Ὁ ἅγιος Παΐσιος Ἁγιορείτης καί ἡ Ναύπακτος

Ἐκδήλωση τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης Ἁγίου Δημητρίου

Τήν Κυριακή 15 Φεβρουαρίου τό ἀπόγευμα καί στήν αἴθουσα τοῦ ἐνοριακοῦ Κέντρου τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, πραγματοποιήθηκε ἡ ἀναβληθεῖσα λόγῳ συγκυριῶν ἐτήσια ἐκδήλωση τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης τῆς ἐνορίας, μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Χριστοῦ, κατά τήν ὁποία τά μέλη τοῦ Συνδέσμου τιμοῦν στό πρόσωπο τῆς Παναγίας τήν μητέρα.

Παρών στήν ἐκδήλωση ἦταν ὁ Μητροπολίτης μας κ. Ἱερόθεος, οἱ Ἱεροκήρυκες τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ἀρκετοί Ἱερεῖς τῆς Ναυπάκτου, ὁ πολιτευτής κ. Χρῆστος Παΐσιος καί πλῆθος κόσμου. Ἡ ἐκδήλωση μέ τίτλο: «Ὁ Ὅσιος Παΐσιος ὁ ἁγιορείτης στά βουνά τῆς Ναυπακτίας, στά ὄρη τῆς ἁγιότητος», ἦταν ἀφιερωμένη στόν ὅσιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη, ὁ ὁποῖος πρόσφατα κατατάχθηκε ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο στό ἁγιολόγιο τῆς Ἐκκλησίας μας, ὕστερα ἀπό συγκεκριμένη πρόταση πρό 10ετίας (τήν 30η Ἰουλίου 2004) τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας. Ἐνδεικτικά ἀποσπάσματα ἀπό τήν πρόταση αὐτή παρουσίασε ὁ ἐπόπτης τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης π. Θωμᾶς Βαμβίνης, σέ σύντομη εἰσαγωγική ὁμιλία του, μαζί μέ μαρτυρίες γιά τήν προσωπικότητα τοῦ ὁσίου Παϊσίου σταχυολογημένες ἀπό ὁμιλία τοῦ Ἀρχιμ. Ἀρσενίου Κατερέλου, ὁ ὁποῖος ἔζησε τόν Ὅσιο ἀπό πολύ κοντά.

Στήν ἀρχή τοῦ κυρίου μέρους τῆς ἐκδήλωσης προβλήθηκε σέ βίντεο σύντομη βιογραφία τοῦ Ὁσίου, πού ἦταν συρραφή ἐπιλεγμένων ἀποσπασμάτων ἀπό παλιά ἀφιερωματική ἐκπομπή τῆς ΕΤ3, τήν ὁποία (συρραφή) ἐπιμελήθηκαν οἱ φοιτητές Ἀθανάσιος Λαουρδέκης καί Ἀγγελική Λαουρδέκη. Ἀκολούθως διαβάστηκαν ἀποσπάσματα ἀπό τόν Στ΄ τόμο τῆς σειρᾶς «Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου Λόγοι», πού ἔχει ἐκδώσει τό Ἱερό Ἡσυχαστήριο Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος τῆς Σουρωτῆς, ἀπό ἄρθρο τοῦ δικηγόρου παρ’ Ἀρείῳ Πάγῳ Γεωργίου Γαλανόπουλου στήν Ἐκκλησιαστική Παρέμβαση (Αὔγουστος 2010), μέ τίτλο: Ὁ Ἀρσένιος Ἐζνεπίδης (μετέπειτα Γέροντας Παΐσιος) στρατιώτης Ἀσυρματιστής στήν Ἀράχωβα Ναυπακτίας τό ἔτος 1947, καθώς καί  ἀπό τό βιβλίο τοῦ ἱερομονάχου Ἰσαάκ «Βίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου», τά ὁποῖα (ἀποσπάσματα) ἀναφέρονταν στό πέρασμα τοῦ Ὁσίου ἀπό τήν περιοχή τῆς Ναυπακτίας κατά τήν περίοδο τοῦ ἐμφυλίου πολέμου, ὅταν ὑπηρετοῦσε τήν στρατιωτική του θητεία.

