Ἡσυχασμός καί κοινωνία

 Ἡ ἀληθινή κοινωνικότητα εἶναι καρπός καί ἀπόρροια τοῦ ἡσυχασμοῦ. Ὁ ἡσυχασμός δέν εἶναι μιά ἀτομική σωτηρία, δέν εἶναι μιά ἁπλή θρησκευτική ἐκδήλωση τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἀποξενωμένη ἀπό τήν ὑπόλοιπη κοινωνική ζωή, ἀλλά εἶναι ἡ ἀληθινή ὑπόσταση τῆς κοινωνίας. Ἐπανειλημμένα στίς ὁμιλίες του [ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς] ἀναλύει τήν πραγματικότητα ὅτι ἡ ἀπώλεια τῆς σχέσεώς μας μέ τόν Θεό ἔχει τρομερές συνέπειες καί στίς διαπροσωπικές σχέσεις. Ὅταν ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου ἀπομακρυνθῆ ἀπό τήν καρδιά καί ἀπό τόν Θεό, ἀποθηριοῦται καί ἀναφύονται τά κοινωνικά προβλήματα. Ἡ διάχυση τοῦ νοῦ διά τῶν αἰσθήσεων στό περιβάλλον ὑποδουλώνει τό παθητικό μέρος τῆς ψυχῆς στά κτίσματα, μέ ἀποτέλεσμα νά ἀναπτύσσονται τά πάθη τῆς ἀτιμίας. […]

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος θεραπευθῆ, ὁδηγεῖται στήν ἀγάπη, πού εἶναι θεολογική καί κοινωνική ἀρετή. Αὐτό λέγεται ἀπό τήν ἄποψη ὅτι ἡ ἀγάπη εἶναι στήν πραγματικότητα ἔκφραση τῆς κοινωνίας καί ἑνότητος τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, πράγμα τό ὁποῖο ἔχει σάν συνέπεια τήν ἀποκατάσταση τῶν σχέσεών του καί μέ τούς συνανθρώπους του. Γι’ αὐτό, ἐπαναλαμβάνουμε, ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ πλέον θεολογική, ἀλλά καί ἡ πλέον κοινωνική ἀρετή. Στίς ὁμιλίες τοῦ ἁγίου Γρηγορίου συναντοῦμε πολλά χωρία πού μιλοῦν γιά τήν ἀληθινή ἀγάπη.

Ὁ ἄνθρωπος μέσα στήν Ἐκκλησία μέ ὅλη τήν μυστηριακή καί ἀσκητική ζωή, ἀγωνίζεται νά μεταβάλη τήν ἰδιοτελῆ ἀγάπη σέ ἀνιδιοτελῆ. Ὁ φίλαυτος καί ἰδιοτελής ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά ἀγαπᾶ ἀληθινά, ἐνῶ ὁ ἀνιδιοτελής, ὁ φιλόθεος καί φιλάνθρωπος εἶναι γνήσιος στήν ἔκφραση τῆς ἀγάπης του.

Ναυπάκτου Ἱεροθέου: Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὡς Ἁγιορείτης