Skip to main content

Συνέντευξη Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου στόν δημοσιογράφο Ἄρη Πορτοσάλτε

Ἀπομαγνητοφωνημένη. Μεταδόθηκε τήν Μεγάλη Παρασκευή 17 Ἀπριλίου 2020 ἀπό τόν Ρ/Σ ΣΚΑΪ

Ἀκοῦστε τὴν συνέντευξη

 

Ναυπάκτου ΙερόθεοςἌρης Πορτοσάλτε: Πρίν ἀπό δύο ἡμέρες, τήν Μεγάλη Τετάρτη, ὅπως εἶχα ὑποσχεθῆ πρός ἐσᾶς καί πρός τόν ἴδιον, μίλησα μέ τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπακτίας καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεο. Ἡ συζήτησή μας ἔγινε, ἠχογραφήθηκε τό πρωϊνό τῆς Μεγάλης Τετάρτης.

*
Ἄρης Πορτοσάλτε: Σεβασμιώτατε, καλημέρα σας.

Ναυπάκτου Ἱερόθεος: Καλημέρα σας, κ. Πορτοσάλτε.

Ἄρης Πορτοσάλτε: Χαίρομαι πολύ πού τά λέμε μετά ἀπό πολλά χρόνια εἶναι ἡ ἀλήθεια. Εἴχαμε συναντηθῆ σέ μία ἀπό τίς δράσεις τοῦ «Ὅλοι μαζί μποροῦμε» καί εἴχαμε ἀναπτύξει μία πολύ ὡραία καί παραγωγική συζήτηση, θά ἔλεγα. Χαθήκαμε αὐτές τίς μέρες σέ αὐτά τά ζητήματα τά ὁποῖα πίκραναν καρδιές εἶναι ἡ ἀλήθεια, ἀλλά πλησιάζοντας τήν μεγάλη μέρα νομίζω ὅτι καταλαγιάζουν τά πάθη καί πορευόμαστε ὅλοι σέ αὐτόν τόν δρόμο τῆς ἀγάπης, πού δέν τό βρίσκουμε καί πολύ εὔκολα. Φέτος καί μέ αὐτές τίς εἰδικές συνθῆκες λόγω αὐτοῦ τοῦ ἰοῦ νομίζετε ὅτι ἀνοίγει ἡ καρδιά μας ἀκόμη περαιτέρω, Σεβασμιώτατε; Τί λέτε;

Ναυπάκτου Ἱερόθεος: Πρῶτα θέλω καί ἐγώ νά σ' εὐχαριστήσω γιατί μετά ἀπό τόσα χρόνια συναντιόμαστε. Πρέπει ἀκριβῶς νά πῶ ὅτι ὅλων ἡ καρδιά πικράθηκε καί πιό πολύ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καί γενικότερα τῆς Ἐκκλησίας, γιατί ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι μόνο ἡ Ἱερά Σύνοδος, ἡ Ἱερά Σύνοδος ἐκφράζει τήν φωνή τῆς Ἐκκλησίας, Ἐκκλησία εἶναι ὅλοι, καί ἐσεῖς καί ὅλοι οἱ πιστοί, δέν εἶναι εὔκολο πράγμα νά στερῆ κανείς τίς ἀκολουθίες καί τήν θεία Λειτουργία καί τήν θεία Κοινωνία αὐτές τίς ἡμέρες. Διότι, ὅπως ξέρετε, ἡ καρδιά τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ Θεία Εὐχαριστία καί καρδιά τῆς Θείας Εὐχαριστίας εἶναι ἡ θεία Κοινωνία καί εἶναι ὁ Σταυρός καί ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.

