Διονυσίου Πελέκη: Προσκύνημα στὴν Καππαδοκία
Διονυσίου Πελέκη, Δικηγόρου παρά τῷ Ἀρείω Πάγω
Ἡ διαβιβασθεῖσα στόν εὐφήμως γνωστόν “Πανελλήνιον Σύλλογον οἱ Φίλοι του Ἁγίου Ὄρους” ἀπόφασις καί ἐπιθυμία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κυρίου Βαρθολομαίου νά τελέση μετ’ ἄδειαν τοῦ Τουρκικοῦ Κράτους θείαν Λειτουργίαν στά Πετρομονάστηρα τῆς Καππαδοκίας κατά τήν Κυριακήν του Θωμᾶ, ὕστερα ἀπό αἰῶνες Πατριαρχικῆς ἀπουσίας καί 76 ἔτη ἀπό τήν τελευταίαν λειτουργίαν, ἐσήμανεν συναγερμόν στίς ψυχές καί τίς συνειδήσεις τῆς Διοικήσεως, τῶν μελῶν του καί τῶν πολυπληθῶν φίλων του. Ἡ καταστατική πρόβλεψις παντοίας συμπαραστάσεως τοῦ Συλλόγου πρός τήν Ἁγιώνυμον Ἀθωνικήν Πολιτείαν ἐπεκτείνεται αὐτοθρόως καί εἰς τό ὅμοιον ἐνδιαφέρον διά τόν γεραρόν Οἰκουμενικόν Θρόνον καί τό σεπτόν πρόσωπον τοῦ σημερινοῦ Πατριάρχου. Ἔτσι, ἡ ἀνταπόκρισις ὑπῆρξεν συγκινητική καί τό ἐνδιαφέρον ἐξεδηλώθη ἀμέριστον.
Τέσσαρες διαφορετικές ὁμάδες ὑπό μέλη τοῦ Δ.Σ. τοῦ Συλλόγου, πρώην καί νῦν, κατηυθύνθησαν πρός Καππαδοκίαν. Μία ὁμάδα ἀνεχώρησεν τήν Μεγάλην Πέμπτην, δύο τήν Μεγάλην Παρασκευήν καί μία τήν Πέμπτην τῆς Διακαινησίμου μέ ἀπ’ εὐθείας πτῆσιν στό Ἰκόνιον καί ἐκεῖθεν ὁδικῶς στήν Καππαδοκίαν.
Ἡ μία ὁμάδα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς ἐκ 32 ἀτόμων, περιελάμβανεν, ὅπως καί οἱ λοιπές, σημαντικές προσωπικότητες, πού ἔσπευσαν νά μετάσχουν στήν ὄντως κοπιώδη προσκυνηματικήν αὐτήν ἐξόρμησιν. Ἡ ὁμάδα αὐτή παρηκολούθησεν τήν ἀκολουθίαν τοῦ Ἐπιταφίου στόν Πατριαρχικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στό Φανάρι, καί ἐώρτασεν τήν Ἀνάστασιν εἰς τόν παρακείμενον κατάμεστον Ι. Ναόν τοῦ Ἁγίου Νικολάου. Κατά διαπίστωσιν τοῦ Φαναρίου ἡ ἐφετεινή ἐκ πάσης γωνίας τῆς Ἑλλάδος καί τοῦ Ἐξωτερικοῦ προσέλευση προσκυνητῶν ἦταν ἡ πολυανθρωποτέρα τῶν τελευταίων εἴκοσι ἐτῶν. Μετά τήν λειτουργίαν τῆς Ἀγάπης καί τήν παραλαβήν τοῦ κόκκινου αὐγοῦ ἀπό τό χέρι τοῦ Πατριάρχου ἀνεχώρησεν διά τῆς δευτέρας γέφυρας τοῦ Βοσπόρου πρός τήν Καππαδοκίαν μέ δρομολόγιον Προύσσα, Ἀϊβαλί, Σμύρνη, Ἔφεσος, Περγάμος, Ἀϊδίνιον, Παμούκαλε, Ἱεράπολιν, Μύρα, Ἀττάλειαν, Πέργην, Ἄσφενδον, Σίδην, Ἰκόνιον, Καππαδοκίαν, προβλεπομένης συνολικῆς διαδρομῆς ἄνω των 3.000 χιλιομέτρων, τήν ἐκ τῶν ὁποίων κόπωσιν οὐδείς ὑπελόγισεν, διότι κατά τήν διαδρομήν, πλήν τῶν ἐναλλασσομένων ἐντυπώσεων ἐκ τοῦ θαυμασίου φυσικοῦ περιβάλλοντος, ἡ ἀκώλυτος ὑπό ἑκάστου τῶν μετεχόντων χρῆσις τοῦ μικροφώνου καί ἡ ἀναφορά στά κατακλύζοντα τήν μνήμην καί ἀναρριπίζοντα τήν Ἑλληνορθόδοξον ψυχήν ἱστορικά γεγονότα τῆς περιοχῆς, πού εἶχον ὡς πρωταγωνιστήν τήν ἔνδοξον φυλήν μας, ἀπεμάκρυνε τήν κόπωσιν καί διετήρει τήν ἀγρύπνιαν καί τήν ἐγρήγορσιν τῆς ψυχῆς μας, μέσα σέ μία ἀτμόσφαιρα διαχύτου μελαγχολίας καί ἐντόνου προβληματισμοῦ γιά ὅσα συνέβησαν.
