίνονται ἀπό τόν Σεβασμιώτατο στήν «γλώσσα» καί τήν νοοτροπία τῶν νέων.

Τήν ἐνδιαφέρουσα αὐτή συνέντευξη δημοσιεύουμε στό παρόν τεῦχος ὡς ἀφιέρωμα στούς μαθητές καί τίς μαθήτριες μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἔναρξης τῆς νέας σχολικῆς χρονιᾶς.

«Τήν συνέντευξη ἐπιμελήθηκαν οἱ μαθητές Φάνης Μουρατίδης, Μιχάλης Μπασιᾶς καί Μηνᾶς Μπόρος».

*

Συνέντευξη σέ μαθητές Λυκείου τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου

1. Ἐρώτηση: Θά μποροῦσε νά δοθῆ ὁρισμός τῆς ψυχῆς;

Ἀπάντηση: Ἡ ψυχή εἶναι κτίσμα τοῦ Θεοῦ πού ἔγινε μέ τήν ἐνέργειά Του, εἶναι ζῶσα, κατά χάρη ἀθάνατη, διακεκριμένη ἀπό τό σῶμα, ἀλλά ἑνωμένη μαζί του. Ὁ ἄνθρωπος ἀποτελεῖται ἀπό ψυχή καί σῶμα καί κάθε ἕνα ἀπό αὐτό μόνο του δέν συγκροτεῖ τόν ἄνθρωπο. Στήν Ἐκκλησία δέν πιστεύουμε σέ προΰπαρξη τῆς ψυχῆς χωρίς σῶμα, οὔτε προΰπαρξη σώματος χωρίς ψυχή. Ἡ ψυχή εἶναι τό πνευματικό στοιχεῖο τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου πού δίνει ζωή στό σῶμα. Εἶναι ἐκπληκτικό νά γνωρίση κανείς τήν ψυχή ἑνός ἀνθρώπου καί νά μή παραμένη μόνο στό σῶμα του.

2. Ἐρώτηση: Τί σᾶς ὁδήγησε στό νά γίνετε Ἱερέας;

Ἀπάντηση: Ἔγινα Ἱερέας ἀπό τόν ἐκκλησιαστικό τρόπο ζωῆς πού ζοῦσα ἀπό τά μικρά μου χρόνια, ἀπό τήν ἀγάπη μου γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Ἦταν μιά φυσική κατάληξη μιᾶς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί αἰσθάνομαι πολύ καλά. Ἀπό μικρό παιδί ἀγαποῦσα τόν Ἱερό Ναό καί ἤμουν συνδεδεμένος μαζί του. Ἐμπνεύσθηκα ἀπό ἀνθρώπους πού εἶχαν ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία. Ἔγινα Ἱερέας ἀπό ἀγάπη καί ὄχι γιατί δέν εἶχα τί νά κάνω. Τώρα δέν εἶμαι ἁπλῶς εὐτυχισμένος, ἀλλά ἐλεύθερος. Δέν μέ ἐνδιαφέρει τό «εἶναι», ἀλλά τό «εὖ εἶναι», δέν ἀγωνίζομαι γιά τήν εὐτυχία, ἀλλά γιά τήν ἐλευθερία. Καί ὑπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ αὐτῶν τῶν δύο.

3. Ἐρώτηση: Πῶς αἰσθάνεστε στήν θέση πού εἶστε καί ποιά εἶναι ἡ σχέση σας μέ τόν Θεό;

Ἀπάντηση: Ὡς Ἐπίσκοπος αἰσθάνομαι ὅτι ἔχω μιά ὑπευθυνότητα γιά τούς Χριστιανούς, γιά τούς Κληρικούς, τούς νέους, τούς ἡλικιωμένους, εἶμαι διάκονος ὅλων καί ὅταν ἐκεῖνοι τό θέλουν εἶμαι πατέρας καί θεραπευτής. Φυσικά, ὅταν λειτουργῆ κανείς καί προσεύχεται, αἰσθάνεται τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός δέν εἶναι μία ἰδέα, ἕνα ἀπρόσωπο Ὄν, μιά ἀξία ἔστω καί ἡ τελειότερη, ἀλλά ἔρωτας καί ἐραστό καί ὡς ἔρωτας κινεῖται πρός τόν ἄνθρωπο καί ὡς ἐραστό ἑλκύει πρός τόν ἑαυτό του τούς ἀξίους τοῦ ἔρωτα.