Ὅλοι πικραθήκαμε, ἀλλά ἔχουμε ἀπέναντί μας ἕναν μεγάλο ἐχθρό καί μάλιστα ἀόρατο ἐχθρό, πού εἶναι ὁ λεγόμενος κορωνοϊός, ὁ covid-19, τόν ὁποῖο πρέπει νά ἀντιμετωπίζουμε ὄχι ἁπλῶς γιατί πρέπει ἐκεῖνον νά ἀντιμετωπίζουμε, ἀλλά γιά τήν ὑγεία τῶν συνανθρώπων μας καί τήν δική μας. Ἔχει πολύ μεγάλη σημασία αὐτό καί πρέπει νά συντασσόμαστε μέ τήν ὑπεύθυνη Πολιτεία, ἡ ὁποία στήν συγκεκριμένη περίπτωση ἔβαλε ὡς στρατηγό ἀντιμετωπίσεως αὐτῆς τῆς καταστάσεως μία ἐπιστημονική ὁμάδα καί τήν ἐπιστημονική κοινότητα καί ὅλος ὁ πολιτικός κόσμος, ἀπό ὅ,τι ἔχω καταλάβει, ἔχει συνταχθῆ μέ αὐτό τό πράγμα. Ἑπομένως καί ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι κάτι ἔξω ἀπό τήν κοινωνία, εἶναι μέσα στόν χῶρο, μέσα στήν κοινωνία, συνδέεται πολύ στενά ἡ Ἐκκλησία, ἡ θεολογία μέ τήν ἱστορία.

Α.Π.:. Μπορεῖ νά ἐπηρεάση αὐτή ἡ διαδικασία ἡ ὁποία εἶναι μία διαδικασία ἀμύνης, ὑπερασπίσεως τοῦ βασικοῦ ἀγαθοῦ τοῦ ἀνθρώπου πού εἶναι ἡ ἴδια ἡ ζωή καί ἡ ὑγεία καί αὐτά εἶναι συνυφασμένα, μπορεῖ αὐτή ἡ διαδικασία νά μειώση τήν δύναμη τῆς πίστεως, Σεβασμιώτατε;

Ν.Ι.: Κοιτάξτε εἶναι πολύ βαθιά ἡ πίστη τοῦ ἀνθρώπου στόν Θεό. Ὁ κάθε ἄνθρωπος πιστεύει σέ ἕναν Θεό, ἀλλά ἐμεῖς ἐδῶ μεγαλώσαμε σ' αὐτήν τήν κουλτούρα, σ' αὐτόν τόν πολιτισμό, σ' αὐτήν τήν παράδοση πού ἔχει ὡς κέντρο αὐτήν τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Αὐτό δέν μπορεῖ νά μειωθῆ, εἴμαστε ζυμωμένοι ἀπό τά μικρά μας χρόνια μέ αὐτό τό γεγονός.

Κάνει ἰδιαίτερη ἐντύπωση τό ὅτι καί οἱ ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι δέν ἐκκλησιάζονται συχνά, τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα ἔρχονται στήν ἐκκλησία, τήν Μεγάλη Παρασκευή ἐπίσης, τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ τό βράδυ. Θέλω νά πῶ ὅτι δέν εἶναι εὔκολο νά πετάξη κανείς αὐτήν τήν πίστη. Ξέρουμε καθεστῶτα ὁλοκληρωτικά, ὅπως στήν Ρωσία καί ἀλλοῦ, πού προσπάθησαν 70 χρόνια νά χτυπήσουν ἤ νά ἐξαφανίσουν τήν πίστη καί βλέπετε δέν μπόρεσαν τίποτα νά κάνουν. Εἶναι πολύ βαθύ αὐτό τό ὁποῖο ζοῦμε.

Α.Π.:. .Ναί. Ἕνα εἶναι αὐτό, ἀλλά ἀπό τήν ἄλλη πλευρά ἐκφράστηκε πολλές φορές ἀπό τό σῶμα τῆς Ἱεραρχίας, θά μποροῦσα νά πῶ, ὄχι τῆς Ἐκκλησίας μέ τήν εὐρύτερη ἔννοια τύπου μέ τή συμμετοχή τῆς κοινωνίας, ἐκφράζεται μία ἀγωνία ὡς πρός τίς ἰδέες τοῦ διαφωτισμοῦ οἱ ὁποῖες φέρουν ἕναν ἀντικληρικαλισμό, αὐτός νομίζετε ὅτι ἔχει ἔδαφος σήμερα στήν κοινωνία καί πόσο μπορεῖ νά ἐπηρεάση τμήματα τῆς κοινωνίας;

Ν.Ι.: Εὐχαριστῶ πολύ γιά τό ἐρώτημα αὐτό. Ὁ Διαφωτισμός ἦταν ἕνα γεγονός τοῦ 18ου αἰῶνος, δέν σημαίνει ὅτι δέν ὑπάρχει καί σήμερα, ἀλλά μετά ἔχουμε μετεξέλιξη, τόν 19ο αἰώνα ἔχουμε τόν ρομαντισμό, μετά δημιουργήθηκε ὁ νεωτερισμός καί στόν 20ό αἰώνα ἔχουμε τόν μετανεωτερικό ἄνθρωπο, τήν μεταμοντέρνα ἐποχή. Ὅλα αὐτά τά ρεύματα κυκλοφοροῦν μέσα στήν κοινωνία. Νομίζω ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι πολύ βαθιά.

