Πνεῦμα Πατρογεννήτου Λόγου

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός σέ ἕνα τροπάριο τοῦ ἰαμβικοῦ Κανόνος τῆς ἑορτῆς τῆς Πεντηκοστῆς χρησιμοποιεῖ τήν φράση «γνώρισμα Πνεῦμα Πατρογεννήτου Λόγου», δηλαδή τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι γνώρισμα τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ πού γεννήθηκε ἀπό τόν Πατέρα. Τό Ἅγιον Πνεῦμα χαρακτηρίζεται γνώρισμα τοῦ Λόγου, ἐπειδή αὐτό ἀποκαλύπτει καί φανερώνει τόν Λόγο τοῦ Θεοῦ, γιατί «χωρίς τοῦ Πνεύματος ὁ Μονογενής Υἱός οὐ νοεῖται» (ἅγ. Γρηγόριος Νύσσης). Ἄλλωστε, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει ὅτι «οὐδείς δύναται εἰπεῖν Κύριον Ἰησοῦν εἰ μή ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ» (Α΄ Κορ. ιβ΄, 3). Ἐπίσης, τό Ἅγιον Πνεῦμα λέγεται γνώρισμα τοῦ Λόγου, γιατί Αὐτό δίδαξε τούς Μαθητές σύμφωνα μέ ὅσα διδάχθηκαν καί ὑπέμνησε ὅ,τι τούς εἶχε πῆ ὁ Χριστός. Γι’ αὐτό καί ἔγινε γνώρισμα, δηλαδή δι’ Αὐτοῦ φανερώθηκε ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἀληθής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἀπό τήν κοινή διδασκαλία ἀποδείχθηκε τό ὁμοούσιο καί τό ὁμόδοξο τοῦ Υἱοῦ μέ τό Ἅγιον Πνεῦμα (ἅγ. Νικόδημος ὁ ἁγιορείτης).

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἐνανθρώπησή Του δόξασε τόν Πατέρα. Κατά τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς τό Ἅγιον Πνεῦμα κατῆλθε στούς Ἀποστόλους, καί ἔτσι καί αὐτό δόξασε τόν Υἱό (Λέων ὁ σοφός). Μέ αὐτήν τήν ἀφορμή μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ὁ Πατήρ δόξασε τόν Υἱό μέ τό νά Τόν ἀποκαλέση «ἀγαπητόν Υἱόν»• ὁ Υἱός δοξάσθηκε μέ ὅσα ἔκανε μέ τήν συνέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος• ὁ Υἱός ἀκόμη δόξασε τόν Πατέρα μέ ὅλο τό ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους• ταυτόχρονα ὁ Υἱός δόξασε τό Ἅγιον Πνεῦμα, γιατί Αὐτός τό φανέρωσε καί τό ἀποκάλυψε στούς Μαθητές• ἀλλά καί τό Ἅγιον Πνεῦμα, τό ὁποῖο ἐνεργεῖ πλούσια μέσα στήν Ἐκκλησία, δοξάζει τόν Πατέρα, ἀπό τόν Ὁποῖο προέρχεται, καί δοξάζει καί τόν Υἱό, ἀφοῦ ὅσοι τό λαμβάνουν γίνονται τέκνα Θεοῦ καί μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ.

Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Δεσποτικὲς Ἑορτές