Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἰερόθεος στὸν «Ἐθνικὸ Κήρυκα» ΗΠΑ

Συνέντευξη στὸν Θεόδωρο Καλμοῦκο (2-5-2020)

ΒΟΣΤΩΝΗ. Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἰερόθεος, ἐκπρόσωπος Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος γιὰ τὶς ἀποφάσεις ποὺ ἀφοροῦν στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας λόγῳ κορωνοϊοῦ, μίλησε ἀποκλειστικὰ στὸν «Ἐθνικὸ Κήρυκα». Ὁ Μητροπολίτης Ἰερόθεος ἀναφέρθηκε στοὺς κλειστοὺς ναοὺς καὶ γενικὰ στὰ ἀπαγορευτικὰ μέτρα γιὰ τὴ λατρεία συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδας. Στὸ διάγγελμα τοῦ πρωθυπουργοῦ Κυριάκου Μητσοτάκη, τὸ ἄνοιγμα τῶν ναῶν καὶ τὴν ἐξίσωση τῶν ναῶν μὲ τὰ κομμωτήρια καὶ τὶς ἐπιχειρήσεις. Γιὰ τὴ λεγόμενη «ἰδιωτικὴ λατρεία», γιὰ τὴν ἀλλαγὴ στὸν τρόπο τῆς Θείας Κοινωνίας, γιὰ τὶς συλλήψεις ἱερέων κατὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα, ἐνῷ ἔπλεξε τὸ ἐγκώμιο τῆς Ὁμογένειας τῆς Ἀμερικῆς. Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ἰερόθεος εἶναι ἐκ τῶν ἐπιφανέστερων καὶ λογίων ἱεραρχῶν τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας γενικότερα, μὲ πλούσιο ποιμαντικό, κοινωνικὸ καὶ συγγραφικὸ ἔργο, καθότι τυγχάνει ἐμβριθὴς θεολόγος. Ἡ συνέντευξη ἔχει ὡς ἑξῆς:

***

«Ἐθνικὸς Κήρυκας»: Σεβασμιώτατε, ποιές οἱ σκέψεις σας γιὰ τὸ διάγγελμα τοῦ κ. Μητσοτάκη γιὰ τὸ ἄνοιγμα τῶν ναῶν;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Νομίζω ὅτι ἦταν ἱκανοποιητικὸ καὶ δίκαιο. Ἀνεγνώρισε τὴν προσφορὰ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καὶ τοῦ Κλήρου γιὰ τὴν ὑπεύθυνη στάση ποὺ τήρησαν στὴν ἀντιμετώπιση τοῦ νέου κορωνοϊοῦ καὶ ἀνακοίνωσε τὸ ἄνοιγμα τῶν Ναῶν γιὰ τὴ Θεία Λειτουργία καὶ τὴν προσευχὴ τῶν χριστιανῶν. Ἔτσι, τὸ σύνθημα ποὺ ὑπάρχει μέχρι τώρα «μένουμε στὸ σπίτι», γιὰ μᾶς τοὺς χριστιανοὺς εἶναι «πηγαίνουμε στὸ σπίτι μας», ποὺ εἶναι ὁ Ἱερὸς Ναός.

«Ε.Κ.»: Ἀλήθεια τί θὰ πεῖ ἰδιωτικὴ λατρεία; Δὲν βρέθηκε κανεὶς νὰ ἐξηγήσει στὴν κυβέρνηση τί εἶναι Ἐκκλησία καὶ λατρεία;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Πράγματι, ἡ λεγόμενη ἀπὸ μερικοὺς «ἰδιωτικὴ λατρεία» γιὰ μᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, εἶναι ἀκατανόητη καὶ παράδοξη. Ἄλλο εἶναι ἡ «κατ' ἰδίαν προσευχή», ποὺ γίνεται ἀπὸ ὅλους μας στὸ σπίτι μας, στὴν ἐργασία μᾶς κ.λπ., καὶ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ἐμποδίσει σὲ αὐτό, ἀλλὰ δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε λόγο γιὰ «ἰδιωτικὴ λατρεία». Κάθε λειτουργικὴ προσευχή, καὶ αὐτὴ ἡ ἴδια ἡ θεία Λειτουργία, εἶναι κοινὴ καὶ ταυτόχρονα οἰκουμενική, παγκόσμια, δὲν εἶναι ποτὲ ἰδιωτική. Τὸ ὅτι ἐπισημαίνετε αὐτὴ τὴν ἀντορθόδοξη φράση «ἰδιωτικὴ λατρεία» δείχνει τὸ ἐκκλησιολογικό σας φρόνημα.