Ἄς ποῦμε γιά τόν λεγόμενο μεταμοντερνισμό. Ὁ Κένεθ Γκέργκεν εἶπε ὅτι ὁ μετανεωτερικός ἄνθρωπος διακρίνεται γιά τρία γνωρίσματα: τό πρῶτο εἶναι ὁ κορεσμός, ὁ κοινωνικός κορεσμός, αἰσθάνεται δηλαδή ὅτι ἔχει ἕναν κορεσμό στό περιβάλλον στό ὁποῖο ζῆ, τό δεύτερο εἶναι ὁ πολλαπλασιασμός τῶν σχέσεων, θέλει δηλαδή συνεχῶς νά φεύγη ἔξω καί τό τρίτο εἶναι ὁ ἐποικισμός τοῦ ἑαυτοῦ, δηλαδή φέρνει ἄλλες παραδόσεις μέσα στόν ἑαυτό του.

Νομίζω ὅτι τώρα θά ἀλλάξουν πολλά πράγματα καί μέ τόν κορωνοϊό. Ἤδη περιορίζεται ὁ ἄνθρωπος μέσα στό σπίτι του, μέσα στήν οἰκογένειά του, μέσα στόν κοινωνικό χῶρο. Θά βρῆ ἄλλους τρόπους νά τό ξεπεράση. Νομίζω μπαίνουμε σέ μία ἄλλη ἐποχή. Καί μέ τό νόημα αὐτῆς τῆς ἐποχῆς θά προσαρμοστοῦν καί οἱ Κυβερνήσεις στό πῶς θά διοικοῦνται καί ἡ Βουλή καί ἡ παιδεία πῶς θά μεταδίδη τήν μόρφωση.

Νομίζω ὅτι πέρα ἀπό τά ρεύματα τά ἰδεολογικά τά ὁποῖα ὑπάρχουν καί πάντοτε ὑπῆρχαν καί θά ὑπάρξουν, ὑπάρχει μία δημοκρατία στόν τόπο μας, δέν μπορεῖ κανείς νά ἀρνηθῆ τόν ἄλλον νά λέη ὅ,τι θέλει. Νομίζω ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι κάτι τό βαθύ, ἡ Ἐκκλησία ἀντιμετωπίζει τά ὑπαρξιακά προβλήματα τοῦ ἀνθρώπου, τί εἶναι ἡ ζωή, τί εἶναι ὁ θάνατος, ποιό εἶναι τό νόημα τῆς ὕπαρξης, γιατί ζῶ, γιατί πεθαίνω, τί γίνεται ἡ ψυχή μετά τόν θάνατο, αὐτά δέν μπορεῖ νά τά ἀντιμετωπίζη ἕνας λογικοκρατούμενος ἄνθρωπος.

Α.Π.:.. Προφανῶς χρειάζεται ἡ μεταφυσική καί κάπου νά ἀκουμπήση ὁ ἄνθρωπος γιά νά ἀνακουφίση τήν ψυχή του, Σεβασμιώτατε, ἀλλά ἡ Ἐκκλησία…...….

Ν.Ι.: Ἄν μοῦ ἐπιτρέπετε κ. Πορτοσάλτε, ἐπειδή χρησιμοποιήσατε τήν λέξη μεταφυσική· τήν μεταφυσική τήν χρησιμοποιοῦσε ὁ Πλάτων καί ὁ Ἀριστοτέλης, ὅτι ὑπάρχει ἕνας θεός πού εἶναι ἔξω ἀπό τόν κόσμο, εἶναι ὁ θεός, τό ὄν πού ἔχει μέσα του τίς ἰδέες κτλ. ἐμεῖς στήν Ἐκκλησία δέν πιστεύουμε σέ μεταφυσική γιατί ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος, ἐνηνθρώπησε, προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, ἀγάπησε τούς ἀνθρώπους, ἀγάπησε τήν πόρνη γυναίκα, τούς ληστές καί τά λοιπά, ὁπότε εἶναι κάτι ἄλλο, δέν εἶναι ἁπλῶς μεταφυσική ἡ ὀρθόδοξη θεολογία.