Μιά ἀπό τίς χαρακτηριστικές ἱστορίες πού διαβάστηκαν ἦταν μία ἀπό τίς διηγήσεις τοῦ κ. Παντελῆ Τζέκου ἀπό τήν Κέρκυρα, νῦν μοναχοῦ Ἀρσενίου, συστρατιώτης τότε τοῦ Ὁσίου, στήν ὁποία φαίνεται ἡ μεγάλη πίστη τοῦ νεαροῦ στρατιώτη Ἀρσενίου, ἡ ἐλευθερία του ἀπό τόν φόβο τοῦ θανάτου, ἀλλά καί ἡ ὑπεράνω ἀπό ὅλες τίς ἔχθρες καί τίς διαιρέσεις τῶν ἀνθρώπων ἀγάπη του γιά τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους. Διηγεῖται ὁ κ. Παντελῆς Τζέκος:

«Μιά μέρα εἴμασταν πάνω σέ ἕνα ὕψωμα πού λεγόταν “Φονιάς”. Μᾶς εἶχαν ἀποκλείσει οἱ ἀντάρτες καί δέν μπορούσαμε νά φύγουμε πουθενά, γιατί δέν ὑπῆρχε διέξοδος. Ὁ Ἀρσένιος ἦταν ὄρθιος. Οἱ σφαῖρες ἔπεφταν καί σφύριζαν. Ἐγώ τόν ἔπιανα ἀπό τό χιτώνιο καί τόν τραβοῦσα νά πέση κάτω. Αὐτός τίποτε. Κοίταζε ψηλά καί εἶχε τά χέρια του ἔτσι, σταυρωμένα. Ἔ, φαίνεται μᾶς λυπήθηκε ὁ Μεγαλοδύναμος, καί κάποια στιγμή ἦρθαν τά ἀεροπλάνα καί ἄνοιξαν δρόμο. Ὅταν φεύγαμε τοῦ λέω:
-Καλά, Χριστιανέ μου, γιατί δέν ἔπεφτες κάτω;
-Προσευχόμουν.
-Προσευχόσουν; ρώτησα μέ μεγάλη ἀπορία.
Τί δύναμη εἶχε ἡ προσευχή του καί πόσο μεγάλη ἦταν ἡ πίστη του, ὥστε νά ἀψηφᾶ τίς σφαῖρες! Τό πιθανότερο ἦταν νά παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σκοτωθῆ ὁ ἴδιος καί νά σωθοῦν οἱ ἄλλοι. Γι’ αὐτό στεκόταν ὄρθιος καί ἀκάλυπτος.  Καί ὁ δίκαιος Θεός, βλέποντας τήν αὐτοθυσία του, τόν ἔσωσε μαζί μέ τούς ἄλλους».

Σέ ἕνα ἄλλο κείμενο πού διαβάστηκε στήν ἐκδήλωση φαίνεται καθαρά ἡ ἀγάπη τοῦ νεαροῦ Ἀρσενίου γιά τήν Ἐκκλησία καί τίς ἀκολουθίες της, ἀλλά καί τό πῶς λόγῳ  αὐτῆς τῆς ἀγάπης καιγόταν στά ὀρεινά τά Ναυπακτίας ἀπό τήν στέρηση τοῦ ἐκκλησιασμοῦ. Ὁ ἴδιος διηγήθηκε κάποτε:

«Ἐγώ, ὅταν ἤμουν στό στρατό καί ἤμασταν στίς ἐπιχειρήσεις πάνω στά βουνά, ἑπτά μῆνες εἶχα νά δῶ ἐκκλησία. Μιά μέρα μέ ἔστειλαν κάτω στήν Ναύπακτο, γιά νά φτιάξω κάτι ἀσυρμάτους καί ἔπρεπε νά γυρίσω ἀμέσως πίσω. Τακτοποίησα τούς ἀσυρμάτους καί, καθώς ἐπέστρεφα, πέρασα ἔξω ἀπό μία ἐκκλησία πού ἦταν πάνω στόν δρόμο. Ἦταν Μεγάλη Σαρακοστή καί ἔψαλλαν τούς Χαιρετισμούς. Πῶς νά μπῶ μέσα; Εἶχα τούς ἀσυρμάτους πού δέν μποροῦσα νά τούς ἀφήσω· δέν εἶχα καί χρόνο. Κάθησα μόνον πέντε λεπτά ἔξω ἀπό τήν ἐκκλησία. Μέ ἔπιασε ἕνα παράπονο! Ἔκλαιγα σάν μικρό παιδί. “Θεέ μου, ἔλεγα, πῶς κατήντησα! Ἀπό μικρός πήγαινα στήν ἐκκλησία, πρίν πάη ὁ νεωκόρος. Καί τώρα ἑπτά μῆνες ἔκανα νά δῶ ἐκκλησία!».

Ὁ Ὅσιος δέν προσδιορίζει τό ἀκριβές σημεῖο στό ὁποῖο ἔγινε αὐτό τό γεγονός. Εἶναι πολύ πιθανό νά συνέβη στίς σκάλες τοῦ παλαιοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Δημητρίου, πού ἦταν ἀπό τήν μεριά τοῦ δρόμου, ἀφοῦ καί ἡ ἐπιδιόρθωση τῶν ἀσυρμάτων εἶναι πολύ πιθανό νά ἔγινε στό στενοπάζαρο, στό δρόμο πού τότε ἦταν ἕνα εἶδος κεντρικῆς ἀγορᾶς. 