Ἀφήνοντας πίσω μας τήν πολυπόθητον καί ὑπό πολλῶν ἠγαπημένην Πόλιν ἐνεθυμήθημεν ὅτι καί αὐτό τό ἔμβλημα τοῦ Τουρκικοῦ Κράτους, ἡ Ἐρυθρά ἡμισέληνος μετά τοῦ ἄστρου, ἀνῆκεν εἰς τό Βυζάντιον, τό ὁποῖον τό 339, ἑορτάζον τήν ἐπέτειον τῆς λύσεως τῆς κατά τό προηγούμενον ἔτος (340 π.Χ.) πολιορκίας τοῦ ὑπό τοῦ Φιλίππου τῆς Μακεδονίας, ἀποδοθείσης εἰς τήν θεάν τῆς Σελήνην Ἑκάτην, ἔκοψε νόμισμα, στήν μίαν ὄψιν τοῦ ὁποίου ἀπεικονίζετο ἡ θεά Ἑκάτη καί στήν ἄλλην ἡ ἡμισέληνος!! Καί αὐτό τό ἰδιοποιήθη ἀνερυθριάστως ἡ βάρβαρος ὀθωμανική ὀρδή, ἡ ὁποία, ζήσασα νομαδικῶς ἐπί αἰῶνες, δέν εἶχεν τίποτε νά προσφέρη στήν πολιτισμένην αὐτοκρατορίαν τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ἑλληνισμοῦ, πλήν τῶν δανείων, πού ἤρπασε καθ’ ὁδόν ἀπό τούς Πέρσες καί τούς Ἀρμενίους, τῶν ὁποίων, ὅπως καί τῶν Ἀράβων, ἐλεηλάτησεν καί τόν γλωσσικόν πλοῦτον.
Διαπεραιωθέντες στήν Ἀσίαν, διήλθομεν ἐγγύς τῆς Χαλκηδόνος, ὅπου το 451 ἐπί Μαρκιανού καί Πουλχερίας, συνῆλθον οἱ 630 Θεοφόροι Πατέρες τῆς 4ης Οἰκουμενικῆς Συνόδου, οἱ ὁποῖοι κατεδίκασαν τόν Μονοφυσιτισμόν.
Συνεχίσαμεν εἰς τήν Βιθυνίαν, ὑπό τήν σκιάν τοῦ Ὀλύμπου, μεγίστου Ὀρθοδόξου Μοναστικοῦ Κέντρου, καί διήλθομεν ἐγγύς τῆς Νικαίας, προσωρινῆς πρωτευούσης τῆς Αὐτοκρατορίας τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ἑλληνισμοῦ, μετά τήν ἀνέντιμον καί ὀλεθρίαν ἅλωσιν τῆς Πόλεως ἀπό τούς Λατίνους τό 1204. Ἡ Νίκαια εἶναι συνυφασμένη ἄρρηκτα μέ τήν πρώτην ἐπίσημον συνάντησιν τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅταν τό 325 μ.Χ. συνῆλθον εἰς αὐτήν οἱ 318 Ἅγιοι Πατέρες ἐκ παντός σημείου, Ἀνατολῆς καί Δύσεως, τῆς ἀπεράντου Αὐτοκρατορίας ὑπό τήν Προεδρίαν τοῦ Μ. Κωνσταντίνου, οἱ ὁποῖοι, ὁμιλοῦντες ὅλοι ἀπταίστως τήν Ἑλληνικήν, κάτοχοι Παιδείας Ἑλληνικῆς, διετύπωσαν εἰς ἄψογον Ἑλληνικήν τα πρῶτα ἑπτά ἄρθρα τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως. Καλόν εἶναι νά ἐκτιμᾶται πρεπόντως αὐτή ἡ συμπόρευσις τῶν 1.700 ἐτῶν καί νά μήν σπεύδη τό Ἑλλαδικόν κρατίδιον νά ἐκδηλώνη ἐχθρότητα ἤ καταφρόνησιν τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ἐσχάτως παρατηρεῖται.
