Γραπτὰ κηρύγματα: Εἰσαγωγή στήν Ἁγία Γραφή
Κυριακή 6 Ἰουλίου
Εἰσαγωγή στήν Ἁγία Γραφή
Στά φετινά Κυριακάτικα κηρύγματα τοῦ Καλοκαιριοῦ θά ἀναλυθοῦν μέ σύντομο τρόπο ἡ Ἁγία Γραφή, ἡ Παλαιά καί ἡ Καινή Διαθήκη, οὐσιαστικά θά γίνη μιά μικρή προσέγγιση ἤ μιά μικρή γνωριμία μαζί της, ὥστε νά δοθῆ ἡ δυνατότητα καί νά δημιουργηθῆ ὁ ζῆλος σέ μερικούς νά διαβάσουν ἀκόμη περισσότερο τήν Ἁγία Γραφή.
Στό σημερινό σύντομο κήρυγμα θά γίνη μιά μικρή εἰσαγωγή στήν Ἁγία Γραφή.
Ὅταν ὁμιλοῦμε γιά τήν Ἁγία Γραφή, ἐννοοῦμε τήν Παλαιά καί τήν Καινή Διαθήκη. Πρόκειται γιά τήν συμφωνία-διαθήκη πού συνῆψε ὁ Θεός τήν Παλαιά ἐποχή, δηλαδή πρό Χριστοῦ, μέ τόν Ἑβραϊκό λαό, καί τήν συμφωνία-διαθήκη πού συνῆψε ὁ Χριστός μέ τόν νέο λαό, τόν ἐξ Ἑβραίων καί Ἐθνικῶν, τόν λεγόμενο Χριστιανικό λαό.
Στήν Παλαιά Διαθήκη ἐπικοινωνεῖ ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ χωρίς Σῶμα-Σάρκα, ἀφοῦ ἀκόμη δέν εἶχε ἐνανθρωπήσει, μέ τόν Ἑβραϊκό-Ἰσραηλιτικό λαό, διά τῶν Προφητῶν καί Δικαίων, καί στήν Καινή Διαθήκη ἐπικοινωνεῖ ὁ Σεσαρκωμένος Λόγος μέ τόν νέο λαό Του, διότι ἐν τῷ μεταξύ ἐνηνθρώπησε. Ὁ Χριστός προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, δίδαξε, θαυματούργησε, ἔπαθε, σταυρώθηκε, ἀναστήθηκε, ἀναλήφθηκε στούς οὐρανούς καί ἔστειλε τό Ἅγιον Πνεῦμα τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ὥστε ἡ Ἐκκλησία πού ὑπῆρχε στήν Παλαιά Διαθήκη νά γίνη Σῶμα Του.
Ὅπως εἶναι φυσικό, ὁ Χριστός μέ τήν ἐνανθρώπησή Του ἐπανέφερε ὅλους, ὅσοι πιστεύουν σέ Αὐτόν, στόν Θεό, καί τούς ἐλευθέρωσε ἀπό τήν δουλεία στήν ἁμαρτία, τόν διάβολο καί τόν θάνατο. Γιά νά γίνη αὐτό ἔπρεπε νά προετοιμασθῆ ἕνας λαός, ὁ Ἑβραϊκός-Ἰσραηλιτικός λαός καί ἀποδείχθηκε ὅτι προετοιμάσθηκε καλύτερα. Ἔτσι, ὅλη ἡ ἱστορία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι προετοιμασία τοῦ λαοῦ γιά νά ἐνανθρωπήση ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ. Αὐτό σημαίνει ὅτι βρέθηκε ἡ κατάλληλη γυναίκα ἀπό τήν ὁποία ὁ Χριστός προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, δηλαδή ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος.
Αὐτό εἶναι σημαντικό καί φαίνεται σέ πολλά χωρία τῆς Καινῆς Διαθήκης, στά ὁποῖα ἀναφέρονται οἱ προφητεῖες τῶν γεγονότων πού θά γίνονταν ἀργότερα καί πῶς ἐκπληρώθηκαν. Κατά τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο ὅλα στήν Παλαιά Διαθήκη ἐλέχθησαν «αἰνιγματικά», καί στήν Καινή Διαθήκη φανερώθηκαν. Ἀκόμη, τό ἔργο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἦταν νά δημιουργήση τόν ἄνθρωπο, ἐνῶ τό ἔργο τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι νά κάνη τόν ἄνθρωπο ἄγγελο.