«Ε.Κ.»: Πῶς αἰσθάνεστε ποὺ ἀντιμετωπίζεται ἡ Ἐκκλησία σὲ ἴση διαβάθμιση μὲ τὰ κομμωτήρια ἢ ἄλλες ἐπιχειρήσεις;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Τὸν τελευταῖο καιρὸ μερικοὶ ὁμιλοῦσαν συνεχῶς γιὰ τὸ ἄνοιγμα τῶν κομμωτηρίων καὶ τῶν ἐπιχειρήσεων, γιὰ νὰ κινηθεῖ τὸ ἐμπόριο, καὶ αὐτὸ ἔπρεπε νὰ γίνει, χωρὶς ὅμως νὰ κάνουν λόγο γιὰ τὸ ἄνοιγμα τῶν Ἱερῶν Ναῶν. Φαίνεται ἐνδιαφέρονταν περισσότερο γιὰ τὴν οἰκονομία, παρὰ γιὰ τὸ μυστήριο τῆς θείας Οἰκονομίας, ὅπως βιώνεται μέσα στὴ Θεία Λειτουργία. Ὅμως ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καὶ κοινωνία Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων καὶ δίνει ἀπαντήσεις στὰ ἀγωνιώδη προβλήματα τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου. Ὅσοι δὲν δίνουν σημασία σὲ αὐτὲς τὶς ἐσωτερικὲς ἀναζητήσεις τοῦ ἀνθρώπου, ἀφήνουν τὸν ἄνθρωπο ὑπανάπτυκτο πνευματικὰ καὶ ἀνερμάτιστο, ἀκόμη καὶ τότε ποὺ ἐπιτυγχάνει ἐπαγγελματικὰ καὶ ἐπιχειρηματικά.

«Ε.Κ.»: Ποιά θὰ ἦταν μία συμβουλή σας πρὸς τὸν πρωθυπουργὸ Μητσοτάκη ἔπειτα ἀπὸ τὸ διάγγελμα;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Πράγματι, ὁ Πρωθυπουργὸς ἔδειξε τὰ ἡγετικά του προσόντα καὶ ἀντιμετώπισε τὸν «ἀόρατο» αὐτὸν ἐχθρό, ἐννοῶ τὸν νέο ἰό, μὲ ὑπευθυνότητα καὶ γενναιότητα. Κυρίως ἔδωσε ἰδιαίτερη σημασία στοὺς ἐπιστήμονες καὶ ἄκουγε τὶς εἰσηγήσεις τους. Θὰ εὐχόμουν πάντοτε νὰ διακρίνεται ἀπὸ αὐτὰ τὰ προσόντα καὶ κυρίως τὴν ψυχραιμία καὶ τὴ νηφαλιότητα.

