Η Ελλάδα δεν έχει μόνο τον Παρθενώνα αλλά και την Ορθοδοξία

Συνέντευξη του Μητρ. Ναυπάκτου και Αγ. Βλασίου κ. Ιεροθέου στην Κάτια Τσιμπλάκη

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα “Αδέσμευτος, του Μήτση”, την Κυριακή 20-7-2003.

1. ΕΡΩΤΗΣΗ:  Σεβασμιώτατε, κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004 αναμένεται να έλθουν στην χώρα μας εκατομμύρια επισκέπτες αλλά και αθλητικοί παράγοντες, οι οποίοι θα αποτελούν ένα μωσαϊκό θρησκειών και πολιτισμών. Η Εκκλησία της Ελλάδος έχει φόβους για κάποια προβλήματα (είτε ποιμαντικά είτε πρόκλησης του χριστεπωνύμου πληρώματος) που ενδέχεται να δημιουργηθούν;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πράγματι θα έλθουν εκατομμύρια άνθρωποι στην χώρα μας που θα μεταφέρουν τις ιδέες τους, τους ιδιαίτερους πολιτισμούς τους, τις παραδόσεις τους, την νοοτροπία τους, αλλά και την κάθε «ιδιοτροπία» τους. Ακριβώς αυτό το γεγονός δημιουργεί ποιμαντικά ερεθίσματα, με τα οποία πρέπει να ασχοληθή η Εκκλησία μας. Δεν είναι δυνατόν να παραβλέψουμε όλα αυτά τα γεγονότα και να μη ασχολούμαστε με αυτά ποιμαντικά. Μια λύση θα ήταν να μη ασχοληθούμε καθόλου με τα προβλήματα που θα ανακύψουν κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. Αλλά αυτό είναι στρουθοκαμηλισμός και υποκρισία, αφού αυτά καθεαυτά τα γεγονότα θα μας εξαναγκάσουν την περίοδο εκείνη να ασχοληθούμε με το θέμα. Φυσικά αυτή η ενασχόλησή μας δεν ξεκινά από φόβο, αλλά από βαθύ αίσθημα ποιμαντικής ευθύνης, που έχει δύο άξονες, την προφύλαξη του λαού και την προσφορά της Ελληνορθοδόξου παραδόσεως, και αυτή η προσπάθεια δεν πρέπει να έχη απλώς αρνητικό χαρακτήρα, αλλά να κινήται μέσα σε μια θετική προοπτική.

2 ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιά μηνύματα φιλοδοξεί να περάση η Εκκλησία της Ελλάδος κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πολλά είναι τα μηνύματα τα οποία μπορεί να περάση η Εκκλησία τις ημέρες εκείνες. Μερικά από αυτά είναι τα ακόλουθα:

- Στην Ελλάδα υπάρχει μια μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά, με διαχρονική εξέλιξη που έχει ως άξονες τον ελληνισμό και την Ορθοδοξία. Οι σύγχρονοι Έλληνες δεν έχουμε “παππού”, χωρίς “πατέρα”, δηλαδή δεν υπάρχει μια γέφυρα που ξεκινά από την αρχαία Ελλάδα και φθάνει στην σύγχρονη εποχή.

- Ο γνήσιος αθλητισμός δεν έχει σχέση με την εμπορευματοποίηση, αν και στην αρχαία Ελλάδα υπήρχαν οι “στεφανίτες” και οι “χρηματίτες”, αλλά πρέπει να αποβλέπη σε υψηλούς στόχους. Ο γνήσιος αθλητισμός είναι αθλητικοί αγώνες, που αποβλέπουν στο ψυχοσωματικό άθλημα και δεν είναι olympic games, δηλαδή οι αθλητικοί αγώνες, με την αρχαία σημασία της λέξεως, που ξεκίνησαν από τα ταυροκαθάψια και την κυβίσθηση και συνδέθηκαν με τον αγώνα (άγω) και τον αθλητισμό (από το άθλος = κόπος, μόχθος) δεν μετατρέπονται σε παιχνίδι, σε sport (από το desport = ξέσπασμα, διασκέδαση) ούτε μετατρέπονται σε εμπόρευμα (βλ. Θέμου Γκουλιώνη, Αθλητισμός, ένας έρωτας αλλιώτικος). Αν αυτό γίνεται, τότε αυτό συνιστά την πτώση του αθλητισμού.

- Πέρα από την σωματική άθληση υπάρχει και η ψυχική άθληση που αποβλέπει στην μεταμόρφωση του ανθρώπου και την λογοποίηση-νοηματοδότηση της ζωής του ανθρώπου.

- Ζούμε σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία, και πρέπει να ζούμε με σταθερότητα και αυθεντικότητα στις «παραδόσεις» μας, αλλά συγχρόνως και με αγάπη, ανοχή και ανεκτικότητα προς την κάθε ετερότητα.