4. Ἐρώτηση: Γιατί οἱ ἄνθρωποι, καί κυρίως οἱ νέοι, ἔχουν ἀπομακρυνθῆ ἀπό τήν Ἐκκλησία;

Ἀπάντηση: Ἀπομακρύνονται, γιατί αἰσθάνονται τήν Ἐκκλησία αὐτό πού δέν εἶναι, τήν αἰσθάνονται σάν μιά θρησκεία, σάν ἕνα μικρομάγαζο, σάν ἕνα γηροκομεῖο κλπ. Σέ αὐτό φταῖμε ὅλοι· καί ἐμεῖς οἱ Κληρικοί πού δέν δείχνουμε τί εἶναι πραγματικά ἡ Ἐκκλησία καί οἱ νέοι πού δέν ἀναζητοῦν τό βαθύτερο «εἶναι» τῆς Ἐκκλησίας. Γιά νά βρῆς κάτι βαθύ πρέπει νά τό ἀγαπήσης, νά πονέσης καί νά τό ἀναζητήσης. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἕνας χῶρος ἐπαναστάσεως ἐναντίον κάθε κατεστημένου καί κάθε ὑποκρισίας, εἶναι ἕνας πνευματικός φάρος, πού φωτίζει καί ὁδηγεῖ.

5. Ἐρώτηση: Ποιός εἶναι καί θά ἔπρεπε νά εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας στήν σημερινή κρίση;

Ἀπάντηση: Ὁ ρόλος της εἶναι πάντοτε ὁ ἴδιος, καί εἶναι ἑνωτικός, θεραπευτικός. Ὅταν σέ κάποια Ἐνορία ὑπάρχη ἕνας εὐαίσθητος Ἱερέας, μπορεῖ νά τήν ὀργανώση καί νά λειτουργῆ ὡς μιά πνευματική θεραπευτική κοινότητα. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ μάνα ὅλων, δέχεται ὅλους χωρίς διακρίσεις καί τούς προσφέρει νόημα ζωῆς.  Πάντως, πρέπει νά πῶ ὅτι ὅταν κάνω λόγο γιά Ἐκκλησία δέν τήν ἐννοῶ ὡς κατεστημένο θεσμό, ὡς μιά Σύνοδο τῶν Ἐπισκόπων ἤ μιά ὁμάδα τῶν Ἱερέων, ἀλλά ὡς ἑνότητα Κληρικῶν καί λαϊκῶν πού εἴμαστε βαπτισμένοι καί ζοῦμε σύμφωνα μέ τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ. Εἶστε καί ἐσεῖς μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Μή ξεχωρίζετε τόν ἑαυτό σας ἀπό τήν Ἐκκλησία.

6. Ἐρώτηση: Πῶς ἡ Ἐκκλησία χρησιμοποιεῖ τόν πλοῦτο πού ἔχει;

Ἀπάντηση: Κατ' ἀρχάς εἶναι ἕνας καλοστημένος μύθος, ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔχει πολύ πλοῦτο. Εἶναι ὁ λεγόμενος μύθος τῆς ἀμύθητης περιουσίας. Ἡ Ἐκκλησία σήμερα διαθέτει τό 4% τῆς ἀρχικῆς περιουσίας τήν ὁποία ἔχει κατά καιρούς δώσει γιά νά οἰκοδομηθοῦν Νοσοκομεῖα, Σχολεῖα, Πανεπιστήμια, Ἱδρύματα κλπ. Καί τώρα ὅ,τι ἔχει τό διαθέτει γιά φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ἡ Ἐκκλησία πολλές φορές βοήθησε νά ἀναστυλωθῆ τό Κράτος καί νά μή φθάση στήν πτώχευση. Αὐτή εἶναι μιά ἀλήθεια πού κανείς δέν πρέπει νά ξεχνᾶ. Ἔπειτα, ὁ πραγματικός πλοῦτος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ θεολογία της, ἡ λατρεία της καί τά μέλη της, δηλαδή οἱ Χριστιανοί.