Α.Π.:.. Ἐδῶ ἐκφράζονται ἀμφιβολίες καί ἐννοῶ πάλι τήν Ἐκκλησία ὡς τήν Ἱεραρχία καί τούς Κληρικούς νά ἀντλήσουν καί νά μεταδώσουν μηνύματα πού νά μποροῦν νά βοηθήσουν τόν σύγχρονο ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος περνάει ἀπό πολλές φάσεις ἀναθεωρητισμοῦ καί ἀμφισβήτησης, μέ τίς ἀμφιβολίες πού κουβαλᾶμε ὅλοι πάνω μας, ἄν δηλαδή μπορεῖ νά ἀποτελέση ἡ πίστη μία σημαντική βοήθεια στό νά ξεπεράσουμε σημαντικά θέματα ζωτικῆς σημασίας πού μᾶς ἐπηρεάζουν κατά καιρούς καί εἰδικότερα σέ ὁρισμένες περιόδους ἀκόμη πιό ἔντονα.

Ν.Ι.: Εὐχαριστῶ πάρα πολύ καί πάλι γιά τήν ἐρώτηση. Κάνετε πολύ εὔστοχες ἐρωτήσεις καί θά μποροῦσα νά μιλήσω πολλή ὥρα γι' αὐτά.  Ἀκριβῶς ἐδῶ εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας, γενικότερα ἐννοῶ, ὄχι μόνο τήν Ἱερά Σύνοδο, ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι νά στέκεται σέ μερικά ἐξωτερικά μηχανικά, τυπικά πράγματα, εἶναι ἀκριβῶς νά εἰσέλθη στό βάθος καί νά δίνη στόν ἄνθρωπο νόημα ζωῆς.  Κάποτε ὁ Βασίλης ὁ Ραφαηλίδης, ὁ ὁποῖος ἦταν φίλος μου, μοῦ ἔλεγε ὅτι ὅλα τά πράγματα τά ὁποῖα ἔχουμε στήν ζωή μας δέν ἔχουν νόημα αὐτά καθ' ἑαυτά, στήν πραγματικότητα εἶναι ἀνόητα, δέν ἔχουν νόημα, ἔχουν νόημα ἀνάλογα μέ αὐτά πού δίνει ὁ καθένας, πού τά νοηματοδοτεῖ.

Αὐτό ἔχει μεγάλη σημασία, αὐτό θέλει ἡ Ἐκκλησία νά κάνη. Νά κάνη Χριστιανούς ὄχι ἁπλῶς τυπολάτρες, νά κάνη Χριστιανούς πού νά ἀντιμετωπίζουν τόν θάνατο, τήν ζωή, νά δίνουν νόημα σέ ὅλες τίς δυσκολίες, ἀκόμη καί στόν πόλεμο καί στήν ἀρρώστια καί στόν θάνατο καί στό κλείσιμο στό σπίτι. Ἄν δέν μάθουμε ἐμεῖς νά νοηματοδοτοῦμε τήν ζωή μας, ὅλα τά ἄλλα θά εἶναι ἀνόητα.