Ἡ ἱστορική μνήμη τοῦ Ὀρθοδόξου Ἕλληνος κατεκλύζετο ἀπό σωρείαν γεγονότων καί προσώπων καθ’ ὅλην αὐτήν τήν διαδρομήν. Παρών ἀνά πάσαν στιγμήν ὁ Ξενοφῶν, παραπέμπων στό τέλος τοῦ 5ου καί τίς ἀρχές τοῦ 4ου π.Χ. αἰῶνος μέ τούς Μυρίους του, πού κατηύθυνεν, προχειρισθεῖς, κατά τό δαιμόνιόν του Ἕλληνος, εἰς Στρατηγόν, εἰς τόν ἐγγύς τῆς Τραπεζοῦντος λόφον, ὀπόθεν εἶδον τήν θάλασσαν τοῦ Εὐξείνου, ἀφοῦ ἀντιμετώπισαν τή μόνην στρατιωτικῶς ἀξιόλογον δύναμιν τῶν Καρδούχων, τῶν σημερινῶν Κούρδων. Δίδυμός του ἄνω λόφου εἶναι ὁ λόφος, ὅπου ἡ ὑπό τοῦ Ἀποστόλου Λουκᾶ ἱστορηθεῖσα εἰκών τῆς Παναγίας τοῦ Σουμελᾶ ὁριοθέτησε ἡ ἴδια τόν Ἑλληνισμόν μέ τήν θαυματουργόν ἐκεῖ μετάβασίν της καί ἀνεύρεσίν της. Ἀναπόσταστος σύντροφός μας καί ὁ Ἀρριανός, ὁ πενιχρός ἀλλά τεκμηριωμένος ἀφηγητής τῆς ἀπεριγράπτου δόξης τοῦ Μεγίστου του θνητῶν, τοῦ Στρατηλάτου Μεγάλου Ἀλεξάνδρου.
Ἡ Ἄβυδος, ὁ Γρανικός, τό Γόρδιον, ἡ διαρκῶς παρά τό πλευρόν τοῦ Ἀλεξάνδρου παρουσία τῶν Παιόνων, τήν χῶραν τῶν ὁποίων οἰκεῖ σήμερον τό κακόηθες νεόπλασμα τοῦ θανασίμου ἐχθροῦ του Ἑλληνισμοῦ, τοῦ Τίτο, καί τό ὁποῖον, δέν θ’ ἀργήση νά διαρραγῆ, καί τῶν Ἀγριάνων, τῶν σημερινῶν Πομάκων, τούς ὁποίους ἡ ἀβελτηρία τοῦ Ἑλλαδικοῦ Κρατιδίου ἐγκετοποίησεν καί παρέδωκεν στούς ἰνστρούχτορες τῆς Ἀγκύρας. Ἡ Ἰσσός, θέατρο τοῦ πρώτου καί κρισίμου πολεμικοῦ θριάμβου τῶν Ἑλλήνων κατά τῶν Περσῶν, ἡ ἀπάντησις τοῦ Ἀλεξάνδρου στούς πρέσβεις τοῦ Μ. Βασιλέως, ὅπως τήν διασώζει ὁ Ἀρριανός, κατά τήν ὁποίαν ἀποκαλύπτει τούς λόγους, διά τούς ὁποίους ἀπεφάσισεν, ὡς ἐπικεφαλῆς τῆς Ἑλλήνων, νά τιμωρήση τόν ὑπερφίαλον Μεγάλον Βασιλέα τῶν Περσῶν, ἡ Μίλητος καί σωρεία ἄλλων ὀνομάτων, γεγονότων καί Τόπων, μᾶς ὑπενθύμιζαν τήν ἄφθιτον δόξαν τοῦ Ἑλληνισμοῦ, τήν καίριαν συμβολήν του στήν προετοιμασίαν τῆς ὁδοῦ τοῦ ἀναμενομένου Σωτῆρος διά τοῦ ἐξελληνισμοῦ τῆς Οἰκουμένης, ἀλλά καί τό τέλος τῆς κλασικῆς περιόδου τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τήν ἀκμήν τῆς Ἑλληνιστικῆς περιόδου.