7. Ἐρώτηση: Πρέπει ἡ Ἐκκλησία νά ἐκσυγχρονισθῆ σέ κάποια θέματα καί ποιά;

Ἀπάντηση: Ἡ Ἐκκλησία ἔχει μιά παράδοση, ἡ ὁποία ἔχει δυναμικότητα καί προσαρμόζεται σέ κάθε ἐποχή χωρίς νά χάνη τήν οὐσία της. Δέν εἶναι ἀνάγκη νά ἐκκοσμικεύεται, νά κάνη ἐκπτώσεις, ἀλλά καλεῖ τόν ἄνθρωπο σέ ἀναζήτηση. Εἶναι ἕνας χῶρος πού ὁμοιάζει μέ τόν ἀληθινό ἔρωτα, πού δέν εὐτελίζεται, ἀλλά προκαλεῖ τόν ἄνθρωπο γιά εὕρεση τῆς ἐσωτερικῆς ὀμορφιᾶς τῶν ἄλλων. Ἡ ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶναι μόνον ἐξωτερική, ἀλλά ἐσωτερική. Αὐτό συμβαίνει μέ τήν Ἐκκλησία. Σέ κάποια θέματα μπορεῖ νά γίνη ἐκσυγχρονισμός, ὅταν συνδέεται μέ τήν προσφορά τῆς ἀλήθειας καί ὄχι τήν ἀπώλεια τῆς ζωῆς της.

8. Ἐρώτηση: Τί ἔχετε νά πῆτε γιά τήν διαφθορά τῶν Ἱερέων;

Ἀπάντηση: Δέν ὑπάρχει στό ποσοστό πού μερικοί ἐννοοῦν. Σέ ὅλους τούς χώρους παρατηροῦνται πτωτικές καταστάσεις γιά νά φανῆ τό ἀνθρώπινο στοιχεῖο. Ἡ πλειοψηφία τῶν Ἱερέων ξεκίνησαν μέ ὡραῖο σκοπό, ἐθελούσια θυσία και προσφορά. Στήν πορεία μερικοί ἔχασαν τόν στόχο τους ἀπό πολλούς παράγοντες. Πάντως, ὁ ἱερατικός κλάδος εἶναι ἀπό τούς καλύτερους τῆς κοινωνίας μας. Ἄλλοι μᾶς ὁδήγησαν στήν σημερινή οἰκονομική κρίση ὄχι οἱ Ἱερεῖς πού ἀγωνίζονται νά βοηθοῦν τούς ἀνθρώπους καί νά ἰσορροποῦν τήν κοινωνία, νά παρηγοροῦν τούς πονεμένους.

9. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας γιά τούς ἀθέους καί τούς ἀλλοθρή­σκους;

Ἀπάντηση: Δέν μπορῶ νά κάνω διάκριση μεταξύ ἀθέων καί θρήσκων ἀπό ἐξωτερικά κριτήρια. Δέν νομίζω νά ὑπάρχουν ἄθεοι, γιατί καί αὐτοί πού δηλώνουν ἄθεοι κάπου πιστεύουν καί σέ αὐτό δίνουν θεϊκά χαρακτηριστικά. Μπορεῖ νά ὑπάρχουν ἄθεοι πού πιστεύουν, καί Χριστιανοί ἄθεοι. Ἡ ἀθεΐα δέν εἶναι μόνον ἰδεολογία, ἀλλά πρακτική ζωή. Ἄλλωστε, ἡ τέλεια ἀθεΐα εἶναι ἕνα μικρό σκαλοπάτι κάτω ἀπό τήν τέλεια πίστη, κατά παράδοξο τρόπο. Οἱ ἀλλόθρησκοι ἔχουν τήν δική τους παράδοση, πού εἶναι στοιχεῖο τοῦ κάθε πολιτισμοῦ. Ὅλοι πρέπει νά φροντίζουμε νά μήν εἴμαστε φανατικοί, ρατσιστές, βίαιοι. Ὁ θρησκευτικός φανατισμός συνιστᾶ τήν χειρότερη μορφή σχιζοφρένειας.