Ὁ Θεός ὁμιλοῦσε διά μέσου τῶν αἰώνων σέ ἁγίους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι μετέφεραν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ μέ προφορικό καί γραπτό λόγο. Ὁ γραπτός λόγος ὀνομάστηκε Γραφή καί Γραφές ἀπό τόν Ἴδιο τόν Χριστό: «Οὐδέποτε ἀνέγνωτε ἐν ταῖς Γραφαῖς;» (Ματθ. κα΄, 42). Ἀλλοῦ ὀνομάστηκαν «Ἱερά γράμματα» (Β΄ Τιμ. δ΄, 15). Στήν Παλαιά Διαθήκη ὀνομάστηκαν «Βίβλοι» (Δανιήλ θ΄, 2), «βιβλία τά ἅγια» (Μακ. ιβ΄, 9), «Ἱερά Βίβλος» (Β΄ Μακ. η΄, 23).
Ὅπως ἀναφέρθηκε, ἡ Ἁγία Γραφή διαιρεῖται σέ δύο μεγάλα μέρη. Τό πρῶτο μέρος λέγεται Παλαιά Διαθήκη καί ἀποτελεῖται ἀπό 49 βιβλία, καί περιγράφουν τήν δημιουργία τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου, τήν πτώση του, μέχρι τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ. Ὅλα τά βιβλία αὐτά ἐγράφησαν πρωτοτύπως στήν ἑβραϊκή γλώσσα καί τόν 3ο αἰώνα π.Χ. μεταφράστηκαν στά ἑλληνικά γιά τήν χρήση τῶν Ἑβραίων ἑλληνιστῶν πού κατοικοῦσαν στήν Ἀλεξάνδρεια.
Τά μεταφρασμένα αὐτά κείμενα στήν ἑλληνική γλώσσα ἔχουν μεγάλη σημασία, γιατί αὐτῶν τῶν κειμένων ἔκαναν χρήση ὁ Χριστός καί οἱ Ἀπόστολοι, ἀλλά καί αὐτά τά κείμενα χρησιμοποιοῦμε ἐμεῖς οἱ Χριστιανοί καί λέγονται κείμενα τῶν ἑβδομήκοντα, πού ἦταν οἱ μεταφραστές. Αὐτά τά κείμενα χρησιμοποιοῦμε στήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μας ὅσες φορές διαβάζουμε ἀποσπάσματα ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη.
Τά 49 αὐτά βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πού χρησιμοποιοῦμε ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι διαιροῦνται σέ τρεῖς μεγάλες ἑνότητες.
Πρῶτον, εἶναι τά ἱστορικά βιβλία πού περιγράφουν τήν ἱστορία τοῦ Ἑβραϊκοῦ λαοῦ ἀπό τόν ὁποῖο προῆλθε ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος ἔγινε κεφαλή τῆς Ἐκκλησίας, καί γι’ αὐτό αὐτή ἡ ἱστορία εἶναι προϊστορία τοῦ Χριστιανικοῦ λαοῦ. Τά ἱστορικά βιβλία εἶναι: Ἡ Πεντάτευχος, δηλαδή πέντε βιβλία (Γένεση, Ἔξοδος, Λευιτικό, Ἀριθμοί, Δευτερονόμιο), ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ, Κριταί, Ρούθ, τέσσερα βιβλία τῶν Βασιλειῶν πού περιγράφουν τήν περίοδο τῶν Βασιλέων, δύο βιβλία Παραλειπομένων, Ἔσδρας, Νεεμίας, Ἐσθήρ, Τωβίτ, Ἰουδήθ, τρία βιβλία τῶν Μακκαβαίων.
Δεύτερον, εἶναι τά Προφητικά βιβλία πού εἶναι βιβλία τῶν Προφητῶν, δηλαδή Ἡσαΐας, Ἱερεμίας, Ἰεζεκιήλ, Δανιήλ, δώδεκα μικροί Προφῆτες, ἤτοι Ὡσηέ, Ἀμώς, Μιχαίας, Ἰωήλ, Ὀβδιοῦ, Ἰωνᾶς, Ναούμ, Ἀββακούμ, Σωφονίας, Ἀγγαῖος, Ζαχαρίας, Μαλαχίας. Οἱ Προφῆτες ἦταν ἅγιοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι ἔφθασαν στήν Θεοπτία, εἶδαν τόν Ἄσαρκο Λόγο καί μετέφεραν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στόν λαό.