Ἡ ἀνάμνησις ὅλων των Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί ἡ ἀναφορά τοῦ συγγραφέως τῆς Ἀποκαλύψεως Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στίς ἑπτά Ἐκκλησίες τῆς Ἀσίας (Ἐφέσου, Σμύρνης, Περγάμου, Θυατείρων, Σάρδεων, Φιλαδελφείας καί Λαοδικείας) ἀνεδείκνυον τήν ἄλλη πλευράν τοῦ πολιτισμοῦ καί τῶν παραδόσεών μας στήν περιοχή αὐτή. Σέ κάθε πόλιν τῆς Ἀποκαλύψεως, ὅπου ἐπλησιάζαμε, ἀνεγιγνώσκετο ἀπό μικροφώνου τό μήνυμα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου, πού τήν ἀφεώρα. Ἐδῶ, στήν περιοχή αὐτή, γίνεται καλλίτερα κατανοητό ὅτι οἱ Ἕλληνες εἴμαστε φορεῖς δύο λαμπροτάτων παραδόσεων. Τῆς πολυχιλιετοῦς Ἑλληνικῆς καί τῆς δισχιλιετούς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς. Καί πρέπει ν’ ἀνανήψωμεν, ἐπί τέλους, καί νά τίς διαφυλάξουμε ἀλώβητες, ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ, μαζί μέ τήν θανασίμως κινδυνεύουσαν Γλώσσαν μας, ὅ,τι πολυτιμότερο ἐδημιούργησεν ἡ ἀνθρωπίνη διάνοια. Ἠμεῖς καί οἱ Δυτικοί εἴμεθα διαφορετικοί. Καί πρέπει νά συνεχίσωμε νά εἴμεθα, ἄν δέν θέλομεν νά πάθωμεν ὅ,τι ἐπαθεν ἡ Ρωμιοσύνη τῆς Μεγάλης Ἑλλάδος μετά τό 1073.
Στήν Σμύρνη τά μάτια δάκρυσαν καί οἱ βουβοί ἀναστεναγμοί μόλις ἀπεκρύπτοντο. Θά ἤθελα μόνο, μιμούμενος τούς Ἑβραίους, πού γιά 1900 περίπου χρόνια δέν ἔβγαλαν ἀπό τό μυαλό τούς τήν Ἱερουσαλήμ, μέχρι νά τήν ἀποκτήσουν καί πάλιν, νά μποροῦσα νά τῆς εἰπῶ: “Ἐάν ἐπιλάθομαί σου, Σμύρνη, κοληθείη μου ἡ γλώσσα”. Δύσκολο ὅμως καί νά τό εἰπῆς, διότι καραδοκεῖ ἡ ρετσινιά τοῦ σωβινιστῆ μέχρι καί τοῦ φασίστα. Ἔχει ἀπαμβλυνθῆ τόσο ἡ ἱστορική μνήμη καί τό ἀγωνιστικό φρόνημα τοῦ Ἕλληνος. Καί νά σκεφθῆ κανείς ὅτι γιά τήν ἅλωσιν ὑπό τῶν Περσῶν τῆς ἐγγύς κειμένης Μιλήτου, ἠκούσθη παρά τοῦ Φρυνίχου στήν Ἀθήνα τό ἐγερτήριον σάλπισμα: “Μέχρις τεύ κατακεῖσθε; Κοτ’ ἔξετ ἄλκιμον θυμόν, ὤ νέοι”. Τώρα ποιός θά τό ἐπαναλάβη;