10. Ἐρώτηση: Πῶς κρίνει ὁ Θεός τόν καλό ἄθρωπο καί τόν κακό Χριστιανό;

Ἀπάντηση: Δέν μπορῶ νά ξέρω, δέν μπορῶ νά εἰσέλθω μέσα στόν νοῦ τοῦ Θεοῦ. Πάντως, μοῦ ἀρέσει νά λέγω ὅτι χαίρομαι πού θά μέ κρίνη ὁ Θεός καί ὄχι οἱ ἄνθρωποι, γιατί ὁ Θεός βλέπει τά ἐσώψυχά μας, τίς διαθέσεις μας, εἶναι φιλάνθρωπος, ἐνῶ οἱ ἄνθρωποι κρίνουν ἐξωτερικά καί εἶναι πολύ σκληροί. Φοβᾶμαι πολύ τήν σκληροκαρδία τῶν ἀνθρώπων.

11. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι σήμερα ἡ σχέση ὀρθοδόξων καί καθολικῶν;

Ἀπάντηση: Ὑπάρχουν διαφορετικές παραδόσεις, παρατηροῦνται διαφορές θεολογικές, πολιτιστικές, κοινωνικές, ψυχολογικές. Οἱ θεολογικοί διάλογοι πού γίνονται σήμερα, ὅταν γίνωνται μέ εἰλικρίνεια καί ἔξω ἀπό σκοπιμότητες, μποροῦν νά ὠφελήσουν τούς καλοπροαίρετους πού ἀναζητοῦν τήν ἀλήθεια.

12. Ἐρώτηση: Στό σχολεῖο κάναμε γιά τό μυστήριο τοῦ γάμου. Τί γνώμη ἔχετε γιά τήν ἀπόφαση νά ἐπιτρέπεται ὁ γάμος ἀνάμεσα σέ ἄτομα τοῦ ἰδίου φύλου; Γιά τόν πολιτικό γάμο;

Ἀπάντηση: Ἡ Ἐκκλησία ἔχει τήν θεολογία της γιά τόν γάμο. Ὁ γάμος εἶναι ἕνωση κατά Χριστόν ἀνδρός καί γυναικός γιά νά γίνη ἡ οἰκογένεια καί νά δημιουργηθῆ ἕνας χῶρος ἀγάπης καί εἰρήνης. Στήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας δέν υἱοθετεῖται γάμος ἀνάμεσα σέ πρόσωπα τοῦ ἰδίου φύλου, δέν μπορεῖ νά γίνη αὐτό. Ἀλλά ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ὑπεύθυνη γιά τούς ἀνθρώπους ἐκείνους πού θέλουν νά ζοῦν ἔξω ἀπό τήν παράδοσή της καί νά κάνουν καί πολιτικό γάμο.

13. Ἐρώτηση: Πρέπει νά διδάσκεται στά σχολεῖα μόνο ἡ ὀρθόδοξη πίστη ἤ καί ἄλλες;

Ἀπάντηση: Γίνεται πολύ συζήτηση γιά τό θέμα αὐτό. Προτάθηκαν πολλά σχέδια καί διατυπώθηκαν διάφορες ἀπόψεις. Σέ ὅλες τίς προτάσεις ὑπάρχουν ὑπέρ καί κατά. Πέρα ἀπό τά σωστά ἐκπαιδευτικά προγράμματα πού ἀνταποκρίνονται στόν σκοπό τῆς παιδείας, νομίζω ὅτι τό θέμα ἐντοπίζεται στόν καθηγητή πού διδάσκει καί στούς μαθητές πού ἀναζητοῦν καί διψοῦν. Μέ προβληματίζει ὅταν κάποιος διδάσκη χωρίς νά τό πιστεύει καί ὅταν κάποιοι ἀκοῦνε μηχανικά, ἀδιάφορα, χωρίς νά ἔχουν ἀναζητήσεις.

14. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι ἡ σχέση τῆς νηστείας μέ τήν θεία Κοινωνία;

Ἀπάντηση: Ἡ θεία Κοινωνία εἶναι τό κορυφαῖο γεγονός τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, εἶναι κοινωνία, μέθεξη, ἕνωση, ἀγάπη. Καί κάθε τέτοιο γεγονός ἀπαιτεῖ εἰλικρινῆ προσέγγιση, κατάλληλη προετοιμασία. Ἡ νηστεία εἶναι ἕνας τρόπος προετοιμασίας πού γίνεται ἀπό αὐτούς πού μποροῦν νά νηστεύσουν, ἀλλά ἡ συμμετοχή στήν θεία Κοινωνία πού γίνεται μέ τίς προϋποθέσεις πού δείχνει ἡ πρόσκληση τοῦ λειτουργοῦ: «μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε», δηλαδή χρειάζεται φόβος Θεοῦ, πίστη καί ἀγάπη.

15. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι ἡ σημασία τῆς ἐξομολόγησης;

Ἀπάντηση: Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι τό μυστήριο τοῦ διαλόγου μέ τόν Θεό, διά τοῦ Ἱερέως. Συνηθίζουμε νά κάνουμε μονολό­γους μέ τόν ἑαυτό μας, κλεινόμαστε μέσα σέ ἀνήλια ἐσωτε­ρικά ὑπόγεια καί δέν ἔχουμε τήν δύναμη νά ἀνοίγουμε τά κλει­στά διαμερίσματα τοῦ ἑαυτοῦ μας, ὁπότε μέσα μας ὑπάρχει σκο­τάδι καί μούχλα. Μέ τήν ἐξομολόγηση σταματοῦμε τόν τραγικό μονόλογο καί ἀποκτᾶμε διάλογο μέ τόν Θεό, βγαίνουμε ἀπό τόν κόσμο τῆς ψευδαίσθησης καί ἀνοιγόμαστε στό φῶς τῆς ἀλή­θειας.

16. Ἐρώτηση: Τί εἶναι ἁμαρτία;

Ἀπάντηση: Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια, θάνατος, διακοπή τῆς σχέσεως μέ τόν Θεό καί τόν πλησίον μας, εἶναι ἡ ἀρρώστια τῆς φιλαυτίας καί τοῦ ἐγωϊσμοῦ.

17. Ἐρώτηση: Τί γίνεται στήν ψυχή μετά θάνατον τίς πρῶτες σαράντα ἡμέρες;

Ἀπάντηση: Ὁ ἄνθρωπος μέ τόν θάνατο δέν ὁδηγεῖται στό «ἀπόλυτο μηδέν», ὅπως ἰσχυρίζονται μερικοί. Ἡ ψυχή ὅταν χωρίζεται ἀπό τό σῶμα ὑπάρχει, ζῆ καί θά ἐπανέλθη πάλι στό σῶμα, τό ὁποῖο θά ἀναστηθῆ. Δέν ἔχω συναντήσει κάποια πατερική διδασκαλία γιά τό ὅτι ἡ ψυχή παραμένει μαζί μας στίς 40 ἡμέρες μετά τόν θάνατο τοῦ σώματος καί μετά πάει κάπου ἀλλοῦ. Ἡ ψυχή εἶναι ἄϋλη, καί μετά τήν ἔξοδό της ἀπό τό σῶμα συνεχίζει τήν ζωή πού ἔκανε ἐδῶ, ἀνάλογα μέ τίς ἐπιθυμίες της.