Τρίτον, εἶναι τά ποιητικά-σοφιολογικά βιβλία, καί σέ αὐτά περιλαμβάνονται οἱ Ψαλμοί τοῦ Δαυΐδ, ὁ Ἰώβ, οἱ Παροιμίες τοῦ Σολομῶντος, ὁ Ἐκκλησιαστής, τό Ἆσμα Ἀσμάτων, ἡ Σοφία Σολομῶντος, ἡ Σοφία Σειράχ.
Αὐτή ἡ διαίρεση τῶν βιβλίων σέ ἱστορικά, προφητικά καί ποιητικά δέν εἶναι ἀπόλυτη, γιατί καί τά ἱστορικά ἔχουν προφητεῖες καί ποίηση, ὅπως αὐτό γίνεται καί μέ τά προφητικά καί ποιητικά, δηλαδή ὅλα τά βιβλία ἔχουν μαζί ἱστορία, προφητεία, ποίηση. Πάντως, αὐτή ἡ συμβατική διαίρεση ἀναφέρεται στήν διαίρεση τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ἀπό ἀπόψεως ἀναβάσεως στόν Θεό, δείχνει μιά πορεία τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό.
Τά 27 βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης διαιροῦνται σέ τέσσερες κατηγορίες.
Πρῶτον, εἶναι τά τέσσερα Εὐαγγέλια, τοῦ Ματθαίου, τοῦ Μάρκου, τοῦ Λουκᾶ, τοῦ Ἰωάννου, πού μᾶς παρουσιάζουν μερικά ἀπό ὅσα εἶπε, ἔκανε καί ἔπαθε ὁ Χριστός. Δέν εἶναι πλήρης βιογραφία τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά Τόν ὁμολογοῦν ὡς Θεό.
Δεύτερον, εἶναι οἱ «Πράξεις τῶν Ἀποστόλων» πού καταγράφουν τήν πρώτη ζωή τῆς Ἐκκλησίας μετά τήν Πεντηκοστή καί τό πῶς ἡ Ἐκκλησία ἐπεκτάθηκε ἀπό τά Ἱεροσόλυμα ἕως τήν Ρώμη, τήν Πρωτεύουσα τοῦ Ρωμαϊκοῦ Κράτους.
Τρίτον, εἶναι οἱ Ἐπιστολές τῶν Ἀποστόλων (Παύλου, Πέτρου, Ἰωάννου καί τῶν Ἀδελφοθέων Ἰακώβου καί Ἰούδα), στίς πρῶτες Ἐκκλησίες πού ἱδρύθηκαν καί ἤθελαν βοήθεια στά πρῶτα βήματα τῆς ζωῆς τους.
Τέταρτον, εἶναι τό βιβλίο τῆς Ἱερᾶς Ἀποκαλύψεως τοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, τήν ὁποία ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ εἶδε στήν Πάτμο καί δείχνει τήν πορεία τῆς Ἐκκλησίας μέχρι τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ καί πέρα ἀπό αὐτήν, τήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας στήν οὐράνια Βασιλεία.
Αὐτά πού εἴπαμε προηγουμένως εἶναι μιά μικρή εἰσαγωγή στά βιβλία τῆς Παλαιᾶς καί τῆς Καινῆς Διαθήκης, αὐτῆς πού ὀνομάζεται Ἁγία Γραφή ἤ Βίβλος, πού θά δοῦμε ἀναλυτικότερα στά φετινά κηρύγματα. Εἶναι ἡ προϊστορία τοῦ Χριστιανισμοῦ καί ἡ ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μας, πού ἀρχίζει ἀπό τήν δημιουργία τοῦ κόσμου μέχρι τήν ζωή μετά τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἡ ἱερά ἱστορία πρό καί μετά τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ, πρό τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ καί μετά ἀπό αὐτήν.
Θά μᾶς δοθῆ ἡ δυνατότητα στά κηρύγματα αὐτά τοῦ Καλοκαιριοῦ νά ὀσφρανθοῦμε λίγο τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πού ἔκανε τά πάντα γιά μᾶς, ὥστε νά δείξουμε καί ἐμεῖς τήν ἀγάπη μας σέ Αὐτόν.
Ὁ Μητροπολίτης
+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος
- Προβολές: 115