Καί ἡ Σμύρνη τῶν τεσσάρων καί πλέον σήμερον ἑκατομμυρίων κατοίκων μένει ἐκεῖ τουρκευμένη πλήρως, μέ μίαν ἐπίμονον δυσοσμίαν ἀπό τή παντελῆ ἔλλειψη ἔργων ὑποδομῆς, δηλοῦσαν ὅτι δέν εἶναι ἡ Σμύρνη τῶν Ρωμηῶν, ἀλλ’ ἡ Σμύρνη τῶν Τούρκων. Ἀναδύεται ὅμως ἐκεῖθεν καί ἕνα ἀδιόρατο αἴσθημα ἀπειλῆς. Κάτι ἑτοιμάζεται στήν μείζονα περιοχή τῆς Σμύρνης. Ἀνοικοδομοῦνται ἐκεῖ, καί παραμένουν, καίτοι ἀποπερατωμένα, ἀκατοίκητα δεκάδες χιλιάδες διαμερισμάτων ἀπεράντων συγκροτημάτων πολυορόφων κτιρίων. Φαίνεται πῶς οἱ Τοῦρκοι ἑτοιμάζουν σχεδιασμένην ἐσωτερικήν μετακίνησιν πληθυσμῶν πρός τήν περοχήν τοῦ Αἰγαίου. Ἴσως ἔχουν λάβει τό μήνυμα ὅτι ἑτοιμάζεται ἡ δημιουργία Κουρδικού Κράτους. Μέ ποιό ὅμως ἀντάλλαγμα; Καί ποιός θά τό πληρώση;... Ἡ ἐμμονή τῆς Τουρκίας σέ “γκρίζες ζώνες”, τοῦ Αἰγαίου καί ἡ ἀναγνώρισις ζωτικῶν συμφερόντων ὑπέρ τῆς Ἀγκύρας στήν Μαδρίτη, πρέπει νά ἀξιολογοῦνται πάντοτε μέ τήν μεγίστην δυνατήν αὐστηρότητα.
Σέ πολλές πόλεις τῆς Αἰολίας, τῆς Ἰωνίας τῆς Λυκίας, τῆς Κιλικίας, τῆς Παμφυλίας διατηροῦνται πολλά ἀπό τά ἀρχοντόσπιτα τῶν Ἑλλήνων.
Στήν Τρίγλια σώζεται σέ ἀνεκτή κατάσταση ἡ πατρική οἰκία τοῦ μάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης, στήν Σμύρνη διατηρεῖται ἄριστά το Ἑλληνικό Προξενεῖο καί τό κτίριον τοῦ Πανιωνίου Πανεπιστημίου, τοῦ ὁποίου ἡ λειτουργία εἶχεν προγραμματισθῆ γιά τόν Σεπτέμβριον τοῦ 1922. Στά Μύρα τῆς Λυκίας ἡ Βασιλική του ἁγίου Νικολάου διατηρεῖται σέ ἀνεκτή κατάσταση καί τελεῖται σέ αὐτήν λειτουργία κατ’ ἔτος τήν 6ην Δεκεμβρίου.
Στήν Ἀττάλεια διατηρεῖται ἡ συνοικία μέ τά Ἑλληνικά σπίτια, πού φέρουν στό ὑπέρθυρο τά ἀρχικά του ἰδιοκτήτου καί τήν χρονολογία ἀνεγέρσεως. Μετά τό Ἰκόνιο, καί διαβαίνοντας τά χιονοσκεπῆ ὅρη σέ ὑψόμετρο 1.500 μέτρων κατευθυνόμεθα στήν πρωτεύουσα τῆς Καππαδοκίας, τήν Νεάπολη, σημερινό Νεφσεχίρ μέ τήν τεράστια ἀνοικοδόμηση. Στό Προκόπι ἐπισκεπτόμεθα τήν οἰκία, ὅπου ἔζησε ὡς σκλάβος ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ρῶσσος. Στήν Σινασό, καθαρῶς Ἑλληνική πόλη ἄλλοτε, ἕνα Ἑλληνικό ἀρχοντικό ἔχει γίνει ἑστιατόριο πολυτελείας. Στήν Καρβάλη τά Λουκίδεια ἐκπαιδευτήρια στεγάζουν τό τουρκικό Σχολεῖο καί τό ἀρχοντικό Λουκίδη ἔχει γίνει Δημαρχεῖο.
