Ὁ Θεόπτης Μέγας Βασίλειος

Ἄλλωστε, ὁ ἀδελφός του Μεγάλου Βασιλείου, ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, μᾶς παρέχει τήν ἀξιόλογη πληροφορία: «Νυκτός οὔσης, γίνεται αὐτῷ φωτός ἔλλαμψις κατά τόν οἶκον προσευχομένῳ• ἄϋλον δέ τι φῶς ἦν ἐκεῖνο, θείᾳ δυνάμει καταφωτίζον τό οἴκημα, ὑπ’ οὐδενός πράγματος ὑλικοῦ ἐξαπτόμενον».

Αὐτό δείχνει καθαρά ὅτι ὁ ἅγιος Πατήρ εἶχε θεωρία τοῦ ἀκτίστου Φωτός. «Ἔπασχε τά θεῖα» ὁ οὐρανοφάντωρ Βασίλειος, ἔμαθε τά θεῖα καί μιλοῦσε αὐθεντικά γιά τόν Θεό. Γιατί δέν μπορεῖ κανείς νά εἶναι θεολόγος χωρίς νά εἶναι ἄν δέν ἔχη ἀδιάλειπτη ἐσωτερική προσευχή καί θεωρία Θεοῦ. Αὐτό τό διακρίνει κανείς στά ἔργα τοῦ ἁγίου Βασιλείου. Ὁμιλεῖ γιά διάφορα θέματα, ἀλλά ὁ νοῦς του εἶναι διαρκῶς ἀγκυροβολημένος στόν Θεό. Νομίζεις ὅτι σοῦ μιλᾶ ἀπό ἄλλον κόσμο, ἀλλά σέ ἀναπαύει τελείως.

Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι ὁ «τῶν θεολόγων ὑπέρμαχος ἀπροσμάχητος» ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὅπως καί πολλοί Πατέρες, συχνά ἀναφέρεται στόν Μέγα Βασίλειο, ὅταν ὁμιλῆ γιά τήν μέθεξη τῶν ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ, γιά τήν θεωρία τοῦ ἀκτίστου Φωτός, γιά τίς προχωρημένες καταστάσεις τῆς προσευχῆς καί τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Ἑπομένως, ὅταν παραθεωρῆται αὐτή ἡ πλευρά τῆς ζωῆς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, κυριολεκτικά ἀγνοεῖται ἡ μεγάλη μορφή του καί ὑποσκάπτεται ὅλη ἡ μυστική θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.

Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Καιρός τοῦ ποιῆσαι