Ὕμνοι στήν «ἀπειροδύναμον ἀγαθότητα τῆς θεαρχικῆς ἀσθενείας»

Ὁ ἅγιος Διονύσιος γιά νά ἐπαινέση τόν διδάσκαλό του, τόν ἅγιο Ἱερόθεο, στόν ὁποῖο στηρίζει τήν ὅλη θεολογία του, ἀναφέρεται στήν παρουσία του στήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου καί τούς ὕμνους πού ἔψαλε ἐκεῖνος στήν Θεοτόκο καί ἔτσι γίνεται ἀναφορά σέ αὐτό τό γεγονός. Γράφει ὅτι ὁ Ἱερόθεος διακρίθηκε κατά τήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου μεταξύ τῶν θεολήπτων, θεοπνεύστων ἀνδρῶν πού ὕμνησαν τήν Θεοτόκο, μετά τούς Ἀποστόλους.

Γράφοντας στόν Ἀπόστολο Τιμόθεο τοῦ ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ Ἱερόθεος «καί πολλοί τῶν ἱερῶν ἡμῶν ἀδελφῶν» συνάχθηκαν «ἐπί τήν θέαν τοῦ ζωαρχικοῦ καί θεοδόχου σώματος» τῆς Θεοτόκου∙ ἦταν παρόντες ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος καί ὁ Πέτρος «ἡ κορυφαία καί πρεσβυτάτη τῶν θεολόγων ἀκρότης». Ὅταν μετά τήν θέα τοῦ ἱεροῦ σκηνώματος τῆς Θεοτόκου θεωρήθηκε καλό νά ὑμνήσουν ὅλοι, κατά τήν δύναμή του ὁ καθένας, «τήν ἀπειροδύναμον ἀγαθότητα τῆς θεαρχικῆς ἀσθενείας», δηλαδή τήν θεαρχική κένωση, τήν ἑκούσια κατάβαση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, τότε μετά τούς θεολόγους, δηλαδή τούς Ἀποστόλους, ὁ Ἱερόθεος ὑπερέβαλε ὅλους τούς ἄλλους ἱερομύστες. Αὐτός ὑμνώντας τήν Θεοτόκο βρισκόταν σέ ἔκσταση, ἔπασχε τά θεῖα σέ κοινωνία μέ τά ὑμνούμενα, καί ἀπό ὅσους τόν ἄκουγαν καί τόν ἔβλεπαν, καί γνωριζόταν καί δέν γνωριζόταν, ἐπειδή εἶχε ὑποστῆ κατά τήν ὑμνωδία τήν θεία ἀλλοίωση.

Γράφει χαρακτηριστικά: (Ὁ Ἱερόθεος) «πάντων ἐκράτει μετά τούς θεολόγους, ὡς οἶσθα, τῶν ἄλλων ἱερομυστῶν, ὅλος ἐκδημῶν, ὅλος ἐξιστάμενος ἑαυτοῦ, καί τήν πρός τά ὑμνούμενα κοινωνίαν πάσχων, καί πρός πάντων ὧν ἠκούετο καί ἑωρᾶτο, καί ἐγινώσκετο καί οὐκ ἐγινώσκετο, θεόληπτος εἶναι καί θεῖος ὑμνολόγος κρινόμενος».

(Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Οἱ Θεομητορικές Ἑορτές)