Γενικῶς, ἡ τουριστική βιτρίνα τῆς Τουρκίας εἶναι ἀξιοπρόσεκτη. Ὁ λαός ὅμως εἶναι πτωχός καί ζῆ πτωχικά. Ὅποιος ἐπεσκέφθη μέρη τῶν πόλεων πέραν τῆς τουριστικῆς γραμμῆς, ἤ πολύ περισσότερον, χωριά στό βάθος τῆς Τουρκίας, ἔπρεπε νά ἔχη πολύ γερόν στόμαχον, διά ν’ ἀντέξη τήν θλιβεράν καί δυσώδη πραγματικότητα. Ὁποιοσδήποτε Εὐρωπαῖος ἀποκτήση τοιαύτην ἐμπειρίαν θ’ ἀρνηθῆ καί συζήτησιν καν περί εἰσόδου τῆς Τουρκίας στήν Ε.Ε.
Ἡ Καππαδοκία, ἐκτός ἀπό τίς ἐκπληκτικές γεωλογικές ἰδιαιτερότητές της, ὀφειλόμενες στήν ἡφαιστειογενῆ της προέλευση, ἡ ὁποία καταπλήσσει μέ τά σχήματα, πού λαμβάνει ἡ ἐπί ἑκατομμύρια ἐτῶν ἀποσαθρουμένη ὑπό τῶν βροχοπτώσεων καί τῶν ἰσχυρῶν ἀνέμων λάβα, εἶναι ἕνα ἀνοικτό Ἐκκλησιαστικό Μουσεῖο. Δεκάδες ὑποσκαφοι, κυρίως, ναοί, κατεστραμμένοι, βεβηλωμένοι παντοιοτρόπως, μαρτυροῦν τή μοναδική ἄνθηση τοῦ Χριστιανισμοῦ καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ στήν περιοχή. Ἁγιοτόκος καί Ἁγιοτρόφος ἡ Καππαδοκία ἐξελληνίζεται κατά τήν Ἑλληνιστικήν ἐποχήν ἀπό τούς Σελευκίδες καί ἐξελίσσεται σέ κορυφαῖο Ὀρθόδοξο μοναστικό κέντρο. Ὁ Μέγας Βασίλειος στήν Καισάρεια ὀργανώνει τόν κοινοβιακόν Μοναχισμόν καί θεσπίζει τούς Ὅρους κατά Πλάτος καί κατ’ Ἐπιτομήν, πού τόν διέπουν. Στόν εἰς ἀθλίαν σήμερον κατάστασιν ναόν τῆς Ἁγίας Μακρίνης, εἰς Ἀξόν χειροτονεῖ εἰς Ἐπίσκοπον τόν φίλον του Γρηγόριον Ναζιανζηνόν. Καί ἐδῶ ἀναδεικνύεται ἡ ἄλλη μεγάλη Ἁγιοπατερική μορφή τοῦ Γρηγορίου τοῦ Νύσσης. Παραλλήλως ἀναδύεται καί ἡ μορφή τοῦ Ἕλληνος φιλοσόφου του 1ου μ.Χ. αἰῶνος Ἀπολλωνίου τοῦ Τυαννέως.
Οἱ Καππαδόκες ἤσαν φημισμένοι καί εὔστροφοι ἔμποροι. Κυκλοφορεῖ εὐρέως τό ἀμφίσημον φθέγμα: “Ὄφις, δήξας Καππαδόκαν, ἔθανεν”. Ποιός, ὁ Καππαδόκας ἤ ὁ ὄφις; Ἡ Καππαδοκία σήμερα μεταβάλλεται σέ μεγάλον πόλον τουριστικῆς ἀναπτύξεως. Βεβαίως, εἰς ὅλους τους Τουριστικούς ὁδηγούς οὐδαμοῦ θά εὑρεθῆ ἡ λέξις “Ἕλλην”, “Ἑλλάς” ἤ “Ἑλληνικόν”. Ἀκόμη καί εἰς τήν Ἔφεσον, τήν Περγάμον μέ τήν ἐφάμιλλον τῆς Ἀλεξανδρείας Βιβλιοθήκην τοῦ Εὐμένους, οὐδείς λόγος γίνεται περί τῶν δημιουργῶν. Καί ὀφείλει, πιστεύω, ἡ Ἑλληνική Διπλωματία, σέ κάθε προσεχῆ συζήτησι τῶν προενταξιακῶν διαπραγματεύσεων τῆς Τουρκίας μέ τήν Ε.Ε. νά θέτη ἐπιτακτικῶς τό πρόβλημα τοῦτο τῆς βαναύσου κλοπῆς τῆς πολιτιστικῆς μας κληρονομίας. Ὑπάρχει καί ΟΥΝΕΣΚΟ, ἡ ὁποία πρέπει νά ἐπιληφθῆ ὁπωσδήποτε.