«Ε.Κ.»: Τί σκέψεις περνοῦσαν ἀπὸ τὸ μυαλό σας καὶ ποιά βιώματα νιώθατε ὡς Ἐπίσκοπος καθὼς τελούσατε τὶς Ἱερὲς Ἀκολουθίες μέσα σὲ ἀδειανοὺς Ναοὺς χωρὶς τὴν παρουσία τῆς Ἐκκλησίας;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Αὐτὸ ἦταν μιὰ πρωτόγνωρη ἐμπειρία σὲ μένα ὡς Κληρικοῦ καὶ Ἐπισκόπου. Βεβαίως, τὴν ἔχω ζήσει στὸ παρελθόν, σὲ Σκῆτες καὶ στὴν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὅρους, ὅταν συμμετεῖχα σὲ Θεία Λειτουργία μὲ ἐλάχιστους μοναχούς, καὶ αἰσθανόμουν ὅτι εἶχα μπροστά μου ὅλο τὸν κόσμο. Ἐπίσης, τὴν ἔζησα στὴν ἐμπόλεμη κατάσταση στὸν Λίβανο. Ὅμως, στὴν παροῦσα περίσταση αἰσθανόμουν τὴν ἀπουσία τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τοὺς Ναούς, ἀλλὰ κατὰ παράδοξο τρόπο αἰσθανόμουν καὶ τὴν παρουσία τούς, ἀφοῦ προσευχόμουν γιὰ ὅλους αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους, γνωστοὺς καὶ ἀγνώστους.

«Ε.Κ.»: Θὰ μποροῦσαν νὰ ἦταν ἀλλιῶς τὰ πράγματα καὶ πῶς;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Δὲν νομίζω αὐτὴν τὴν περίοδο τῆς πανδημίας νὰ γίνονταν τὰ πράγματα διαφορετικά. Ὑπῆρχε ὄντως ἕνα ἀντικειμενικὸ γεγονός, ὅτι ὁ νέος κορωνοϊὸς εἶναι ἄγνωστος καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἀντιμετωπισθεῖ ἐπαρκῶς. Θεωρῶ ὅτι ἦταν μιὰ οἰκονομία καὶ σοφὴ ἀπόφαση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καὶ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος νὰ γίνονται οἱ Ἀκολουθίες κεκλεισμένων τῶν θυρῶν, ἀφ' ἑνὸς μὲν γιὰ νὰ προφυλάξουμε τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τὴ διασπορὰ τοῦ ἰοῦ καὶ τὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὸ βάρος ὅτι συνετέλεσε σὲ αὐτὴν τὴν διασπορά, ἀφ' ἑτέρου δὲ γιὰ νὰ μάθουμε καὶ λίγο τὴν ἡσυχαστικὴ καὶ νηπτικὴ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας.

«Ε.Κ.»: Ἔχετε γνώμη γιὰ τὶς συλλήψεις κάποιων ἱερέων, διότι κοινώνησαν πιστούς, εἴτε διότι οἱ θύρες τοῦ Ναοῦ ἦταν ἀνοικτές;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Νομίζω ὅτι ἡ κατάσταση αὐτὴ τοῦ «ἀόρατου πολέμου» ἦταν πρωτόγνωρη καὶ ἀσυνήθιστη ἀπὸ ὅλους μας καὶ αὐτὸ προκάλεσε κάποια ἀμηχανία. Ἴσως τὰ ὄργανα τῆς Πολιτείας ἔδειξαν ἕναν ὑπερβάλλοντα ζῆλο, γιὰ λόγους ποὺ ἐκεῖνα γνωρίζουν. Πάντως, ὅλοι οἱ κληρικοὶ καὶ οἱ λαϊκοὶ πρέπει νὰ μάθουμε καὶ νὰ ἐφαρμόζουμε τὶς βασικὲς ἀρχὲς τῆς ἐκκλησιολογίας, ὅτι, δηλαδή, τὸ πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας εἶναι συνοδικὸ καὶ ἱεραρχικό. Συνοδικότητα χωρὶς ἰεραρχικότητα εἶναι ἕνας Προτεσταντισμός, καὶ ἰεραρχικότητα χωρὶς συνοδικότητα εἶναι ἕνας Ρωμαιοκαθολικισμός.