- Οι χριστιανοί αθλητές μας δεν είναι ανάγκη να χρησιμοποιούν την ινδουϊστική και βουδιστική αυτοσυγκέντρωση και τον ανατολικό διαλογισμό κατά το στάδιο της προετοιμασίας τους για να επιτύχουν τον στόχο τους, αλλά να χρησιμοποιούν την μέθοδο που έχει η Εκκλησία μας, ήτοι την προσοχή, την προσευχή, την ψυχική ειρήνη, γενικά την όλη εκκλησιαστική ζωή, όπως έκανε και ο πρώτος Ολυμπιονίκης μας ο Σπύρος Λούης.

- Πέρα από τον πρωταθλητισμό υπάρχει και ο αθλητισμός που βοηθά τον άνθρωπο στην εξισορρόπιση των ψυχικών και σωματικών δυνάμεών του, και βεβαίως μεγάλη σημασία έχει η πνευματική άθληση, η ανύψωση της υπάρξεως του ανθρώπου σε υψηλότερα επίπεδα, που επιτυγχάνεται με την δύναμη του Χριστού, γι’ αυτό και οι μάρτυρες της Εκκλησίας αποκαλούνται αθλητές και το μαρτύριό τους άθληση.

3. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς θα ενημερώση τους επισκέπτες και τους αθλητές για τον Ελληνορθόδοξο και τον Βυζαντινό Πολιτισμό;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ήδη η Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέδωσε και θα εκδώση διάφορα κείμενα προς τον σκοπό αυτό, τα οποία θα κυκλοφορήσουν ευρέως. Θα ετοιμασθούν φυλλάδια και βιβλία με τίτλο «βυζαντινός περίπατος στην Αθήνα» τα οποία θα βοηθήσουν αυτούς που θέλουν να γνωρίζουν τα μνημεία της διαχρονικής μας παράδοσης, που δεν είναι μόνον ο Παρθενώνας, αλλά και τα βυζαντινά εκκλησάκια μας. Διάφορες εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν εκείνες τις ημέρες θα καταδείξουν τα στοιχεία του πολιτισμού μας.

4. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς θα συμμετάσχη στην διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων και τί οφέλη αναμένεται ότι θα αποκομίση;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εμείς δεν εμπλεκόμαστε στα προγράμματα που ετοιμάζει η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων 2004, ούτε μπορούμε να τα καθορίσουμε, ούτε ευθυνόμαστε γι’ αυτά, ούτε συνεργαζόμαστε επί ίσοις όροις. Αν εννοείτε με την ερώτησή σας τον εθελοντισμό, σάς λέγω ότι όσα από τα μέλη της Εκκλησίας θέλουν να συνδράμουν στο έργο αυτό θα υπογράψουν τις σχετικές δηλώσεις. Γενικά πρέπει να παρατηρηθή ότι το έργο και η προοπτική της Εκκλησίας κινείται στα πλαίσια τα οποία σάς ανέφερα προηγουμένως και δεν αποβλέπουμε σε διάφορα οφέλη, παρά μόνον το να καταλάβουν όσοι θα έλθουν τις ημέρες εκείνες στην χώρα μας ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα της φιλοκαλίας, με την ελληνορθόδοξη σημασία και έννοια και να προβληθή αυτό σε όλο τον κόσμο. Καί, αν πέρα από αυτό, μπορέσουμε να βοηθήσουμε στο να μη γίνη μεγαλύτερη ζημιά στην Πατρίδα μας θα είναι όφελος.

5. ΕΡΩΤΗΣΗ: Θα υπάρξη συνεργασία με τις υπόλοιπες Χριστιανικές Εκκλησίες για την κατάρτιση ενός κοινού κειμένου - διακήρυξης για την Ολυμπιακή Εκεχειρία αλλά και για την επικράτηση της Ειρήνης;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Προς το παρόν δεν έχουμε κάποια πρόθεση να συνταχθή ένα κοινό κείμενο - διακήρυξη με όλες τις Χριστιανικές Ομολογίες. Εκείνο που προγραμματίζουμε είναι να συνταχθή κάποια διακήρυξη από πλευράς της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος που να αναφέρεται στα θέματα αυτά.

Γενικά, πρέπει να παρατηρήσω ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες που θα γίνουν στην Αθήνα το 2004 είναι ένα παγκόσμιο γεγονός, το οποίο δεν μπορούμε ως Εκκλησία να αγνοήσουμε, αλλά πρέπει να ασχοληθούμε με αυτό και να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα που θα αναφυούν με αίσθημα ποιμαντικής ευθύνης, μέσα από το ομολογιακό και πολιτιστικό πνεύμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Επίσης πρέπει να πω ότι όσες φορές συναντηθήκαμε με την Πρόεδρο της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων 2004 κ. Γιάννα Αγγελοπούλου η επικοινωνία μας υπήρξε άψογη.