Ὑπάρχουν σ’ ὅλην τήν Τουρκία ἑκατομμύρια κρυπτοέλληνες καί κρυπτοχριστιανοί. Σέ ἕνα βιοτεχνικό κέντρο χειροποιήτων χαλιῶν, δύο νέοι ἄνδρες ἐξηγοῦν τόν τρόπον κατασκευῆς τοῦ χειροποίητου χαλιοῦ καί προβάλλουν τά προϊόντα τους στούς Ἕλληνες, καλούς, ὡς γνωστόν, πελάτες.
Κάποια στιγμή ὁ γράφων συζητώντας κατ’ ἰδίαν μέ τόν ἕνα ἐκ τῶν δύο του λέγει: “Ἐσεῖς δέν εἶσθε Τούρκος”. Χωρίς καμμία ἔκπληξη ἤ ἐνδοιασμό ἀπαντᾶ: “Καί βέβαια δέν εἶμαι. Ξέρω, ὅπως τό ξέρουν οἱ πέντε ἀπό τούς ἕνδεκα πού εἴμεθα ἐδῶ, ὅτι στίς φλέβες μου κυλᾶ Ἑλληνικό αἷμα. Ποιό τό ὄφελος νά θέσω τό θέμα; Ἀρκοῦμαι νά λέγω ὅτι εἶμαι κάτοικος τῆς Ἀνατολίας καί δέν τό ψάχνω περαιτέρω τό θέμα. Καί τό δυστύχημα εἶναι ὅτι δέν ὑπάρχει ἐδῶ Ἐκκλησία καί Ἱερεῖς. Οὔτε νά κοινωνήσωμε δέν μποροῦμε, γιατί εἴμαστε ἀβάπτιστοι. Αὐτό μέ λυπεῖ μόνο”. Τά σχόλια καί τά αἰσθήματα ἀφήνονται στόν ἀναγνώστη.
Τό βράδυ τοῦ Σαββάτου ἀφικνεῖται στό Ξενοδοχεῖο ὁ Πατριάρχης μας. Ἐπακολουθεῖ δεῖπνο, ὅπου παρίστανται οἱ Δήμαρχοι τοῦ Προκοπίου καί τοῦ Ἄβανος, ἐπιδεικνύοντας τόν πρέποντα σεβασμόν πρός τόν Πατριάρχην, συνοδευόμενοι ἀπό δημοτικούς συμβούλους. Ἀνταλλάσσονται χαιρετισμοί καί ὁ Σύλλογός μας προσφέρει στόν Πατριάρχη ὡς ἀναμνηστικόν δῶρον ἐγχάρακτον βαρύτιμον ἀσημένιον δίσκον.
Ἀπό τῆς ἑσπέρας τῆς Παρασκευῆς, 5-5-2000, στήν Καππαδοκία βρέχει συνεχῶς. Ἡ τάξις τῆς φύσεως φαίνεται δεδομένη. Καί τάξεως φύσις νικᾶται μόνον ὅπου Θεός βούλεται. Τήν Κυριακή του Θωμᾶ ὁ Πατριάρχης μέ τήν συνοδείαν τοῦ ἀναχωρεῖ ὑπό ραγδαίαν βροχήν ἀπό τό Ξενοδοχεῖο διά τήν ἐγγύς κειμένην κοιλάδα τοῦ Ζέλβε, ὅπου ἔχει προγμαμματισθῆ νά τελεσθῆ ἡ ὑπαίθριος λειτουργία. Ὑπάρχει ἕνα πρόχειρο στέγαστρο διά τούς ἱερουργούντας. Τό ἐκκλησίασμα θά μείνη sub divo. Ὑπό συνεχιζομένην ραγδαίαν βροχήν συγκεντρωνόμεθα ὅλοι στόν προκαθωρισμένον χῶρον. Βροχή καί λάσπη. Συλλειτουργοῦν οἱ Μητροπολίται τοῦ Θρόνου Σελευκείας καί Φιλαδελφείας, ὁ Ξάνθης Παντελεήμων, ὁ Μαυροβουνίου Ἀμφιλόχιος, ὁ Ἡγούμενος τῆς Ι. Μ. Ἰβήρων τοῦ Ἁγίου Ὅρους πατήρ Βασίλειος Γοντικάκης, ἡ λαμπρή, σεπτή καί γοητευτική αὐτή μορφή τῆς Ὀρθοδοξίας, καί πολλοί ἱερεῖς. Παρευρίσκονται περί τούς 150 φίλοι του Ἁγίου