«Ε.Κ.»: Μήπως θὰ πρέπει νὰ ἀλλάξει ὁ τρόπος τῆς Θείας Μεταλήψεως; Ἄλλωστε ἐπὶ αἰῶνες ἡ μετάληψη γινόταν μὲ τὸν τρόπο ποὺ κοινωνοῦν οἱ Ἐπίσκοποι καὶ Ἱερεῖς μέχρι σήμερα.

Μήτρ. Ἰερόθεος: Κατ' ἀρχὰς πρέπει νὰ πῶ τὸ αὐτονόητο καὶ δεδομένο ὅτι τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ τεθεωμένη Σάρκα τοῦ Λόγου καὶ εἶναι τὸ πνευματικὸ ἐμβόλιο ἐναντίον τοῦ θανατηφόρου ἰοῦ τοῦ ἀρχεκάκου ὄφεως καὶ πραγματικὴ ἕνωσή μας μὲ τὸν Χριστό. Ἡ βάση εἶναι ὅτι οἱ πιστοὶ πρέπει νὰ προσέρχονται στὴ Θεία Κοινωνία «μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης», μὲ τὴν πίστη ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ ζωή τους καὶ ὄχι ὁ θάνατός τους. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δὲν πρέπει νὰ ἐκκοσμικεύεται καὶ νὰ ἐκπροτεσταντίζεται, ἀλλὰ νὰ προσφέρει τὸν Χριστὸ ὡς «φάρμακον ἀθανασίας». Ἡ τυχὸν λειτουργικὴ ἀλλαγὴ σὲ τέτοια θέματα δὲν γίνεται μὲ αὐθαίρετες πρωτοβουλίες καθενός, ἀλλὰ ἀπὸ Πανορθόδοξες Συνόδους.

«Ε.Κ.»: Ποιά ἡ γνώμη σας γιὰ τὴν Ὁμογένεια τῆς Ἀμερικῆς; Τί εἴμαστε ἐμεῖς γιά σας;

Μήτρ. Ἰερόθεος: Ἡ Ὁμογένεια τῆς Ἀμερικῆς εἶναι ἕνα ἐκλεκτὸ ποίμνιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου. Μᾶς συνδέει μαζί τους τὸ ἴδιο αἷμα, ἡ ἴδια παράδοση, τὸ ἴδιο πνεῦμα, καὶ καυχόμαστε γι' αὐτήν. Ἔχω ἔλθει πολλὲς φορὲς στὴν Ἀμερικὴ καὶ χαίρομαι γιὰ τὴ σημαντικὴ θέση τους στὴν ἀμερικανικὴ κοινωνία, τὴ συμμετοχή τους στὴν Ἐκκλησία, τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖον ἐκκλησιάζονται, δηλαδὴ μὲ τάξη, καὶ τὴν ἀγάπη τους πρὸς τὸν πλησίον. Ὡς Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου χαίρομαι ποὺ συναντῶ στὴν Ἀμερικὴ πολλοὺς ἀπὸ τὴν περιφέρειά μας καὶ ἔχουν ἔντονη δραστηριότητα, ὅπως τὴν Ἀδελφότητα Ναυπακτίων καὶ ἄλλους ἐπιστήμονες καὶ ἐπιχειρηματίες. Χαίρομαι, λοιπόν, ποὺ μὲ τὴ συνέντευξη αὐτὴ ἐπικοινωνῶ μὲ ὅλους τοὺς Ἕλληνες-Ρωμηοὺς στὴν Ἀμερικὴ καὶ εὐγνωμονῶ καί σας, ἀγαπητὲ κ. Θεόδωρε Καλμοῦκο, γιατί μοῦ δώσατε αὐτὴν τὴν εὐκαιρία νὰ ἐπικοινωνήσω μὲ ὅλους τοὺς ὁμογενεῖς μας στὴν Ἀμερική, τοὺς ὁποίους θαυμάζω γιὰ τὴν ζωντάνια τους καὶ τὴν προσφορά τους.

Δημοσιεύθηκε στὸν «ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ» ΗΠΑ, 2-5-2020