Ρωμηοσύνη-ἡσυχασμός

Ἡ Ρωμηοσύνη συνδέεται στενὰ μὲ τὸν ἡσυχασμό. Οἱ Ρωμηοὶ Πατέρες ἦταν ἡσυχαστὲς καὶ ὄχι στοχαστές. Ἔτσι ἑρμήνευε ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης τὴν Ρωμηοσύνη.

Σὲ μιὰ προφορικὴ ὁμιλία του ἀναφερόμενος στὸν εἰδικὸ γιὰ ὀρθόδοξα θέματα Λατῖνο Jugie (Ζιουζὶ) ἔλεγε ὅτι αὐτὸς ἀνήγγειλε τὸν θάνατο τῆς Ρωμηοσύνης καὶ τοῦ ἡσυχασμοῦ στὴν Ἑλλάδα. Καὶ ἔλεγε ὁ π. Ἰωάννης: «Καὶ δὲν νομίζω ὅτι πᾶνε τυχαῖα αὐτὰ τὰ θέματα, ἡσυχασμός-Ρωμηοσύνη. Ὁπότε τὸ σχέδιο ἦταν, νὰ σβύση καὶ τὸ ἕνα καὶ τὸ ἄλλο μαζί. Αὐτὸ εἶναι τὸ σχέδιο».

Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ Ρωμηοσύνη, κατὰ τὸν π. Ἰωάννη Ρωμανίδη, δὲν κινεῖται σὲ ἐθνοφυλετικὰ πλαίσια, ἀφοῦ ὁ Ρωμηός-ἡσυχαστὴς ἔχει ἐλευθερωθῇ ἀπὸ τὴν φιλαυτία καὶ διακρίνεται γιὰ τὴν φιλοθεΐα καὶ τὴν φιλανθρωπία, τὴν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη καὶ γι’ αὐτὸ δὲν εἶναι ἐθνοφυλετικός.

Ὁ Χριστιανός, ποὺ ζῆ μέσα στὴν Ἐκκλησία μὲ τὰ Μυστήρια καὶ τὸν ἡσυχαστικὸ τρόπο ζωῆς, ἀποκτᾶ τὸ χάρισμα τῆς υἱοθεσίας καὶ ὑπερβαίνει ὅλες τὶς διακρίσεις ποὺ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς πτώσεως τῶν Πρωτοπλάστων. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει: «πάντες γὰρ υἱοὶ Θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ• ὅσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε. οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ• πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. εἰ δὲ ὑμεῖς Χριστοῦ, ἄρα τοῦ Ἀβραὰμ σπέρμα ἐστὲ καὶ κατ’ ἐπαγγελίαν κληρονόμοι» (Γάλ. γ', 26-29). Καὶ στὴν συνέχεια ὁμιλεῖ γιὰ τὴν προσευχὴ στὴν καρδιά, ποὺ γίνεται μὲ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα καὶ εἶναι ἀπόδειξη τῆς κατὰ Χάρη υἱοθεσίας.

Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὅσοι ζοῦν τὴν ἡσυχαστικὴ παράδοση, συνδυασμένη μὲ τὸ Βάπτισμα καὶ τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ὑπερβαίνουν τὴν διάκριση μεταξὺ Ἰουδαίου καὶ Ἕλληνος, δούλου καὶ ἐλεύθερου, ἄρρενος καὶ θήλεος.

Μέσα σὲ αὐτὴν τὴν προοπτική, τὴν λεγομένη θεραπευτική, ἐνέτασσε καὶ ὁ π. Ἰωάννης τὸ πνεῦμα τῆς Ρωμηοσύνης, πρᾶγμα τὸ ὁποῖο δὲν μπορεῖ νὰ γίνη ἢ νὰ ἐκληφθῇ ὡς ἐθνικισμός. Ὅποιος ἐνεργεῖ καὶ ἐργάζεται ἐθνοφυλετικά, βρίσκεται ἔξω ἀπὸ τὴν μυστηριακὴ καὶ ἡσυχαστικὴ παράδοση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

(Μητροπολίτου Ναυπάκτου Ἱεροθέου: «π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ἕνας κορυφαῖος δογματικὸς θεολόγος...»)