Α.Π.:.. Παρακολουθῶ τόν τρίτο κύκλο τῆς σειρᾶς the Crown, δέν ξέρω ἄν τό ἔχετε δεῖ…... ἄν σᾶς δοθῆ ὁ χρόνος θά εἶχε ἐνδιαφέρον, σᾶς τό προτείνω. Λοιπόν σ’ αὐτόν τόν τρίτο κύκλο εἶναι ὁ σύζυγος τῆς Βασιλίσσης τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου, ὁ ὁποῖος ξανασυναντᾶ τήν μητέρα του, ἀείμνηστη πλέον, τήν πριγκίπισσα Ἀλίκη, ἡ ὁποία ἦταν πολύ κοντά στήν Ὀρθοδοξία λοιπόν καί ἐνῶ ἔχει περάσει μία κρίση ἡ σχέση υἱοῦ καί μητρός, δέν θά μποῦμε στήν ἱστορία, στό τέλος τῆς ζωῆς της ἡ μητέρα του τοῦ λέει «γιά πές μου ἀπό πίστη πῶς πᾶς;». Καί αὐτό, τό σεναριακό σᾶς λέω, τόν βάζει καί ἀρχίζει καί τό ψάχνει καί ὁ ἴδιος μέσα του καί μετά ἀπό δύο ἐπεισόδια αὐτό τό «ἡ πίστη» τόν βοηθάει, αὐτή ἡ κουβέντα πού εἶχε ἀκούσει ἀπό τήν μητέρα του τόν βοηθάει νά ἀναπτύξη μία σχέση πεντηκονταετίας μέ τόν Ἱερέα πού ἦταν γιά τίς ἀνάγκες τῆς Βασιλικῆς οἰκογένειας, ὅπου αὐτός ὁ Ἱερέας, ὅπως μᾶς τόν δείχνει τό σενάριο, φωτισμένος συγκεντρώνει ἄλλους Ἱερεῖς οἱ ὁποῖοι καί αὐτοί ἔχουν φτάσει σέ ἕνα ἀδιέξοδο στή ζωή τους γιατί δέν μποροῦν νά βροῦν πῶς νά πλησιάσουν τόν σύγχρονο ἄνθρωπο καί ὅλοι μαζί ψάχνουν τόν ἑαυτό τους καί μέ βάση τήν πίστη προχωροῦν παρακάτω. Τό βρῆκα πολύ ἐνδιαφέρον γιά μία σύγχρονη ἐκδοχή, γιά τό πῶς δηλαδή ἡ Ἐκκλησία ὑπό τή μορφή τῆς πίστεως μπορεῖ νά σταθῆ δίπλα στόν σύγχρονο ἄνθρωπο.

Ν.Ι.: Ναί, πραγματικά, εἶναι ὅπως τό λέτε καί ἐγώ συμφωνῶ μέ αὐτό πού λέτε. Ἡ πίστη καί στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν εἶναι μία ἰδεολογία, δέν εἶναι κάτι ἐξωτερικό, δέν εἶναι κάτι διανοητικό, εἶναι ζωή, εἶναι σχέση καί ζωή. Ὅταν λέμε πίστη, λέει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς εἶναι «νόησις καί ὅρασις καρδίας», λοιπόν ἡ πίστη εἶναι κάτι βαθύ. Νομίζω ὅτι ἐκεῖ πρέπει νά ἀποβλέπουμε ὅλοι, στό πῶς νά νοηματοδοτοῦμε τήν ζωή μας, πῶς ἡ πίστη θά μᾶς βοηθήση νά λύνουμε τά δικά μας ἐσωτερικά προβλήματα.

Καί θά ἔλεγα ὅτι ἕνας Κληρικός, ὁ ὁποῖος ἔχει τήν πίστη ὡς κοινωνία, ὡς ζωή μέ τόν Θεό, μέ τούς ἀδελφούς, θά πρέπει νά λαμβάνη ὑπόψη του καί τά σύγχρονα δεδομένα, ὁπότε νά μιλάη στόν σύγχρονο συνάνθρωπο μέ μία ἄλλη γλώσσα, μέ μία σύγχρονη γλώσσα, χωρίς νά ἀλλοιώνεται καί νά γίνεται ἔκπτωση τῆς πίστεως. Νομίζω ὅτι πρέπει νά δοῦμε τόν ἄνθρωπο στό βάθος του, γιατί ὁπουδήποτε καί ἄν εἶναι οἱ ἄνθρωποι καί ὁτιδήποτε κι ἄν κάνουν, ἔχουν μέσα τους μία ἀναζήτηση καί ψάχνουν νά βροῦν νόημα ζωῆς καί μεταξύ τῶν ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι εἶναι σέ ἄλλους χώρους.
Χθές θυμόμασταν τήν πόρνη γυναίκα ἡ ὁποία βρῆκε στόν Χριστό αὐτήν τήν ἀγάπη τήν ὁποία δέν ἔβλεπε σέ ἄλλους πού εἶχαν ἐξωτερικά εὐκαιριακές σχέσεις. Ἄρα θέλω νά πῶ ὅτι καί ἐμεῖς οἱ Κληρικοί πρέπει νά ἔχουμε αὐτήν τήν πίστη καί νά τήν ζοῦμε ὡς ζωή καί ὄχι ἁπλῶς σάν συναίσθημα καί σάν ἐξωτερικό τυπικό, ἀλλά νά βλέπουμε τά σύγχρονα δεδομένα καί νά μιλᾶμε μέ μία γλώσσα τῆς ἐποχῆς μας.