Γιά τήν πληρότητα τοῦ ρεπορτάζ εἶναι ἀναγκαῖο νά προσθέσουμε καί λίγα περιστατικά ἀπό τήν ἐπικοινωνία τοῦ Ἀρχιμ. Ἀρσενίου Κατερέλου μέ τόν ὅσιο Παΐσιο, πού ἀκούστηκαν στήν ἐκδήλωση, τά ὁποῖα δείχνουνε τήν ἁγιότητα, τήν λεπτότητα, τήν εὐστροφία καί τό εὔστοχο χιούμορ τοῦ ὁσίου Παϊσίου. Τό πρῶτο ἔχει σχέση μέ τήν παράχρηση καί παραφθορά τῶν λόγων του, ἡ ὁποία γινόταν ὅσο ζοῦσε καί τήν ὁποία προέβλεψε ὁ Ὅσιος ὅτι θά ἐπιταθῆ μετά τήν κοίμησή του.

Ὁ ὅσιος Παΐσιος εἶπε κάποτε στόν π. Ἀρσένιο:
«Πρέπει νά εἴμαστε προσεκτικοί καί νά ἀσπαζώμαστε μόνο τό φρόνημα ἀπό κάθε Γέροντα καί νά μή δεχώμαστε ὅ,τι διαδίδεται, γιατί ζοῦμε στήν ἐποχή τῆς παραπληροφόρησης.
—Τί ἐννοεῖτε Γέροντα; τόν ρώτησε ὁ π. Ἀρσένιος.
Καί ἐκεῖνος ἀπάντησε: Τό πόσες σάλτσες, παρασάλτσες, παραπληροφορίες καί παρατράγουδα ἄκουσα στήν ζωή μου, δέν εἶναι τίποτα μπροστά σέ ὅλα αὐτά πού θά κυκλοφορήσουν μετά τήν κοίμησί μου. Ἔλεγαν καί θά λένε διάφορα, ὅτι τά εἶπε δῆθεν ὁ Παΐσιος, ἀλλά τούς τά ὑπαγορεύει ὁ ἑαυτός τους ὁ Πλανή-σιος. Ὅ,τι ὅμως ἔχω πῆ ἐγώ ὁ χαμένος, τό τί ἀκριβώς ἐννοοῦσα, μόνο ὁ Χριστός γνωρίζει καί κάποια οὔτε ἐγώ ὁ ἴδιος τά καταλαβαίνω».

Γιά τό «ἐπάγγελμα» πού ἐξασκοῦσε κάποτε εἶπε:
«Δέν εἶμαι ἄνεργος. Τό ἐπάγγελμά μου εἶναι νά φτιάχνω τούς λογισμούς τῶν ἀνθρώπων».

Γιά τό πῶς ὁ Ὅσιος ζοῦσε τήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ μαζί μέ ὅλη τή κτίση, ὁ π. Ἀρσένιος διηγεῖται:
«Ἤμουν δόκιμος καί κατά τήν ἀγρυπνία τῆς Ἀναστάσεως στό Κελλί τοῦ Γέροντά μου, παπα-Ἰσαάκ τοῦ Λιβανέζου, ψάλλαμε ὅλοι μας ἀπό κάτι. Ὅταν ὅμως ἔψαλλε ὁ γερο-Παΐσιος, ἔψαλλε τόσο συγκινητικά καί καρδιακά πού μᾶς ἔδινε τήν αἴσθησι ὅτι ὄντως ἐβίωνε τό “ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι...”. Καί κατά τήν τελετή τῆς Ἀναστάσεως, στόν ἐξωτερικό χῶρο τοῦ Κελλιοῦ, ὅταν ψάλλαμε ὅλοι μαζί τά “Χριστός Ἀνέστη”, κελαϊδοῦσαν τά πουλιά καί μέ ρώτησε χαμηλόφωνα: “Τί λένε τά πουλάκια;”. Ἐγώ ἀπήντησα: “Ποῦ νά ξέρω Γέροντα;”. Καί ἐκεῖνος μοῦ εἶπε: “Εὐλογημένε, ψάλλουν τό Χριστός Ἀνέστη, κι ἐσύ κάθεσαι μουγγός καί δέν ἀπαντᾶς “Ἀληθῶς Ἀνέστη”».