Ὅρους, ὁ Ἀναπληρωτής Διοικητής κ. Κασμήρογλου, συνοδευόμενος ἀπό 15 περίπου Ἁγιορεῖτες, Σέρβοι τοῦ Μαυροβουνίου, ψάλλοντες εὐψύχως τό Χριστός Ἀνέστη στά Ἑλληνικά, ὁμάδα Γερμανῶν Ὀρθοδόξων, κάτοικοι Ρόδου καί Σπάρτης καί πολλοί ἄλλοι. Στίς 10 ἀκριβῶς ἀφικνεῖται ὁ Πατριάρχης καί ἄρχεται τό τελετουργικόν τῆς ἐνδύσεώς του. Ἡ βροχή ἀσταμάτητος. Καί οἱ μυστικές προσευχές ὅλων γιά τό σταμάτημά της. Μόλις ὁ Πατριάρχης εὐλογεῖ καί ὁ πατήρ Βασίλειος ἐκφωνεῖ τό “Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός”, ἡ βροχή σταματᾶ. Ὅπου, λοιπόν, Θεός βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις.
Ὑπό λαμπρόν ἥλιον τελεῖται ἡ λειτουργία. Στήν γύρω περιοχή ἀντηχεῖ ὕστερα ἀπό αἰῶνες ἡ φωνή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Καί τό “Χριστός Ἀνέστη”, ψαλλόμενον μέ τήν μελωδικήν φωνήν τοῦ Πατριάρχου καί τήν στεντόρειαν ἀλλά μουσικωτάτην φωνήν τοῦ ἐξ Ἀθηνῶν πατρός Καθρεπτίδη, σκορπᾶ ρίγη συγκινήσεως στούς πιστούς. Δακρύζει ὁ Πατριάρχης. Ἀτίμητα διαμάντια τά δάκρυα στά μάτια του. Δακρύζει ἀπό χαρά, ἀλλά καί γιά τίς συμφορές τοῦ Γένους. Ὅλων οἱ ὀφθαλμοί ὑγραίνονται. Καί ἕνας κόμπος κόβει τήν φωνή. Στό ἀποκορύφωμά τους ὅλα αὐτά ὅταν ἀκούγεται ἡ παλλομένη φωνή τοῦ Πατριάρχου, δεομένου ὑπέρ των “... καί τῶν μαρτυρικῶς ἀπ’ αἰώνων εἰς τήν Καππαδοκίαν τελειωθέντων”.
Χριστέ μου, ἀγαπημένε μου Χριστέ. Μνήσθητι τοῦ γένους τῶν Ἑλλήνων, διά τούς ὁποίους, ὅταν Σέ ἐπλησίασαν μέσω τῶν Ἑλληνιζόντων καί ἐχόντων Ἑλληνικόν ὄνομα μαθητῶν Σου Φιλίππου καί Ἀνδρέου, εἶπες τό “Ἐλήλυθεν ἡ ὥρα ἴνα δοξασθῆ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου”. Σύ εἴπας, Κύριε. Μνήσθητι καί πάλι τοῦ γένους τῶν Ἑλλήνων. Καί συμπαράλαβέ το εἰς τά ἴδια.
Στίς 12 μ.μ. ἐτελείωσεν ἡ θεία Λειτουργία. Μέγα πλῆθος μεταλαμβάνει τῶν ἀχράντων μυστηρίων ἀπό τό χέρι τοῦ Πατριάρχου, ὁ ὁποῖος δακρύζει καί μᾶς εὐχαριστεῖ γιά τήν συμπαράσταση, ξεχνώντας, ἴσως ὅτι οἱ περισσότερον, πολλαπλῶς, ὠφελημένοι εἴμαστε ἠμεῖς, πού ζήσαμε αὐτήν τήν μοναδικήν μυσταγωγίαν. Μετά τήν ἀπόλυσιν, καί πρίν εἰσέλθομεν στά λεωφορεῖα διά τήν ἐπιστροφήν, ἡ βροχή ἀρχίζει καί πάλι. Καί συνεχίζει ἀσταμάτητη.
- Προβολές: 2976