18. Ἐρώτηση: Κάποιοι πιστεύουν πώς ἡ Δευτέρα Παρουσία θά γίνη σύντομα. Μπορεῖ νά προβλεφθῆ ἀπό τήν Ἁγία Γραφή;

Ἀπάντηση: Ὁ Χριστός μᾶς δίδαξε ὅτι δέν ξέρουμε πότε θά ἔλθη ἡ Δευτέρα Παρουσία, ἀλλά θά γίνη ξαφνικά. Τό θέμα ὅμως εἶναι νά εἴμαστε τίμιοι μέ τόν Θεό, τούς ἀδελφούς μας, μέ τόν ἑαυτό μας κάθε ἡμέρα, νά ἔχουμε ἤρεμη τήν συνείδησή μας, νά ἀγαπᾶμε τούς συνανθρώπους μας, χωρίς ἰδιοτέλεια καί αὐτό εἶναι τό σημαντικότερο. Δέν μπορῶ νά ἀποδεχθῶ τούς ψευτοπροφῆτες πού ἐμπορεύονται τήν ἀγωνία καί τίς ἀναζητήσεις τῶν ἀνθρώπων. Μοῦ ἀρέσει νά μιλῶ γιά τήν ζωή, τήν ἀγάπη, τόν ἀλτρουϊσμό, τόν θεῖο ἔρωτα.

19. Ἐρώτηση: Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας γιά τόν δαρβινισμό;

Ἀπάντηση: Ἔχουν διατυπωθῆ διάφορες θεωρίες γιά τήν δημιουργία καί τήν ἐξέλιξη τοῦ ἀνθρώπου. Κυρίως ἡ σύγκρουση μεταξύ Χριστιανισμοῦ καί ἐπιστήμης γίνεται στόν δυτικό κόσμο, κάτω ἀπό ἄλλες χριστιανικές παραδόσεις. Στήν ὀρθόδοξη θεολογία, ὅπως τήν ἐκφράζουν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, δέν ὑπάρχει σύγκρουση μεταξύ θεολογίας καί ἐπιστήμης, γιατί εἶναι διαφορετικό τό ἐπίπεδο στό ὁποῖο κινεῖται τόσο ἡ θεολογία ὅσο καί ἡ ἐπιστήμη.

Πάντως, ἐμένα ὡς Κληρικό καί θεολόγο μέ ἀπασχολεῖ κυρίως μιά ἄλλη ἐξέλιξη: τό πῶς ἀπό ἄνθρωποι θά γίνουμε θεούμενοι-θεοί· πῶς θά μεταμορφώσουμε τίς ζωώδεις ἐνέργειες σέ ἀνθρώπινες καί θεϊκές· πῶς τήν φιλαυτία θά τήν μεταβάλουμε σέ φιλοθεΐα καί φιλανθρωπία· πῶς τήν κόλαση τῆς ζωῆς μας θά τήν μεταβάλουμε σέ παράδεισο· πῶς ἀπό τίς βιολογικές ὁρμές θά περάσουμε στόν θεῖο ἔρωτα πού μεταμορφώνει καί τόν ἀνθρώπινο ἔρωτα· πῶς θά παύσουμε νά βλέπουμε τόν πλησίον μας ὡς σκεῦος ἡδονῆς καί θά τόν βλέπουμε ὡς χαρά πληρότητας· πῶς θά γίνουμε ἄνθρωποι τοῦ Θεανθρώπου.

Δέν μοῦ ἀρέσει νά μέ κλείνουν στήν φυλακή καί νά μοῦ δίνουν τήν ἐλευθερία νά τήν στολίζω καλά. Θέλω νά βγαίνω ἀπό κάθε εἴδους φυλακή. Θέλω τήν ἐλευθερία τοῦ πνεύματος, τήν ἀνύψωση πάνω ἀπό τά ἐφήμερα, ἐπιδιώκω τήν ὑπέρβαση τοῦ θανάτου.–