Α.Π.:. Φέτος, Σεβασμιώτατε, τό ἔφεραν ἔτσι οἱ συνθῆκες, δηλαδή ἡ προάσπιση τῆς βασικῆς ἀξίας, δηλαδή τῆς ζωῆς καί τῆς ὑγείας, νά γιορτάσουμε μέ ἕναν τρόπο πού δέν μᾶς ἀρέσει, ἀλλά δέν μποροῦμε νά κάνουμε καί διαφορετικά τό Πάσχα πού εἶναι καί συνυφασμένο μέ τήν ἄνοιξη, μέ τόν ἑλληνικό τρόπο, δηλαδή τό ἐνσωματώνει ἡ Ὀρθοδοξία, τό εἴπατε καί ἐσεῖς προηγουμένως μέσα ἀπό αἰῶνες συνύπαρξης μέ τόν ἄνθρωπο σέ αὐτόν τόν τόπο, καί δημιουργεῖ εἰδικές, ἰδιαίτερες συνθῆκες ἑορτασμοῦ. Δέν θά τό κάνουμε αὐτό, θά τό περάσουμε στό σπίτι. Ἀλλά πεῖτε μας, σᾶς παρακαλῶ, γιά νά βοηθήσετε, γιατί αὐτόν τόν λόγο περιμένω νά ἀκούσω ἀπό σᾶς, ἀπό τούς Ἱεράρχες, φέτος δέν θά πάρουμε τό Ἅγιο Φῶς, ἔτσι ὅπως τό συνηθίζουμε, πῶς νά νιώσουμε ὅτι μπαίνει μέσα στήν ψυχή μας, Σεβασμιώτατε; Πῶς θά τό διατυπώνατε αὐτό πού προσπαθῶ νά σᾶς πῶ ἐγώ τώρα;

Ν.Ι.: Ναί, τό διατυπώνετε πάρα πολύ καλά. Ἔχει δύο πράγματα. Τό πρῶτο αὐτό πού είπατε ὅτι πράγματι, ὅπως ἔλεγε καί ὁ Max Weber ὅτι ἡ θρησκεία εἶναι ὁ πυρήνας τοῦ κάθε πολιτισμοῦ. Ἐδῶ δέν ἔχουμε θρησκεία, ἔχουμε Ἐκκλησία, ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ βάση καί ὁ πυρήνας τοῦ δικοῦ μας πολιτισμοῦ, γι' αὐτό δέν μποροῦμε νά νιώσουμε χωρίς τήν Ἐκκλησία, γιατί ἀλλιῶς ἀποδυναμώνεται καί ἀποσαθρώνεται ὅλος ὁ δικός μας πολιτισμός.

Τό δεύτερο αὐτό πού λέμε Ἐκκλησία, δέν εἶναι ἁπλῶς μία ἱερά ἀκολουθία. Ἡ ἱερά ἀκολουθία ἐκφράζει αὐτό πού εἶναι στό βάθος ἡ Ἐκκλησία. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι αὐτό πού φαίνεται ἐξωτερικά καί εἶναι αὐτό πού δέν φαίνεται. Ἕνας μοναχός, γιά παράδειγμα, στήν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους προσεύχεται γιά ὅλη τήν οἰκουμένη γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα καί αὐτή ἡ προσευχή ἔχει πολύ μεγάλη δύναμη.

Ἑπομένως, φέτος θά στερηθοῦμε καί στερούμαστε τίς ἀκολουθίες, ἄρα αὐτό θά μᾶς κάνη νά τίς ποθήσουμε ἀκόμη περισσότερο καί νά τίς νοσταλγοῦμε καί δεύτερον νά μάθουμε αὐτόν τόν ἐσωτερικό τρόπο ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἡ προσευχή, πού εἶναι ἡ ἀγάπη πρός τόν ἄλλο, πρός τόν Θεό, πού εἶναι ἡ φιλοθεΐα καί ἡ φιλανθρωπία. Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, γιά παράδειγμα, λέει ὅτι τό μεγαλύτερο πάθος εἶναι ἡ φιλαυτία, ὄχι νά ἀγαπῶ τόν ἑαυτό μου, εἶναι «ἡ ἄλογος τοῦ σώματος φιλία». Ὅποιος εἶναι φίλαυτος δέν μπορεῖ νά εἶναι φιλόθεος καί φιλάνθρωπος. Ὁπότε πρέπει νά μάθουμε ἕναν ἄλλο τρόπο ζωῆς, μυστικό, μέ τήν προσευχή, μέ τήν νοερά προσευχή, μέ τήν καρδιακή προσευχή, μέ τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τήν ἀγάπη πρός τούς ἀνθρώπους. Αὐτά μαζί πηγαίνουν.