Μετά ἀπό τήν ἀνάγνωση περιστατικῶν ἀπό τόν βίο τοῦ ὁσίου Παϊσίου προβλήθηκαν στήν ὀθόνη οἱ εἰκόνες πού δώρισαν στό Παρεκκλήσι τοῦ Τιμίου Προδρόμου τῆς Ἄνω Χώρας οἱ Ἀξιωματικοί καί οἱ ὁπλίτες τοῦ τάγματος στό ὁποῖο ὑπηρετοῦσε ὁ Ὅσιος, ὁ ὁποῖος συγκαταλέγεται μεταξύ τῶν ὁπλιτῶν-δωρητῶν. Κατά τήν διάρκεια τῆς προβολῆς τῶν εἰκόνων, πού φυλάσσονται στήν Ἱερά Μητρόπολη, ὁ ὅσιος Παΐσιος ἀκουγόταν νά ψάλλει στίχους ἀπό τούς ψαλμούς τοῦ Δαβίδ. Στήν συνέχεια παρουσιάστηκε συνοπτικά ἡ διδασκαλία τοῦ Ὁσίου πού ἀφορᾶ τήν ἐπιλογή τοῦ τρόπου τῆς ζωῆς (γάμος ἤ μοναχισμός), τίς σχέσεις τῶν συζύγων καί τήν ἀνατροφή τῶν παιδιῶν καί διαβάστηκαν ἀποσπάσματα ἀπό τόν Δ΄ τόμο τῆς σειρᾶς «Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου Λόγοι», στά ὁποῖα ὑπογραμμίζεται, μέσα ἀπό καθημερινά, ἀλλά καί ἀπό τραγικά γεγονότα, ἡ θυσιαστική ἀγάπη πού πρέπει νά συνδέη τά μέλη μιᾶς χριστιανικῆς οἰκογένειας. Τά ἀποσπάσματα αὐτά, ὅπως καί τοῦ βιβλίου «Βίος Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου», διάβασαν ἡ κ. Ἑλένη Καραγιάννη καί ἡ κ. Ἀγγελική Λαουρδέκη.

Τήν ἐκδήλωση ἔκλεισε ὁ Σεβασμιώτατος, ὁ ὁποῖος συγκινημένος ἀναφέρθηκε στούς στενούς πνευματικούς δεσμούς πού εἶχε μέ τόν ὅσιο Παΐσιο, ἕναν εὐλογημένο ἄνθρωπο καί μεγάλο ἀσκητή, τοῦ ὁποίου ἡ βιοτή, ὅπως εἶπε, μπορεῖ νά παραλληλισθῆ μέ ἐκείνη τοῦ Ρώσου ὁσίου Σεραφείμ τοῦ Σαρώφ.  Ὅ,τι εἶναι ὁ ὅσιος Σεραφείμ γιά τούς Ρώσους καί ὅλο τόν κόσμο, εἶναι ὁ ὅσιος Παΐσιος γιά τούς Ἕλληνες, τούς Βαλκάνιους, τούς Ρωμηούς. Εἶπε ὅτι ὑπάρχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά πού τούς συνδέουν, παρουσίασε μάλιστα τέσσερα ἀπό αὐτά, τά ὁποῖα τεκμηρίωσε μέ γεγονότα μέσα ἀπό τούς βίους τους. Αὐτά εἶναι: (1) ἡ ἀγάπη τους γιά τήν ἔρημο, (2) ἡ ἀνιδιοτελής ἀγάπη τους γιά τόν κόσμο, (3) ἡ ἐπικοινωνία τους μέ τήν ἄλογη κτίση καί (4) ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τήν ὁποία ἔβλεπαν ἐπάνω τους οἱ ἄνθρωποι, μέ ἰδιαίτερη ἔνταση μάλιστα ὁρισμένοι πού εἶχαν βαθιές ἀναζητήσεις.

*

Σ’ αὐτήν τήν ἐκδήλωση ἡ πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἀγάπης κ. Παρασκευή Σχοινᾶ καί ἡ Ἀντιπρόεδρος κ. Ἑλένη Χοχτούλα, μετά ἀπό σχετική προσλαλιά τῆς κ. Χριστίνας Καρανικόλα-Σχοινᾶ ἐπέδωσαν στόν  Σεβασμιώτατο κ. Ἱερόθεο, ἐκ μέρους τῶν μελῶν τοῦ Συνδέσμου, ἀναμνηστική πλακέτα καί εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, μέ ἀφορμή τήν συμπλήρωση 20ετοῦς ἀρχιερατείας στήν Ναύπακτο, ἐκφράζοντας ἔτσι τήν εὐγνωμοσύνη, τόν σεβασμό καί τήν ἀγάπη τῶν μελῶν του γιά τήν πλούσια ποιμαντική καί πνευματική προσφορά του.
Χ.Κ.-Θ.