Α.Π.:. Καί γιά νά ὁλοκληρώσουμε σιγά-σιγά τή συζήτησή μας, νομίζετε ὅτι θά χρειαζόμασταν σέ ἕνα μεταγενέστερο χρονικό διάστημα νά ξαναζήσουμε αὐτήν τήν ἑβδομάδα τοῦ θείου Πάθους ἤ νομίζετε ὅτι φέτος, ἔτσι ὅπως ἦρθαν τά πράγματα, νά συνεχίσουμε καί νά πᾶμε πιά νά βροῦμε τό τυπικόν, τό τελετουργικόν στήν γιορτή τῆς Ἀναλήψεως; Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας;

Ν.Ι.: Ἡ Ἐκκλησία εἶπε ὅτι μποροῦμε τό Πάσχα νά τό ἑορτάσουμε στήν Ἀπόδοση, ὅταν τελειώνη τό Πάσχα, στίς 26 μέ 27 Μαΐου μπορεῖ νά τό γιορτάσουμε, ἀλλά μέσα στήν Ἐκκλησία δέν μποροῦν νά μετατεθοῦν οἱ γιορτές, δέν μποροῦμε δηλαδή τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα νά τήν μεταθέσουμε γιά τόν Σεπτέμβριο, πού εἶπε ὁ Πάπας, δέν τό κάνουμε αὐτό. Γιατί; Διότι ἔχουμε τήν δυνατότητα αὐτές τίς μεγάλες μέρες νά τίς γιορτάζουμε κάθε ἑβδομάδα.

Δηλαδή κάθε Παρασκευή στήν Ἐκκλησία μας θυμόμαστε τόν θάνατο τοῦ Χριστοῦ στόν Σταυρό, τά τροπάρια, ἡ νηστεία αὐτό μᾶς λένε. Κάθε Κυριακή ἑορτάζουμε τό Πάσχα, κάθε Κυριακή εἶναι τό λεγόμενο ἑβδομαδιαῖο Πάσχα. Δέν τά χάνουμε ὅλα αὐτά. Ἡ Ἐκκλησία καθόρισε μία φορά τόν χρόνο νά γίνονται ὅλα αὐτά γιά νά τά θυμόμαστε καί νά μετέχουμε, ἀλλά μποροῦμε νά μετέχουμε συνεχῶς καί ὅταν πηγαίνουμε στά νοσοκομεῖα, γιά παράδειγμα, καί συναντοῦμε ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι ὑποφέρουν καί συνδεόμαστε μαζί τους, ταυτιζόμαστε μέ τόν πόνο τους, τότε συμμετέχουμε στόν πόνο καί τοῦ Χριστοῦ πάνω στόν Σταυρό.

Θυμᾶμαι μία φορά πῆγα νά δῶ ἕναν ἀσκητή στό νοσοκομεῖο, ἦταν σέ ἕναν θάλαμο μέ 10 ἀνθρώπους καί βογγοῦσαν οἱ ἄνθρωποι, φώναζαν, πονοῦσαν καί βογγοῦσαν καί τοῦ λέω: «ἐσεῖς δέν εἶστε μαθημένος ἔτσι, νά πῶ στούς γιατρούς νά σᾶς μεταφέρουν σέ ἕνα δωμάτιο νά μήν εἶναι ἄλλοι ἄνθρωποι;». Καί μοῦ λέει: «ὄχι, ἐδῶ εἶμαι νά ἀκούω τό βογγητό τῶν ἄλλων καί γιατί θεωρῶ ὅτι αὐτοί ὅταν βογγοῦν, θεολογοῦν, βλέπω τήν θεολογία τοῦ πόνου, γιατί ἐκείνη τήν ὥρα βογγᾶνε καί κάτι λένε στόν Θεό». Κοιτάξτε ἕνας ἀσκητής πῶς συμπεριφέρεται. Δηλαδή βλέπει τό βογγητό τῶν ἀνθρώπων, τόν πόνο τῶν ἀνθρώπων καί συμμετέχει καί τό θεωρεῖ αὐτό θεολογία.

Α.Π.:. Συνεπῶς φέτος θά ψάλλουμε τό Χριστός Ἀνέστη στό σπίτι μας ἤ ἐνδεχομένως στό μπαλκόνι μας οἰκογενειακῶς, Σεβασμιώτατε.

Ν.Ι.: Βεβαίως, καί αὐτό εἶναι μία μετοχή, εἶναι ἕνας ἄλλος τρόπος μετοχῆς στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι παντοῦ. Γιατί κι ἄν θά λέγαμε ἦταν ἀνοιχτά ὅλα, ἄν δέν θά εἴχαμε τό πρόβλημα τοῦ κορωνοϊοῦ, πάλι ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού στά νοσοκομεῖα ὑποφέρουν, πού ἐργάζονται στόν στρατό, στήν ἀστυνομία, πού εἶναι στίς φυλακές.

Ἐγώ ἔχω μία ἐπικοινωνία μέ γράμματα μέ κάποιον φυλακισμένο, ὁ ὁποῖος εἶναι θανατοποινίτης στήν Ἀμερική καί ἔχω μία ἐπικοινωνία διά γραμμάτων, πού αὐτός δέν μπορεῖ νά βγῆ ἀπό κεῖ μέσα, γιατί ἡ φυλακή εἶναι ὑψίστης ἀσφαλείας καί ὁ ἄνθρωπος μέ παρακαλάει. Λέει: «σᾶς παρακαλῶ πρίν βγῆ ἡ τελική ἀπόφαση γιά νά μέ σκοτώσουν, θέλω νά μάθω νά προσεύχομαι, θέλω νά μάθω πῶς ὁ νοῦς μου θά πάη στήν καρδιά νά κάνω προσευχή». Ἐμεῖς τό βιώνουμε λίγο πιό ἔντονα αὐτήν τήν περίοδο, ἀλλά πάντοτε καί τότε πού γιορτάζαμε κανονικά ὑπῆρχαν ἄνθρωποι σέ ὅλους τούς χώρους πού ὑπέφεραν καί μαστίζονταν ἀπό διάφορα προβλήματα τά ὁποῖα ἔχουν.

Α.Π.:. Καί οἱ ὑπόλοιποι, συγγνώμη πού σᾶς διακόπτω, σπεύδαμε νά φύγουμε ἀμέσως ἀφοῦ ἀκούσουμε τό Χριστός Ἀνέστη, γιά νά συνεχίσουμε ἤ νά ξεκινήσουμε τό φαγητό, Σεβασμιώτατε.

Ν.Ι.: Χαίρομαι πολύ πού τό ἀκούω αὐτό, γιατί αὐτό εἶναι ἕνας πόνος δικός μας, γιατί λέμε 12:00 ἡ ὥρα τό Χριστός Ἀνέστη, πού εἶναι ἡ ἔναρξη, ἡ ἔναρξη τοῦ Ὄρθρου καί μετά τό πανηγύρι γίνεται μέσα στήν Ἐκκλησία, ἀλλά ὅλοι ἔχουν φύγει καί ἔμειναν ἐλάχιστοι.

Α.Π.:. Καί εἶστε μόνοι σας μέ ἐλάχιστους.

Ν.Ι.: Τοὐλάχιστον νά αὐξηθῆ λίγο ὁ πόθος μας φέτος γιά τοῦ χρόνου νά τό πανηγυρίσουμε σωστά, ὅπως πρέπει, ὄχι μηχανικά καί τυπικά, ἀλλά καί πνευματικά καί ἐσωτερικά καί μυστικά.

Α.Π.:. Συνεπώς την εὐχή σας, Σεβασμιώτατε.

Ν.Ι.: Νά εἶστε καλά. Χάρηκα πολύ.

Α.Π.:. Χάρηκα πολύ, Καλή Ανάσταση. Εὐχαριστώ πάρα πολύ!

Ν.Ι.: Νά εἶστε καλά. Χαίρετε.–

  • Προβολές: 1581